Эпидемиологиялық қадағалау

1.

Эпидемиологиялық
қадағалау
Зав.каф. Эпидемиологии и доказательной
медицины 1МГМУ им. И.М. Сеченова
Член-корр. РАМН, профессор
Н.И. Брико
15 ноября 2011г

2.

Мақсаты:
Эпидемиологиялық қадағалау
түсінігін, оның мақсаты мен
мәселесін, ғылымиметодикалық және
ұйымдастыруды жүргізу
негізін анықтау

3.

Сұрақтары:
1. «Эпидемиологиялық қадағалау» анықтамасы
2. Эпидемиологиялық қадағалаудың мақсаты
мен мәселелері
3. Эпидемиологиялық қадағалаудың
ұстанымдары
4. Эпидемиологиялық қадағалау жүйесінің
ұйымдастырушылық құрылымы
5. Эпидемиологиялық қадағалау жүйесінің
функционалдық құрылымы
6. Эпидемиологиялық қадағалау бағдарламасы
7. Эпидемиологиялық қадағалаудың ақпараттық
базасы

4.

Эпидемиологиялық процесті басқару
құрылымы өз ішінде екі құрылымшаға
бөлінеді
• Эпидемиологиялық қадағалау
• Эпидемиологиялық бақылау

5. Эпидемиологиялық қадағалау құрылымына екі түрлі көзқарас бар

1. Ақпараттық құрылымша, эпидемиялық процесті басқару
құрылымы (ақпаратпен қамтамасыздандыру жүйесі басқару
шешімдерін қабылдау, ақпарат жеткіліксіздігін азайту үшін
қажет)
2. Эпидемиологиялық процесті басқару құрылымы
ақпараттық қамтамасыздандыру ғана емес, эпидемияға
қарсы және профилактикалық іс-шараның негізі

6.

Эпидемиологиялық
бақылау – бұл
профилактикалық және
эпидемияға қарсы ісшаралар жүйесі
Эпидемиологиялық
қадағалау (мониторинг) –
белгілі аурудың немесе
эпидемиологиялық
жағдайдың, белгілі бір
аумақтағы
профилактикалық және
эпидемияға қарсы ісшаралардың
рационалдығын және

7. БДСҰ-ның анықтамасына сәйкес

• Эпидемиологиялық қадағалау– бұл
жүйелі үздіксіз жинақ, белгілі ісшаралар қабылдау мақсатында
қызығушы топ арасында ақпаратты
уақытылы тарату, сәйкестендіру
және ақпаратты сараптау.

8.

Іске асыру
Қалай
орындалады
?
Денсаулық
сақтау жүйесіне
ыңғайлану
Араласушы
таңдауы
Не көмектеме
алады?
Қауіп
факторының
пайда болуы
Себебі не?
Санэпидқадағалау
Мәселе
неде?
мәселе
Әсері етуі

9. Эпидемиялық процеспен басқару жүйесінің, басқару құрылымының ішкі жүйесі

ЭПИДЕМИЧЕСКИЙ ПРОЦЕСС
УПРАВЛЕНЧЕСКИЕ
РЕШЕНИЯ
ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЙ
НАДЗОР
ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЙ
КОНТРОЛЬ

10. Бақылаушы эпидемиологиялық қадағалау популяция таңдауға негізделген, белгілі топтың сәйкестік тәжірибесіне көзқарас

қалыптастыру үшін қадағалау.
(«Эпидемиологиялық сөздік», Джон М.. Ласт, 2001).
• Белгілі (толық емес) эпидемиялогиялық қадағалау
шектелген аумақта ақпарат жинау немесе мәселе
жағдайының толық индикаторы бола алатын, адамдар
популяциясының белгілі бөлігінен ақпарат алуды
көздейді. Сонымен қатар зерттелетін популяция
барлық популяция үшін репрезентативті болуы керек.

11. Эпидемиологиялық қадағалаудың құрылымы

12.

• Егер қайда бара жатқаныңды
білмесең, онда кез-келген жол
сені сол жақа апарады.
Чеширский Кот в «Алиса в
Стране чудес»

13.

Бақылау (наблюдение, мониторинг) эпидемиологиялық
процесті көрсететін үздіксіз жинақ, эпидемиологиялық
мәні бар ақпаратты жөнелту және анализ жасау,
эпидкмиологиялық жағдайды күнделікті
диагностикалық бағасы және даму тенденциясы, осы
негіздегі өңделген қалыпты басқару шешімдерін
бақылау.
Ақпараттық жүйе, эпидқадағалау ақпаратпен
қамтамасыз ету, стратегиялар мен тактикаларды,
жоспарлауды іске асыру және дайындауға қажет және
жеткілікті, инфекциялық ауру профилактикасы және
солармен күрестегі санитарлық эпидемиологиялық
қызметін іске асыру және түзетуге арналған.

14.

«Жақсы санэпидқадағалау
дұрыс шешім қабылдауды
қамтамасыз етпейді, бірақ
дұрыс емес шешім
қабылдаудың мүмкіндігін
қысқартады.»
Александр Д. Лангмуир
NEJM 1963;268:182-191

15. Ауру жағдайының стандартты анықтамасы

• Ауру жағдайының анықтамасы
• Клиникалық белгілер
• Лабораториялық тексеру
– Эпидемиологиялық критерии
• Ауру жағдайының классификациясы
• ауру
– анықталған
– мүмкін
– ауруға күмәндану

16.

Эпидемиологиялық қадағалаудың мәселесіне
кіреді:
• инфекциялық аурулардың масштабын бағалау, таралу
мінездемесін және әлеуметтік- экономикалық мәні
• уақыт бойынша инфекциялық аурудың эпидемиялық
процесінің динамикалық темпін бағалау және
тенденциясын анықтау;
• эпидемиологиялық тіркеудің қазіргі және әсер дәржесіне
байланысты инфекциялық ауру ақпараты бойынша
аймақты аудандандыру;
• өмір салтына байланысты жоғары қауіп төнген халық
контигентін анықтау;

17.

• выявление причин и условий, определяющих
наблюдаемый характер проявлений эпидемического
процесса данной инфекционной болезни;
• профилактикалық және эпидемияға қарсы
шаралардың адекватты жүйесін анықтау, кезектілігін
және іске асыру уақытын жоспарлау;
• өткізіліп жатқан профилактикалық және эпидемияға
қарсы шаралардың сапасы мен тиімділігін
рационалды түзету мақсатында масштабын бақылау ;
• эпидемиологиялық жағдайды кезеңді болжауды
жасап шығару.

18. Учреждения, задействованные в реализации системы эпидемиологического надзора на разных уровнях его функционирования

Федеральный уровень
Региональный уровень
Минздравсоцразвития
России:
Роспотребнадзор,
ФГУЗ Центр гигиены
и эпидемиологии
ТУ Роспотребнадзора,
ФГУЗ Центр гигиены и
эпидемиологии,
Управления
(департаменты
Минздрасоцразвития)
Региональные научноисследовательские
учреждения и
профильные кафедры
вузов
Федеральные научноисследовательские
учреждения и
профильные кафедры
высших учебных
заведений (вузов)
Госкомстат России
Министерства и
ведомства РФ
Правительство РФ
Управления статистики
Региональные
территориальные
органы
Региональные
администрации
Локальный
(местный) уровень
ТО и ФГУЗ
Роспотребнадзора,
ЛПУ, городские и
районные
учреждения
здравоохранения
–
Отделы статистики
Местные
территориальные
органы
Местные
администрации

19. Министерство здравоохранения и социального развития Российской Федерации

Федеральная служба по надзору в сфере защиты
прав потребителей и благополучия человека
Федеральная служба по надзору в сфере
здравоохранения и социального развития
Федеральная служба по труду и занятости
Федеральное агентство по здравоохранению и
социальному развитию (ликвидировано)
Федеральное агентство по физической культуре,
спорту и туризму (ликвидировано)
Федеральное медико-биологическое агентство

20. ПОСТАНОВЛЕНИЕ от 6 апреля 2004 г. № 153 Вопросы Министерства здравоохранения и социального развития Российской Федерации

В соответствии с Указом Президента Российской
Федерации от 9 марта 2004 г. № 314 "О системе и
структуре федеральных органов исполнительной
власти" Правительство Российской Федерации
постановляет:

21.

1. Установить, что Министерство
здравоохранения и социального развития
Российской Федерации является федеральным
органом исполнительной власти,
осуществляющим функции по выработке
государственной политики и нормативноправовому регулированию в сфере
здравоохранения, социального развития, труда,
физической культуры, спорта, туризма и защиты
прав потребителей.

22.

2. Министерство здравоохранения и социального развития
Российской Федерации осуществляет координацию и контроль
деятельности находящихся в его ведении Федеральной службы по
надзору в сфере защиты прав потребителей и благополучия
человека, Федеральной службы по надзору в сфере
здравоохранения и социального развития, Федеральной службы
по труду и занятости, Федерального агентства по
здравоохранению и социальному развитию, Федерального
агентства по физической культуре, спорту и туризму, а также
координацию деятельности Пенсионного фонда Российской
Федерации, Фонда социального страхования Российской
Федерации и Федерального фонда обязательного медицинского
страхования.

23. Руководитель Федеральной службы по надзору в сфере защиты прав потребителей и благополучия человека - Онищенко Г.Г.

Федеральная служба по надзору в сфере защиты
прав потребителей и благополучия человека
является федеральным органом исполнительной
власти, осуществляющим функции по контролю
и надзору в сфере санитарноэпидемиологического благополучия, защиты
прав потребителей и на потребительском рынке.

24.

Постановлением Правительства Российской
Федерации от 30.06.2004 № 322 (в ред.
Постановлений Правительства
Российской Федерации от 23.05.2006
N 305, от 14.12.2006 N 767,
от 29.09.2008 N 730) «Об утверждении
Положения о Федеральной службе по надзору в
сфере защиты прав потребителей и
благополучия человека» установлены
полномочия Федеральной службы, которые в
части реализации полномочий Российской
Федерации по обеспечению санитарноэпидемиологического благополучия населения
сохранились в полном объеме.

25.

В настоящее время в рамках
административной реформы в целях
оптимизации
структуры
государственных
организаций,
подведомственных Федеральной службе
проведена
реорганизация
центров
госсанэпиднадзора.

26.

В Федеральной службе по надзору в сфере защиты прав
потребителей и благополучия человека образовано 89
территориальных управлений и 90 Центров гигиены
и эпидемиологии в субъектах Российской Федерации.
Специалисты Федеральной службы осуществляют санитарнокарантинный контроль в 285 пунктах пропуска, в том числе
в 102 — на автомобильном транспорте, 67 — в аэропортах,
64 — морских, 13 речных, 39 — на пограничных
железнодорожных станциях.
Помимо Территориальных управлений и Центров гигиены
и эпидемиологии, в подведомственности Федеральной службе
находится 28 научно-исследовательских институтов,
14 противочумных станций, более 100 организаций
дезинфекционного профиля.
Всего в органах и организациях Федеральной службы работает
около 110 тысяч специалистов.
Численность государственных служащих в территориальных органах
Федеральной службы по надзору в сфере защиты прав потребителей и
благополучия человека составляет 22 495 единиц.

27.

Территориальные органы осуществляют
следующие основные полномочия:
• государственный санитарноэпидемиологический надзор соблюдения
санитарного законодательства;
• государственный контроль законов и иных
нормативных правовых актов Российской
Федерации, регулирующих отношения в
области защиты прав потребителей;

28.

контроль соблюдения правил продажи
отдельных видов товаров, выполнения работ,
оказания услуг;
осуществление лицензирования видов
деятельности в соответствии с компетенцией
Службы;
осуществление государственной регистрации
представляющих потенциальную опасность
для человека продукции, объектов;

29. Подведомственные организации, не обладающие надзорными функциями, обеспечивают деятельность территориальных органов,

осуществляя следующие
основные полномочия:
• проведение исследований, испытаний, экспертиз,
анализов и оценок, в том числе научных исследований
по вопросам осуществления надзора;
• установление
причин
и
выявление
условий
возникновения и распространения инфекционных
заболеваний (отравлений);
• организация
ведения
социально-гигиенического
мониторинга.
• Для выполнения указанных работ созданы федеральные
государственные учреждения – центры гигиены и
эпидемиологии.

30. Ғылыми-зерттеу институттары

• Ғылыми-зерттеу институттары гигиеналық және
эпидемиологиялық профилі адам денсаулығына өмір
сүретін ортасының әсер факторын зерттеу облысында
ғылыми зерттеулерді іске асырады, мемлекеттік
санэпидқадағалауды жұмыстарын іске асырады:
• Өмір сүру ортасы санитарлық ережелердің талаптарына
сәйкестігін анықтау мақсатында экспертиза жүргізу;
• Санитарлық-эпидемиологиялық нормативтерді, оны
бағалаудың әдістері мен критерилерін жасап шығару;
• Мемлекеттік санитарлық- эпидемиологиялық қадағалауды
жүзеге асыруды әдістемелік қамтамасыздандру;
• Мемлекеттік санитарлық- эпидемиологиялық қадағалауды
жүзеге асыру және мекеме сұрақтары бойынша мамандарды
дайындау.

31. Эпидемиялық профилдегі ғылыми-зерттеу институттары іске асырады

ғылыми зерттеулер бағытталған :
• инфекциялық және паразитарлық ауруларды
томендету және жою;
• Сыртқы ортадағы инфекциялық аурудың қоздырғышының
айналымын, олардың профилактикалық препараттарға
төзімділігі мен өзгергіштігін бақылауды жүзеге асырады;
• Халықтың жеке және топтық иммунитетін бақылау;
• Инфекциялық ауруларды емдеудің және профилактикасы,
диагностикасына жаңа әдістер және бар әдістер мен
дәрілерді жетілдіру.

32.

Противочумные учреждения представляют собой единую
специализированную
противоэпидемическую
систему,
функционирующую в составе Федеральной службы по надзору
в сфере защиты прав потребителей и благополучия человека
Российской Федерации и обеспечивающую:
• эпидемическое благополучие по карантинным и другим
особо опасным инфекциям (чума, холера, сибирская язва,
тяжелый острый респираторный синдром (ТОРС), особо
опасные вирусные геморрагические лихорадки и др.);
• проведение мероприятий по санитарной охране территории
страны, направленных на предотвращение завоза и
распространение особо опасных инфекционных заболеваний
из-за рубежа;
• участвует в практической реализации общегосударственных
мероприятий
по
противодействию
биологическому
терроризму.

33. Временный регламент взаимодействия территориальных управлений Роспотребнадзора по субъектам Российской Федерации и федеральных

государственных учреждений
здравоохранения - центров гигиены и эпидемиологии в
субъектах Российской Федерации при выполнении
основных функций по обеспечению санитарноэпидемиологического благополучия человека и защиты
прав потребителей
ФЕДЕРАЛЬНАЯ СЛУЖБА ПО НАДЗОРУ В СФЕРЕ ЗАЩИТЫ ПРАВ
ПОТРЕБИТЕЛЕЙ И БЛАГОПОЛУЧИЯ ЧЕЛОВЕКА
Приказ от
23.10.2005 N 751

34. Планирование работы

• Территориальное управление Федеральной службы по
надзору в сфере защиты прав потребителей и благополучия
человека по субъекту Российской Федерации разрабатывает
и в срок до 15 декабря предшествующего планируемому
периоду года утверждает план работы на очередной год по
обеспечению санитарно-эпидемиологического
благополучия населения и защиты прав потребителей.
• План работы Территориального управления включает
перечень и объем санитарно-противоэпидемических
(профилактических) мероприятий, проводимых ФГУ центром гигиены и эпидемиологии в субъекте Российской
Федерации

35. План включает мероприятия по

выявлению и установлению причин и условий возникновения и
распространения инфекционных, паразитарных,
профессиональных заболеваний, а также массовых
неинфекционных заболеваний (отравлений) людей, связанных с
воздействием неблагоприятных факторов среды обитания
человека, путем проведения специальных санитарноэпидемиологических расследований, установления причинноследственных связей между состоянием здоровья и средой
обитания человека;
• проведению мероприятий, направленных на предупреждение,
выявление и ликвидацию последствий чрезвычайных ситуаций, в
том числе связанных с применением с террористической целью,
биологических, химических и иных факторов, представляющих
чрезвычайную опасность для населения;
• проведению мероприятий, направленных на выявление и
устранение влияния вредных и опасных факторов среды обитания
на здоровье человека;

36. продолжение

аттестации работников, деятельность которых связана с
производством, хранением, транспортировкой и
реализацией пищевых продуктов и питьевой воды,
воспитанием и обучением детей, коммунальным и
бытовым обслуживанием населения;
проведению лабораторных исследований и испытаний;
проведению санитарно-эпидемиологических экспертиз,
расследований, обследований, токсикологических,
гигиенических и иных видов оценок;
проведению социально-гигиенического мониторинга;
осуществлению учета случаев инфекционных и
паразитарных заболеваний.

37. Регистрация и расследование случаев инфекционных и неинфекционных заболеваний (отравлений)

• Территориальное управление получает информацию о каждом впервые
выявленном случае инфекционного, паразитарного,
профессионального заболевания, пищевого отравления, а также
организует, контролирует и принимает участие в проведении
санитарно-противоэпидемических (профилактических)
мероприятий в установленном законодательством Российской
Федерации порядке.
• Территориальное управление организует проведение мероприятий по
устранению причин и условий возникновения и распространения
инфекционных, паразитарных и профессиональных заболеваний,
массовых неинфекционных заболеваний (отравлений) людей, связанных
с воздействием неблагоприятных факторов среды обитания человека:
- организует и проводит расследование заболеваний (отравлений);
- определяет перечень и объем необходимых для расследования
мероприятий, выполняемых Центром гигиены и эпидемиологии,
осуществляет контроль за их исполнением;
- принимает решения по результатам расследования;
- представляет внеочередные донесения в Роспотребнадзор и органы
исполнительной власти в соответствии с установленным порядком.

38. При возникновении инфекционных заболеваний Территориальное управление в ежедневном режиме получает информацию из центра гигиены

и эпидемиологии:
о каждом случае инфекционного заболевания (согласно
установленному перечню)
• о групповых (2-х и более случаев инфекционных и
паразитарных заболеваний) в организациях и в быту.
• По полученным данным принимает решение о проведении
санитарно-эпидемиологического расследования, определяет
объем предполагаемых лабораторных обследований,
исследований и иных мероприятий и выдает распоряжение
на его проведение с указанием специалистов, которые будут
их проводить (по согласованию с главным врачом Центра
гигиены и эпидемиологии или филиала Центра гигиены и
эпидемиологии).

39. Территориальное управление

• В еженедельном режиме получает информацию из Центра гигиены и
эпидемиологии о количестве заболевших по первоначальному
диагнозу, уровнях заболеваемости и темпах прироста заболеваемости
по всем нозологиям. По полученным данным осуществляет слежение
за текущей заболеваемостью.
• В ежемесячном режиме получает из Центра гигиены и эпидемиологии
сведения об инфекционной и паразитарной заболеваемости по
окончательным диагнозам.
• Ежеквартально получает от Центра гигиены и эпидемиологии
сведения о сделанных профилактических прививках, анализ
выполнения плана профилактических прививок.
• Ежегодно организует и готовит сведения о состоянии иммунизации
детского и взрослого населения. Согласовывает планы
профилактических прививок с лечебно-профилактическими
учреждениями, управлениями здравоохранения субъектов Российской
Федерации.

40. Центр гигиены и эпидемиологии

получает от лечебно-профилактических учреждений информацию о
каждом случае инфекционного и паразитарного заболевания, из
микробиологических лабораторий – о всех положительных результатах
обследования на наличие возбудителей инфекционных заболеваний;
• по распоряжению (приказу) Территориального управления проводит или
принимает участие в санитарно-эпидемиологическом расследовании в
очагах инфекционных и паразитарных болезней, определяет причинноследственные связи и заполняет карты эпидемиологического
расследования по установленным формам с последующим
представлением материалов в Территориальное управление для принятия
решения;
• проводит наблюдение за очагом, готовит проект внеочередного и
окончательного донесения об очаге;
• проводит факторный анализ заболеваемости и представляет его в
Территориальное управление по запросу или с периодичностью, которую
определяет Территориальное управление.

41. Территориальное управление:

• организует и осуществляет сбор,
обобщение данных статистического
наблюдения;
• представляет в федеральное
государственное учреждение
здравоохранения - Федеральный центр
гигиены и эпидемиологии
Роспотребнадзора формы
государственного и ведомственного
статистического наблюдения.

42.

Порядок представления информации
Центр гигиены и эпидемиологии готовит в соответствии с планом основных
мероприятий и по запросам Территориального управления материалы и
информацию о возникновении инфекционных заболеваний, массовых
неинфекционных заболеваний (отравлений), состоянии среды обитания,
проводимых санитарно-противоэпидемических (профилактических)
мероприятиях и представляет ее в Территориальное управление.
Территориальное управление информирует инициативно и по запросам органы
исполнительной власти, органы местного самоуправления, а также население о
санитарно-эпидемиологической обстановке, возникновении инфекционных
заболеваний, массовых неинфекционных заболеваний (отравлений), состоянии
среды обитания, проводимых санитарно-противоэпидемических
(профилактических) мероприятиях и о мерах по защите прав потребителей.
Центр гигиены и эпидемиологии по поручению или согласованию с
Территориальным управлением изготавливает и распространяет
информационные печатные, аудиовизуальные, электронные материалы по
вопросам обеспечения санитарно-эпидемиологического благополучия населения,
защиты прав потребителей, соблюдения правил продажи отдельных видов
товаров, выполнения работ, оказания услуг.

43.

Основными принципами системы
эпидемиологического надзора являются:
• Активный и систематический сбор, анализ и оценка
необходимой информации;
• Разграничение задач и функций федерального,
регионального и локального уровней эпиднадзора;

44.

• Использование единых для всех субъектов
эпиднадзора методологических подходов,
сертифицированных критериев и методов оценки
влияния, биологических, природных и социальных
факторов на эпидемический процесс наблюдаемой
инфекции;
• Унификация способов сбора, накопления, обработки,
анализа, передачи и хранения информации, в
частности, унификация соответствующих нормативнометодических документов;
• Открытость информации для широкого круга
пользователей и широкий обмен ею со всеми
учреждениями и организациями, заинтересованными в
результатах эпиднадзора, а также информирования
граждан.

45.

Функциональная
структура
системы
эпидемиологического
надзора
это
способы
взаимодействия составляющих ее подсистем и
элементов. Функциональную структуру системы
эпиднадзора
можно
представить
в
виде
последовательной цепи мероприятий:
• наблюдение на месте, сбор и регистрация информации;
• поэтапная передача данных «по вертикали», или «снизу
вверх», т. е. от нижестоящих в вышестоящие уровни
(звенья, подсистемы) системы эпиднадзора (от районных в
областные, краевые и т. п., далее - в республиканский);

46.

• эпидемиологический анализ и оценка данных по
программам, специфичным для каждого уровня
эпиднадзора;
• оценка эпидемической ситуации, т. е. постановка
эпидемиологического диагноза;
• обмен информацией по принципу «обратной связи»,
или «сверху вниз», т. е. распространение обобщенной
информации от вышестоящих в нижестоящие уровни
(звенья, подсистемы) системы эпиднадзора;
• разработка управленческих (управляющих) решений,
т. е. рекомендаций по планированию, организации и
корректировке осуществляемых мероприятий;
• разработка прогноза развития эпидемической ситуации.

47.

Функции субъектов эпиднадзора структурируются
по иерархическим уровням.
На локальном уровне, т. е. на уровне районов и
городов, осуществляются:
• сбор, обработка, сводка, группировка, анализ и оценка
(проверка и корректировка) первичной информации об
эпидемической ситуации на курируемой территории, а
также формирование первичной базы данных;
• оперативный и ретроспективный эпидемиологический
анализ, эпидемиологическая диагностика (включая
выявление факторов, территорий и контингентов риска);

48.

• создание отчетов и передача определенной информации в
вышестоящие центры госсанэпиднадзора субъектов
Российской Федерации, в местные органы законодательной
и исполнительной власти, в заинтересованные учреждения,
предприятия, организации, независимо от их
подчиненности и форм собственности, а также гражданам;
• формирование оперативных управляющих решений по
оптимизации профилактических и противоэпидемических
мероприятий с целью предупреждения, снижения уровня
или ликвидации инфекционных (паразитарных)
заболеваний на курируемой территории;
• участие в разработке целевых комплексных программ
районного (городского) уровня по обеспечению
санитарно-эпидемического благополучия населения.

49.

На региональном уровне, т. е. на уровне субъектов
Российской Федерации (республики, края, области,
города Федерального значения), к функции
эпиднадзора относятся:
• сбор, обработка, сводка, группировка, обобщение, анализ
и оценка получаемой из городов и районов, а также
циркулирующей на региональном уровне информации,
создание соответствующей базы данных;
• выявление причинно-следственных связей между
изменениями эпидемической ситуации и динамикой
определяющих ее биологических, природных и
социальных факторов;
• организация и проведение подготовки и
усовершенствования кадров по проблемам эпиднадзора;

50.

• выявление приоритетных для курируемого региона
эпидемиологических проблем на основе определения социальноэкономической значимости различных нозологических форм
инфекционных (паразитарных) болезней, решение которых требует
привлечения средств регионального бюджета, а также
межтерриториальных проблем, решение которых требует
привлечения средств федерального бюджета;
• создание отчетов и передача информации на федеральный уровень
(«снизу вверх») и на уровень городов и районов («сверху вниз»), а на
региональном уровне («по горизонтали») - в органы законодательной
и исполнительной власти, в заинтересованные учреждения,
предприятия и организации независимо от их подчиненности и форм
собственности, а также населению;

51.

• формулирование управляющих решений по оптимизации как
самого эпиднадзора, так и профилактических и
противоэпидемических мероприятий, осуществляемых на
региональном уровне;
• разработка прогноза развития эпидемической ситуации на
курируемой территории;
• обеспечение организационно-методической помощи учреждениям
госсанэпиднадзора на локальном уровне в целях повышения
эффективности функционирования системы эпиднадзора, внедрение в
практику современных методов эпидемиологического анализа и
эпидемиологической диагностики на основе современных и
адекватных компьютерных технологий;
• участие в разработке региональных целевых программ по
обеспечению санитарно-эпидемического благополучия населения.

52.

На федеральном уровне, т. е. на уровне страны в целом, к
функциям эпиднадзора относятся:
• сбор, обработка, сводка, группировка, обобщение, анализ и
оценка информации, полученной из субъектов Российской
Федерации, а также от других служб и ведомств, оценка
эпидемической ситуации в стране, формирование федеральной базы
данных;
• выявление приоритетных для страны эпидемиологических
проблем;
• создание отчетов и передача обобщенной информации на
нижележащий уровень эпиднадзора, в органы законодательной и
исполнительной власти Российской Федерации и в заинтересованные
федеральные учреждения, предприятия и организации, а также
населению страны и в международные организации;

53.

• разработка проектов федеральных программ и решений
органов законодательной и исполнительной власти по
вопросам обеспечения санитарно-эпидемического
благополучия населения страны;
• составление прогнозов развития эпидемической
ситуации в стране;
• организация и проведение подготовки и
усовершенствования кадров, участвующих в реализации
эпидемиологического надзора, организация воспитания
населения в области борьбы и профилактики
инфекционных болезней.

54. Информационный цикл в санэпиднадзоре

Население
Сообщения
Сводки,
интерпретации,
рекомендации
Врачи
Мед.
учреждения
Анализ

55. Функциональная структура эпидемиологического надзора (Е.Г. Симонова,2010)

УПРАВЛЕНЧЕСКИЕ
РЕШЕНИЯ
Эпидемиологический
прогноз
Эпидемиологическая
диагностика
ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЙ
КОНТРОЛЬ
Сбор, хранение и
передача информации
Обработка и анализ
информации
ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЙ НАДЗОР

56. Функциональная структура подсистемы управленческих решений

Разработка решения
Принятие решения
Коррекция решения
Реализация решения
Эпидемиологический контроль
Эпидемиологический надзор
Функциональная структура подсистемы
управленческих решений

57. Система регистрации, учета и отчетности об инфекционных болезнях, принятая в Российской Федерации, обеспечивает:

• своевременную осведомленность санитарно-эпидемиологических
учреждений и вышестоящих органов здравоохранения о
появлении случаев инфекционных болезней в целях принятия
всех необходимых оперативных мер для предотвращения их
дальнейшего распространения;
• правильный учет случаев инфекционных болезней,
гарантирующий возможность проверки и уточнения как
диагнозов, так и эпидемиологической ситуации в целом;
• возможность разработки программ профилактики (в том числе
долгосрочных); прогнозирования динамики эпидемического
процесса; составления программ иммунизации населения (отмена
одних и введение новых иммунопрепаратов) и вытекающих
отсюда задач по планированию выпуска бактерийных, вирусных
препаратов и других биологических и лекарственных средств,
необходимых для профилактики и борьбы с инфекционными
болезнями.
Ф.№2 (годовая) включает 90 инф. Болезней (включая
поствакцинальные осложнения), 16 паразитарных болезней и 22 в
разделе ВБИ (всего 128 единиц)

58.

Подобно используемому в клинической практике
понятию «донозологическая диагностика», т. е.
распознавание пограничных состояний организма
между здоровьем и болезнью, нормой и патологией,
в эпидемиологической практике существует
понятие «предэпидемическая диагностика», т. е.
своевременное обнаружение предпосылок и
предвестников возможного осложнения
эпидемиологической ситуации и разработка на их
основе рекомендаций по оперативной коррекции
плана профилактических и
противоэпидемиологических мероприятий (Б.Л.
Черкасский, 1994)

59.

Предпосылками служат природные и социальные
явления, усиливающие взаимодействие сочленов
паразитарной системы эпидемического процесса, влияя на
перестройку структуры популяции паразита, переносчика
и\или хозяина и активизируя реализацию механизма
передачи.
Предвестники – это признаки начавшейся активизации
взаимодействия сочленов паразитарной системы,
свидетельствующие о возможности ее перерастания в
манифестный эпидемический процесс при благоприятно
складывающихся факторах природно-социальной среды.

60. При каждой инфекционной болезни круг компонентов природной среды и специфику их влияния на эпидемический процесс определяют

механизмы передачи
возбудителей
• При инфекциях дыхательных путей, возбудители
которых в основном обитают в организме
биологического хозяина, природные факторы
действуют главным образом на популяцию хозяина
(резистентность макроорганизма).
• При кишечных инфекциях, возбудители которых
могут длительно находиться во внешней среде,
природные факторы влияют как на возбудителей, так и
на активность путей передачи инфекции.

61. Социальные условия жизни населения воздействуют на биологическую основу эпидемического процесса через все три его звена, но с

разной интенсивностью
при разных инфекциях
• При инфекциях дыхательных путей динамику
эпидемического процесса определяет обновление
состава коллективов, способствующее заносу
возбудителей инфекции, увеличению неиммунной
прослойки и активизации механизма передачи.
• • При кишечных инфекциях основными
предпосылками осложнения эпидемиологической
ситуации становятся явления социальной жизни,
способные активизировать ведущие пути передачи
возбудителя (водный и пищевой).

62. Предвестниками осложнения эпидемической обстановки при инфекциях дыхательных путей могут служить появление источника инфекции в

сочетании с увеличением неиммунной прослойки населения,
а также изменение пейзажа циркулирующих возбудителей.
Прогностическим признаком вероятного подъёма заболеваемости
менингококковой инфекцией может быть увеличение удельного веса
носительства менингококков серогруппы А или С у подростков и
взрослых, а также резкий рост носительства менингококков
серогруппы В среди детей младшего возраста.
Изменение антигенных характеристик вируса гриппа также может
служить прогностическим признаком возможного подъёма
заболеваемости.
Неблагополучный фактор в развитии эпидемического процесса при
дифтерии и инфекциях, вызываемых стрептококками группы А, —
перепланировка в серологической и типовой структурах популяции
циркулирующего возбудителя, увеличение его токсигенности.
Предвестником осложнения эпидемической ситуации по кишечным
инфекциям могут служить ухудшение бактериологических показателей
воды и пищи, изменение свойств циркулирующего возбудителя.

63.

Зерттеу кезеңінде эпидемиологиялық жағдайды
қадағалау жүйесі мынадай көрсеткіштердің жинау
мен талдауды қамтуы тиіс
(Б.Л. Черкасский, 2000).
Әлеуметтік экожүйелік деңгейде:
• деңгейі мен сырқаттанушылық динамикасының үрдісі
(тасымалдау , еңбекке уақытша жарамсыздық, мүгедектік ,
өлім-жітім , өлім-жітім және басқалар. ) Уақыт ( жыл , ай ,
апта , күн) , аумағында және халықтың жекелеген топтары
арасында олардың таралуы , яғни . статистикалық мониторинг,

64.

• Эпидемиялық маңызды әлеуметтік
құбылыстардың (табиғи демографиялық үрдістер
мен көші-қон , экономикалық қызмет бағыты
мен сипаты , гигиеналық тұрмыс жағдайын , т.б.
ауыз сумен және азық-түлік , олардың сапасын ,
халықтың гигиеналық білім беру, сипаты мен
ұйымы ) динамикасы, әлеуметтік-гигиеналық
мониторинг ;
• профилактикалық және эпидемияға қарсы ісшаралар сапасы және тиімділігі .

65.

• абиотикалық орта объектiлерi патогенді ластануы ,
яғни , микробиологиялық , вирусологиялық ,
паразитологиялық мониторинг

66.

2. Табиғи ортаның өзара әрекеттесу
паразиттік жүйесін сипаттау - экожүйелік
деңгейде :
• қоздырғышы популяциялық құрылымы( жасушалық және
жасушаішілік деңгейде алынған жиынтық сипаттамалары ) ,
яғни , микробиологиялық , вирусологиялық ,
паразитологиялық мониторинг ;
• халықтың иммунологиялық құрылымы ( жиынтық халқының
алынған сипаттамаларының , организмнің , жасушалық және
жасушаішілік деңгейлері бойынша) , иммунологиялық (
сарысу )

67.

• Ағза деңгейінде (клиникалық мониторинг)
• басым клиникалық нысаны( қабылданған
жіктеу сәйкес ) ;
• Аурудың ауырлығы ( жеңіл, орта және ауыр) ;
• нәтижесі ( сауығу , созылмалы , өлім-жітім ) .

68.

Жасуша деңгейінде ( микробиологиялық ,
вирусологиялық , паразитологиялық және
иммунологиялық мониторинг)
Бақыланатын аурудың ( оның вируленттілік,
токсигенділік , ферментативті белсенділігі
және т.б. серотиптік сипаттамалары ,
антигендік құрылымы, дәрілік тұрақтылығы ,
қоршаған ортаға төзімділігі , ) биологиялық
қасиеттерін динамикасы;
Иесінің жасушалық және гуморальдық
иммунитет жағдайы .

69.

• Жасушаішілік ( молекулярлық - генетикалық )
деңгейде ( молекулярлық бақылау) :
• Молекулалық және патогенді және олардың
өзгермелілігі штаммдарының айналымда
генетикалық сипаттамасы ;
• Халықтың иммунологиялық мәртебесі,
генетикалық детерминанттар .
*эпидемиялық процесс жүйесінің барлық
биологиялық -экологиялық деңгейдегі бақылау
қорытындылары туралы ақпарат объективті
эпидемиологиялық диагностика әзірлеу үшін негіз
ретінде қызмет ететін болады.

70.

Информационно-аналитическая
деятельность
Учет, регистрация
различных клинических форм
пневмококковой инфекции
Социально-экономический
анализ
Слежение за динамикой
заболеваемости,
смертности,
носительства
Диагностическая
деятельность
Анализ проявлений
эпидемического процесса
во времени, по территориям
и среди различных
социально-возрастных
групп населения,
установление времени,
территории и групп риска,
выявление факторов риска
Управленческая
деятельность
Организационнометодическое
обеспечение
мониторинга
Контроль
исполнения
мероприятий
Слежение за типовой
структурой возбудителя
биологическими свойствами
возбудителя
Изучение иммунологической
структуры населения
Предэпидемическая диагностика и установление причин и условий
развития эпидемического процесса, прогнозирование ситуации

71. Многокомпонентность системы сбора информации о заболеваемости инвазивными пневмококковыми инфекциями

ФЦГ
Э
ТУ РПН
Организует и осуществляет сбор,
обобщение данных статистического
наблюдения, предоставляет отчет
Городской Центр гигиены
и эпидемиологии
Копии экстренных извещений, а
также ежемесячная информация о
заболеваемости
ЦГиЭ по месту жительства больных,
а также по месту нахождения ЛПУ
Отдел регистрации и учета инфекционных
больных (ОРУИБ)
Главные врачи ЛПУ
Передача данных о случаях
пневмонии, септицемии и
менингита, в т.ч.
внутрибольничных
Передача данных о
случаях пневмонии,
септицемии и менингита

72. Диагностикалық ішкі жүйесі қадағалау

Негізгі - жедел және ретроспективті эпидемиологиялық талдау
Ретроспективті талдау мақсаты - анықтау тәуекел топтар және
тәуекелдерді аудандары
Бөлек дұрыс клиникалық диагнозы
Бухгалтерлік есеп және зертханалық жағдайларда материалдарды ( есеп )
ресми есепке алу негізінде пневмония, менингит , пневмококк этиологиясы
bakteriemicheskogo растады.
Негізгі құжаттар:
журнал учета инфекционных заболеваний (форма № 60/у);
история развития детей (форма № 112);
карта амбулаторного больного (форма № 25),
экстренное извещение (форма № 58/у);
статические отчеты учреждений Роспотребнадзора (форма № 36);
отчет о движении инфекционных заболеваний (форма 85);
годовой отчет ЛПУ и медицинского кабинета ДОУ

73. Микробиологиялық бақылаудың ішкі жүйесі

Патогеннің түрішілік типтендіру
Молекулярлық -биологиялық әдістерін ( пульс elektoforez
реттік теру және т.б.) мамандандырылған зертханалар енгізу.
Мұндай зерттеулер , жергілікті, өңірлік және жаһандық
таралуы мүмкін патогенді клондарын анықтай алады

74.

Қадағалау бағдарламасы анықтауы тиіс:
• мақсаты мен жоспарлы қадағалау міндеті;
• қадағалау қамтылған аумақ;
• бақылауымен қабылдау халық бөлігі немесе топбы
• Алдағы кейінгі кезеңнің ұзақтығы;
• жиналуы керек ақпараттың сипаты мен көлемі;
• ақпарат көздері (денсаулық сақтау объектілері,
клиникалық, микробиология, вирусология,
паразитология зертханалық және басқалар.);
• әдістері және бастапқы ақпаратты жинау жиілігі;
• жиілігі талдау;
• Деректерді талдау әдістері;
• кестелер мен есептерді бастауыш және қорытынды
нысаны;
• есеп жолдары.

75.

•Жергілікті,
өңірлік
және
федералды
–
эпидқадағалау
бағдарламасы
мемлекеттік
санитарлық
әрбір
функциялар
мен
эпидемиологиялық жүйелер деңгейіне сәйкес осы
проблемаларды шешу қажеттігін назарға алу тиіс.
•Бұл қадағалау бағдарламасына ғана емес
органдардың қызметін үйлестіруді қамтуы тиіс

76. Объекты формирования информированного добровольного согласия населения (Е.Г. Симонова,2010)

Целевые аудитории
формирования ИДСН
Органы
исполнител
ьной
власти
Органы
законодател
ьной
власти
Группы
риска и др.
группы
населения
Политическ
ие
организаци
и
Средства массовой информации
Религиозны
е
организаци
и
Обществен
ные
организаци
и

77. Структура качества эпидемиологического надзора (Е.Г. Симонова, 2010)

КАЧЕСТВО
ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКОГО НАДЗОРА
Качество
сбора,
хранения и
передачи
информации
Качество
обработки и
анализа
информации
Качество
эпидемиолог
ической
диагностики
Качество
эпидемиолог
ического
прогноза

78. Подсистема эпидемиологического контроля и ее непосредственное влияние на эпидемический процесс (Е.Г. Симонова,2010)

Изоляция источника
возбудителя и санация очага
Обсервация
Уничтожение животных,
в т.ч. дератизация
Дезинфекция
Дезинсекция
Оздоровление объектов
окружающей среды
Экстренная профилактика
Восприимчивый
организм
Профилактические
мероприятия
Противоэпидемические
мероприятия
Неспецифическая
профилактика
Механизм
передачи
Профилактическая
дезинфекция, дезинсекция
Общегигиенические
мероприятия
Иммунопрофилактика
ЭЛЕМЕНТАРНАЯ ЯЧЕЙКА
ЭПИДЕМИЧЕСКОГО ПРОЦЕССА
Государственные
карантинные мероприятия
Профилактическая
дератизация
Источник
возбудителя
ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЙ КОНТРОЛЬ
Подсистема эпидемиологического контроля и ее
непосредственное влияние на эпидемический процесс
(Е.Г. Симонова,2010)

79.

Санитарлық-эпидемиологиялық
қадағалау жүйесінің тиімділігін
бағалау
Пайдалы болуы үшін, жұқпалы аурулар
жүйесі санитарлық-эпидемиологиялық
қадағалауда белгілі тиімділік өлшемдері
болуы керек , өйткені ол , мезгіл-мезгіл
бағаланып отырады , өйткені олар тиімді
болуы тиіс.

80.

Қадағалау бағдарламасы сапасы келесі
критерийлері негізінде бағаланады(MMWR/1988/
V. 37/ № 5. Р. 5):
•қарапайымдылығы ,
•икемділік
•Қолайлылығы
•сезімталдық
•дәлдігі,
•ерекшелігі
•тиімділігі ( кешіктірген дәрежесі)
•құны .

81. Принципиальная модель оценки эффективности эпидемиологического надзора (Е.Г. Симонова,2010)

Обнаружено
системой
Наличие болезни
Обнаружено
всего
Есть
Нет
Да
А
В
А+В
Нет
С
Д
С+Д
Итого
А+С
В+Д
А+В+С+Д
надзора

82.

Қарапайымдылық
Жүйенің құрылымына және жұмыстың
жеңілдігіне жатады.
Көбіне жүйелер өте күрделі болып табылады:
Көп жағдайда ауру жайлы өте көп деректер
жиналады,
есептің өте көп деңгейі
өте көп уақыт деректерді жинау үшін қажет
жүйені қолдау үшін өте көп ресурстар қажет
жұмыс әкелу пункттері көп және деректер қате,
қайталанады

83. Ұсынылған қадағалау бағдарламасының қарапайымдылығы дәрежесі көптеген факторларға байланысты

олар мыналарды қамтиды:
қажетті ақпаратты мөлшері мен түрі, саны және оның көздері
сипаты , деректер жинау және беру , оның әдістері, тартылған
мекемелер мен ұйымдардың саны , оқыту қажеттілігі кадрларды ,
деректерді талдау әдістері , ақпарат пайдаланушылардың санын ,
мерзімді есепті деректер беру әдістерін қамтиды , мен бағдарлама
уақытын асыру үшін ( деректер дайындау ең эпидқадағалау
жүйелерін , деректер жинау , беруді , деректерді талдау, есеп беру
және тарату қолдау үшін қажетті уақытта қоса алғанда)
Мысалы, ақпаратты сатып алу жеңілдігі дәрежесі немесе
эпидемиологиялық зерттеу қабылдау төтенше хабарлама т.б.
жеткілікті болып табылады, және қандай да болмасын
зертханалық сынақтар бар болса қажеттіне байланысты.

84.

Эпидқадағалау жүйесінің
қарапайымдылығы
Ақпаратты ұсынудың жақсы ұйымдастырылған ,
бірыңғай жүйесі,
бірақ
үлкен көлемдегі ақпараттарды жинау ,
ақпаратты ұсынудың көпдеңгейлі жүйесі,
ол аурудың жағдайларда туралы ақпаратты жинау
және тіркеу үшін ұзақ уақыт кетеді ,
жеткіліксіз компьютерлер тәуекел факторларын,
векторлары этиологиялық агенттерді және
hypothesizing анықтау үшін облыс және облыс
бойынша деректерді статистикалық талдау
жеткіліксіз .

85. Икемділік бағдарламасының икемділік дәрежесі анықталады

• тез өзгеріп эпидемиологиялық
жағдайдың ( мысалы, эпидемиялық
жағдайында ауру қарағанда түрлі
ақпарат сипаты жинау, трансферт және
талдау қажет болуы мүмкін ) , оны
бейімдеу қабілеті .

86. Бағдарламаның қолайлылығын ақылға қонымды дәрежесі байланысты :

• аумақтың әкімшілігінің түсіну , тұтастай
алғанда қоғам үшін және жеке тұлғалар
үшін , сондай-ақ оның қолданыстағы
заңдар мен нормативтік актілерге
сәйкестігін дәрежесіне оның қажеттілігі
мен пайдалылығын медициналық
қоғамдастық және азаматтар үшін.

87.

Сезімталдық
Ол аурудың барлық жағдайларында есепке алу үшін байқалатын
жүйенің қабілетіне жатады .
Жағдайларда жалпы санының немесе арқылы өлшенеді жүйесінде
табылған құбылыспен байқалады, нақты жағдайларда жалпы санының
( бақыланған құбылыс ) , « алтын стандарт қатынасы ретінде білдірді».
Анықталған жағдайларды үлесі , дұрыс диагноз және хабарламан
анықталған жағдайларына байланысты .

88. Бағдарламаның сезімталдық дәрежесі анықталады :

• Біріншіден, оның нақты эпидемиялық жағдайды
анықтау қабілеті , сондай-ақ ауру індетінің өзгерген
екіншіден, оларды дер кезiнде байқау .
• Бағдарламаның сезімталдық дәрежесін сандық өрнек
анықталған және білінбейтін жағдайлар мөлшерінде
анықталған жағдайлар санының қатынасы болуы
мүмкін.
• Бұл , ең алдымен, қарқыны байқалады берілген уақыт
кезеңінде аурудың және тіркеу аудандар
диагностикасына байланысты.

89. Чувствительность = A/(A+C)

Выявлено
при
помощи
системы
Есть
заболевание
Нет
заболевания
Да
Истинно
положит.
A
Ложно
положит.
B
A+B
Нет
Ложно
отрицат.
C
Истинно
отрицат.
D
C+D
A+C
B+D
Всего
a

90. Алынған ақпаратты сенімділік дәрежесі

• Ол дұрыс ( дұрыс және дұрыс емес) сомасына
ауруларды диагнозы санының ара қатынасы
диагнозы бағалайды. Бұл көрсеткіш , бір
жағынан, ауру диагнозына байланысты екені
түсінікті , екінші жағынан, бұл шашыранды
және эпидемиялық ауру әр түрлі болады.

91. Қадағалау бағдарламасының ерекшелігіне дәрежесі

• Ол , байқау кезең ішінде аурудың дұрыс
диагнозбен жағдайлар саны осы аурудың
шын мәнінде ауру емес және шын
мәнінде сау қалыпты адамдар санының
қатынасымен анықталады

92. Бағдарламаның репрезентативтік дәрежесі

• Ол уақыт , аумағында және халықтар
тобының зерттелген кезеңі бойынша ,
сондай-ақ басқа да осыған ұқсас
кезеңдерге , белгілі бір аумағында және
топқа ғана емес деректерге , оны жүзеге
асыру барысында тарату мүмкіндігі
анықталады.

93.

уақтылығы
Бұл ауруға қарсы күрес жөніндегі іс-шаралар қабылдау үшін дереу ,
сондай-ақ ұзақ мерзімді жоспарлау ақпаратқа қол жетімділікті
тұрғысынан бағалауға болады .
Аурудың басталуы күдіктен кейін бірнеше сағат ішінде белгілі бір
ауру хабарланады, кейін денсаулық сақтау департаменттері қарсы
күрес жедел шаралар қабылдауға және алдын алуға мүмкіндік береді .
Дереу жеткен хабарлама ауруды жедел анықтауға, белгілерін пайда
болуын және жаңа құбылыстарды тіркеуге қатысты диагнозын ерте
анықтауға мүмкіндік береді.

94. Тиімділігі ( уақтылығы , кешіктірілген дәрежесі) бағдарламасы

• Оны жүзеге асырудың түрлі
кезеңдерінде арасындағы ұзақ уақыт (
деректерді жинау, өңдеу , беру, талдау,
есеп ) сипатталады .

95. Бағдарлама құны анықталады

• Персонал шығындарды( Жалақы , іссапарлар ,
оқыту шығындарды және т.б. . Б қоса алғанда).
, жабдықтарды сатып алу және техникалық
қызмет көрсету , шығыс материалдары ,
байланыс төлеу туралы , негізінен мәні ( почта
және телефон шығындар , компьютерлік
уақыт, және т.б. . Б. ) , Т.б.

96.

Бақылау жүйесінің құны
( 1 жылға дейін ) ішек инфекциялары, вирусты гепатит және
туберкулезбен дезинфекция және науқастарды ұзақ жатқызу аурудың
одан әрі таралуына жол бермеу рентабельді әдістері емес
Бұл процедуралардың тиімділігін дәлелдеді , және одан әрі қарауға
қажет болған жоқ
Жүйесінің жұмыс істеуін өте қымбат қызметкерлер уақыты болып
табылады
Бірыңғай нысан бойынша қоңырау журналдарын деректерді қайта
жазу әдісі , содан кейін денсаулық сақтау жүйесінің кем дегенде үш
деңгейде қабылдаған науқас диаграмманың , жылы қажетсіз уақыт
жұмсайды .

97.

Ұсыныстар: Деректер жинау
Тіркеу аурулардың санын шектеу
Тәртібі мен нысандары жеңілдету
Көп деңгейлі , стандартталған жағдайда
анықтамалар әзірлеу
Деректер компьютерлеу.

98.

Ұсыныстар:
Анализ және ақпаратты хабарлау
Статистикалық анализ әдісін қолдану
Жасалынған әдістердің тиімділігін және
экономикалық-тиімділігін қарау
Ақпаратты азықтандыру органдарға
кері байланысты жақсарту

99.

Основные положения эпидемиологического надзора
(сбор, анализ, интерпретация и передача информации
о сотоянии здоровья населения) можно
распространить и на неинфекционные заболевания.
Надзор за здоровьем населения

100.

Составляющие надзора и меры в сфере
общественного здравоохранения, принятые на
его основе
Надзор
Сбор
Анализ
Интерпретация
Распространение
Меры принимаемые в сфере
общественного
здравоохранения
Выработка приоритетов
Планирование, внедрение и
оценка
расследование
борьбы
профилактики
заболевания

101.

Имеется большое число источников, которые можно использовать в
целях надзора за здоровьем общества. Всемирная Организация
Здравоохранения приводит следующие главные источники данных
надзоров :
*
Өлім туралы есеп
Аурушылдық туралы есебі
Эпидемия туралы есебі
Зертхана есебі (зертханалық анализдер нәтижесін қоса)
Жеке жағдайларды зерттеу есебі
Эпидемияны зерттеу есебі
Арнайы тексеру
Демографиялық ақпараттар
Қоршаған орта туралы ақпарат

102.

Эпидемиялық қадағалаудың шешімдері
қолданылады :
Халықтың денсаулық жағдайын бағалау ,
профилактиканың приоритетті мәселелерін
анықтау;
Халықтың аурушылдығының себеп-салдар (қауіп
факторы) байланысын анқтау;
Жеке шешімдер қабылдау;
Жаңа ауруларды анқтау (паталогиялық жағдай)

103.

Әлеуметтік-гигиеналық мониторинг – бұл
«мемлекеттік бақылау жүйесі, анализ, адамның
өмір сүру ортасы, халықтың денсаулығы
жағдайын бағалау мен болжау, сонымен қатар
адамның денсаулық жағдайы мен қоршаған орта
арасындағы байланысты анықтау».

104.

ӘГМ негізгі мақсаты
Өмір сүру ортасының әсеріне байланысты халық
денсаулығының өзгеруін бақылау, анализ және
болжам жасау, қоршаған орта ластану қаупін бағалау
табиғат қорғау және санитарлық-гигиеналық және
эпидемиологияға қарсы іс-шараның тиімділігін
анықтау.

105.

Задачи социально-гигиенического
мониторинга:
• Организация наблюдения за состоянием среды обитания на основе
инструментальных и расчетных методов с целью получения достоверной и
объективной информации (атмосферный воздух жилых зон, качество питьевой
воды, водоисточников и поверхностных вод, почва; условия труда, проживания,
быта, отдыха населения, воспитания и обучения детей и подростков, питания и
др.).
• Системный анализ данных о загрязнении среды обитания, выбор
приоритетных загрязняющих веществ;
• Организация наблюдения за состоянием здоровья населения: установление
причин и условий возникновения и распространения неинфекционных,
инфекционных и профессиональных заболеваний, негативных сдвигов в
медико-демографической ситуации. Прогнозирование здоровья населения во
взаимосвязи с состоянием среды обитания;
► Оценка риска загрязнения среды обитания для здоровья населения,
ранжирование вредных факторов по реальной и прогнозируемой опасности в
конкретных условиях, групп населения по вероятности выявления
неблагоприятных эффектов;

106.

► Создание и развитие общегородской
автоматизированной информационно-аналитической
системы и баз данных о состоянии среды обитания и
здоровья населения;
► Разработка и внедрение целевых программ по охране
здоровья населения, профилактика заболеваемости,
снижению преждевременной смертности и оздоровлению
среды обитания;
► Обеспечение органов государственной власти и
управления на городском и территориальном уровнях,
организаций, учреждений и граждан достоверной
информацией о состоянии здоровья населения и среды
обитания. Подготовка материалов для ежегодных
Государственных докладов о состоянии здоровья населения
г. Москвы.

107.

ӘГМ и эпидқадағалау жүйелерінің мақсатының сәйкестігі –
халық денсаулығын сақтау, саланы басқару мақсатында,
ғылыми негіздегі жоғары тиімділікті шешімдер қабылдау
үшін ақпаратпен қамтамасыз ету
Екі жүйенің мәселесі – халық денсаулығы үшін қауіпті
бағалау және оның дамуын болжау, халықтың санитарлықэпидемиологиялық толыққандылығын
қамтамасыздандыру, қауіпті басқару мен тиімділігін
жоғарылатуды ұсыныстарын жасап шығару.

108.

Жүйенің әртүрлілігі – зерттеу объектісі.
• Біріншіден, ӘГМ жүйесінде «халық денсаулығы »
түсінігі оқытылады. Эпидқадағалаудың арнайы
объектісіне тек қана эпидемиялық процесс және содан
түзілетін эпидемиялық жағдай жатады.
• Екіншіден, ӘГМ қоршаған және әлеуметтік ортаның
халық денсаулығына әсерін, адамдық факторға
байланысты сыртқы деп қарастырады , ал
эпидқадағалау қоршаған әлеуметтік ортаны
эпидемиялық процестің ішкі компоненті деп
қарастырады.
•Үшіншіден, эпидқадағалау аумағында негізгілердің
бірі паразитарлық жүйе.

109.

110.

Методологическая платформа СГМ
и эпидемиологического надзора
Характеристика
СГМ
Эпидемиологический надзор
Характер
наблюдения
Сплошное наблюдение по строго
определенному набору официальных
показателей здоровья и среды.
Возможны углубленные выборочные
наблюдения
Индивидуально спланированные для
каждого региона и нозологической
формы программы, предполагающие
значительные вариации
учитываемых и оцениваемых
показателей
Идеология
Подчинение всей информационно-аналитической процедуры системному
эпидемиологическому подходу
Инструмент
Единая городская автоматизированная
информационная система,
эффективность эксплуатации которой
зависит от наличия отлаженной
процедуры сбора, хранения и
обработки информации
Периодичность
поступления
информации
Непрерывность поступления и обработки информационных потоков, что
обеспечивает оперативность (своевременность) реакции санитарноэпидемиологической службы на результаты объективной оценки санитарноэпидемиологической ситуации
Широкое использование
компьютерных технологий сбора,
обработки и анализа информации

111.

Основные характеристики СГМ
и эпидемиологического надзора
СГМ
Эпидемиологический надзор
Характеристи
ка
Определение
Государственная система
наблюдений за состоянием здоровья
населения и средой обитания
(введена Положением
Правительства РФ № 1146 от
06.10.94)
Официально признанная научноорганизационная основа
противоэпидемической работы
Объект
Здоровье населения (весь комплекс
показателей) и среда обитания,
дифференцированные на группы с
целью выявления причинноследственных связей и оценки
санитарно-эпидемиологической
обстановки
Здоровье населения (в частности
инфекционных и паразитарных
заболеваний) и среда обитания
(социально-экологические и
биологические параметры
эпидемиологического и
инфекционного процессов).
формирующие
эпидемиологическую ситуацию

112.

Цель
Задачи
Получение объективной и достоверной
информации о здоровье и среде обитания в
целях подготовки предложений (программ)
по обеспечению санитарноэпидемиологического благополучия
населения
Получение объективной информации для
разработки управленческих решений по
осуществлению профилактических и
противоэпидемических мероприятий,
ответственных за эпидемическое
благополучие
Организация наблюдения за здоровьем и
средой; анализ и оценка информации о
санэпидобстановке; программное и
инженерно-техническое обеспечение;
обеспечение органов, предприятий и
учреждений информацией;
подготовка предложений (программ) и
оценка их социально-экономической
эффективности
Сбор информации о показателях
эпидемического процесса и его
детерминантах;
оценка эпидситуации;
выявление причин и условий,
определяющих характер проявлений
эпидемического процесса;
определение набора и сроков проведения
мероприятий;
контроль эффективности мероприятий
Организации и учреждения государственной
Кто
осущест санитарно-эпидемиологической службы
вляет
Организации и учреждения
государственной санитарноэпидемиологической службы

113.

114.

115. Иерархическая структура информационно-аналитических систем для управления здоровьем (патологией) населения

Иерархическая структура информационноаналитических систем для
управления здоровьем (патологией) населения

116.

117. Векторы гигиенического и эпидемиологического исследований и комплексный, эпидемиолого-гигиенический подход к идентификации

причинно-следственных связей в системе
«среда обитания - здоровье населения»

118.

ӘГМ и эпидқадағалау – бұл қарама-қарсы
функциялы және бірін-бірі толықтыратын екі
жеке ақпараттық-аналитикалық жүйеішілік
біркелкі мемлекеттік санэпидқадағалау жүйесі,
Мақсаты: халықты санитарлықэпидемиологиялық қамтамасыздандыру,
басқарудың шешімдерін жасап шығару мен
тиімділігін жоғарылату.

119. Благодарю за внимание