Эндометриоз. Таралу жиілігі мен ерекшеліктері. Клиникасы. Диагностикасы. Морфологиялық верификациясы

1.

«Астана Медицина Университеті» АҚ
Студенттің өзіндік жұмысы
Тақырыбы: Эндометриоз. Таралу жиілігі мен
ерекшеліктері. Клиникасы. Диагностикасы.
Морфологиялық верификациясы.Ажырату
диагностикасы.Емдеу принциптері.
Болжамы.
Орындаған:
Тобы: 424 ЖМ
Тексерген: Багатова Г.Б

2.

Жоспары :
I.
Кіріспе:
II. Негізгі бөлім:
•Таралу жиілігі мен ерекшеліктері;
•Клиникасы ;
•Диагностикасы ;
•Морфологиялық верификациясы;
•Ажырату диагностикасы ;
•Емдеу принциптері;
•Болжамы;
III. Қорытынды :
IV. Пайдаланылған әдебиеттер:

3.

- бұл паталогиялық процесс әртүрлі ағзаларда қатерсіз өтетін,
гормондық және иммундық гомеостаз бұзылысының нәтижесінде, жатыр денесінің
шырышты қабатынан тыс жерде, функциясы мен құрылымы эндометрийге ұқсас тіннің
өсуі. Гинекологиялық аурулардың ішінде эндометриоз 3-ші орын алады. Бұл үдемелі,
дегенеративті процесс, репродуктивтік жастағы әйелдерде кездесу жиілігі 15%-ден
50%-ға дейін құрайды.
Эндометриоз көрінісінде генетикалық, ферменттік, гормондық гомеостаздың рөлі зор.
Гормондық және иммундық бұзылыстар эндометриоздың тікелей себебі емес, тек
осы паталогиялық процестің дамуында рөл атқарады, эндометриоз қазіргі кезде
полиэтиологиялық аурулардың қатарына жатады.

4.

5.

Эндометриоздың пайда болу себебі
қазіргі
кезге
дейін
толық
зерттелмеген.
Эндометриозды
тудыратын
қауіп
факторлар:
Тұқым қуалаушылық
Репродуктивті жас
Етеккір циклінің бұзылуы
Анамнезінде босанудың болмауы
немесе бір ғана босану
Жиі болған аборттар
Овуляциясыз цикл
Жатыр ішілік серіппелерді ұзақ
қолдану
Семіздік
Жыныс
ағзаларының
қабыну
аурулары

6.

Қауіп қатер факторлары:
30-40 жастағы әйелдер;
Бала көтермеген әйелдерде ;
Ұзақ уақыт етеккір циклы ;
Етеккір ерте келген әйелдерде;
Егер
жақан
туыстары
эндометриозбен
сырқаттаннса (анасы немес әпкесі);
Гармональді бұзылыстар;
Жатыр қуысынан эндометридің транслокациясы;
Иммунологиялық бұзылыстар ;
Эндометрия метоплазиясы ;

7.

Гениталды - (потологиялық
процестің сыртқы және ішкі
жыныс мүшелерінде орналасуы)
Жатыр денесі,мойны, жатыр
түтіктерң,және сыртқы жыныс
мүшелері.
Экстрагениталды-( басқа жүйелері
немесе мүшелерінде
эндометриоидты импланттардың
дамуы)
Асқазан-ішек, несепағар, мүшелері,
тері, операциядан кейінгі тыртық.

8.

Жатыр денесінің эндометриозы
Л.В.Адамянның ұсынған жіктеуі
бойынша,жатыр қабырғаларының
зақымдануының
тереңдігіне
байланысты жайылуды 4 дәрежеге
бөлінеді:
1-ші дәрежесінде: патологиялық
процесс
жатырдың
шырышты
қабатының астында орналасады;
2-ші дәрежесінде: потологиялық
процесс бұлшықетке өтеді;
3-ші дәрежесінде: потологиялық
процесс жатыр қабырғаларының
бұлшықетке толық жайылып,сіре
қабатына өтеді;
4-ші дәрежесінде: потологиялық
процесс жатырдан басқа, көрші
жатқан мүшелердің және кіші
жамбастың париеталды ішастарына
жайылған.

9.

Ауру сезімі
Іштің төменгі жағының сыздап ауруы
Етеккір келер алдында белқұйымшақтың тұсында ауру сезімі
Менструалдық циклдың бұзылуы
Жыныс жолдарынан қою қоңыр түсті
қан кету
Дисменорея
Іштің кебуі
Дизурия
Тік ішектен қан кету
Бедеулік
Әлсіздік
Бас айналу

10.

Эндометриоз көбінесе репродуктивті
периодта анықталады , себебі
эндометриоидты ошақтар мен әйел
адамның гармональді фонының
арасында байланыс бар . Науқастардың
шағымы етеккір циклі кезінде немесе
басы жағына байланысты .Одан соң көп
жағдайда халі жақсарады . Алайда ең
басты әйгіленімі ауыру сезімі . Ауыру
сезімі эндометриоидты түзілістерлің
локализациясына байланысты.
Генитальді түрінде ауыру сезімі белінді ,
арқасында немесе жыныстық қатынас
пен дефикация , дәретке шығу
барысында пайда болады . Статистика
бойынша эндометриоз кіші жамбас
астауының ауырсынуына
шағымданғандардың 70-71%
,дисмонорея- 71-76% анықталған.

11.

Эндометриоз диагнозы стационарлық жағдайларда анықталуы
тиіс. Сырқаттардың ауырлығы мен зақымданған органдардың
қызметтерінің бұзылу дәрежесін айқындау кезінде процестің
таралу
дәрежесін,
көп
ошақтылығын,
қызметтердің
бұзылуының ұзақтығын және жүргізілетін емдеу ісшараларының тиімділігін ескеруі тиіс. Эндометриоз диагнозы
кіші жамбас органдарын УДЗ, онкомаркерлерге қан растайды.
Функциялық аналық бездерінің кистасы онкомаркерлерге
міндетті түрде тексеріле отырып, етіккір кезеңі ішінде
қадағалауға және бақылау УДЗ жатады. Органикалық пайда
болған басқа да кисталар: эндометриодтық, дермоидтық,
папиллярлық және т.б. жедел емделуге жатады – жаңадан
қабылданғандар жарамсыз.

12.

ДИАГНОСТИКА
•Гинеколог дәрігердің толық тексеруі.
•УЗИ.
• Онкомаркерге тексеріс.
•Кольпоскопия.
•Гистеросальпингография ( жатыр мен жатыр түтікшесінің рентген суреті)
немесе гистероскопия.
•Лапароскопия. Диагнозды нақтылау мен эндометриоздың таралу деңгейін
анықтау үшін қажет.
Соңғы екі тәсіл эндометриозды диагностикалаудағы "алтын стандарт" болып
табылады .

13.

Видиокамерлі лапароскоп

14.

Гистероскопия
Гистероскопия -5 есе көбейтіп
көрсетеді. Газдің және сұйықтың
көмегімен жасалады.
Гистероскопия бақылаумен қыру
жасалады.
Соңғы жылдары 150 есе үлкейтіп
көрсететін гистероскоп шықты.
Гистероскопия кезінде жатыр
қуысын қыру, синехияларды,
полиптерді, миома түйіндерін,
перделерді жою, спиральдерді
алып тастау жасалады.

15.

16.

17.

Препарат
Механизм действия
Дозы и режим
Агонисты
гонадотропинового
релизинг-гормона
пролонгированные,
депо- формы
Блокада
гонадотропной
секреции гипофиза,
«медикаментозная
гонадэктомия»
Инъекции 1 раз в 28
дней, 4– 6 раз
Антигонадотропины:
даназол, гестринон
Блокада
гонадотропинов,
атрофические
изменения
эндометрия
Даназол: по 600–800
мг в сутки в течение 6
месГестринон: по 2,5
мг 2 раза в неделю в
течение 6 мес
Торможение
Аналоги прогестерона:
пролиферации,
дидрогестерон
децидуализация
Торможение
пролиферации,
децидуализация и
атрофия эндометрия
Торможение
Комбинированные
пролиферации
монофазные, эстрогенэндометрия и
гестагенные
овуляторного пика
препараты
гонадотропинов
Синтетические
гестагены:
норэтистерон
Побочные действия
Вегетососудистые
симптомы,
характерные для
климактерического
синдрома, снижение
МПКТ
Андрогензависимая
дерматопатия,
гиперлипидемия,
гипертензия,
увеличение массы тела
10–20 мг в сутки с 5-го
по 25-й день
менструального цикла Не обнаружено
или непрерывно в
течение 6 мес
Увеличение массы
5 мг в сутки в течение
тела, гиперлипидемия,
6 мес
задержка жидкости
Непрерывный приём в Гиперкоагуляция,
течение 6–9 мес
задержка жидкости

18.

19.

Эндометриоз кезіндегі фармакотерапия ұрықтануды жоғарылатады
.Және ауырсыну сезімін төмендетеді .Медикаментозды терапиясыз
хирургиялық араласулардың әсері қысқа . Ауыр сатыларын емдеу үшін
радикальді хирургиялық араласуларды қарастырған жөн .
Кей
жағдайда
эндометроидты
түзілістер
өздігінен
сорылуы
мүмкін.Хирургиялық отадан соң рецидив қосымша терапия тағайындалса
да қайталануы мүмкін.Сонымен қатар , әйелдердегі постменапаузалық
кезеңдегі гармональді терапиядан соң да дамуы мүмкін.
Бұл паталогиялық процесс әртүрлі ағзаларда қатерсіз өтетін, гормондық
және иммундық гомеостаз бұзылысының нәтижесінде, жатыр денесінің
шырышты
қабатынан тыс жерде, функциясы
мен құрылымы
эндометрийге ұқсас тіннің
өсуі. Гинекологиялық аурулардың ішінде
эндометриоз 3-ші орын алады. Бұл үдемелі, дегенеративті процесс,
репродуктивтік жастағы әйелдерде кездесу жиілігі 15%-ден 50%-ға дейін
құрайды.
Эндометриоз көрінісінде генетикалық, ферменттік,