Тербелмелі контурдағы еркін тербелістер

1.

ТЕРБЕЛМЕЛІ КОНТУРДАҒЫ
ЕРКІН ТЕРБЕЛІСТЕР
L
C

2.

Оқыту мақсаты:
11.4.2.2-механикалық және электромагниттік
тербелістер арасындағы ұқсастықтарды жүргізу

3.

Тербелмелі жүйелерге мысалдар келтіріңіз
• Еркін тербелістерге анықтама беріңіз
• Еркін тербелістер болатын жүйелер
қалай аталады?
•Тербелмелі жүйелерге мысалдар келтіріңіз
•Тербелістер кезінде қандай шамалар өзгереді?
• тербелістер кезінде энергияның қандай
өзгерістері болады?
Еркін механикалық тербелістерден басқа
болады…
ЕРКІН ЭЛЕКТРЛІК ТЕРБЕЛІСТЕР

4.

ЕРКІН ЭЛЕКТРЛІК ТЕРБЕЛІСТЕРДІҢ АШЫЛУЫ
• Лейден құмырасының төсеніштері
катушканың көмегімен жабылды
•Катушканың ішіне орналастырылған
болат иненің магниттелуі анықталды
I
I
SN
?
• Бір қызығы, иненің қай ұшы
Солтүстік полюс,ал қайсысы
Оңтүстік болатынын алдын – ала
болжау мүмкін болмады
SN
?
• Конденсаторды катушкалар арқылы разрядтаған кезде
тербелістер пайда болады: конденсатордың бірнеше рет
зарядтауға уақыты бар және ток бағытын бірнеше рет өзгертеді

5.

Периодты немесе шамалы периодты зарядтың, ток күшінің,
кернеудің өзгеруі
ЭЛЕКТРЛІК ТЕРБЕЛІСТЕР деп аталады
Осындай тербелістер жүзеге асатын тербелістер
ТЕРБЕЛМЕЛІ КОНТУР деп аталады
Тербелістердің болуын анықтауға мүмкіндік
беретін құрылғы, ол - ОСЦИЛЛОГРАФ
L
C
Тербелмелі контурда болатын процестерді
қарастырайық

6.

Периодтың бірінші ширегі
I
Wм
Imax
q=0
++ ++
Wэл
____
x=0
v = max
Wк
тербелістер
механикалық
электрлік
t=0
x = max,
v = 0,
Wn= max , Wk =0
q = max, I = 0,
Wэл= max , Wм = 0
x = max
v=0
Wп
t=¼Т
x = 0, v = max,
Wn= 0 , Wk =max
q = 0, I = max,
Wэл= 0 , Wм = max

7.

Периодтың екінші ширегі
q = тах
Wм
Wэл
__ _ _
+ + ++
I
Imax
тербелістер
механикалық
электрлік
t=¼Т
x = 0,
v = max,
Wn= 0 , Wk =max
q = 0, I = max,
Wэл= 0 , Wм = max
x = max
v=0
Wп
Wк
x=0
v = max
t = 1/2 Т
x = max,
v = 0,
Wn= max , Wk =0
q = max, I = 0,
Wэл= max , Wм = 0

8.

Рериодтың үшінші ширегі
q=0
____
Wм
Imax
I
тербелістер
механикалық
электрлік
++ ++
Wэл
t = 1/2 Т
x = max,
v = 0,
Wn= max , Wk =0
q = max, I = 0,
Wэл= max , Wм = 0
x = max
v=0
Wп
x=0
v = max
Wк
t = 3/4 Т
x = 0,
v = max,
Wn= 0 , Wk =max
q = 0, I = max,
Wэл= 0 , Wм = max

9.

Периодтың төртінші ширегі
Imax
I
x = max
v=0
Wп
_ _ _ _
Wм
q = тах
+ + ++
Wэл
W
x=0
к v = max
тербелістер
механикалық
электрлік
t = 3/4 Т
x = 0,
v = max,
Wn= 0 , Wk =max
q = 0, I = max,
Wэл= 0 , Wм = max
t=Т
x = max,
v = 0,
Wn= max , Wk =0
q = max, I = 0,
Wэл= max , Wм = 0

10.

ЕРКІН ТЕРБЕЛІСТЕР
МЕХАНИКАЛЫҚ
Орындалады
• математикалық маятникпен
• серіппелі маятникпен
ЭЛЕКТРЛІК
Орындалады
• тербелмелі контурда
Периодты өзгереді:
Периодты өзгереді:
• координата
• жылдамдық
• потенциалдық энергия
• кинетикалық энергия
• заряд
• ток күші
• электр өрісінің энергиясы
• магнит өрісінің энергиясы

11.

Оқыту мақсаты:
11.4.2.2-механикалық және электромагниттік
тербелістер арасындағы ұқсастықтарды жүргізу;