Қышқылдар құрамы, номенклатурасы, жіктелуі, алынуы

1.

2.

Қышқылдар
құрамы,номенклатурасы,
жіктелуі,алынуы

3.

Сабақтың мақсаты:
Қышқылдардың құрамымен, олардың
түрлерімен танысу.
Қышқылдардың қасиетімен танысу

4. Үй тапсырмасын сұрау.

• Окситтер дегеніміз не?
• Окситтердің қалай жіктеледі?
• Окситтерге қандай зат жатады?

5.

Қышқылдар дегеніміз-құрамында
металл атомдарымен орын алмастыруға
бейім сутек атомдарыннын және қышқыл
қалдығыннан құралған күрделі заттар

6.

Қышқылдардың жіктелуі
1. ОТТЕГІ АТОМЫНА БАЙЛАНЫСТЫ:
ҚЫШҚЫЛДАР
ОТТЕКТІ
ОТТЕКСІЗ
HNO3 ,H2SO4
HF,HCl,
H2CO3,H3PO4
HBr,HI
H2S

7.

2. Сутегі атомына байланысты.
Бір негізді
Қышқылдар
HCl
Үш негізді
H3PO4
HNO3
Екі негізді
H2S
H2SO4

8.

Қышқылдарды алу тәсілдері
Кейбір бейметалл оксидтерін суда еріту
арқылы оттекті қышқылдар алуға болады
SO2 + H2O = H2SO4 Күкірт қышқылы
P2O5 + 3H2O = 2H3PO4 Фосфор қышқылы
Оттексіз қышқылдарды алу үшін бейметталдарды
сутекпен тікелей әректтестіру арқылы алады.
CI2 + H2 = 2HCI Тұз қышқылы
S + H2 = H2S күкіртсутек қышқылы

9.

Қышқылдардың химиялық қасиеттері
Кернеу қатарында сутектен бұрын орналасқан
металдар қышқылдан сутекті ығыстырады,ал
кейін орналастырғандарды ығыстыра
алмайды.

10. Li K Ca Na Mg Zn Al Fe Pb H2 Cu Hg Ag Au

11.

Қышқылдардың химиялық қасиеттері
1. Негіздік оксид пен қышқыл әрекеттесіп,нәтижесінде тұз және су түзіледі.
Fe + 2HCI = FeCI2 +H2
2. Негіз бен қышқыл әрекеттесіп,нәтижесінде жаңа өнімдер - тұз бен су
түзіледі.
Ca(OH)2 + 2HNO3 = Ca(NO3)2 + 2H2O
3. Қышқылдар тұздармен алмасу реакциясына түседі.Карбонаттар басқа
қышқылдармен өзара реакцияға түскенде жаңа тұз,су және газ түзіледі
Na2CO3 + 2HCI = 2NaCI + H2O + CO2

12.

13.

Хлорсутек
(тұз) қышқылы

14.

ТЕХНИКА ҚАУІПСІЗДІК
ЕРЕЖЕСІ
Күйдіргіш зат!
Теріні және ағаштан,
былғарыдан жасалған
заттарды күйдіреді.
Егер қышқыл ерітіндісі
қолыңызға тамып кетсе,
дереу қатты ағынды суға
жуып, сосын жарақаттанған
жерді 2%-ік ас сода
ерітіндісімен сүртіңіз.

15.

16.

Қышқылдардың формулаларын тап
H2O SO HBr Na2CО3 Mg H2CO3 SO4 KOH
H3PO4 P2O5 Ca H2S K HNO3 CS2
HCl Ba NaCl H2SO4

17.

Сәйкестендіріңіз
HF
H2S
Н2SO4
H3PO4

18.

1. ОЙЛАУ .
Mg + 2HCl → MgCl2 + H2 
магний
тұз
сутегі
қышқылы
Mg + H2SO4 → MgSO4 + H2 
магний
күкірт
сутегі
қышқылы
Реакция теңдеулері бойынша
қышқылдардың құрамы туралы
қандай қорытынды жасауға
болады ?

19. Бұл суреттердің қышқылға қандай қатысы бар?

20.

Қ Ы МЫЗ
ШҰБАТ
С Ү Т Қ Ы Ш Қ Ы Л Ы.
СҮТ

21.

Үйге тапсырма:
Қышқылдар