Пациенттің функционалдық жағдайын бағалау

1. Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті Факультет: Медицина Тақырыбы: ПАЦИЕНТТІҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ЖАҒДАЙЫН БАҒАЛАУ Қабылдағ

Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық
қазақ-түрік университеті
Факультет: Медицина
Тақырыбы: ПАЦИЕНТТІҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ
ЖАҒДАЙЫН БАҒАЛАУ
Қабылдаған: Жолдас К.
Орындаған: Бадаев А., Байғараева А.
Тобы: ЖМ - 106

2. ПАЦИЕНТТІҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ЖАҒДАЙЫН БАҒАЛАУ Тамыр соғысы жөне оның мінездемесі Тамыр соғысы артериялық, капиллярлы, веноздық болады. Артер

ПАЦИЕНТТІҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ЖАҒДАЙЫН БАҒАЛАУ
Тамыр соғысы жөне оның мінездемесі
Тамыр соғысы артериялық, капиллярлы, веноздық болады.
Артериялық тамыр соғысы — ол артерия қабырғасының
ырғағымен соғуы, қанның жүрек жиырылған кезіндегі артерия
жүйесіне лақтырылуы. Тамыр соғысы орталық (орта ұйқы
артериясында) жөне перифериялық (шеткерлік) түрлеріне
бөлінеді. Диагностикалық мақсатпен тамыр соғысын иықтық,
самайлық, шаптық, тізелік артериялардан аны қтайды, Кѳбінесе
тамыр соғысын сәуле артериясында елшейді. Тамыр соғысын
зерттегенде, оның жиілігін, ырғақтығын, толуын, толықсуын
анықтау маңызды. Тамыр соғысының мінездігі артерия
қабырғасының икемділігімен байланысты.
Жиілігі - тамыр соғысының минуттагы толқын кѳлемі. Норма
бойынша сау адамның тамыр соғысы минутина 60-80 рет.

3.

4.

5. Тамыр соғысының жиі соғуы, минутына 85-90 рет болса, оны тахикардия деп атайды. Тамыр соғысы сирек (60- тан төмен) болса, оны брадикардия дейді. Е

Тамыр соғысының жиі соғуы, минутына 85-90 рет болса, оны тахикардия
деп атайды. Тамыр соғысы сирек (60- тан төмен) болса, оны брадикардия
дейді. Егер дене қызуы бір градусқа көтерілсе, онда тамыр соғысы
минутына 8-10 ретке дейін көбейеді.
Ырғактығы тамыр соғу талқынының аралығында анықталады. Егер аралығы
біркелкі болса, оны ырғақты ( дұрыс) тамыр соғысы дейді. Егер аралығы
әртүрлі болса оны ырғақсыз (дұрыс емес) деп атайды. Сау адамның жүрек
соғуы және тамыр соғысы біркелкі болады. Егер жүректің, еоғуымен тамыр
соғуының аралығында айырмашылық болса, ондатамыр соғысының
кемшілігі деп атайды (мерцательная аритмия).
Тамыр соғысының толуы тамырдың толқын биіктігінен, жүректің
систоликалық кѳлемімен байланысты. Егер биіктігі көбейсе немесе біркелкі
болса, оны нормалық тамыр соғысы дейді (толық).
Толықсуы - қан қысымына байланысты. Егер қан қысымы норма болтан
кезіңде тамыр соғысын біркелкі күшпен басады, оны күнітенген тамыр
соғысы деп атайды. Тамыр соғысы жұмсақ болуы бостығы жіп тәріздес деп
атайды.
Тамыр соғасының мәліметтері екі әдіспен тіркеледі; сандық (медициналық
құжаттарға); графикалық (температура қағазында).

6.

7. Мақсаты: Тамыр соғысының негізгі қасиеттерін анықтау- жиілігін, ырғақтығын, толуын, толықсуын. Көрсеткіші: организмнің функционалдық жағд

Мақсаты: Тамыр соғысының негізгі қасиеттерін анықтау- жиілігін,
ырғақтығын, толуын, толықсуын.
Көрсеткіші: организмнің функционалдық жағдайын бағалау.
Жабдықтар: сағат немесе секундомер, температура қағазы, қалам.
Пациентпен сенімділік қарым- қатынас жасаңыз;.
Процедураның жүрісін, мақсатын түсіндіріңіз;
Келісім алыңыз;
Керекгі жабдықтарды дайындаңыз;
Қолды жуып, құрғатыңыз;
Пациентке ыңғайлы жағдай жасаңыз;
2-,3-,4- саусақден пациештің қолының сәуле артериясына салып, артерия
қабырғасының қозғалуын анықтаңыз;
60 сек ішінде тамыр соғуын өлшеңіз;
Тамыр соғу аралығын бағалаңыз;
Тамыр толуына баға беріңіз;
Температура қағазына тамыр соғысының касиеттерін тіркеңіз, (графикалы қ)
және қадағалау қағазында тіркеңіз (саңдық тәсіл бойынша).
Пациентке тексеру қорытындысьш хабарлаңыз;
Қолды жуып құрғатыңыз.

8.

9. Қан қысымын өлшеудің мейіркештік технологиясы Артериялдық деп - ағзадағы артерия жүйесінде, жүрек жиырылған кезде пайда болып және нервті

Қан қысымын өлшеудің мейіркештік технологиясы
Артериялдық деп - ағзадағы артерия жүйесінде, жүрек жиырылған
кезде пайда болып және нервтің гуморальдық күрделі реттелуден,
жүректің қанды айдау жылдамдығынан және шамасынан, қан
тонусының жиілігінен және ырғақтылығынан тәуелді болатын қан
қысымын айтады.
Қан кысымы систолдықжене диастодцық больш екіге бөлінеді.
Систолдық деп - жүрек қарыншаның жиырылуына байланысты қан
қысымын атайды.
Диастольдық деп-қарыншаның босауына байланысты қан
қысымын атайды.
Пульстық қан қысым деп систолдық және диастолдық қан
қысымдарының арасындағы айырмашылықты атайды.
Қан қысымын танометр жабдығымен өлшейді. Танометрлердің
бірнеше түрлері болады: сандық, сынашық, сфигмоманометрлік.

10.

11. Электрондық(дауыссыз) танометрмен қан қысымын өлшегеңде мынаңдай факторларды есепке алу керек: манжетканың размерін, фонендоскоп, мембра

Электрондық(дауыссыз) танометрмен қан қысымын
өлшегеңде мынаңдай факторларды есепке алу керек:
манжетканың размерін, фонендоскоп, мембрананы т.б.
Норма бойынша қан қысымы адамның жасымен, сыртқы
факторлардан, нервтік, физикалық құштен байланысты
болады.
Ересек адамдардың: систоликалық қан қысымы
120/129 мм. с.б., диастоликалық 80/84 мм сб., пульстік
кан қысымы норма бойынша 40-45 мм с.б.б. болады.
Әртүрлі жағдайда қан қысымының қалыпты
көрсеткіштері өзгереді, оны артериялдық гипертензия
немесе гипертония деп атайды. Қан қысымы төмендесе
артериалдық гипотензия немесе гипотония деп атайды.

12.

13. Мақсаты: қан қысымының көрсеткіштерін анықтау және баға беру. Пациентпен сенімділік қарым - қатынас жасаңыз; Мақсатын, мағынасын түсіндірі

Мақсаты: қан қысымының көрсеткіштерін анықтау және баға беру.
Пациентпен сенімділік қарым - қатынас жасаңыз;
Мақсатын, мағынасын түсіндіріп, пациенттің келісімін алыңыз;
Керекті жабдықтарды дайындаңыз;
Қолды жуып, құрғатыңыз;
Пациентті ыңғайлап жатқызыңыз немесе отырғызыңыз;
Қолын дұрыстап салып, астына жастықша салыңыз;
Манжетканы иығына салып, трубкаларын төмен қаратыңыз;
Манометрді манжеткамен жалғаңыз;
Манометрдің көрсеткіші "0"- де болуы керек.
Фонендоскопты білек шұңқырына салып, грушаның бұрандысын жауып ауа
жіберіңіз;
Бұранданы ашып, жайлап ауаны шығарыңыз;. Тамыр соғуының жоғарғы
және төменгі көрсеткішін анықтаңыз;
Толығымен барлық ауаны шығарыңыз;
Процедураны 5 минуттаи кейін қайталаңыз;
Манжетканы шешіңіз;
Манометрді қапшыққа салыңыз;
Фонендоскопты екі peт 70% спиртпен сүртіңіз;
Систолдықпен диастолдық қан қысымын керекті құжатқа тіркеңіз;
Қолды жуып, құрғатыңыз.

14.

15. Ескерту: Қан қысымын өлшер алдында кофе және қою шай ішуге болмайды. Қан қысымын өлшер алдында 30 минут бұрын шылым шегуге болмайды. Дәрілер

Ескерту:
Қан қысымын өлшер алдында кофе және қою шай ішуге болмайды.
Қан қысымын өлшер алдында 30 минут бұрын шылым шегуге болмайды.
Дәрілерді, мұрынға, көзге тамшыларды қолдануға болмайды.
Қан қысымын 5 минут пациент демі алғаннан кейін өлшейді.
Қан қысымын 3 рет аралығы 1 минуттан өлшеп ортаңғы саның алады.
Қан қысымын өлшегенде манжетканың тығыздығы 1 саусақ сиятың болады және
шынтақ шұңқырынан 1 см жоғары болу керек.
Манжетканы жүрек тұсына дәл келтіреді.
Егер пациент бірінші рет қан қысымьш тексертіп отырса, онда екі қолынан өлшеп
қай қолда қысымы жоғары болса, сол қолдан өлшеп отырады.
65 жастан асқан қан диабеті бар пациенттердің қан қысымын тұрған кезде өлшейді.

16.

17. Демнің жиілігін, ырғақтығьш, тереңдігін тексеру Мақсаты: Демнің негізгі мінездемелері. Көрсеткіштері: тыныс органдарының функционалдық ж

Демнің жиілігін, ырғақтығьш, тереңдігін тексеру
Мақсаты: Демнің негізгі мінездемелері.
Көрсеткіштері: тыныс органдарының функционалдық
жағдайын бағалау.
Жабдықтар: секундасы бар сағат, температура қағазы,
қалам.
Ескерту: демнің санын пациентке хабарламау керек.
Пациентпен сенімділік қарым-қатынас жасаңыз;
Келісім алыңыз;
Қолды ыңғайлап қойыңыз;
Пациентті ыңғайлап жатқызыңыз немесе отырғызыңыз
Ескерту: кеудесіндегі киімдерін шешіңіз.
1. Пациенттің тамыр соғысын өлшеген тәрізді қылып қолын алыңыз;
2. Пациенттің және өзіңіздің қолыңызды кеудесіне немесе ішіне қойыңыз;
3. Сскуңдомермен минутына қанша дем болғанын санаңыз;
4. Жиілігінің, тереңдігін, ырғақтығын бағалаңыз;
5. Осы жүргізген процедураны пациентке түсіндіріңіз;
6. Қолды жуып, құрғатыңыз;
7. Керекті құжатқа тіркеңіз.

18.

19. Тәуліктегі диурезді өлшеу, су баланссын анықтау Диурез дегеніміз зәрдің пайда болу және шығу процессі. Тәуліктегі диурез деіеніміз пациен

Тәуліктегі диурезді өлшеу, су баланссын
анықтау
Диурез дегеніміз зәрдің пайда болу және шығу
процессі. Тәуліктегі диурез деіеніміз пациенттің
бір тәулік бойы шығарған зері.
Тәуліктегі зөрі 800-1000 мл болады, жасынан,
температурасынан, айналадагы
дымқылдығынан, тағам жағдайынан, физикалық
күш түскеннен байланысты, 75-80% ішкен
суынан құралады. 20-25% термен, деммен,
үлкен дәретімен шығады.
Тәуліктегі су балансы ағзадағы су кірісі мен
шығысының қатынасы.
Жемістердеіі, көжелердегі және ағзаға
жіберілген суықтар да есепке алынады.

20. Су балансын есептеу Мақсаты: тәулік бойы ағзага енгізілген және шығарылған су көлемінің қасиетін есеппен қамтамасыз ету. Кѳрсеткіштері: і

Су балансын есептеу
Мақсаты: тәулік бойы ағзага енгізілген және шығарылған су көлемінің қасиетін есеппен
қамтамасыз ету.
Кѳрсеткіштері: ісіктері бар пациенттерді бақылау, жасырынды ісіктерді анықтау,
диуретиктердің әсерін тексеру.
Жабдыктар: салмағын ѳлшейтін ѳлшегіш, шынылы белгілері бар ыдыс, тіркеу қағазы.
Ескерту: зәрдің шығуы ғана емес, кұсық және үлкен дәреті есепке алынады.
Пациентпен сенімділік қарым-қатынас жасап, оның процедура орындай білу қабілетін бағалаңыз.
Пациент сұйықтығының қандай мөлшерде болінгеніне есеп жүргізе алатындығына сенім артыңыз.
Процедура мақсатымен, барысымен түсіндіріп, келісімін алыңыз.
Пациентке сұйықтық тағамдық және қозғалыс режимін сақтау қажеттігін түсіндіріңіз.
3 кун бойы диуретиктерді қолданбағанына көз жеткізу.
Тіркеу қағазына қалай тіркелетіні туралы толық хабарлау және пациентке не мақсатпен толтырылатынын
түсіндіріңіз.
Тағамдардағы су көлемін, су балансын есепке алу мақсатында тіркелінетінін түсіңдіріңіз..
Жабдықтарды дайындаңыз.
Таңертеңгішк сағат 06.00 да зәрін пациент унитазға жібереді.
Зәрін жолдамасы бар ыдысқа жинауын түсіндіріңіз.
Тіркеу қағазына шықкан зәрінің көлемін жазыңыз.
Ішкен сұйықтық мөлшерін тіркеу қағазына жазыңыз.
Таңертен 06.00-ден ертеңгі 06.00-ге дейін су ішкен және зәр шыққан уақытын тіркеу қағазына жазыңыз.
Ергеңгі сағат 06.00-ден кейін тіркеу қағазын мейіркешке тапсыру.
Мейіркеш қашла сұйықтықтың шыкқанын анықтау формуласы арқылы есептеп отырады: шыққан зәрдің кѳлемі х
0,8 (80%)= норма бойынша шығатын зәрдің көлемі.
Шыққан сұйықтықғы есепке алынған сұйықтықпен салыстыру.
Егер нормасына қарағанда сұйықтық аз шықса, су балансы азаяды.