ҚР Экологиялық кодексіне қысқаша түсіндірме беру

1.

ҚР Экологиялық
кодексіне қысқаша
түсіндірме беру
Дайындаған Шермахан Дильназ, Пайзуллаева Таңшолпан
Қабылдаған Шукенова Жадыра

2.

Қазақстан Республикасының экология заңнамасы
Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді
және осы Кодекстен және Қазақстан Республикасының
өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.
Осы Кодекс Қазақстан Республикасының бүкіл
аумағында, оның ішінде Қазақстан Республикасының
құрлықтық қайраңында және айрықша экономикалық
аймағында халықаралық құқық нормаларына сәйкес
қолданылады. Бұл ҚР Экология кодексінің 1-ші бабында
көрсетілінген.
Осы Кодекс адам мен табиғаттың өзара ісқимылы (экологиялық қатынастар) саласында жеке
және заңды тұлғалардың қоршаған ортаға әсер
ететін немесе әсер етуге қабілетті қызметті жүзеге
асыруына байланысты туындайтын қоғамдық
қатынастарды реттейді.

3.

Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексi
2021 жылғы 2 қаңтарда қабылданды.
Жалпы 418 бап 24 тараудан тұрады. Оның ішінде
22тарау 412-ші баптан бастап арнайы бөлім
қарастырылған.

4.

Қазақстан Республикасының экология заңнамасының мақсаты Қазақстан Республикасында
бірыңғай мемлекеттік экологиялық саясатты іске асырудың құқықтық негіздерін, міндеттері мен
қағидаттарын, сондай-ақ тетіктерін айқындау болып табылады.
Қазақстан Республикасының экология заңнамасы Қазақстан Республикасының
Конституциясына негізделеді және осы Кодекстен және Қазақстан Республикасының
өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.
Қазақстан Республикасының табиғатты
қорғау заңнамасы
Қазақстандағы табиғатты қорғау
заңнамасының жүйесіне мынадай құқықтық
актілер кіреді:
1) Қазақстан Республикасының
Конституциясы;
2) табиғатты қорғау саласындағы заңдар мен
кодекстер;
3) Президенттің экология және табиғатты
пайдалану мәселелері жөніндегі жарлықтары
мен өкімдері; мемлекеттік экологиялық
ережелер;
4) министрлiктер мен ведомстволардың
нормативтiк актiлерi;
5) жергілікті өзін-өзі басқару органдарының
нормативтік шешімдері.

5.

Қазақстан Республикасы экология заңнамасының міндеттері:
1) қоршаған ортаның ластануын болғызбауға,
кез келген нысандарда экологиялық
залалдың келтірілуіне жол бермеуге және
келтірілген экологиялық залалдың
салдарларын жоюды қамтамасыз етуге,
сондай-ақ қоршаған ортаға жағымсыз
антропогендік әсерді біртіндеп азайтуға
бағытталған мемлекеттік реттеуді жүзеге
асыру арқылы қоршаған ортаны қорғаудың
жоғары деңгейін қамтамасыз ету;
4) тиімді
экологиялық
мониторинг пен
экологиялық
бақылауды
қамтамасыз ету;
2) адамның өмірі
мен
денсаулығына
қолайлы
қоршаған ортаны
қамтамасыз ету;
5) қоршаған ортаны қорғау
саласында Қазақстан
Республикасының
халықаралық шарттық және
өзге де міндеттемелерінің
орындалуын, халықаралық
ынтымақтастықты дамытуды
қамтамасыз ету;
3) Қазақстан
Республикасын
ың орнықты
дамуының
экологиялық
негіздерін
қамтамасыз ету
6) қоршаған ортаны
қорғау және
экологиялық
қауіпсіздікті қамтамасыз
ету саласындағы
заңдылық пен құқық
тәртібін нығайту.

6.

5-бап. Қазақстан Республикасының экология заңнамасының
қағидаттары
Экологиялық қатынастарды құқықтық реттеу мынадай қағидаттарға
негізделеді:
1) болғызбау қағидаты: қоршаған
ортаның ластануын, табиғи ортаның
тозуын, экологиялық залал және
адамдардың өміріне және (немесе)
денсаулығына зиян келтірілуін
туғызатын немесе туғызуы мүмкін кез
келген қызмет осы Кодексте белгіленген
шеңберде, қоршаған ортаға әсер ету
көзінің өзінде көрсетілген
салдарлардың туындауын болғызбау
жөніндегі барлық қажетті шаралар
қамтамасыз етілген жағдайда ғана жол
беріледі;

7.

2) түзету қағидаты: экологиялық
залал толық көлемде жойылуға
тиіс. Келтірілген экологиялық
залалды толық жою мүмкін
болмаған кезде, оның
салдарлары ғылымитехникалық дамудың заманауи
деңгейі кезінде қаншалықты
мүмкін болғанынша азайтылуға
тиіс. Келтірілген экологиялық
залалдың салдарын
жойылмаған немесе
азайтылмаған шамада оларды
осы Кодекске сәйкес балама
ремедиация жүргізу арқылы
ауыстыру қамтамасыз етіледі;
5) "ластаушы төлейді"
қағидаты: қызметі қоршаған
ортаның ластануын, табиғи
ортаның тозуын, кез келген
нысанда экологиялық залал
не адамдардың өміріне
және (немесе)
денсаулығына зиян
келтірілуін туғызатын
немесе туғызуы мүмкін
тұлға Қазақстан
Республикасының экология
заңнамасында белгіленген,
өз қызметінің жағымсыз
салдарларын болғызбау
және бақылау жөніндегі,
оның ішінде келтірілген
экологиялық залалды түзету
қағидатына сәйкес жою
жөніндегі талаптарды
орындау бойынша барлық
шығыстарды көтереді

8.

Жалпы экология кодексінде
17-бап.Экологиялық ақпарат
51-бап. Стратегиялық экологиялық бағалау туралы жалпы ережелер
80-бап. Трансшекаралық әсер етуге бағалау жүргізу негіздері
131-бап. Экологиялық залал
166-бап. Метеорологиялық, гидрологиялық мониторинг пен қоршаған орта жайкүйінің мониторингі саласындағы мемлекеттік монополия
219-бап. Су объектілерін қорғау жөніндегі экологиялық талаптар туралы жалпы
ережелер
244-бап. Жануарлар дүниесін жалпы пайдалану кезіндегі
экологиялық талаптар
305-бап. Озон қабаты және оны қорғау
317-бап. Қалдықтар ұғымы
357-бап. Тау-кен өндіру өнеркәсібінің қалдықтары ұғымы
387-бап. Өндірушілердің (импорттаушылардың) кеңейтілген
міндеттемелері операторының құқықтық жағдайы
және т,б ауқымды
ұғымдар қарастырылған.

9.

Назарларыңызға үлкен Рахмет.
Экологиялық Кодекске сүйеніп
табиғатты ластамай табиғи
ресурстарды ұқыпты
пайдаланайықшы Айналайындар
всем от души