Іван Мележ

1. Іван Мележ

(1921 – 1976)

2. Іван Мележ

• Адзін з самых выбітных прадстаўнікоў беларускай прозы ХХ
стагоддзя.
• Аўтар знакамітай трылогіі «Палеская хроніка», якая
ўвасобіла дух свайго часу і лёсы простых людзей.

3. Дзяцінства і юнацтва

• Нарадзіўся 8 лютага 1921 года
ў вёсцы Глінішча, што на
Хойніччыне, у сялянскай сям’і.
• Дзяцінства прайшло сярод
палескай прыроды, якая
потым стане важным фонам
яго твораў.
• Скончыў Хойніцкую сярэднюю
школу, дзе ўжо вылучаўся
здольнасцямі.

4. Адукацыя

• У 1939 годзе паступіў у Маскоўскі
дзяржаўны ўніверсітэт на
філалагічны факультэт.
• Пачатак вучобы супаў з цяжкімі
перадваеннымі гадамі.
• Але ўжо тады Іван пісаў свае
першыя творы, частка якіх была
надрукавана ў студэнцкіх і
літаратурных выданнях.
• Вучобу перапыніла вайна, але
цікавасць да літаратуры
засталася назаўжды.

5. Удзел у Вялікай Айчыннай вайне

У 1941 годзе добраахвотнікам пайшоў
на фронт.
Ваяваў на Паўднёвым фронце, быў
цяжка паранены.
Пасля лячэння працаваў у армейскіх
газетах, што дапамагло захаваць
сувязь з літаратурай.
У ваенных умовах сфармавалася
глыбокае разуменне чалавечых лёсаў,
што пазней адбілася ў яго творах.

6. Асабістае жыццё. Жонка пісьменніка

• Падчас службы ў Маскве Іван Мележ пазнаёміўся з будучай
жонкай — Лідзія, з якой пражыў усё жыццё.
• Яна была яму надзейнай падтрымкай — разумела і
прымала яго літаратурныя інтарэсы, натхняла на творчасць.
• У сям’і вырасла дачка — Люда, якая таксама звязала жыццё
з літаратурай.
• Іван Мележ неаднойчы падкрэсліваў, што сямейны спакой і
любоў дапамагалі яму ствараць вялікія творы.

7. «Палеская хроніка» — галоўная спадчына

Трылогія: «Людзі на балоце» (1961), «Подых навальніцы»
(1966), «Метэліца» (1978, пасмяротна).
У гэтых раманах аўтар паказвае жыццё беларускага
Палесся ў часы калектывізацыі, перамен і трагедый.
Галоўны герой — Васіль Дзятлік, вобраз чалавека, які шукае
сваё месца ў свеце.
Мележ тонка адлюстроўвае супярэчнасці часу, унутраны
канфлікт паміж асабістым і грамадскім.

8. Грамадская дзейнасць і прызнанне

Іван Мележ быў дэпутатам Вярхоўнага
Савета БССР.
Служыў сакратаром праўлення Саюза
пісьменнікаў Беларусі.
Яго творчасць атрымала шырокае
прызнанне:
— Дзяржаўная прэмія БССР,
— ордэн Леніна,
— ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга.
Ён стаў сімвалам высокага гуманізму і
грамадзянскай адказнасці ў
літаратуры.

9. Памяць пра Івана Мележа

Памёр 9 жніўня 1976 года, пахаваны ў
Мінску.
У гонар пісьменніка названы вуліцы,
школы, устаноўлены помнікі.
Яго творы вывучаюцца ў школах і
ўніверсітэтах.
Іван Мележ пакінуў пасля сябе
літаратурную спадчыну, якая жыве і
сёння, закранаючы сэрцы новых
пакаленняў.