Білет 23. Развіццё сельскай гаспадаркі

1.

Развіццё сельскай гаспадаркі
У ХІІІ—ХІV стст. галоўным заняткам насельніцтва Беларусі
заставалася сельская гаспадарка. Вырошчвалі пшаніцу, ячмень,
авёс, грэчку, лён. а таксама боб, гарох і розную гародніну.
Важную ролю грала жывёлагадоўля.

2.

Развіццё феадальных адносін
• Феадалы сталі пануючым
саслоўем у грамадстве.
• Значная частка зямлі перайшла
ў іх уладанне.
• Сяляне ўсё больш станавіліся
залежнымі ад феадала.

3.

Развіццё феадальных адносін,
Катэгорыі сялян
Павіннасці сялян
• Феадалы імкнуліся «замацаваць» сялян
за зямлёй, забараніць ім пераход да
іншых землеўладальнікаў.
• Замацаванне сялян за зямлёй атрымала
назву «прыгон»
• Запрыгоньванне сялян было
замацавана ў законах (Прывілеях,
Статутах).

4.

Запрыгоньванне сялян
1557 г. – аграрная рэформа
«Устава на валокі»
Зямля падзялялася на валокі (21,36 г)
Сяляне замацоўваліся за валокамі і
выконвалі павіннасці за карыстанне зямлёю.
Ствараліся фальваркі – гэта гаспадарка
феадала, дзе працавалі прыгонныя сяляне і
асноўнай павіннасцю іх была паншчына.
Паншчына – гэта праца на зямлі феадала са
сваім канём і інвентаром.
Гаспадарка пачала называцца фальварковапаншчыннай.
Каралева
Бона Сфорца

5.

Развіццё гарадоў XIV-XVI ст.
Павялічылася колькасць
гарадоў;
• З’явіліся мястэчкі
(паселішчы, якія займалі
прамежкавае становішча
паміж горадам і вёскай)

6.

Гарады. Заняткі насельніцтва
Патлумачце, што ўяўляюць сабой
гэтыя рамёствы
Цэхі з’явіліся – гэта аб’яднанні рамеснікаў

7.

Развіццё гарадоў XIV-XVI ст.

8.

Развіццё гарадоў XIV-XVI ст.
РАТУША
На падставе схемы патлумачце, як
было арганізавана кіраванне ў гарадах
з магдэбургскім правам

9.

Магдэбургскае права
На падставе азнаямлення з
дакументам выканайце
заданні:
1. З якой мэтай г.Менску
давалася магдэбургскае
права?
2. Каму паводле новага права
належыла судовая ўлада?
3. За кім заставалася
вярхоўнае права суду?

10.

Развіццё гарадоў XIV-XVI ст.
З дапамогай
картасхемы вызначце:
1.Якія тавары
прывозіліся на беларускія
землі?
2. Якія вывозіліся?
3. Прывядзіце доказы,
што ВКЛ выконвала
ролю пасрэдніка ў гандлі
паміж краінамі.

11.

Гарады і гандаль у першай палове XVIII ст.
У другой палове XVII–
першай палове XVIII ст.
беларускія землі станавіліся
арэнай баявых дзеянняў
Многія гарады былі
разбураны, там
скарацілася колькасць
насельніцтва

12.

Гарады і гандаль у першай палове XVIII ст.
Ганна-Кацярына
Радзівіл
арганізавала першыя
мануфактуры
• У першай палове XVIII ст. узніклі
першыя мануфактуры на Беларусі.
• Мануфактуры – гэта
прадпрыемствы, дзе
выкарыстоўваўся падзел працы і
ручная тэхніка.
• Ствараліся ў маёнтках магнатаў;
• Першыя мануфактуры выраблялі
шкло.