Құқықтық қатынастар түсінігі

1. «Астана медицина университеті» АҚ «Құқық негіздері мен сот медицинасы» кафедрасы

«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ
«ҚҰҚЫҚ НЕГІЗДЕРІ МЕН СОТ МЕДИЦИНАСЫ» КАФЕДРАСЫ
Құқықтық қатынастар
Орындаған: Жаппашева А.Н
Тексерген: Муканова А.Б
Астана 2016 жыл

2. ЖОСПАР

1)
2)
3)
4)
5)
Құқықтық қатынастар түсінігі
Құқықтық қатынастар белгілері
Құқықтың негiзгi функциялары
Құқықтық қатынастардың объектілері мен субъектілері
Құқықтық қатынастар құрылымы

3. Құқықтық қатынастар түсінігі

ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАР ТҮСІНІГІ
Құқықтық қатынас» категориясы құқықтың жалпы
теориясында негізгі, орталық категориялардың бірі болып
табылады және адамдардың жүріс-тұрысына құқықтың
қандай жолмен әсер ететінін түсінуге мүмкіндік береді.
Құқықтық қатынас – бұл қатысушылары субъективтік
құқықтар мен заңды міндеттерді иеленетін, құқық
нормаларымен реттелген қоғамдық қатынас.
Қоғамдық қатынастар әртүрлі болады: саяси, моральдық,
экономикалық, әлеуметтік, ұлттық, діни т.б. байланыстар.
Бұл байланыс — қатынастар моральдық, әдет-ғұрып, діни,
құқықтық нормалармен реттеледі. Мысалы, отбасы
қатынастардың көпшілігі дәстүр, діни нормалармен
реттеліп жатады.

4. Құқықтың екi түрлі тұсінігі болады:

ҚҰҚЫҚТЫҢ ЕКI ТҮРЛІ ТҰСІНІГІ БОЛАДЫ:
Біріншісі – құқықтың
обьективтік түсінігі
қоғамның обьективтік
дамуына сәйкес жаңа
қатынастардың
қалыптасуы;
Екіншісі – құқықтың
субьективтік түсінігі
обьективтік
қалыптасқан
қатынастарды реттейтін,
басқаратын нормативтік
актілерді уақытында
қабылдап бекіту.

5. Құқықтық қатынастар белгілері

ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАР БЕЛГІЛЕРІ
Құқықтық қатынас дегеніміз — мемлекеттік
кепілдіктегі екі жақты құқықтары мен міндеттері бар
қоғамдық қатынас. Құқықтық қатынастардың
нышан-белгілері:

6.

Бірінші - құқықтық қатынастар тек
нормативтік актілер арқылы реттеліп
отыратын қарым-қатынастарды
біріктіреді. Нормативтік актілерде
қатынастың мазмұны, субъектілердің
құқықтары мен міндеттері, дұрыс
орындалмаса жауапкершіліктің түрлері
көрсетіледі. Құқықтық қатынастар
арқылы нормативтік актілер іске асады,
орындалады.
Екінші — қатынастың субъектілерінің
екі жақты құқықтары мен міндеттерінің
толық көрсетілуі. Бір жағының құқығы
екінші жағының міндеттеріне сәйкес,
тең келеді. Субъектілердің бостандығы
тең болады.
Төртінші — егер қатынаста
Үшінші - субъектілер өз еріктерімен, өз нормативтік актінің мазмұны бұзылса
мүдде-мақсаттарын іске асыру үшін
немесе субъектілер өз міндеттерін
құқықтық қатынас жасайды.
дұрыс, толық орындамаса, мемлекеттің
қатынасуымен бұл кемшіліктер
түзетіліп, жауапкершіліктің түрін
анықтауға тиіс.

7.

Құқықтың негiзгi функциялары
Құқықтың реттеу функциясы – нормативтік актілер
арқылы қоғамдық қатынастардың байланысын,
орындалу жолдарын, бағыттарын анықтап отыру.
Құқықтың қорғау функциясы - нормативтік актілердің
қоғамдағы қарым-қатынасқа ықпалын, әсерін күшейту,
жаман қатынастарға тыйым салу.

8. Құқықтық қатынастардың субъектілері – жеке адам және заңды тұлғалар

ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАРДЫҢ СУБЪЕКТІЛЕРІ –
ЖЕКЕ АДАМ ЖӘНЕ ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАР
Қазақстан Республикасының азаматтары, басқа
елдердiң азаматтары сондай-ақ азаматтығы жоқ
адамдар (апатридтер) жеке тұлғалар болып
ұғынылады. Заңды тұлғалар: мемлекет, мемлекеттiк
аппарат - мекемелер, лауазымды тұлғалар, қоғамдық
бiрлестiктер, одақтар, ұйымдар, ұжымдар заңды
түрде құрылып, бекiтiлсе, тiркелсе толық түрде
құқықтық және әрекет қабiлеттiлiгi бар деп
саналады. Қатынастың субьектiсi болу үшiн олардың
құқықтық қабiлеттiлiгi және әрекеттiлiгi қалыптасуы
керек.

9. Құқықтық қатынастың объектiсi (заты) -

ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТЫҢ ОБЪЕКТIСI (ЗАТЫ)
Қоғамдағы көп түрлi, көп салалы саяси, экономикалық,
әлеуметтiк, мәдениеттiк, азаматтық, қылмыстық,
әкiмшiлiк, еңбектiк және т. б. қарым-қатынастар.
Материалдық дүние-заттар, рухани-шығармашылықтың
өнiмдерi, жеке мүлiктiк емес игiлiктер, құқық
субьектiлерiнiң мiнез-құлқы және құқық қатынастарыны
нәтижелерi - құқық қатынастарының обьектiлерi.

10.

11. Пайдаланған әдебиеттер

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
http://kazorta.org/y-ty-atynas-t-sinigi/
http://bigox.kz/kukyktyk-katynastardyn-tusinigizhane-turleri/
www.diplomkaz.kz/.../