299.98K
Category: medicinemedicine

Катта ёшли беморларда пневмококкли менингитнинг клиник - лаборатор хусусиятлари

1.

САМАРҚАНД ДАВЛАТ ТИББИЁТ УНИВЕРСИТЕТИ
“КАТТА ЁШЛИ БЕМОРЛАРДА ПНЕВМОКОККЛИ МЕНИНГИТНИНГ
КЛИНИК-ЛАБОРАТОР ХУСУСИЯТЛАРИ”
70910207 - Юқумли касалликлар
Магистрлик диссертацияси
Магистратура резиденти: Турсунбоев Х.С.
Илмий рахбар:PhD, dotsent Эргашева М.Я.

2.

Долзарблиги
• Бактериал йирингли менингит патогенлари орасида S. pneumoniae устунлик
қилади, бу катталарда этиологияда биринчи ўринда, болаларда эса иккинчи
ўринда туради [Feldman C, Anderson R. 2019 й]. Меҳнат ёшидаги одамларда
бактериал йирингли менингит ривожланиш сабабчиси пневмококкдир,
шунинг учун пневмококк менингит халқ саломатлиги учун долзарб бўлиб
қолмоқда [Brouwer MC, van de Beek D 2017 й].
• Пенициллин ва учинчи авлод цефалоспоринларига чидамли бўлган S.
pneumoniae Европа ва АҚШда тобора ортиб бораётган муаммо бўлиб
қолмоқда, гарчи патогеннинг антибиотикларга сезувчанлиги хар ҳил
мамлакатларда турлича бўлсада [Egermann U, Stanga Z, Ramin A, et al. 2009
й]. Касалликларни олдини олиш ва назорат қилиш бўйича Европа
марказининг маълумотларига кўра, 2013 йилда Нидерландия, Англия, Дания
ва Германияда пенициллинга чидамли штаммларнинг улуши 1,8% дан кам,
Испания, Франция ва Руминияда эса 23-56% ни ташкил этади.

3.

Тадқиқотнинг мақсади
• Катта ёшли одамларда пневмококкли менингитнинг клиниклаборатор хусусиятларини ўрганиш

4.

Тадқиқот вазифалари:
1. Катталардаги пневмококк менингитнинг клиник хусусиятларини ўрганиш
2. Нафас олиш йўлларининг ўткир респиратор инфекциялари билан оғриган
беморларда S. рneumoniae нинг изоляцияси частотасини ва хавф омилларини
ўрганиш
3. S.
рneumoniae
штаммларининг
чидамлилигини ўрганиш
микробларга
қарши
препаратларга
4. Беморлардан ажратилган S. рneumoniae штаммларининг серотип таркибининг
хусусиятларини ўрганиш

5.

Тадқиқот дизайни (2)
Тадқиқот объекти сифатида Самарқанд вилоят юқумли касалликлар клиник шифохонаси
ва Тошкент шахар 1-сонли шаҳар клиник юқумли касалликлар шифохонасида 2018 йил
январидан 2019 йил декабргача стационар даволанишда бўлган пневмококкли менингит
билан касалланган 64 бемор ва 2019 йил январидан декабргача Самақанд шаҳар
марказий шифохонаси пулмонология бўлимида стационар даволанишда бўлган нафас
йўлларининг респираторли инфекциялари билан касалланган 52 бемор ўртасида
тадқиқот ўтказилди.
Streptococcus pneumoniae идентификация усуллари
1) Бактериологик
2) Полимераза-занжир реакцияси (ПЗР)
Серотип ўтказиш.
- ПЦР серотиплаш
АМД (ДДМ) га штаммларнинг сезгирлиги
Натижалар интерпретацияси – EUCAST тавсияномалари ва мезонлари асосида
Пневмококк идентификацияси сифатини назорат қилиш учун S.pneumoniaе wild type H101 штами
қўлланилди. Сезгирликни аниқлаш сифатини назорат қилиш S.pneumoniae АТСС 49619 назорат
штаммлари ёрдамида амалга оширилди.

6.

Касалхонага ётқизишлар сони, %
Катталарда пневмококкли менингит билан касалланишнинг йиллик
динамикаси (n=64)
25
20
15
10
5
0
Январь Февраль
Март
Апрель
Май
Июнь
Июль
Ойлар
Август Сентябрь Октябрь Ноябрь Декабрь
Пневмококкли менингит

7.

Частота , %
Пневмококкли менингит бўлган беморларнинг ёш ва жинс бўйича
таркиби (n=64)
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
%
77,2
17,8
19 – 29 ёш
30 – 39 ёш
2,5
0
2,5
40 – 49 ёш *
50 – 59 ёш *
60 ва ундан
катталар*
Возраст
Пневмококкли менингит ҳолатлари
Изоҳ: * – кўрсаткичлар фарқи статистик аҳамиятли (p < 0,05)
49,2
50,8
Эркаклар
Аёллар

8.

Пневмококкли менингит ривожланишида эпидемиологик аҳамиятли
омиллар
Тиббий омиллар
БМТ
1,7
Ревматоид полиартрит
2,5
Қандли диабет
3,4
Буйрак касалликлари
Ижтимоий омиллар
7,6
6,8
Пневмококкли менингит
5,9
СЮҚТК
15,3
7,6
11
Буйраклар трансплантацияси
1,7
Онкологик касалликлар
1,7
ИДҲ (ОИВ инфекция)
1,7
4,2
0
Анамнезда тез-тез ЎРВИ*
5,1
Сурункали бронхит
Ётоқхонада яшаш
13,6
Сурункали тонзиллит
7,6
Сурункали синусит*
Кўп фарзандли оила
27,1
Сурункали отит*
24,6
0
10
20
30
Чекиш*
40
50
10
15
Учраш частотаси, %
47,4
СОЎК
5
20

9.

ПМ клиник хусусиятларини ўрганиш натижалари
Текширилган беморларда пневмококкли менингит клиник белгилари
(n=64)
ПМ (n=64)
47,4
50
45
36,8
Учраш частотаси,%
40
Касалликнинг ўткир
бошланиши*
15/26,3%
Ўчоқли симптоматика,
патологик рефлекслар*
40/70,2%
Тошма*
7/12,3%
(петехиал)
35
30
25
20
15,8
15
10
5
0
Клиник кечиши
Клиник кечиши
Ўткир
Чўзилган
Рецидивли
Изоҳ: * – кўрсаткичлар фарқи статистик аҳамиятли (p < 0,05)

10.

S.pneumoniae сабаб бўлган менингит клиник симптомларининг
характеристикаси
Пневмония *
Бош мия шиши
Патологик рефлекслар *
Ўчоқли зарарланишлар *
Эс-ҳуш бузилиши, дезориентация *
Менингеал симптомлар
Қусиш
Ёруғликдан қўрқиш
Кучли бош оғриғи
Катарал синдром
Миалгия, артралгия
Ваража
Температура 40º С дан юқори *
Температура 39-40º С *
Температура 38-39º С *
Аста секин бошланиши*
Ўткир бошланиши*
8,8
68,4
70,2
70,2
66,6
100
75,4
71,9
100
15,8
70,2
33,3
0
21,1
78,9
73,7
26,3
0
10
20
30
40
50
Пневмококкли менингит (n=64)
60
70
80
90
100

11.

Текширилган беморларда пневмококкли (n=64) менингит асоратлари
ва оқибатлари
• Асоратлар
• Оқибатлар
100
90
Частота, %
70
69,5
Частота, %
80
60
50
40
30
17,4
20
8,7
10
0
I-II даражали мия
шиши
I-II даражали ИТШ
Пневмококкли менингит
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
100
24,6
21,1
21,1
1,8
ДВС - синдром
Пневмококкли менингит
1,8

12.

Катталарда йирингли менингитлар этиологик структурасида
Streptococcus pneumoniaе роли
• S.pneumoniae идентификация усуллари
26
% ижобий натижалар
25
20
15
10
6,1
5
0
ижобий натижа %
Бактериологик усул
ПЦР РВ (n=300)

13.

Беморлардан ажратилган S.pneumoniae нинг АМП га
сезгирлигини аниқлаш тести натижалари (n=64)
100%
90%
20%
80%
47%
54%
70%
60%
50%
11%
40%
100%
100%
100%
RIF
VAN
MEM
80%
30%
53%
20%
35%
10%
0%
OXA
ERY
NOR
S
I
R
• Инвазив пневмококк
касалликларини
(сепсис, менингит)
антибактериал
даволаш учун захира
антибиотиклар
ванкомицин,
рифампицин,
меропенем
S.pneumoniae
штаммларига 100%
сезгирликка эгалиги
аниқланди.

14.

Беморлардан ажратиб олинган S.pneumoniae серотиплари
характеристикаси
35,4
35,0
Аниқланиш частотаси, %
30,0
25,0
20,6
20,0
14,7
15,0
8,8
10,0
8,8
5,9
5,0
2,9
2,9
2
5
0,0
19F
1
6 A/B
14
3
Серотиплар
NT
23 F, 19 ва 6 серогуруҳлар барча скрининг АМПларга (OXA, ERY, NOR) резистент эди, резерв (RIF, VAN, MEM) АМП
лардан ташқари, шунингдек 100% ҳолларда 19F серотиплари ПМ нинг асоратланган шакллари бўлган
беморлардан ажратилган.

15.

Бурун-ҳалқум шиллиғидан S.pneumoniae ажратиб олинган юқори ва
пастки нафас йўлларининг ўткир респиратор инфекцияларида
касалланиш йиллик динамикаси ва еши бўйича тақсимланиши(n=52)
16
14
Холатлар сони, абс
12
10
8
6
4
2
0
-2
2019 йил
18-29 ёш
30-39 ёш

16.

S.pneumoniae ни назофаренгеал ташувчи, ЎРИ бўлган
беморлар гуруҳидагиларда йўлдош касалликлар
(n=52)
Хавф омиллари
Оғирлашган аллергик тарих
%
25,0
(бронхиал астма, аллергик дерматит, аллергик ринит)
ЛОР аъзоларининг сурункали касалликлари (сурункали
тонзиллит,сурункали гайморит / синусит)
СОЎК
71,2*
Сурункали бронхит
28,8
21,2

17.

S.pneumoniae ни назофаренгеал ташувчи, ЎРИ
бўлган беморлар гуруҳидагиларнинг ижтимоий
холати (n=52)
80
75
70
65,4
60
50
40
30,7
30
23,1
20
10
0
Чекувчилар
Қурилиш майдончаларида ишлашини
Яшаш шароити қониқарсизлиги
Ётоқхонада яшаш

18.

Хулосалар
1.
Катталардаги пневмококкли менингит менингоэнцефалит беморларнинг 100% да умуммия
ва менингеал симптомларнинг намоён бўлиши билан иситма-интоксикация синдроми мавжудлиги
билан тавсифланди. Беморларнинг 70,2% да патологик рефлекслар кузатилди. Пневмококк
менингитда касалликнинг бошланиши беморларнинг 36,8% да ўткир, беморларнинг 47,4%да
чўзилган, 15,8%да рецидивли бўлди, беморларнинг 100% да асоратлар юз бериб, кейинчалик узоқ
муддатли реабилитацияни талаб қилди.
2.
S. pneumoniae ни назофаренгеал ташувчанлик аҳоли орасида патогеннинг циркуляциясини
доимий равишда таъминлайдиган жараён бўлиб, уни одамларнинг турмуш тарзини ва уларнинг
соғлиғини белгилайдиган омиллар таъминлайди. Мавсумийлик кўрсаткичлари ўткир респиратор
вирусли касалликларнинг эпидемик кўтарилиш мавсумига тўғри келди. Хавф омиллари бўлиб 25%
беморда аллергик анамнези оғирлашган, 71,2% да ЛОР органларидан сурункали инфекция ўчоқлари
бўлган, 21,2% да сурункали нафас йўллари касалликлари аниқланди. Шунингдек, 75% чекувчилар,
беморларнинг 54% қурилиш майдонларида ишлаган, 30,7% яшаш шароитлари қониқарсиз, 23,1%
ётоқхоналарда яшаш каби ижтимоий факторлар аниқланди.
3.
S. pneumoniae клиник изолятларининг пенициллинга (47%), макролидларга (54%), шунингдек
фторхинолонларга (20%) юқори даражадаги резистентлиги аниқланди, бу катталардан ажратилган S.
pneumoniae резистент штаммларининг тарқалиши билан боғлиқ ноқулай тенденцияни кўрсатади.
4.
Катта ёшли беморлардан ажратилган асосий серотиплар 3 (10/15,6%), 1 (9/14,1%), 6А/В
(7/10,9%) серотиплар бўлди, ундан кейин серотип 19А/F (5/7,8%), ва серотип 2 (3/4,8%), серотип 17
(2/3,1%).

19.

Амалий тавсиялар
1. S. pneumoniae нинг циркуляциядаги серотипларини, шунингдек уларнинг
микробларга қарши дориларга (МҚП) чидамлилигини кузатиш учун
пневмококк касалликларини доимий назорат қилиш тавсия этилади.
2. S. pneumoniae нинг йирингли менингит ривожланишидаги ролини, нафас
йўлларининг ўткир респиратор инфекциялари бўлган беморлардан S.
pneumoniae нинг ажратилган штаммларини ҳисобга олган ҳолда, протектив
иммунитетини яратиш мақсадида нафас йўллари сурункали касалликлари,
аллергик касалликлар ва ЛОР органларининг сурункали касалликлари бўлган
катталарни конъюгацияланган пневмококк вакцинаси (ПКВ-13) билан эмлаш
тавсия этилади.
3. Пневмококкли менингитнинг эмпирик антибактериал терапияси учун юқори
дозаларда пенициллин (кунига 100-500 минг ЕД/кг), 3-авлод
цефалоспоринларини, захира антибактериал дори сифатида ванкомицинни
тавсия килинади.

20.

Эътиборингиз учун рахмат!
English     Русский Rules