Prawa-Linux (2)

1.

Temat: Prawa dostępu do plików i katalogów.

2.

PRAWA DOSTĘPU
1. Prawa dostępu.
Jest to zbiór uprawnień określających zakres działań jakie możemy w
stosunku do niego podjąć, czyli czy dany plik (katalog) można odczytać,
zapisać czy też uruchomić.
b) chmod: polecenie służące do ustawiania praw dostępu
2. Elementy trybu pliku.
-rw-r--r--
1
2
3
4
1 – określa typ elementu, a sama „kreska” oznacza, że jest to zwykły
plik bez szczególnych właściwości.
2 – uprawnienia użytkownika
3 – uprawnienia grupy
4 – uprawnienia pozostałych użytkowników

3.

PRAWA DOSTĘPU
3. „Flaga” - oznaczenie pliku lub katalogu.
Jest to informacja, słowo kluczowe o tym kto ma jaki dostęp do danego
pliku lub katalogu.
4. Oznaczenia – flagi.
a) oznaczenia klasyczne – przy użyciu liter:
symbol
znaczenie
opis znaczenia
w
write
prawa do zapisu
r
read
prawa do odczytu
x
execute
prawa do uruchomienia
-
-
brak uprawnienia

4.

PRAWA DOSTĘPU
b) oznaczenia przy użyciu cyfr:
- pojedyncze
liczba
symbol
opis znaczenia
1
x
prawa do uruchomienia
2
w
prawa do zapisu
4
r
prawa do odczytu
- mieszane – powstają przez dodanie pojedynczych
liczba
opis znaczenia
3
prawa do uruchomienia i zapisu
5
prawa do uruchomienia i odczytu
6
prawa do zapisu i odczytu
7
prawa do uruchomienia, zapisu i odczytu
0
brak uprawnień

5.

PRAWA DOSTĘPU
5. Przykłady stosowania poleceń do praw.
a) jeśli chcemy nadać prawo odczytu i zapisu właścicielowi,
pozostawiając innym użytkownikom możliwość tylko odczytu pliku,
musimy ustawić następujące flagi:
-rw-r--r-- (644)
polecenie: chmod 644 nazwa_pliku
b) gdybyśmy chcieli nadać wszystkie prawa właścicielowi, a innych
pozbawić wszelkich praw to ustawiamy:
-rwx------ (700)
polecenie: chmod 700 nazwa_pliku
6. Bezwzględne tryby uprawnień.
Tryb
Znaczenie
Nadawany
644
użytkownik: zapis i odczyt; grupa i pozostali: odczyt
plikom
755
użytkownik: zapis, odczyt i uruchamianie; grupa i
pozostali: odczyt i uruchamianie
katalogom i
programom

6.

PRAWA DOSTĘPU
7. Inny sposób przydzielania praw.
a) można użyć też taką formułę (przy dodawaniu uprawnień):
chmod g+rwx, o+rwx, u+rwx plik.txt
po wykonaniu polecenia ls –l plik.txt
Powinniśmy otrzymać: -rwxrwxrwx
Wyjaśnienie formuły:
g+rwx - nadanie pełnych praw dla grupy
o+rwx - nadanie pełnych praw dla innych użytkownikow (others)
u+rwx - nadanie praw dla właściciela (user)
+ (plus) dodawanie uprawnień
- (minus) odejmowanie uprawnień
- polecenie: chmod u+r plik.txt oznacza dodanie właścicielowi pliku
odczytu

7.

PRAWA DOSTĘPU
Ćwiczenie na zajęcia:
a) utworzyć katalog PLIKI w katalogu domowym użytkownika
b) utworzyć 6 dowolnych plików i nadać każdemu z nich poniższe
uprawnienia stosując sposób cyfrowy i liczbowy
c) następujące uprawnienia:
- właściciel: odczyt, zapis, pozostali i grupa: odczyt
- właściciel: odczyt, zapis, pozostali: zapis, grupa : odczyt
- właściciel: odczyt, opis, uruchamianie, pozostali i grupa: odczyt
- właściciel: odczyt, uruchamianie, pozostali: zapis, grupa : odczyt
- właściciel: odczyt, zapis, uruchamianie, pozostali i grupa: brak
- właściciel: odczyt, zapis, uruchamianie, pozostali: odczyt, zapis,
grupa: odczyt, zapis, uruchamianie

8.

Temat: Narzędzia do zrządzania pakietami.

9.

ZARZĄDZANIE PAKIETAMI
1. Przegląd oprogramowania do zarządzania pakietami w Ubuntu.
a) apt-get – narzędzie obsługiwane z wiersza poleceń, za pomocą
którego można instalować pakiety, usuwać je i nimi zarządzać.
b) aptitude –jest to nakładka na APT, posiada prosty interfejs
tekstowy (taki pseudograficzny), jednakże można też wpisywać same
polecenia. Służy do zarządzania pakietami.
c) dpkg – narzędzie wykorzystywane z wiersza poleceń, do instalowania
pakietów, ich usuwania (dpkg-deb) i wyszukiwania (dpkg-query) oraz
zarządzania nimi. Jest to aplikacja niskiego poziomu.
2. Narzędzie apt-get.
a) instalacja:
apt-get install nazwa_pakietu
przykład: apt-get install vim – instalacja edytora tekstowego vim
b) deinstalacja:
apt-get remove nazwa_pakietu
przykład: apt-get remove vim – deinstalacja edytora vim

10.

ZARZĄDZANIE PAKIETAMI
c) wyszukiwanie:
apt-cache search nazwa_pakietu
przykład: apt-cache search vim – wyszukiwanie informacji o vim-ie
d) dostęp do pomocy:
apt-get -h
apt-cache –h
e) zawiera aplikację Easter egg:
np.: apt-get moo