Санды теңдіктер және олардың қасиеттері (6 сынып)

1. Санды теңдіктер

• Сабақтың тақырыбы:
6 сынып
«Санды теңдіктер және олардың
қасиеттері»
• Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:
• 6.2.2.1
• тура санды теңдіктердің қасиеттерін білу және
қолдану;

2.

• Өзара тең екі санды өрнектің
теңдік «=» белгісімен
жазылуы санды теңдік деп
аталады.
• Мысалы, санды теңдіктер:
• 5 = 5,
• 36 ÷ 3 + 4 = 16.
т.б.

3.

Өзара тең екі санды өрнектің теңдік «=»
белгісімен жазылуы санды теңдік деп
аталады.
№1. Мысалы,
36=12 ∙ 3 және
12 ∙ 3=9 ∙ 4
болса, онда
36 = 9 ∙ 4.
№2. Мысалы:
3 + 4 = 7,
3 + (–2) + 4 = 7 + (–2),
5 = 5.

4.

5.

Тура санды теңдіктің екі бөлігіне
де
22 - 6 = 24 - 8
бірдей 8 санын қосыңыз.
Сіз не байқайсыз?

6. 2-қасиет

Егер тура санды теңдіктің екі
жағына да бірдей санды
көбейтсек, содан кейін де біз тура
санды теңдікті аламыз
егер a= b ,онда a · c = b · c
Мына тура санды теңдіктің
22 - 6 = 24 – 8 екі жағына да 2
санын көбейтіп көр. Не
байқадыңыз?

7. 3 қасиет

Мына тура екі теңдіктің қайсысы
22 – 9 = 24 – 11 және 24 – 11 = 45 – 32
Келесі тура теңдікке тең
22 – 9 = 45 – 32 ?
Егер a= b және b =
болса,
онда a = c

8. 4 қасиет

егер a= b , с = d ,
онда a+c = b+d орныдалады
Тура Теңдіктердің оң жағын оң
жаңына , сол жағын сол
жағына қосыныздар
67 – 62 = 5 және 12 – 7 = 13 – 8
Не байқадыңыздар?

9. 5 қасиет

Тура санды теңдіктердің оң
жағын оң жаңына , сол жағын
сол жағына көбейтсек тура
санды теңдік шығады.
егер a= b , с = d тура санды
теңдіктер ,
онда a · c = b · d

10. тапсырма

Тура санды теңдіктер қасиеттерін пайдаланып,
тура санды теңдіктер жазыңыздар.
А) 0,5 +… = 1/2+ …
Б) 0,75 · …
= ¾·…
С) 3,5 – 0,5 = 7,25 – 4,25 және
7,25 – 4,25 = 15 : 5 ,
онда…..

11. тапсырма

Тура санды теңдіктер қасиеттерін пайдаланып,
тура санды теңдіктер жазыңыздар.
Д) 10,2 – 0,2 = 30,5 – 20,5 және
0,8 + 0,2 = 11 – 1, онда……
Е) 2,2 + 2,3 = 9 – 3,5 және
9,9 – 9,8 = 54,3 – 54,2 , онда…..

12. Өзіндік жұмыс!

№
5а = 15 және 3b = 6
Тура санды теңдіктер
екені белгілі
2а = 10 және 4b = 8
Тура санды теңдіктер
екені белгілі
1
Екі жағына да 2 санын
қосыңыз:
Екі жағына да -2 санын
қосыңыз
2
Екі жағына да 2 санын
көбейтіңіз:
Екі жағына да -2 санын
көбейтіңіз:
3
Мүшелеп қосып көріңіз
Мүшелеп қосып кқріңіз:
4
Мүшелеп көбейтіп кқріңіз
(оң жағын оң жағына, сол
жағын сол жағына)
Мүшелеп көбейтіңіз (оң жағын
оң жағына, сол жағын сол
жағына)

13. тексерейік

№
5а = 15 және 3b = 6
Тура санды теңдіктер
екені белгілі
2а = 10 және 4b = 8
Тура санды теңдіктер
екені белгілі
1
Екі жағына да 2 санын
қосыңыз:
5а+2 = 17 және 3b + 2 = 8
Екі жағына да -2 санын
қосыңыз:
2а -2 = 8 және 4b-2 = 6
2
Екі жағына да 2 санын
көбейтіңіз:
10а = 30 и 6b = 12
Екі жағына да -2 санын
көбейтіңіз:
-4а = -20 и -8b = -16
3
Мүшелеп қосып көріңіз
Мүшелеп қосып көріңіз
5а + 3b = 21
4
Мүшелеп көбейтіп кқріңіз
(оң жағын оң жағына, сол жағын сол
жағына)
15аb = 90
2а + 4b = 18
Мүшелеп көбейтіп кқріңіз
8аb = 80

14.

15.

№767. Тура санды теңдіктің қасиетін
пайдаланып,
1) 1,2·(-7)=-8,4 теңдігінің екі жақ бөлігін де:
а) -5-ке; ә) 3-ке; б) 0,5-ке көбейтіңдер;
2) 5,4·2=10,8 теңдігінің екі жақ бөлігін де:
а) -3-ке; ә) 9-ға; б) 6-ға бөліңдер.

16.

17.

В деңгейі
№769. Тура санды теңдік шарты
орындалатындай етіп, жақшаны қойыңдар:
1) 2-8·0,5=48:(-16);
2) 72:9+3=3,2+2,8;
3) 9,6:1,2=5·0,7+0,9 4) 9·2-8=20·(-2,7)
№770. Тура санды теңдіктерді мүшелеп қосуды
орындаңдар:
0,6-2=-1,4 және
2+1,8=3,8
1,7+6=7,7 және 0,5-1,7=0,4·(-3)
1,8·(-5)=-2·4,5 және -5·1,2=-2·3

18.

С деңгейі
№773. Тура санды теңдіктердің a = b, b = c, a = c
қасиеттерін пайдаланып, берілген өрнектерден үш
тура санды теңдік құрастырыңдар:
32 8;
14,4 : 0,2;
100 – 28;
15 1,4;
23 + 13;
8,4 : 0,4;
2,5 12;
4,5 : 0,15;
8 3 + 6.