Ekonomia Wyklad 3. Elastyczność popytu i podaży

1.

EKONOMIA
Wykład
Prowadzący:
dr Robert Majkut
[email protected]

2.

Elastyczność popytu i
podaży
2

3.

Siła związku między popytem i ceną mierzona jest przez tzw.
elastyczność cenową popytu, mówiącą o ile procent spadnie
popyt, jeśli cena wzrośnie o 1%.
Popyt rynkowy powiązany jest zazwyczaj dodatnio z
dochodem: im wyższy dochód, tym wyższy popyt na dany
towar (zdarzają się czasem w gospodarce odstępstwa od tej
reguły, np. zanik popytu na pewne proste i tanie dobra w
sytuacji, gdy bogatsze społeczeństwo woli dobra bardziej
luksusowe).
Siła związku między popytem i dochodem mierzona jest przez
tzw. elastyczność dochodową popytu, mówiącą o ile procent
wzrośnie popyt, jeśli dochód wzrośnie o 1%.
3

4.

Elastyczność cenowa popytu (Ed) oznacza względną lub procentową zmianę wielkości popytu w
stosunku do względnej lub procentowej zmiany ceny. Liczy się ją ze wzoru:
Ed =
gdzie:
D
/
D1
P
P1
Ed - współczynnik elastyczności cenowej popytu,
D - względna zmiana wielkości popytu, liczona jako różnica między wielkością popytu po
zmianie ceny i wielkością popytu przed zmianą ceny (D2-D1),
Tu wkleic
D1 - wielkość popytu przed
zmianąslajdy
ceny,o elastyczności
P - względna zmiana ceny, liczona jako różnica między ceną zmienioną a ceną
początkową (P2-P1),
P1 - cena początkowa.
Ed można także analizować w wartościach procentowych, wówczas względne zmiany wielkości
popytu i ceny należy przemnożyć przez 100%, czyli:
Ed = (
D
P
* 100%) / (
D1
P1
* 100%)
4

5.

Współczynnik Ed zazwyczaj przyjmuje
wartości mniejsze od 0 (jedynie w
sytuacji popytu sztywnego równe 0).
Jest to związane ze zjawiskiem popytu,
w którym zachodzi reakcja odwrotna
między wielkością popytu w stosunku
do zmian ceny (wyjątek stanowią tzw.
paradoksy prawa popytu).
5

6.

Jeżeli Ed = 0, to popyt jest doskonale sztywny, czyli nie zachodzi żadna
zmiana wielkości popytu pomimo, że zmienia się cena produktu.
Konsumenci nabywają taką samą ilość dóbr przy każdym poziomie ceny.
Jeżeli 0 < Ed < 1, to popyt jest mało elastyczny, względna lub
procentowa siła reakcji konsumentów na zmianę ceny jest mniejsza niż
względna lub procentowa zmiana ceny.
Jeżeli Ed = -1, to elastyczność popytu jest proporcjonalna, popyt jest
jednostkowo elastyczny, siła reakcji konsumentów, względna lub
procentowa jest taka sama jak względna lub procentowa zmiana ceny.
Jeżeli Ed < -1, to popyt jest bardzo elastyczny, elastyczność cenowa
popytu jest duża. Siła reakcji konsumentów na zmianę ceny jest
względnie lub procentowo większa niż względna lub procentowa zmiana
ceny.
6

7.

Teoretycznie może zdarzyć się także sytuacja, w
której współczynnik Ed -∞,
oznacza to,
że konsumenci akceptują tylko jeden poziom
cen, zjawisko popytu występuje przy jednej
cenie a jakakolwiek zmiana ceny powoduje
maksymalną reakcję konsumentów, czyli
przestają oni kupować dany towar.
Jest to elastyczność doskonała popytu
występująca w warunkach konkurencji
doskonałej.
7

8.

W celu uzupełnienia:
8

9.

Elastyczność dochodowa popytu (Ei) analizuje siłę reakcji konsumentów na zmianę ich dochodu. Liczy się
ją ze wzoru:
Ei =
gdzie:
D
I
/
D1
I1
Ei - współczynnik elastyczności dochodowej popytu,
D - względna zmiana wielkości popytu, liczona jako różnica między wielkością popytu po zmianie
ceny i wielkością popytu przed zmianą ceny (D2-D1),
D1 - wielkość popytu przed zmianą ceny,
I - względna zmiana dochodu, liczona jako różnica między dochodem zmienionym a
początkowym (I2-I1),
I1 - dochód początkowy.
Ei można także analizować w wartościach procentowych, wówczas względne zmiany wielkości popytu i
dochodu należy przemnożyć przez 100%, czyli:
Ei = (
D
I
100%)
/
(
D1 *
I1
* 100%)
9

10.

Elastyczność mieszana popytu (Ez) wskazuje jaką siłą zareagują konsumenci, czyli w jakim stopniu zmieni
się wielkość popytu na dane dobro, gdy zmieni się w określonym stopniu cena innego dobra. Współczynnik ten
liczy się następująco:
Ez =
gdzie:
Da
Pb
/
Da1
Pb1
Ez - współczynnik elastyczności mieszanej popytu,
Da - względna zmiana wielkości popytu dobra „a”, liczona jako różnica między wielkością popytu
po zmianie ceny i wielkością popytu przed zmianą ceny (Da2-Da1),
Da1 - wielkość popytu na dobro „a” przed zmianą ceny,
Pb - względna zmiana ceny innego dobra, jakiegoś „b”, liczona jako różnica między ceną
zmienioną a ceną początkową (Pb2-Pb1),
Pb1 - cena początkowa tego drugiego dobra „b”.
Ez można także analizować w wartościach procentowych, wówczas względne zmiany wielkości popytu i ceny
należy przemnożyć przez 100%, czyli:
Ez = (
Da
Pb
* 100%) / (
* 100%)
Da1
Pb1
10

11.

Elastyczność cenowa podaży (Es) oznacza siłę reakcji producentów na określoną zmianę ceny
rynkowej oferowanych przez nich dóbr. Elastyczność cenową podaży liczy się następująco:
Es =
gdzie:
S
/
S1
P
P1
Es - współczynnik elastyczności cenowej podaży,
S - względna zmiana wielkości podaży, liczona jako różnica między wielkością podaży po
zmianie ceny i wielkością podaży przed zmianą ceny (S2-S1),
S1 - wielkość popytu przed zmianą ceny,
P - względna zmiana ceny, liczona jako różnica między ceną zmienioną a ceną
początkową (P2-P1),
P1 - cena początkowa.
Es można także analizować w wartościach procentowych, wówczas względne zmiany wielkości
podaży i ceny należy przemnożyć przez 100%, czyli: czyli:
Es = (
S
P
* 100%) / (
S1
P1
* 100%)
11