17.33M

Category:

warfare

Мера углов, применяемая в артиллерии

1.

1 тақырып:
Артиллерияда қолданылатын
бұрыштардың өлшемі
Тема 1: Мера углов,
применяемая в артиллерии

ОҚУ СҰРАҚТАРЫ:
1. Бұрыш өлшегіштің бөлігі және оның мәні.
2. Бұрыштық және сызықтық шамалар
арасындағы байланыс.
3. Бес пайыздық түзету және оны есепке алу
тәртібі.
УЧЕБНЫЕ ВОПРОСЫ:
1. Деление угломера и его сущность.
2. Зависимость между угловыми и линейными
величинами.
3. Сущность пятипроцентной поправки и её
учет.

3.

Бұрыштар градуспен және минутпен өлшенеді.
Мысалы:
30 47′
+ 0
4 25′
70 72′
80 12′
Артиллерияда бұрыш өлшеудің өзіндік жүйесі
қабылданды, ол
БҰРЫШ ӨЛШЕГІШТІҢ БӨЛІНУІ
(БӨБ)
деп аталады.

4.

Углы измеряются в градусах и минутах
Например:
30 47′
+ 0
4 25′
70 72′
80 12′
В артиллерии принята своя система единиц
измерения углов, которая называется
ДЕЛЕНИЕ УГЛОМЕРА
(ДУ)

5.

1 – оқу сұрағы
Бұрыш өлшегіштің бөлінуі және оның мәні
Бұрыш өлшегіштің бөлінуі (БӨБ) – доғаның
ұзындығы шеңбердің 1/6000 бөлігіне тең
орталық бұрыш.
Шеңбердің ұзындығы: Р = 2πR
2πR =
Доға ұзындығы: amb =
6000
a
R
6,28R
1 R
О
m
=
=
6000
955
Одно деление угломера b
1
1 R≈ 1 R
Шеңбердің =
6000 ұзындығынан 955
1000
Шеңбер бұрыш өлшегіштің 6000 бөлімін
немесе радиустың 6 «мыңнан» бір бөлігін қамтиды.

6.

1. Учебный вопрос
Деление угломера и его сущность.
Деление угломера (ДУ) – центральный угол,
длина дуги которого равна 1/6000 длины
окружности.
Длина окружности: Р = 2πR
2πR =
Длина дуги: amb =
6000
a
R
6,28R
1 R
О
m
=
=
6000
955
Одно деление угломера b
1
1 R≈ 1 R
Длины окружности =
6000
1000
955
Окружность содержит 6000 делений угломера
или 6000 «тысячных» радиуса

7.

Бұрыш өлшегіштің бөлінуі, оның мәні.
Деление угломера, его сущность.
(6000)
0
1500
4500
3000
Бұрыш өлшегіштің кіші бөлінуі – 0-01 (мыңнан бір бөлігі)
Малое деление угломера
– 0-01 (одна тысячная)
Бұрыш өлшегіштің үлкен бөлінуі – 1-00 (жүзден бір бөлігі)
Большое деление угломера – 1-00 (сто тысячных)

8.

Бұрыш өлшегіштің бөлінуі, оның мәні.
Деление угломера, его сущность.
0
45-24 қырық бес жиырма төрт
45-24 сорок пять двадцать четыре
15-08 он бес нөл сегіз
15-08 пятнадцать ноль восемь
15-00 19-00 он тоғыз нөл
45-00
19-00 девятнадцать ноль
0-70 нөл жетпіс
0-70 ноль семьдесят
30-00
0-06 нөл нөл алты
0-06 ноль ноль шесть
63-07
3-07 үш нөл жеті
3-07 три ноль семь

9.

Бұрыштық өлшегіштің бөлінуі мен градустық
жүйенің арасындағы байланыс .
Зависимость между делением угломера и
градусной системой
3600 = 21600′
0-01 =
1-00
21600′ = 3,6′
6000
0
6
3,6′
100
=
360′
=
*
=
10 = 6000 = 0-17
360

10.

Осы құрылғылардың көмегімен бұрыштарды
бұрыш өлшегіштің бір бөлінуіне дейін өлшеуге болады.
Мұндай дәлдік артиллериялық - ату міндеттерін шешу
үшін жеткілікті.
Шеңберде
3600
немесе
360х60=21600/
болғандықтан, бұрыш өлшегіштің бір бөлімі
21600/6000=3,6/ құрайды.
Бұрыш
өлшегіштің
бір
үлкен
бөлімі:
3,6/х100=360/=60.
Осыдан:
60-00
30-00
15-00
10-00
1-00
= 3600;
= 1800;
= 900;
= 600;
= 60.

11.

С помощью данных приборов можно измерять углы с
точностью до одного деления угломера. Такая точность
вполне достаточна для решения артиллерийскострелковых задач.
Так как окружность содержит 3600, или
360х60=21600/, то одно деление угломера равно
21600/6000=3,6/.
Одно большое деление угломера равно
3,6/х100=360/=60.
Из этого следует:
60-00
30-00
15-00
10-00
1-00
0-01
= 3600;
= 1800;
= 900;
= 600;
= 60;
= 3,6 /.

12.

Артиллериялық құралдардың шкалалары мен
торларын градуирлеу.
Градуировка шкал и сеток артиллерийских
приборов.

13.

0-05
0-75
0-10

14.

Тәжірибеде «бұрыштық өлшегіштің кіші
бөлінуі», «бұрыштық өлшегіштің үлкен
бөлінуі» терминдері қолданылады.
Бұрыштық өлшегіштің кіші бөлінуі – бұрыш
өлшегіштің бір бөлімі;
Бұрыштық өлшегіштің үлкен бөлінуі – 100
бұрыш өлшегіштің бөлінуі.
Негізгі артиллериялық құрылғылар лимбус немесе
бұрыштық өлшеуіш сақинасы бұрыштық өлшегіштің
60
үлкен
бөліміне
бөлінетіндей
етіп
орналастырылған, ал осы лимбке (сақинаға)
жалғанған жіңішке барабанда 100 кіші бұрыштық
өлшеуіш бөлімдері бар шкала бар. Барабанның
толық айналымы (бұрыштық өлшегіштің 100 кіші
бөліміне) лимбус (сақина) қондырғысын бұрыштық
өлшегіштің бір үлкен бөліміне өзгертеді.

15.

В практике применяют термины «малое
деление угломера», «большое деление угломера».
Малое деление
угломера;
угломера
–
одно
деление
Большое деление угломера – 100 делений
угломера.
Основные артиллерийские приборы устроены
таким образом, что лимб или кольцо угломера
разбиты на 60 больших делений угломера, а
соединенный с этим лимбом (кольцом) барабанчик
тонкой наводки имеет шкалу , содержащую 100
малых делений угломера.
Полный оборот барабанчика (на 100 малых
делений угломера) изменяет установку лимба
(кольца) на одно большое деление угломера.

16.

2 – оқу сұрағы
Бұрыштық және сызықтық мөлшерлер
арасындағы байланыстық.
Зависимость между угловыми и
линейными величинами
Артиллериядағы бірқатар мәселелерді шешу кезінде
көбінесе нысананың сызықтық немесе бұрыштық өлшемдерін,
сондай-ақ нысанаға дейінгі қашықтықты немесе олардың
арасындағы қашықтықты білу қажет болады.
При решении ряда задач в артиллерии часто возникает
необходимость знать линейные или угловые размеры цели, а
также дальности до целей или расстояние между ними.

17.

МИЛЛИМЕТРЛІК БӨЛІМДЕРІ БАР
СЫЗҒЫШПЕН 1 ММ = 0-02
ЛИНЕЙКОЙ С МИЛЛИМЕТРОВЫМИ ДЕЛЕНИЯМИ
1 ММ = 0-02

18.

СЫЗҒЫШТЫ ПАЙДАЛАНА ОТЫРЫП,
БҰРЫШТАРДЫ ӨЛШЕУ
ИЗМЕРЕНИЕ УГЛОВ С ПОМОЩЬЮ ЛИНЕЙКИ

19.

ИМПРОВИЗАЦИЯЛАНҒАН ҚҰРАЛДАРДЫҢ
КӨМЕГІМЕН БҰРЫШТАРДЫ ӨЛШЕУ
Бұрыштарды өлшеу кезінде импровизацияланған заттарды
(қарындаш,картридж және т.б.) қолдануға болады, олардың
өлшемдері мм-де, демек, көзден 50 см қашықтықта мыңнан бір
бөлігінде белгілі.

20.

ИЗМЕРЕНИЕ УГЛОВ С ПОМОЩЬЮ
ПОДРУЧНЫХ СРЕДСТВ
При измерении углов можно использовать подручные предметы
(карандаш,патрон и т.п), размеры которых известны в мм,а
следовательно ,и в тысячных на расстоянии 50см от глаз.

21.

Рельефтегі бұрыштарды
көзден 50 см қашықтықта
орналасқан саусақтардың
көмегімен шамамен
анықтауға болады. Жабық
индекс, ортаңғы және
сақина саусақтарының көру
сызықтары арасындағы
бұрыш 1-00, ал істен
шыққан бас бармақ пен сұқ
саусақтар үшін -2-50.

22.

Приближенно определять
углы на местности можно с
помощью пальцев рук,
удаленных от глаз на 50
см. Угол между линиями
визирования на сомкнутые
указательный, средний и
безымянный пальцы равен
1-00, а на разведенные до
отказа большой и
указательные пальцы -250.

23.

24.

Обозначим
расстояние
между
двумя
равноудаленными от центра точками через ℓ, угол
между направлениями на них через n
и
расстояние от орудия или наблюдателя до точек
через Д.
М
О
n
ав=0,001Д
Известно,
что
длина дуги, равная
одной тысячной ,
определяется
по
ℓ формуле:
ℓ1
N
Или для принятых обозначений
ℓ1=0,001R;
ℓ1=0,001Д;

25.

М
О
n
ав=0,001Д
N
MN = ℓ1n,
Так как угол между
равноудаленными
предметами в n раз
а ℓ больше тысячной, то длина
дуги MN будет больше дуги
в
ℓ1 в n раз, т.е.
или
MN = 0,001 Дn
При малых углах допускается, что длина дуги
примерно равна длине соответствующей хорды,
т.е.
MN = ℓ.
Следовательно: ℓ=0,001Дn,
или
Д
ℓ n
1000

26.

Д
ℓ=n
1000
Эта
формула
выражает
зависимость между угловыми и
линейными величинами
Принимая за неизвестную ту или другую из
величин, входящих в формулу, можно решать три
типа задач:
1. Зная угол между двумя равноудаленными
точками (предметами) и дальность до них,
определяют расстояние между этими точками
(предметами):
Д
ℓ = n 1000

27.

2. Зная расстояние между двумя точками и дальность
до них, определяют величину угла в делениях угломера
между направлениями на эти точки:
n=
1000l
Д
3. Зная расстояние между двумя точками и
величину угла между направлениями на них,
определяют дальность:
1000l
Д
n

28.

ПЯТИПРОЦЕНТНАЯ ПОПРАВКА И
ПОРЯДОК ЕЕ УЧЕТА
При решении задач на зависимость между угловыми и
линейными величинами были сделаны два допущения:
1. Дуга, соответствующая углу в одно деление
угломера, принималась равной хорде.
2. Одно деление угломера принималось
равным
1
Д ,
1000
вместо
1
Д
955

29.

При точных расчетах следует учитывать эти допущения,
т.е. вводить соответствующую поправку.
Рассмотрим величины ошибок при решении
задач по формулам тысячных, которые будут
иметь место из-за того, что одно деление угломера
принимается равным 1 Д , вместо 1 Д
1000
955
Определим
ошибки:
относительную
величину
этой
Δn 1
1 1
45
0.045 5%
n 955 1000 955 1000
Это значит, что рассчитанную по формуле
тысячной величину угла следует изменить на 5%,
или на 1/20.

30.

Это можно видеть на конкретных примерах.
а) Примеры расчета величины угла
Величина угла
Дальность Линейное
расстояние
(м)
5000
Ошибки из-за
допущения
l 1000 n l 955
Д
Д
В д/у
В%к
величине
найденного
угла
100
0-20
0-19
0-01
5
200
0-40
0-38
0-02
5
300
0-60
0-57
0-03
5
400
1-00
0-95,5
0-04,5
5
n
Рассчитанная величина угла больше истинной на 5%

31.

б) Примеры расчета линейного расстояния
Дальность
(м)
5000
Линейное расстояние
(м)
Величина
угла
Д
l n Д l n
955
1000
Ошибки из-за
допущения
В метрах
В%к
величине
найденного
расстояния
0-20
100
105
5
5
0-50
250
262
12
5
1-00
500
525
25
5
3-00
1500
1571
71
4,7
Линейное расстояние, рассчитанная по формуле
тысячной, по абсолютной величине меньше истинного
на 5%

32.

Из анализа вышеприведенных и других подобных
примеров следуют важные практические выводы:
1. При решении задач по формуле тысячной для
устранения ошибки, возникающей вследствие
того, что одно деление угломера принимается
равным
1 Д , вместо 1 Д , необходимо
1000
955
вводить пятипроцентную поправку в абсолютную
величину
расстояния.
определяемого угла или линейного

33.

2. Для определения точного значения величины угла
линейное расстояние, соответствующее этому углу, делят
на 0,001 дальности и уменьшают абсолютную величину
результата на 1/20, т.е. на 5%.
3. Для определения по величине угла
линейного расстояния, величину угла умножают
на 0,001 дальности и увеличивают абсолютную
величину результата на 1/20, т.е. на 5%.
Д 1000 l 5%
n
n 1000 l 5%
Д
l n Д 5%
1000

English Русский Rules