Студенттердің денсаулық жағдайын гигиеналық бағалау

1. “Астана медицина университеті” АҚ Профилактикалық медицина және тағамтану кафедрасы  

“Астана медицина университеті” АҚ
Профилактикалық медицина және тағамтану кафедрасы
Дипломдық жұмыс
Тақырыбы: Студенттердің денсаулық жағдайын
гигиеналық бағалау
Орындаған: Исембиев Еркинбек Алсейтұлы
Ғылыми жетекші:Абдулдаева Айгүл Абдулдаевна
Ғылыми кеңесшісі: Даленов Ерболат Дербисалиевич
Қазақстан Республикасы
Астана 2017жыл

2. Тақырыптың өзектілігі :

Бүгінгі таңда Қазақстанда күн тәртібінде тұрған
әлеуметтік маңызы зор мәселенің бірі – ұлттың
денсаулығы. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан
2030» стратегиялық бағдарламасында денсаулықты
нығайту үшін салауатты өмір салтын насихаттап, дұрыс
тамақтануымызға, тазалық пен санитарлық шараларын
сақтауымызға бағытталған ақпараттық іс-шаралар
жүргізілуі керек,-деп атап көрсеткен. Өркениетті елдерде
халық денсаулығы – мемлекеттің басты құндылығы болып
саналады. Ал денсаулықты сақтау - дұрыс тамақтанудан
және зиянды әдеттерден аулақ болудан басталады.

3. Зерттеудің мақсаты:

Студенттердің денсаулығына әсер ететін
қауіпті факторларды талдау

4. Зерттеу міндеттері:

1. Студенттердің арасында денсаулыққа әсер
ететін қауіпті факторларды анықтау
2. Студенттердің денсаулық жағдайын бағалау
3. Студенттердің салауатты өмір салтын
қалыптастыру шараларын ғылыми негіздеу

5. Зерттеу әдістері

Әлеуметтік зерттеу әдісі
Нақты тамақтану жағдайын зерттеу
Зерттеудің физиологиялық әдістері.
Статистикалық әдіс

6. Зерттеу обьектісі

• Зерттеу объектісі ретінде Астана медицина
университетінің 1 курс, 2курс, 3 курс, 4 курс
студенттерінен жалпы алғанда1400 студент
алынды. Оның 67% қыз бала 32,4% ұл бала

7. Астана медицина университетінің студенттерінің қозғалыс белсенділігін, тамақтануы мен денсаулығын субьективті бағалау.

Студенттердің денсаулық жағдайын зерттеу үшін арнайы
сауалнама жүргізілді. Сауалнамада аурулардың бар болуы,
денсаулықтарына шағымы, спортпен айналысуы, қандай
зиянды әдеттері бар және т.б денсаулық жағдайын
анықтауға арналған сұрақтармен қамтылған.
Сауалнамаға Астана медицина университетінің 1,2,3, 4курс
студенттерінен1400 респондент қатысты
Сауалнама қорытындылары келесідей:

8.

«Зерттеу барысында анықталған аурулар»
№
1
2
3
4
5
Анықталған
аурулар
Артериялық
гипертония
Анемия
Созылмалы
бронхит
Бүйрек ауруы
Асқорыту жүйесі
ауруы
Жалпы саны
Адам саны
30
50
20
12
48
160

9.

Студенттердің жүрек соғу жиілігі бойынша зерттеу нәтижелері
2 курс студенттері
1 курс студенттері
тахикардия
10%
брадикарди
я
6%
брадика
рдия
7%
норма
84%
норма
82%
3 курс студенттері
тахикард
ия
11,71%
брадикар
дия
0,29%
норма
88,00%
тахикард
ия
11%
4 курс студенттері
брадика
рдия
0,57%
тахикард
ия
16,00%
норма
83,43%

10.

Студенттердің жиі ауруларының сауалнама нәтижесі
1 курс студенттері
2 курс студенттері
Басқа
25%
Басқа
27%
Анемия
45%
Миопия
14%
Анемия
45%
Миопия
14%
Гастрит
16%
Гастрит
14%
3 курс студенттері
4 курс студенттері
Анемия
34%
Басқа
59%
Анемия
29%
басқа
66%
Гастрит
Миопия 3%
4%
Гастрит
Миопия 3%
2%

11.

Студенттердің анкета бойынша ауруларының бар немесе жоқ
болуының сауалнама нәтижесі
1 курс студенттері
Жоқ
49%
2 курс студенттері
Бар
51%
3 курс студенттері
Жоқ
48%
Бар
52%
4 курс студенттері
Жоқ
33%
Бар
31%
Бар
67%
Жоқ
69%

12. Студенттердің дене салмағының индексі зерттеуінің нәтижесі

ДСИ 1 курс студенттері
25 және одан
көп 1%
25 және
ДСИ 2 курс студенттері
одан көп
2%
18,5-24,9
28%
18,5 кем
70%
18,5 кем
65%
ДСИ 3 курс студенттері
25 және
одан көп
0,57%
ДСИ 4 курс
студенттері
18,5-24,9
26,57%
18,5 кем
72,86%
18,5-24,9
42%
18,5 кем
58%
25 және
одан көп
1%

13.

Студенттердің анкета бойынша дұрыс тамақтану сауалнама
нәтижесі
1 курс студенттері
2 курс студенттері
Дұрыс
тұтынады
4%
Дұрыс
тұтынады
4%
Дұрыс емес
тұтынады
96%
Дұрыс емес
тұтынады
96%
3 курс студенттері
Дұрыс
емес
тұтынад
ы
98%
Дұрыс
тұтынады
2%
4курс студенттері
Дұрыс
тұтынады
5%
Дұрыс емес
тұтынады
95%

14. Нақты тамақтануды бағалау

Ұсынылған
нормалар
Нутриенттердің
атауы
Нақты тұтыну кезеңдері
Күз
Қыс
Көктем
Жаз
Ақуыз
12,90
14,45
13,07
11,61
Кв.Б.жив.
49,79
56,25
51,55
42,37
Май
32,59
37,42
31,77
31,13
30-50%
Кв.Ж.раст.
52,74
45,65
46,74
55,31
55-65%(~58%)
Көмірсулар
53,58
47,39
53,98
55,61
25-35 г
Тамақ талшығы
8,328
7,973
8,809
6,652
-
Жартылай
қанықпаған май
Жартылай
қаныққан май
ЖҚМҚ/ЖҚМ
21,51
24,48
22,93
19,34
12,11
11,96
11,89
13,41
0,56
0,48
0,51
0,69
Холестерин
220,3
324,6
236,4
183,4
Энергия
Ккал.
2246
2407
2445
2311
10-15% (~12%)
55%
Жоғары емес 30%
0,5-0,9
Артық емес 300 мг
2200-2500 ккал

15.

спортпен айналысу жиілігі
1 курс студенттері
2 курс студенттері
Айналысады
11%
Айналысады
12%
Айналыспайды
88%
Айналыспайд
ы
89%
3 курс студенттері
Айналысады
11%
Айналыспайд
ы 89%
2 курс студенттері
Айналысады
19%
Айналыспайд
ы
81%

16.

дене белсенділігі
1 курс студенттер
Өте
белсенді
18%
Белсенді
емес
28%
2 курс студенттер
Белсенді
емес
26%
бір
жағынан
белсенді
емес 54%
3 курс студенттер
Белсенді
емес
16%
Бір
жағынан
белсенді
емес
48%
Өте
белсенді
36%
Өте
белсенді
19%
бір
жағынан
белсенді
емес 55%
4 курс студенттер
Белсенді емес
22%
Бір жағынан
белсенді емес
41%
Өте белсенді
37%

17.

Студенттердің темекі шегу жиілігі
1 курс студенттері
Шегеді
2%
2 курс студенттері
Шекпейді
97%
Шекпейді
98%
3 курс студенттері
4 курс студенттері
Шегеді
6%
Шекпейді
94%
Шегеді
3%
Шекпейді
93%
Шегеді
7%

18. Алкогольді ішімдіктеді қабылдау жиілігі

жоқ
ия
0
Алкогольді ішімдіктерді
қолданасыз ба
50
100
150
200
ия
жоқ
51
200

19. Қорытынды

• Сонымен, зерттеу 2016-2017 жыл аралығында 18-21 жас
шамасындағы Астана Медицина Университетінің 1курс, 2курс, 3курс,
4 курс студенттеріне жүргізілді. Зерттеу сауалнама бойынша және
қосымша медициналық құралдар бойынша жүргізілді. Зерттеу
жұмысына 1400 студент қатысты. Жастардың 70% денсаулығына
немқұрайлы қараса 30% денсаулығына оң көзбен қарайтынына көз
жеткіздік. Ас адамның арқауы демекші жастардың көбі түрлі
себептермен уақытылы тамақтанбайтынын растады. Бірінші байлық
денсаулық-денсаулық
Қазақстан
2030
бағдарламасында
көрсетілгендей, өркениетті елдің әрбір азаматының денсаулығы
мықты, хал-ахуалы жақсы болу зиянды әдеттерден- ішімдік,
нашақорлық, шылым шегушіліктің денсаулыққа, болашақ ұрпаққа жау
екендігін түсіндіре отырып, спортпен белсене шұғылдануына ықпал
еткенде ғана Саламатты өмір салтын қалыптастыра алады.

20. Жұмыстың нәтижесінде келесі тұжырымды анықтадық:

1. Студенттердің 65,7 пайызы шылым тартатындығы, 86,4
пайызы спортпен шұғылданбайтындығы анықталды.
2. Студенттердің 92,6 пайызы дұрыс тамақтанбайтындығы,
50,2 пайызы денсаулық жағдайының төмен екендігі,
анықталды.
3. Студенттердің 41,7 пайызында анемияға
шалдыққандығы, 9,7 пайыз гастритпен ауыратындығы,9,1
пайызы көздерінің ауыратындығы анықталды.
4. Салауатты өмір салтын қалыптастыру аясында ғылыми
негізделген ұсынымдар тағайындалды.

21.

Мемлекет тарапынан келесілерге бағытталған әлеуметтік
қамтамасыздандыру жүйесін құру қажет: 1) толық студенттердің өзара
қарым-қатынасы, өзара көмекті ұйымдастыру: Саламатты жастар
клубтарын, тұрғын аудандарында, жатақханаларда кездесу орындарын
ашу; арнайы сайттар, топтар мен танымал сайттарда «тақырыптар»
(«vkontake» сайты секілді) ашу, телеарналарда, радио мен журналдаргазеттерде т.б. секілді жастарға арналған басылымдарда сәйкес айдарлар
ашу;
2) өмірдегі орнын табу және өмір сапасын көтеру мақсатында
әлеуметтік тұрғыдан көмек көрсету жүйесін құру;
3) балалар мен жастар арасында салауатты өмір салты мен салауатты
демалысты ынталандыру, спорттың жетекші түрлеріне, отбасылық
демалыстың формаларына қолжетімділікті арттыру, семіздіктің алдыналу және жастардың әлеуметтік көңіл -күй жайын жақсарту құралы
ретінде бассейн мен фитнес-клубтарға тегін абонементтермен
қамтамасыз ету;

22.

Білім беру басқармасы органдары келесілерге бағытталған
әлеуметтік қолдау жүйесін енгізуі тиіс:
1) оқу орнының мемлекеттік бюджеттен тыс қаржысы есебінен артық
салмағы бар студенттер үшін тегін диеталық тамақтану бағдарламасын
жетілдіру;
2) негізгі оқу бағдарламасынан тыс семіздікке шалдыққан студенттердің
әлеуметтік-психологиялық тұрғыдан қоршаған социум мен қоғамдық
қысымға тұрақтылығын қалыптастыруға арналған қосымша сабақтар
ұйымдастыру;
3) осы сырқатқа шалдыққан студенттердің оқу бітіргеннен кейін
мамандықтарына сәйкес жұмысқа орналасуын қамтамасыз ететін көмек.
Толық студенттердің әлеуметтік қорғау үнемі жаңартуды, жетілдіру мен
дамытуды талап етеді. Семіздік «індетін» тоқтату үшін темекі шегу мен
нашақорлыққа қарсы күрес бағдарламаларына ұқсас жүйелік күрес
ұйымдастыру керек. Семіздікке шалдыққан студенттерге көмектің, олардың
қиындықтарының себептерін түсіну, өмір салты мен тамақтану дәстүрін
реттеудің маңызы айқын. Мемлекет тарапынан жалпы практика
дәрігерлерінің біліктілігі мен олардың осы сырқат жайында
ақпараттандырылу деңгейін және оны емдеудің ұтымды амалдары туралы
білімін арттыру.