Іш сүзегі, А және В паратифтерінің, шигеллездердың, алгаритмі. Эпидемиологиялық қадағалау

1. С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті Кафедра: Эпидемиология Тақырыбы: Іш сүзегі, А және В

паратифтерінің, шигеллездердың,
алгаритмі. Эпидемиологиялық қадағалау.
Орындаған: Есімова А
Қабылдаған: Жақан Ж.
Факультет: ҚДС
Курс:13-001-2

2. Іш сүзегі

Salmonella typhi және salmonella paratephi А және
В қоздырғышымен шақырылатын, фекальдіоральді жолмен берілетін, ішектің лимфа
аппаратының зақымдалуымен, бактериемиямен,
айқын интоксикациямен бауыр мен көк
бауырдың ұлғаюымен және розеолезді бөртпемен
сипатталтын антропанозды жедел инфекция. Іш
сүзегін алғаш сипаттап
жазған француз дәрігерлері Ф.Бретанно (1813)
және Ш.Луи (1829).

3.

Іш сүзегінің эпидемиялық процестің
сипаты
Инфекция
көзі
Берілу жолы
Берілу факторы
Қауіп-қатер тобы
Айқын түрімен
ауыр-ған
адам.
Вирус тасымалдауш
ы
транзиторл
ы бактерия
тасымалдау
шылар (1-3
апта бойы)
реконвалес
центті
тасымалдау
шы
Су арқылы.
Тағам ар-қылы.
Тұрмыс-тықжанасу арқылы.
Алиментарлы
Вируспен
зарарланған су,
тағам.
Вируспен ластанған ойыншық,
аспаптар,
Жанасқан зат
иммундық тапшылығы
бар қарттар.
Тағам объектілерінде
істейтін вирус
тасымалдаушы адам.
Бұрқетпелер жиі болып
тұратын мекен-жай мен
өңірлерде тұратын адамдар.
Санитарлық-гигиеналық
жағдайдың нашарлауы.

4.

Іш сүзегінде А және В парафиттерінің
пайда болуының эпидемиологиялық
алғышарттары
1
• Әртүрлі қосымша аурулары бар, иммундық тапшылық жағдайдағы қарт адамдардың
болуы.
• Қыс-көктем маусымдылықта науқастанудың көбеюі.
2
3
4
5
6
7
8
• Вирустың сыртқы ортада, дезинфекция жасау дәрмектеріне жоғарғы төзімділік көрсету
қасиетінің болуы.
• Жоғарғы жұқтырушылық қасиеті (1г нәжісте 103 дәрежедегі вирус болса) бар.
• Ауруханаішілік жұғудың айқын болуы.
• Әдетте бұрқетпелер, топтық сырқаттану, бірен-саран оқиға түрінде науқастанушылықтың тіркелетіндігі.
• Су, канализация құбырларындағы апаттардың жиілеуі (әсіресе қыс-көктем айларында).
• Ауыз судың вирусологиялық көрсеткіштерінің (колифаг) нашарлауы немесе
тұрғындардың ауыз сумен жеткілікті қамтамасыз етілмеуі.

5.

Ошақты эпидемиологиялық тексерудің және іш сүзегінде
эпидемияға қарсы атқарылатын шаралардың алгоритмі
Іш сүзегі оқиғасының пайда болғандығы
туралы жедел хабар алғаннан кейінгі
шаралар:
Ошақ шекарасын анықтау
Ауруханаға жатқызу
Ошақта жанасуда болғандарға арналған
шаралар жүргізу
Қоздырғыштың берілу факторларына
байланысты шаралар жүргізу
Жедел алдын алу
Ауырып тұрғандарды диспансерлік бақылау

6.

Іш сүзегінде эпидемиологиялық қадағалау жүргізу
Мақсаты
Кезеңдері
әртүрлі аумақтардағы қауіп-қатер топтарында Іш сүзегінің
таралуын қадағалап отыру, сонымен қатар қажет
шараларды тиімді қолдану үшін эпидемиологиялық маңызды
объектілерге зертханалық және санитарлық мониторинг
жасау.
Инкубациялық кезеңі 3-28 күнге дейін, орташа алғанда 9-14
күн. Типті түрінде инфекция біртендеп басталады. Негізгі
клиникалық көріністері:
Қызба 39-40С-ке дейін көтеріледі, көбінесе тұрақты түрде
(кейде дұрыс емес немесе ремиттирленген), ұзақтығы 2-3
аптаға дейін
Қызбаның 3 түрі байқалады:
Вундирлик қызба сызығы (трапеция тәрізді, тұрақты
түрі)
Боткин қызба сызығы (толқын тәрізді)
Кюльдишевский қызба сызығы (баспағыш тәрізді)
Интоксикация: басының нақты ауруы, ұйқысының бұзылуы,
адинамия, апатия, сананың тұмандануы, енжарлық.
Орталық нерв жүйесі жағынан әртүрлі дәрежедегі тифозды
статус белгілері (тежелу, көңілсіздік, мимикасының азаюы,
кейде сандырақтау, елестету, ориентациялық бұзылуы)

7.

Іш сүзегін алдын алудың мақсаты
мақсаты
Іш сүзегі су, тағам, тұрмыстық-жанасу
жолдарымен таралуын алдын-ала сақтандыру
және тамақ кәсіп- орындарында, халықты сумен
қамтамасыз ететін барлық объектілерде, ашық су
қоймаларын қоса және лас қалдықтарды,
тұрмыстық қоқыр-соқырды сапалы
зарарсыздандыруда санитарлық-гигиеналық
ережелер мен нұсқауларды орындау.

8. Іш сүзегін алдын алу шараларының алгоритмі

Халықты сапалы ауыз сумен және тұрмыстық-шаруашылыққа қажет сумен
эпидемиологиялық жағынынан қауіпсіз азық-түлікпен және өмір сүру жағдайымен
қамтамасыз етуге бағытталған санитарлық-гигиеналық шаралар кешені:
сумен қамтамасыз ету объектілерінде, лас қалдықтарды зарарсыздандыруға,
қоғамдық тамақтану азық-түлік өнімдерін тасымалдау, сақтау, өндіру
объектілерінде санитарлық ережелер және нормаларды (СанЕжН) сақтауға
мемлекеттік санэпидқадағалауды тұрақты атқару;
ұйымдастырылған балалар мен ересектер ұжымдарының, ЕПМ-ң,
санаторийлардың, демалыс және аталған басқа да мекемелерге
теңгерілген объектілердің СанЕжН сақталуын міндетті түрде
зертханалық зерттелу сапасын динамикалық қадағалау;
жоғарыда аталған кәсіпорындар мен мекемелер жұмыскерлерінің
гигиеналық нормалар мен ережелерді сақтауын, санитарлық-медициналық
кітапшаларын дайындау және аталған объектілерді міндетті түрде
аттестациялау және аккредитациялауын қадағалау;
Шегеллез инфекциясының алдын алу шараларының ең бір тиімдісі - жаңа
туғандарды емшек емізу арқылы қоректендіру болып саналады.
ҚР-ң денсаулық сақтау тәжірибесіне лицензияланған спецификалық тірі
квадраваленттілік вакцинамен егуді ендіру. Бұл вакцина вирустың аса көп таралған
4 серотипінің А тобына иммунитетті қамтамасыздандырады.

9.

Емдеу әдістері
Этитропты емдеу
левомецитин (0,5 тәулігіне
4 рет ауыз арқылы) немесе
левомецитин сукуинат (1,0
х 3 рет б/е немесе тамыр
ішіне)
ампициллин )2 млн бірлік
тәулігіне 1-6 рет)
бисептол 480 )2д х 3 рет)
ципрофлоксацин (500-750
мг х 2 рет, ауыр түрлерінде
тамыр ішіне 200-100 мг
тәулігіне 2 рет)
афлаксации (400.800 мг х 2
рет)
Дезинтоксикациялық ем
гемодез, реополиглюкин т.б.
сұйықтықтар 30-50 мл/кг
салмаққа
Витаминді препараттар
Иммунды коррекция
Клиникалық
көрсеткіштеріне
байланысты ем

10. Пайдаланған әдебиеттер

С. Әміреев “Жұқпалы аурулар оқиғаларының
стандартты анықтамалары және іс шаралар
алгоритімдері” Алматы 2014 ж
• https://kk.wikipedia.org/wiki/ішсүзегі
• http://www.novsu.ru/file/32993
• http://infectologia.ru/bryushnoy-typh