Similar presentations:
بهداشت دستگاه صوتی انسان
1.
بهداشت دستگاه صوتیانسان
2.
در این جلسه می آموزیم:-1آشنایی با اندام های
دریافت،تولید و تشدید صوت در
انسان.
-2ساختمان حنجره:
-3بیماریهای حنجره:
-4مراقبت از حنجره و پیشگری از
اختالالت صدا:
-5دستگاه تنفس
-6صدا سازی وآموزش مقامات
3.
آشنایی با اندام هایدریافت،تولید و
تشدید صوت در انسان.
4.
مختصرا و جداگانه به بررسی اندامهایمؤثر در دریافت،تولید و تشدید صوت در
انسان پرداخته و وظایف و عالیم هشدار
دهنده بیماری های آنها را خواهیم
شناخت.
5.
گوشدستگاه شنوایی انسان از سه قسمت گوش
خارجی،گوش میانی و گوش داخلی تشکیل یافته
تعادل
حفظ
گوش
وظایف
است.مهمترین
بدن،دریافت ارتعاش ها و امواج صوتی و تشخیص
سمت و سوی آنهاست.
ارتعاش های صوتی از طریق هوا و دیوارهای
گوش خارجی وارد مجرای گوش شده و به پرده
صماخ و استخوانهای ریز گوش می رسد و سپس از
راه پنجره ی بیضی شکل گوش داخلی وارد و
مایع درون آن را مرتعش می سازد.بر اثر
ارتعاش این مایع ،سلولهای حساس گوش داخلی
تحریک شده و این تحریک از طریق عصب شنوایی
6.
اما گوش میانی عالوه بر انتقال امواج صوتی به گوشداخلی در حدود سی دی سی بل ارتعاش صوتی را تقویت می
نماید.از آنجا که گوش نقش بسیار حساس و پر اهمیتی
در دریافت صوت و نیز به هنگام خواندن افراد ایفا می
کند میزان سالمت و حساسیت ان نیز از اهمیت باالیی
برخوردار است.
لذا توجه به توصیه های بهداشتی و نیز برخی از عالیم
هشدار دهنده که می تواند نشانه ای برای بیماری گوش
باشد مانند درد گوش،ترشح گوش،کم شنوایی،وزوز گوش و
7.
بینیبینی انسان از قسمتهای گوناگونی همچون بینی خارجی
،حفره ها،سینوسها و حفره عقب بینی تشکیل یافته
است.
وظایف بینی عبارت است از شرکت در فرآیند تنفس،
بوییدن و تشدید صوت.
بینی خارجی از استخوان و غضروف تشکیل یافته و همان
قسمت ظاهری بینی است.حفره های بینی دو داالنی هستند
که به وسیله دیواره ای از هم جدا شده و مجرای عبور
هوا یا بوهای مختلف اند.داخل این حفره ها و بر روی
دیوار آن برجستگی هایی بنام کرنه و فرورفتگی هایی
بنام مئا وجود دارد.در اطراف این حفره ها سینوس ها
قرار دارند که فضاهایی پر از هوا بوده و با حفره
های بینی مرتبط می باشند.سینوس ها به سینوسهای
پیشین و سینوسهای پسین تقسیم می شوند.آنچه الزم است
8.
حلق و حنجرهحلق/گلو در چهارراه بینی،دهان،حنجره و مری قرار
گرفته و دارای سه قسمت باالیی ،دهانی و پایینی
است.به همین جهت در عمل بلعیدن غذا،تنفس،صوت و
شنوایی دخالت مستقیم دارد.یکی دیگر از ویژگی های
گلو آن است که به منزله حفره تشدید صوت عمل می
کند.به این صورت که نرم کام بر اثر انقباض و
انبساط می تواند را گلو به بینی را بسته یا باز
نامید و بدین وسیله طنین صدا را تغییر دهد.اما
حنجره یک داربست غضروفی است که جلوی گلوی پایینی
قرار دارد.از آنجا که یکی از وظایف حنجره افزون
بر شرکت در فرآیند تنفس ایجاد صوت می باشد الزم
است قدری در مورد عملکرد این عضو صوتی توضیح داده
شود.
حنجره به سه ناحیه گوناگون تقسیم می شود ،
9.
ساختمان حنجره:10.
ساختمان حنجره:حنجره که آن را جعبه مولد صدا می نامند عضوو لولوه
ای شکل است که در قسمت جلوی گردن و در مقابل مهوره
های سوم ،چهوارم ،پونجم و ششوم گردنوی قورار دارد.
همچنین حنجره یکی از قسمت های مهم لوله تنفسی اسوت
که از سمت باال با حلق و از سمت پایین با نای مرتبط
می باشد.
برای تشخیص جایگاه حنجره می توان خط وسط جلوی گردن
ً
را از باال به پایین لمس کرد تا به یك برجستگی نسبتا
مشخصی رسید .این برجستگی که سیب آدم نام دارد جوز
ساختار یکی از غضوروفهای حنجوره بووده و معمووالً در
مردان مشخص تر و کمی پایین تر از زنان و کودکان موی
باشد.
ابعاد حنجره بر حسب سن و جونس افوراد متغیور اسوت.
اسکلت حنجره از چند غضوروف تشوکیل شوده اسوت .ایون
11.
غضروفهای حنجره :حنجره شامل سه غضروف منفرد و سه غضروف زوج است .یکی
از غضروفهای منفرد حنجره ،تیروئید نوام دارد .ایون
غضروف بزرگ ترین غضروف حنجره بوه شومار موی آیود و
غضروفی است به شکل یک کتاب نیمه بواز کوه در قسومت
جلو ،در مردان در حالت عادي یک زاویه 90درجه و در
زمان بلوغ یوك زاویوه 120درجوه را تشوکیل موی دهود.
برجستگی ناشی از این زاویه سیب آدم نامیده می شود.
غضروف انگشتری نیز یکی دیگر از غضروفهای منفرد است.
غضروف انگشتری در قسمت عقب وسیع تر از قسمت جلو است
و به همین دلیل شبیه یک حلقه انگشتر می ماند .طول و
ً 3
عرض این غضروف 2سانتی متور و ضوخامت آن تقریبوا
میلیمتر اسوت .ایون غضوروف در قسومت پوایین غضوروف
تیروئید قرار دارد.
12.
عضالت حنجره :عضالت حنجره را می تووان بوه دو دسوتهتقسیم کرد:
)1عضالت بیرونی
عضالت بیرونی به عضالتی نازک و روبانی شکل گفته موی
شود که قسمت های مختلف حنجره را به اسوتخوان هوای
مجاور مانند جناغ سینه می چسبانند.
عضالت بیرونی حنجره مسئول حرکت حنجره به عنوان یوک
واحد کلی هستند .بنابراین موقعیت کل حنجوره را در
گردن تغییر می دهد و باعث باال و پایین رفتن حنجره
می شوند.
)2عضالت درونی
عضالت درونی به عضالتی گفته می شووند کوه غضوروفهای
حنجره را بهم وصل می کند و مسئول حرکت غضروفها در
13.
تارهای صوتی حقیقی و کاذب:تارهای صوتی حقیقی و یا تارهای صوتی مولد صدا ،شامل
دو نوار ظریف عضالنی -مخاطی است که از یک سر بوه هوم
چسبیده و به غضروف تیروئید متصل و از سر دیگر از هم
جدا و متحرک که به دو غضروف هرموی متحورک متصول موی
باشند و در نهایت شكلي شبیه Vانگلیسوی را در داخول
لوله حنجره درست می کنند.
حد متوسط طول تارهای صوتی مرد بیشتر از تارهای صوتی
زن است ،لذا صداي مردان ضخیم تر مي باشد.
عالوه بر تارهای صووتی حقیقوی ،حنجوره دارای تارهوای
صوتی دیگر به نام تارهای صوتی کاذب موی باشود .ایون
تارهای صوتی کاذب بر عکوس تارهوای صووتی حقیقوی بوه
هنگام تولید صدا در آرامش کامل بوه سور موی برنود و
14.
اعمال حنجره:حنجره چهار عمل مهم را انجام می دهد:
(1کمک به بلع غذا )2تنظیم جریان هوا )3
کمک به انجام فعالیت های سنگین
)4تولید صدا
15.
-1کمک به بلع غذا :یکی از اعمال حنجره جلوگیری از ورود غوذا بوه
داخل نای و ریه هاست .وقتوی کوه موا غوذا موی
خوریم ،مواد خوراکی از راه دهان بوه حلوق موی
رسد .در اینجا دو راه وجوود دارد :یکوی مسویر
لوله ای حنجره و نای که به ریه ها منتهوی موی
ِری که در نهایت به
شود و دیگری مسیر لوله ای م
معده منتهی می گردد .بوا ورود غوذا بوه حلوق،
حنجره با بستن دهانه خود ،عمل هدایت غوذا بوه
ِری را انجام می دهد و مانع خفگی انسوان
داخل م
می شود .این عمل مهمترین عمل حنجره بوه حسواب
16.
-2تنظیم جریان هوا :این عمل به هنگوام تونفس بوسویله دور و نزدیوک شودن
تارهای صوتی به یکدیگر صورت می گیرد به این نحو بوه
هنگام نفس کشیدن عمیق دنباله تارهای صوتی کمی از هم
دور شده و اجازه ورود هوای بیشتری را به ریه ها موی
دهند .همچنین به هنگام بیرون دادن هووا از ریوه هوا
(بازدم) تارهای صوتی کمی به هم نزدیک شده و در خوروج
هوا کمک می کند.
17.
-3انجام فعالیت های سنگین :از اعمال دیگر حنجره آن اسوت کوه توانوایی الزم را بورای
صعود و یا نزول از ارتفاعات و نیز زور زدن (بورای مثوال
در هنگام بلند کردن جسم سنگین) ایجاد می کنود .در چنوین
مواقعی پس از یک نفس عمیق ،تارهای صوتی حنجره بسته شوده
که در نتیجه راه عبور هوا بطور کلی مسدود موی شوود ایون
عمل فشار داخل قفسه سینه را زیاد می کند .این فشوار بوه
اضافه فشار عضالت شکم و دیافراگم فرد را قادر بوه انجوام
اعمال فوق می نماید.
18.
-4تولید صدا:تولید صدا توسط تارهای صوتی حقیقی ( که از این پس تنها
با نام تارهای صووتی ذکور موی شوود) صوورت موی پوذیرد.
همانطور که قبالً گفته شد تارهای صوتی شامل دو نوار ظریف
عضالنی شکل هستند که از یک سر به هم چسبیده و ثابت و از
سر دیگر از هم جدا و متحرک می باشند .به هنگوام گفتوار
دو سر آزاد و متحرک تارهای صوتی بوا برخوورد متووالی و
ایجاد ارتعاشاتی در خود باعث تولید صووت در انسوان موی
گردند .این صوت که در ابتدا به صورت خوام و بوی مفهووم
است بالفاصله وارد اندامهایی از قبیل حلق ،دهان و بینوی
شده و با تغییراتی که روی آن صورت می گیورد تبودیل بوه
صداهای واقعی و کلمات می گردند.
19.
ویژگیهووای صدا:صدای هر فرد دارای سه ویژگی بلندی زیر یا بوم بوودن و
کیفیت بوده و این سه ویژگی در کل تعیین کننوده وضوعیت
صدای یک فرد می باشد .در ادامه به بررسی مختصر ویژگوی
های صدا می پردازیم:
20.
-1بلندی صدا:منظور از بلندی ،شدت صدای شنیده شده می باشود .بوه
عبارت دیگر منظور از بلندی آن است که آیا صدای فرد
بلند شنیده می شود و یا اینکه آرام بنظر موی رسود;
میزان بلندی صدا به میزان فشار هوایی که از ریه ها
وارد حنجره شده و به شدت برخورد تارهای صوتی بستگی
دارد .هرچه فشار هوا و شودت برخوورد تارهوای صووتی
بیشتر باشد ،صدا بلندتر و هرچوه فشوار هووا و شودت
برخورد تارهای صوتی کمتر باشد صدا آهسته تر به گوش
می رسد .بنابراین به هنگام فریاد زدن ،بلنود صوحبت
کردن ،گلو پاک کوردن و( ...کوه بوه آنهوا اسوتفاده
نادرست از صدا گفته می شوود) شودت برخوورد تارهوای
21.
-2زیر یا بم بودن صدا :منظور از زیر بودن صدا ،نازك بودن(مثل صدای زنانوه)
ودای
ول صو
ودا(مثو
وی صو
ودا ،کلفتو
وودن صو
وم بو
وور از بو
و منظو
مردانه) می باشد .تفاوت طول و ضخامت تارهای صووتی در
خانم ها و آقایان دلیل اصلی تفاوت زیر یوا بوم بوودن
صدای آنهاست.
به طور معمول طول تارهای صوتی زنان 19میلی متر اسوت
= صدا زیر
و طول تارهای صوتی مردان 24میلی متر است = صدای بم
وطول حنجره در مردان حدود ۴۴میلیمتر و
در زنان حدود ۳۶میلیمتر است.
22.
-3صدای فرد از نظر کیفیت :از نظر کیفیت صدا نباید مخلوطی از چند صدای دیگر باشد
و مثالً در صدا نباید گرفتگی ،نفس دار بودن ،فشار و لرزش
و ...مشاهده شود.
23.
تغییرات صدا در حین رشد:زیرترین صدای فرد زمانی است که تازه بدنیا می آیود
ً تغییراتی می کنود و ایون
و گریه می کند .گریه بعدا
توانایی را به کودک می دهد که بوسویله آن نیازهوای
خود را به اطرافیان نشان دهد.
زیر یا بم بودن صدای کودکان بین پسر و دختر تفاوتی
ً بین سنین 10-12
ندارد و تغییرات ایجاد شده تقریبا
سالگی صورت می گیرد .به این نحو که هم در دختران و
هم پسران صدا بم تر می شود با این تفاوت که میوزان
بم شدگی در پسران بسیار بیشتر از دختران ایجاد موی
شود و اگر در این دوران از صدا درست استفاده نشود،
صدا همچنان گرفته باقی می مانود .از سون 20توا 70
ً ثابت بوده و ممکن است مقداری بوه
سالگی صدا تقریبا
سمت بم شدن پیش رود.
24.
25.
بیماریحنجره
26.
برخی بیماری های مهم و شایع حنجره و نشانه هایآنها به طور خالصه اشاره می نماییم.مهم ترین نشانه
های بیماری حنجره از این قرار است:
سرفه هایی که علت آن در حنجره بوده و همراه باگرفتگی صدا باشد.
نفس تنگی در ناحیه حنجره که مهمترین نشانه انناراحتی تنفس به هنگام عمل دم یا شهیق است.اما
اگر ناراحتی تنفس در هنگام عمل بازدم یا زفیر
باشد علت نفس تنگی بیشتر مربوط به ریه ها است.
سر انجام مهم ترین نشانه،گرفتگی یا تغییر که برحسب علت و شکل آن انواع مختلفی دارد که به برخی
از آنها اشاره می نماییم :
صدای خشن :که در الرنژیت (التهاب) مزمن دیده می
شود.
27.
مراقبت از حنجره وپیشگیری از اختالالت
صدا
28.
چگونه از حنجره و صدای خود مراق29.
برای گروهی از مردم و بعضی حرفهها خصوصامعلمین ،نگهداری صدا مسئله بسیار مهم و حائز
اهمیتی است .معلمین برای ادامه خوب صحبت
کردن باید بهداشت صوتی را رعایت کنند تا صدا
و سالمتی خود را حفظ کنند .صدای بلند و گوش
خراش ،اذیت کننده است .صدای گرفته ،قابل
قبول نیست .صدا یک آیتم اکتسابی است و باید
صدا را تربیت کنیم و زیر و بم و کیفیت آن را
تغییر دهیم.
30.
علت شناسی اختالالت صوتجسمی :حنجره دچار بیماری های ویروسی یا
باکتریایی میشود
عملکردی-1 :
بد استفا ده کردن از تارهای
صوتی مثل جیغ کشیدن و صاف کردن ممتد گلو
-2
استفاده از مواد مخدر ،سیگار و…
31.
عملکرد ناصحیح چه اثراتی روی حنجره به و32.
ابتدا باعث می شود تغییراتی در طوول و ضوخامت تارهوایصوتی به وجود آید .وقتی عصبانی و ناراحت هستید تارهای
صوتی با هم برخورد می کنند و بافت نرم و انعطاف پوذیر
به بافت ضخیم تبدیل می شوود کوه تغییور صودا و کیفیوت
نفسآلود حین صحبت کردن ،کم شدن توانایی صدا و بم شودن
صدا نتیجه آن می باشد .این تورم هوای گوذرا کوه مرتوب
تکرار شود تبدیل به ندول (گره) حتوی نودولهای سورطانی
شده که باید شخص ،کارش را کنار بگذارد.
عوامل پدیدآورنده و تشدیدکننده اختالالت صدا ۱-رفتارهای
غلط صووتی ۲-اسوتعمال دخانیوات ۳-اسوتفاده از موواد
الکلی ۴-تغذیه نامناسب ۵-بیماری های معده ۶-آلوریی
۷تغییرات حرارتی زیاد حنجره یعنی استفاده از چای داغو… ۸-مواد غذایی حساسویت زا مثول سویر ،ادویوه جوات،
33.
روشهای پیشگیری از اختالالت صدا ۱منطقه حنجره را گرم نگه دارید ۲-از ماسک و دستمالگردن استفاده کنید ۳-در هنگوام صوحبت کوردن از فورم
بدنی مناسب استفاده کنید .باید سور ،بواال رو بوه عقوب
باشد تا هوای بیشوتری وارد شوشها شوود و اسوتفاده از
تنفس صحیح شکمی به جای تنفس سطحی باعوث موی شوود توا
هوای بیشتری را وارد ششها کنویم و در نتیجوه اکسویژن
بیشتری به ریه برسد و تالش و کار حنجره و سیستم تنفسی
کمتری صورت گیرد ۴-استفاده از دستگاه بخور سرد جهوت
افزایش میزان رطوبت محیط کار یا منزل ۵-مواد غوذایی
زیر را در طول روز بیشتر استفاده کنید؛ مایعوات گورم
مثل چای کم رنگ و آب را با درجه حرارت مناسب هور یوک
ساعت چند جرعه بنوشید .صحبت کردن باعث خشکی حنجره می
شود که باید به وسیله نوشیدن چای و آب ،حلق را مرطوب
کنیم .از مایعات ولورم اسوتفاده شوود ۶-اسوتفاده از
چهارتخم ،دانه به و گل ختمی زرد ۷-انجام تمرین آه و
خمیازه که باعث می شود تارهای صوتی کامال ریلکس شود -
34.
۱۶کاهش بلندی صدا (عدم استفاده از بلندگو باصدای زیاد ۱۷) -در موقعیتهای گفتاری زیر سکوت کنید یاحد اقل میزان گفتار را داشته باشید؛ مکالمات تلفنی –
مکان های پر سروصدا – محیط های آلوده به دود و مواد
شیمیایی و گرد و غبار ۱۸-پرهیز از استرس و نگرانی،
خشم و عصبانیت .وقتی فکر می کنید در حالی که ناراحت و
خشمگین هستید با اینکه حرف نمی زنید و در درون با
خود صحبت می کنید ،تارهای صوتی در ارتعاش هستند.
سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید ۱۹-پرهیز از تقلید
صدای حیوانات ۲۰-اصالح گفتاری که با فک بسته همراه
است ۲۱-استراحت صوتی؛ برخی از ساعات روز سکوت کنید
35.
روشهای استراحت صوتی-1روش مطلق :بعد از جراحی ها تا ۲۴ساعت بیمار
نباید صحبت کند.
-2روش نسبی :میزان صحبت مان را در کل موقعیت کم
کنیم
-3روش موقعیتی :بهترین روشی است که در طول شبانه
روز ،ساعاتی را برای سکوت انتخاب کنید.
-4روش خاص و حرفه ای :قبل از شروع کارها باید
سکوت داشته باشید .اگر از حنجره استفاده صحیح نشود
36.
دستگاه تنفس37.
دستگاه تنفس از چند قسمت تشکیل شده است .ریه هابخش اصلی دستگاه تنفس هستند .ریهها در دو سمت سینه
واقع شدهاند و قلب و عروق بزرگ و مری آنها را از
هم جدا میکنند .یکی دیگر از بخشهای مهم دستگاه
تنفس دیافراگم است .دیافراگم در تنفس نقش اساسی
دارد و در قاعده شش ها قرارگرفته است .و در واقع
پرده عضالنی است که حفره شکمی را از حفره سینه جدا
میکند .کار دیافراگم ایجاد فشار منفی برای کشیدن
هوا به داخل ریههاست .بدنبال انقباض دیافراگم و
پایین رفتن آن یک خال
نسبی در قفسه سینه ایجاد شده
38.
در یک تنفس درست ،دیافراگم مهمترین نقش را ایفامیکند .بنابراین کنترل دیافراگم اولین قدم در
تمرینهای تنفسی است.
وقتی دیافراگم در حالت استراحت قرار میگیرد،
ریهها جمع شده و هوا تخلیه میشود .تمرین ساده
تنفس عمیق با حرکات دیافراگم ،بنیاد علم تنفس یا
پرانایاما است.
آنچه در یک تنفس درست اهمیت دارد حرکت شکم و
دیافراگم است .در واقع تنفس درست با بیرون دادن
شکم شروع می شود .وقتی شکم به سوی بیرون حرکت
کرد ،این احشا
محوطه شکمی است که با فشار
39.
تفاوت تنفس سینه ای با شکمی اینست که در تنفس سینه ایقسمتهای فوقانی قفسه سینه و ششها از هوا پر می
شود اما آنچه مطلوب ماست ،پر شدن قسمتهای تحتانی قفسه
سینه یعنی ریه ها و حبابچه های هواست که در تنفس شکمی
حاصل می شود که در این راستا هوا وارد معده نمی شود.
40.
دیافراگم یک عضله قوسی شکل بزرگ و متصل به اسوتخوانسینه در جلو است ،کوه بوه اطوراف و زیور دنوده هوای
پائینی منشعب می شود ،و سپس به دنده دوازدهم در عقب
متصل می گردد .دیافراگم به عنووان عضوله اصولی دم و
بازدم با توانایی در تغییر صدای حفره حلقی ،عمل موی
کند و همانطور که گفته شد خصوصا در تنفس شوکمی نقوش
بسزایی در کنترل و حبس نفس دارد.
با استفاده از تمرینات ،دیافراگم و تموام عضوالت بوا
نفس گیری تقویت می شوند ،به طوری که کنترل هوایی که
41.
یکی از راههای اطالع از تنفس صحیح ،نگواه کوردن بوهتنفس نوزادان و کودکان است .بچه ها وقتوی نفوس موی
کشند ،به هنگام عمل دم شکم شان باال می آیود و گورد
می شود .عضالت شکم کودک نرم است؛ به طوری که هوا می
تواند به راحتی به عمق ریه های او برسد .وقتی تنفس
کردن ناسالم بزرگساالن را تماشا می کنید ،درست عکوس
این حالت است .به همین دلیول اسوت کوه آن را تونفس
وارونه می نامند .اغلب بزرگساالن هنگام دم ،شکم شان
را سفت می کنند و در این حالت تنفس ،شکم موانع ُ
پور
42.
همواره برای تنفس سه مرحله در نظر گرفته میشود :دم،وقفه ،بازدم .افرادی که سعی میکنند طوالنی و با شدت
نفس خود را بیرون دهند بهترین شرایط را برای دم فرو
دادن ایجاد میکنند.
حفره شکمی بسیار وسیع تر از چیزی است که ما از خارج
و به طور ظاهری شکم می نامیم .از آن جا که عضله
دیافراگم گنبدی شکل است حفره شکمی در باال به داخل
قفسه سینه پیشروی کرده و در نتیجه قسمتی از فضای
استخوانی قفسه سینه جزو حفره شکمی محسوب می شود .در
43.
صدا سازی وآموزشمقامات