1_семестр_Маъруза_2

1. Маъруза №2

Мавзу: Калла суякларининг умумий
анатомияси. Калланинг мия қисми
суяклари, уларнинг ёшга қараб
ўзгариши.
Маърузачи: катта ўқитувчи Исаева Н.З.

2. Маърузанинг максади

Талабаларга калла суягининг ривожланиши ва
функциясини ўргатиш. Калланинг мия ва юз кисми
суякларини тушунтириш

3. Маъруза режаси

Калла суягининг ривожланиши ва
функцияси.
Калланинг мия ва юз кисми суяклари.

4. Калла суякларининг ривожланиши

Калла суяклари
ҳомила орқа торининг
(horda dorsalis)
юқори учидан
ривожланади. У уч
тараққиёт: парда,
тоғай, суяк
даврларини ўтади.

5. Парда даври ҳомила ҳаёти биринчи ойининг охири ва иккинчи ойи бошларида ўтиб, бу даврда бош мия мезенхима пардаси билан ўралиб

парда ёки бириктирувчи тўқимадан
тузилган парда бошни ҳосил қилади.
Калланинг юз қисмини ҳосил қилувчи
бириктирувчи тўқима ҳомила бош ичаги
деворини ўраган бўлиб, мезодерманинг
вентрал қисмидан ёки ён қатламлардан
тараққий этади.

6.

1-Хордалиларда
2-Баликларда
3- Сувдан куруқликка ўтиш.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

Одамнинг бош суяклари ривожланишига кура 3-грухга булинади:
1-Бош мия пардасини пайдо қилувчи суяклар:
А) Бирламчи суяклар–ривожланадиган калла қопкоғи суяклари:
Тепа, пешона, энса суяги палласи, чакка суяги палласи ва ноғора
бўлаклари парда давридан суякланиш даврига (тогай даврисиз) ўтади.
Б) Тоғай асосида ривожланадиган калланинг асосий суяклари-Поносимон
суяк (канотсимон ўсиқнинг медиал пластинкасидан ташкари), энса
суягининг танаси ва ен булаклари, чакка суягининг тошсимон кисми ва
сўргичсимон ўсиғи.
2-Бурун капсуласидан ривожланадиган суяклар:
А) Бирламчи суяклар асосида кўз ўши, бурун, димоғ суяклари.
Б) тоғай асосида-ғалвир суяк, буруннинг пастки чиғаноги
3-Жабра равоқларидан ривожланадиган суяклар:
а)харакатсиз суяклар-юқори жағ, танглай суяк, ёноқ суяги.
б)харакатчан суяклар-пастки жағ, тил ости ва эшитув суяклари.

19.

1-Парда даври.
2-Тоғай даври
3-Суякланиш даври

20. Калла суякларининг ривожланиши

21. Энса суяги

22. Тепа суяклари

23. Пешона суяги

24. Пешона суяги (пастдан) ва нишаб

25. Понасимон суяк

26. Чакка суяги

27.

28. Ғалвир суяги

29. Калланинг юз қисмидаги суякларнинг тузилиши. Кўз косаси. Оғиз бўшлиги. Бурун бўшлиги. Чакка, чакка ости, қанот-танглай

чуқурчалари. Ёш
боланинг калла суягининг тузилиши

30. Пастки бурун чиғаноғи ва кўз ёш суяклари

31. Димоқ суяги

32. Юқориги жағ суяги

33. Танглай суяги

34. Ёноқ ва пастки жағ суяклари

35. Кексаларнинг пастки жағ суяги ва тил ости суяги

36. Калла суяги сагиттал кесмаси

37. Калла ташқи асоси

38. Калла суягининг ички асоси

39. Қаттиқ танглай

40. Бурун бўшлиғи

41. Кўз косаси ва қанот танглай чуқурчаси

42. . Chaqaloq kallasining skeleti

–

43.

Янги тугилган боланинг калласи:
1-Ромб шаклидаги пешона ликилдоги.
2-учбурчак шаклидаги энса ликилдоги.
3-Ён ликилдоклар.

44.

Бола калласининг тугилгандан кейинги ривожи 3-даврга
булинади: 1-биринчи ўсиш даври –етти ёшгача давом этади.
2-нчи ўсиш даври-етти ёшдан то балоғатга етгунча.(14-16 ёшгача)
3-калланинг учинчи ўсиш даври –балогатга етган вақтдан
гавданинг умумий суякланиш даври тамом бўлгунига қадар-(2025ешгача)

45.

Бош скелети қопкоғини шакли ва хажмига кўра 3турга ажратилади:
1-калта калла-брахицефал
2-ўртача калла-мезоцефал.
3-узун калла-долихоцефал