Тіл және ойлау

1. Тіл және ойлау

ТІЛ ЖӘНЕ ОЙЛАУ

2.

•Тіл мен ойлаудың өзара байланысы
туралы мәселе жалпы тіл білімінің ғана
емес, сонымен бірге философияның және
психологияның ең күрделі мәселелерінің
бірі болып саналады. Мәселелнің
күрделілілігі ойлаудың табиғаты мен
тілдің табиғатының өте-мөте күрделі
болуымен байланысты.

3.

• Тіл дегеніміз – ойдың тікелей шындығы”(К.Маркс).
Ой шындығы тіл арқылы, тілдегі сөздер мен
сөйлемдер арқылы көрінеді. Демек, тіл – пікір
алысу құралы, ойлаудың қаруы, ойды білдіру
құралы. Тіл мен ойлау өзара байланысты.

4.

• Қоғам мүшелерінің өзара пікір алмасуы тіл
арқылы іске асады. Адам өз ойын басқаларға
тіл арқылы айтып, не жазып жеткізеді.
Тыңдаушы да сөйлеушінің ойын тіл арқылы
түсінеді.

5.

• Тіл мен ойлаудың өз ара байланысы туралы
мәселе жалпы тіл білімінің ғана емес, сонымен
бірге философия мен логиканың және
психологияның ең күрделі мәселелерінің бірі
болып саналады.Мәселенің күрделілігі ойлаудың
табиғаты мен тілдің табиғатының өте-мөте
күрделі болуымен байланысты. Дыбыстық тіл де,
абстракті ойлау да – адамға тән құбылыстар.

6.

7.

• Н. Я. Марр тіл мен ойлаудың өзара
қарым-қатысы туралы мәселені шешуге
тырысқанмен оны дұрыс шеше алмады.
Маррдың “ілімінде” тіл мен ойлауды тепетең деп қарау да, олардың бірлігін, өзара
байланысын жоққа шығару да орын тепті.

8.

•Ой тіл арқылы айтылған мазмұнның
негізін құрайды. Ой арқылы, адам миының
сәулелендіруші әрекеті арқылы тілдік
единицалар объективті дүниенің заттары
мен және құбылыстарымен байланысқа
түседі, мұнсыз адамдардың бір-бірімен тіл
арқылы қатынас мүмкін болмаған болар
еді.

9.

• Тіл және ойлау турапы айтылған пікірлерді үш түрлі
көзқарастың төңірегіне топтауға болады.1. Тіл және
ойлау тепе-теңдік бірлікте, бір-бірінен ешқандай
өзгешелігі жоқ;2. Тіл және ойлау арасында ешқандай
бірлік, байланыс жоқ;3. Тіл және ойлау өзара тығыз
байланысты, бірге туып, қатар жасап келе жатыр,
бірінсіз бірі болмайды, бірақ Бұлардың бірлігі тепетеңдік бірлік емес, бір-бірінен елеулі өзгешеліктері бар
диалектілік бірлік дейтін тұжырымдар.