Порядковые числительные. Казахский язык

1.

Туған күніңмен!
С днем рождения!

2.

Көмекші есімдермен келген сөйлемдерді табыңыз
1.Диванның қасында екі кресло тұр
2. Қонақтар шай ішіп отыр
3.Ештеңе етпес
4.Бөлме терезелері биік
5.Үйдің артында бақ бар
6.Сөмкенің ішінде кітап жатыр
7.Шкафтың артында ештеңе жоқ
8.Үстелдің үстінде журналдар жатыр
9.Теледидардың алдында музыкалық орталық тұр

3.

Жаңа сөздер:
Қыс (зима)
көктем (весна)
жаз (лето)
күз (осень)
Желтоқсан (декабрь)
Наурыз (март)
Маусым (июнь)
Қыркүйек (сентябрь)
Қаңтар (январь)
Сәуір (апрель)
Шілде (июль)
Қазан (октябрь)
Ақпан (февраль)
Мамыр (май)
Тамыз (август)
Қараша (ноябрь)

4.

Сөйлемді аяқтаңыз
1. Мамырдан кейінгі ай - маусым (Месяц после мая июнь)
2. Қазанның алдындағы ай - қыркүйек (Месяц перед октябрем – сентябрь.)
3. Желтоқсаннан кейінгі ай 4. Ақпаннан кейінгі ай 5. Тамыздың алдындағы ай 6. Сәуірдің алдындағы ай 7. Қарашадан кейінгі ай 8. Шілденің алдындағы ай 9. Қаңтардан кейінгі ай 10. Наурыздың алдындағы ай -

5.

Соедините соответствующие слова.
Ақпан
маусым
Сәуір
Мамыр
Қазан
Тамыз
Желтоқсан
Наурыз
Қараша
шілде
Қыркүйек
Қаңтар
январь
март
ноябрь
август
февраль
июнь
сентябрь
апрель
май
октябрь
июль
декабрь

6.

Жаңа сөздер:
туған күніңмен - с днем рождения
туған күніңізбен (ув.форма) - с днем рождения
Бүгін қай күн? -какой сегодня день
Қай мезгіл? - какое время года
Сенің туған күнің қашан? - когда твой день
рождения?
Бүгін менің туған күнім - сегодня у меня день
рождения
Мезгіл - время, сезон
жыл мезгілдері - времена года
Ай - месяц
Кеше - вчера
Бүгін - сегодня
Ертең - завтра
сыйлық - подарок

7.

Реттік сан есімдер
Порядковое имя числительные выражают порядок предметов и отвечают на вопрос нешінші? (который по
счету?). Реттік сан есім образуется от есептік сан есім при помощи суффиксов -ншы, -нші (если корень
оканчивается на гласный) , -ыншы, -інші (если корень оканчивается на согласный). Исключение составляет
только числительное двадцать, к которому прибавляется суффикс -сыншы.
Первый — бірінші
Девятый — тоғызыншы
Восьмидесятый — сексенінші
Второй — екінші
Десятый — оныншы
Девяностый — тоқсаныншы
Третий — үшінші
Двадцатый — жиырмасыншы
Сотый — жүзінші
Четвертый — төртінші
Тридцатый — отызыншы
Тысячный — мыңыншы
Пятый — бесінші
Сороковой — қырқыншы
Шестой — алтынші
Пятидесятый — елуінші
Седьмой — жетінші
Шестидесятый — алпысыншы
Восьмой — сегізінші
Семидесятый — жетпісінші

8.

Способ образования : сан есім (имя.числ) + ыншы, інші, ншы, нші
Первый — бірінші
Девятый — тоғызыншы
Восьмидесятый — сексенінші
Второй — екінші
Десятый — оныншы
Девяностый — тоқсаныншы
Третий — үшінші
Двадцатый — жиырмасыншы
Сотый — жүзінші
Четвертый — төртінші
Тридцатый — отызыншы
Тысячный — мыңыншы
Пятый — бесінші
Сороковой — қырқыншы
Шестой — алтынші
Пятидесятый — елуінші
Седьмой — жетінші
Шестидесятый — алпысыншы
Восьмой — сегізінші
Семидесятый — жетпісінші

9.

Двадцать первый — жиырма бірінші
Триста второй — үш жүз екінші
Девятнадцатый — он тоғызыншы
Четыреста десятый — төрт жүз оныншы
Сто первый — жүз бірінші
Пятьсот шестьдесят шестой — бес жүз алпыс
алтыншы
Сто девятый — жүз тоғызыншы
Шестьсот восьмой — алты жүз сегізінші
Одна тысяча девятьсот восемьдесят
шестой
Мың тоғыз жүз сексен алтыншы

10.

Правописание порядковых числительных:
1. 105-автобус
6-билет
105-інші автобус
6-ыншы
2.Между порядковыми числительными, обозначающими год и день, словом “год” и
названиями месяцев дефис не ставится
3 наурыз 1982 жыл, 1982 жылдың 3 наурызы
3. ХХІ ғасыр , ХХ ғасыр әдебиеті, ХІІІ ғасыр тарихы, V қатар, І деңгей

11.

Бүгін қай күн? Какой сегодня день?
Бүгін жиырма бесінші қаңтар.
Бүгін қаңтардың жиырма бесі
29.10 Бүгін жиырма тоғызыншы қазан/ Бүгін қазанның жиырма тоғызы
06.07 Бүгін алтыншы шілде./Бүгін шілденің алтысы

12.

Назовите дату двумя способами.
1 декабря – желтоқсанның бірі, бірінші желтоқсан
1 декабря, 25 мая, 13 августа, 31 декабря, 7 января, 29 апреля, 16 октября,
28 марта, 12 ноября, 8 сентября, 22 июля, 17 февраля, 14 июня.

13.

Есептік сан есім (кол.числ)
Реттік сан есім (порядковые числ)
7
жетінші
10
24
30
60
85
100
жеті

14.

Апта күндерінің реттілігін жазыңыз
1. Дүйсенбі - аптаның бірінші күні (Понедельник первый день
недели)
2.…………- аптаның ……….. күні
3.…………- аптаның ……….. күні
4.…………- аптаның ………. күні
5.…………- аптаның ………. күні
6.…………- аптаның ……… күні
7.…………- аптаның ……………. күні

15.

Сан есімдерді реттік сан есім ретінде жазыңыз (Запишите числительные как
порядковые.)
51 –
287 –
11 –
832 –
976 1023 756 -