Yuqori jag’ sinishlari.klinikasi va davolash usullari

1.

Toshkent Davlat Stomatologiya
instituti.
Mavzu:Yuqori jag’ sinishlari.Klinikasi
va davolash usullari
Bajardi: Mirzayeva Amina 515 A

2.

3.

Yuqori jag‘ yuzning o‘rtasida joylashib
yuz va kalla suyagining
asosini tashkil qiluvchi yonoq, peshona,
burun, ko‘z yoshi,
g‘alvirsimon, ponasimon, tanglay va
yonoq suyaklari bilan zich
birikadi. Yuqori jag‘ tuzilishidagi o‘ziga
xos xususiyatlar va to‘rt
kontrforsi hisobiga yetarli darajada
mustahkam bo‘lib, mexanik
ta’sirlarga chidamlidir.

4.

Контрфорс (франц. contre-force –
қаршилик кўрсатувчи куч) –юқори жағ
суягининг компакт пластинкаларининг
йиғиндиси (қалинлашиш) .У шундай
жойлашганки овқатни тишлаб узиб олиш
вақтида юзага келган босимни бутун жағ
бўйлаб тарқатади ва у билан боғланган
бошқа суякларга узатади.

5.

И.М. Азенштейн ва Р.И. Худайбердиев
(1962) контрофорслари:
пешона-бурун,
ёноқ,
қаноттанглай
танглай .

6.

Юзнинг ўрта сохасида юқори қаршилик
кучига эга бўлган сохалардан ташқари
қаршилиги паст “заиф” бўлган жойлар ҳам
бор .
Буларга юқори жағ бўшлиғининг ҳамма
деворлари, кўз ёш суяги, ғалвирсимон суяк
юпқа пластинкаси ва понасимон
суякнинг қанотсимон пластинкаси
киради.

7.

Юқори жағ синишларини Ле Фор
бўйича таснифи
Юқори жағ бошқа юз ва калла асоси
суяклари билан мустахкам боғланган.
Кучли босим таъсирида у махсус “заиф”
жойларидан синади. Бу “заиф” жойлар
Лефор томонидан ўрганилган бўлиб у 3
типда синишни фарқлайди:
Юқори тип
Ўрта тип
Пастки тип

8.

Yuqori jag‘ning pastdan (Lefor III) sinishi.
Siniq chizig‘i gorizontal tekislikda yuqori jag‘ning alveolar va
tanglay o‘siqlari ustidan o‘tadi. Noksimon teshikning ikkala
tomoni chetidan orqaga yuqori jag‘ b o ‘shliqlari tubidan jag‘
do‘ngligi (tuber maxillae)va ponasimon suyak qanotsimon
o‘siqlari pastki 1/3 qismigacha boradi. Ayrim hollarda siniq
chizig‘i qanotsimon o‘siqlargacha yetmaydi va ikkinchi yoki
uchinchi katta oziq tishlar sohasida tugaydi. Bu tipdagi
sinishda kichik bo‘lak bilan birga burun tubi yuqori jag‘ b o
‘shlig‘i burun to ‘sig‘idan gorizontal tekislikda ajrab uziladi.
Ayrim hollarda yuqori jag‘ning bir tomoni sinadi: yuqoridan —
gorizontal tekislikda, jag‘lar o'rtasidan — sagittal tekislikda

9.

10.

11.

Shikoyatlari.Pastki tipdagi sinishda
bemor, odatda, yuqori
jag‘dagi og'riq, tishlaganda va
chaynaganda kuchayuvchi og‘riq,
oldingi tishlar bilan taom ni uzib
ololmaslik, tishlar va milk
sezuvchanligining buzilishi, tishlarning
noto‘gri jipslanishi, halqumda yot jism
bordek tuyulishi, shuningdek , ko’ngil a
ynishi , burundan nafas olishning
qiyinlashganligidan shikoyat qiladi

12.

Tashqi ko‘rikdan o‘tkazilganda, yuqori lab,
lunj, burun - lab
burmasida yumshoq to’qimalarning ja- rohati
tufayli, solqish bilan
b o g ‘liq shish va qontalash, terida shilingan
yoki urilib-yirtilgan y ara,
teri osti emfizemasi kuzatiladi, b o ‘lak pastga
sezilarli siljigan bo’lsa ,
yuzning pastki 1/3 qismi c h o ‘zilgan b o
‘ladi. B urun t o ‘sig‘in in g teri
qismi bir to m o n g a b o ‘lak bilan siljigan. T
ishlarni jip sla s h tirg a n d a b u ru n t o
‘sig‘i asosidagi terida sezilar-sezilmas b u r m
a hosil b o ‘ladi.

13.

14.

15.

Юқори жағнинг Ле Фор II бўйича синиши (ўрта тип) Синиш
чизиғи юқори жағ пешона ўсиғининг пешона суяги бурун қисми
билан бирлашган жойидан бошланиб, кўзнинг ички девори бўйлаб
пастки кўз ости қирғоғи, ёноқ–юқори жағ чокигача келади. Сўнг
юқори жағнинг олдинги юзаси бўйлаб пастга ва юқорига йуналиб,
понасимон суякнинг қанотсимон ўсиғига ўтади. (баъзан чегара
унинг юқори ва ўрта 1/3 қисмида бўлиши мумкин). Горизантал
текисликда бурун тўсиғи синади .Синиш чизиғи бевосита кўз ости
канали орқали кўз ости тешигидан кўз ости нервини шикастлаган
холда ўтади. Агар синиш чизиғи ёнок суягидан ўтса ёноқ нерви
шикастланиши мумкин. Ле Фор 2 синишида бурун суяклари ёнок
суякларидан ажралади. Бунда ёноқнинг кўз юзаси, танглай ва кўз ёш
суяги, понасимон суяк танаси, ғалвирсимон суяк, пешона суяги
синади. Адабиётларда «жағ – юз ажралиши» ва «суборбитал синиш»
деб ушбу типга айтилади. Ле Фор 2 синишда доимо калла асоси
суяклари синиши ва бош мия шикастланиши билан бирга келади

16.

17.

18.

19.

Jarohatlangan bemor gorizontal holatda yotganda
yuzning orta qismi orqaga surilib, yuzi yassilashadi ,
vertikal (tik ) holatda bo'lsa , pastga surilishi hisobiga
c h o ‘ziladi. A y r im hollarda singan tomonda ko‘z
osti, pastki qovoq, burun qanoti sohalarida teri
sezuvchanligi o ‘zgarganidan shikoyat
b o ‘ladi. Ko’z kosasining pastki qirrasi paypaslangan
da tekisligi buzilganligi, ya’ni « zinapoya» mavjudligi
aniqlanadi. Burun – peshona sohasida suyakning
sinishini paypaslab aniqlash (shish h i
s o b ig a ) q i y i n l a s h a d i .
Y u q o r i j a g ‘n in g o i ' t a tip d a singanligini
aniqlash u c h u n ayn an
s h u s o h a d a s u y a k n i n g «gkijirlashi»ni
(crepitatio)aniqlash kerak.

20.

21.

ўсиғининг пешона суяги бурун қисми
билан бирлашган жойидан бошланиб,
кўзнинг ички деворидан яъни, юқори ва
пастки кўз ёриғи бириккан жойдан ўтиб
кўз косасининг ташқи бурчагигача боради.
Синиш чизиғи бу ерда пешона –ёнок
чокидан ёки яқинидан ўтиб орқа ва пастга
понасимон суякнинг катта қаноти бўйича
понасимон суякнинг пастки юзаси ва
қанотсимон усиқнинг юқори бўлимига
йўналади. Бунда чакка суягининг ёнок
ўсиғи ва горизантал текисликда бурун
тўсиғи синади.

22.

23.

24.

25.

26.

Jag’ Iar singanda vaqtinchalik
immobilizatsiya qilish usullari

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

Yuqori jag’ sinishlarini jarrohlik usullari
bilan davolash.