ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ  ՌԵՖԵՐԱՏ   Ուսումնական տարի ` 2021/2022 Ֆակուլտետ ` Մաթեմ.,
ՋՐԻ ԵՎ ՋՐԱՄԱՏԱԿԱՐԱՐՄԱՆ ՀԻԳԻԵՆԱ ԵՎ ԷԿՈԼՈԳԻԱ
²Ýáñ³Ï çáõñÁ ϳñáÕ ¿ å³ï×³é ¹³éݳɪ
гçáñ¹ ÷áõÉÁ ϳåí³Í ¿ñ çñÇ ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½ÙÇ ÝáñÙ³íáñÙ³Ý Ñ»ï ¨ Áݹ·ñÏáõÙ ¿ñ çñÇ ÁݹѳÝáõñ ѳÝù³ÛݳóÙ³Ý, ÏáßïáõÃÛ³Ý, ùÉáñǹݻñÇ,
§ÊÙ»Éáõ çáõñ¦ ëï³Ý¹³ñïÁ Çñ í»ñçÝ³Ï³Ý ï»ëùáí ÁݹáõÝí»ó ¨ ѳëï³ïí»ó 1982Ã: Ü»ñϳÛáõÙë Ù»ñ ѳÝñ³å»ïáõÃÛáõÝáõÙ ·áñÍáõÙ ¿ §ÊÙ»Éáõ
ä»ïù ¿ Ýß»É, áñ ëï³Ý¹³ñïÇ ÑÇÙùáõÙ ¹ñí³Í »Ý ËÙ»Éáõ çñÇ áñ³Ï³Ï³Ý óáõó³ÝÇßÝ»ñÇ ÑÇÙݳíáñÙ³Ý Ñ»ï¨Û³É »ñ»ù ÑÇÙÝ³Ï³Ý å³Ñ³ÝçÝ»ñÁ.
æñÇ ýǽÇϳûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ óáõó³ÝÇßÝ»ñÝ »Ý çñÇ Ñ³ÙÁ, ÑáïÁ, ·áõݳíáñáõÙÁ, åÕïáñáõÃÛáõÝÁ (ϳ٠ó÷³ÝóÇÏáõÃÛáõÝÁ) ¨ ç»ñÙ³ëïÇ׳ÝÁ:
1. æñÇ ÑáïÝ áõ ѳÙÁ ·Ý³Ñ³ïíáõÙ ¿ µ³É»ñáí: ²ÝÑáï ¨ áã ÏáÕÙݳÏÇ Ñ³Ù áõÝ»óáÕ ¿ ѳٳñíáõÙ ³ÛÝ çáõñÁ, áñÇ ÑáïÝ áõ ÏáÕÙݳÏÇ Ñ³ÙÁ
2. ¶áõݳíáñáõÙÁ çñÇ µÝ³Ï³Ý ѳïÏáõÃÛáõÝÝ ¿, áñÁ å³Ûٳݳíáñí³Í ¿ ÑáõÙÇݳÛÇÝ ÝÛáõûñÇ ³éϳÛáõÃÛ³Ùµ, áñáÝù çñÇÝ Ñ³Õáñ¹áõÙ »Ý µ³ó
3. ³÷³ÝóÇÏáõÃÛáõÝÁ ϳ٠åÕïáñáõÃÛáõÝÁ çñÇ µÝ³Ï³Ý ѳïÏáõÃÛáõÝÝ ¿, áñÁ å³Ûٳݳíáñí³Í ¿ ѳÝù³ÛÇÝ Ï³Ù ûñ·³Ý³Ï³Ý ͳ·áõÙ áõÝ»óáÕ
ÊÙ»Éáõ çñÇ åÕïáñáõÃÛáõÝÁ ãå»ïù ¿ ·»ñ³½³ÝóÇ 1.5 Ù·/ÉÝ, (Ç ¹»å, Ýßí³Í ³ñÅ»ùÁ ѳٳå³ï³ë˳ÝáõÙ ¿ 30ëÙ-Çó áã å³Ï³ë ó÷³ÝóÇÏáõÃÛ³ÝÁ):
4. âÝ³Û³Í §ÊÙ»Éáõ çáõñ¦ å»ï³Ï³Ý ëï³Ý¹³ñïáõÙ ãÇ ÝßíáõÙ çñÇ ç»ñÙ³ëïÇ׳ÝÇ ÝáñÙ³ïÇí³ÛÇÝ ³ñÅ»ùÁ, ³ÛÝáõѳݹ»ñÓ, å»ïù ¿ Ýß»É, áñ
ՋñÇ ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½ÙÇ ã³÷³ÝÇß³ÛÇÝ ³ñÅ»ùÝ»ñÁª »ÉÝ»Éáí ùÇÙÇ³Ï³Ý ÝÛáõûñÇ ³½¹»óáõÃÛ³Ý Ñ³ïϳÝÇßÇó (ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ Ï³Ù Ãáõݳµ³Ý³Ï³Ý): æñÇ
²ÛÝ çáõñÁ, áñÁ å³ñáõݳÏáõÙ ¿ 350 Ù·/É–Çó ³í»ÉÇ ùÉáñǹݻñ, áõÝ»ÝáõÙ ¿ ³ÕÇ Ñ³Ù, ÇëÏ ëáõÉý³ïÝ»ñǪ 500 Ù·/É–Çó ³í»ÉÇÇ ¹»åùáõÙª
ºñϳÃÁ ٳϻñ»ë³ÛÇÝ çñ»ñáõÙ å³ñáõݳÏíáõÙ ¿ ÑáõÙÇݳÛÇÝ ÝÛáõûñÇ Ñ»ï ѳٳÏóí³Í, ÇëÏ ëïáñ·»ïÝÛ³ çñ»ñáõÙ ·É˳íáñ³å»ë ѳݹ»ë ¿ ·³ÉÇë
æñÇ ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ íñ³ ³½¹áÕ óáõó³ÝÇßÝ»ñÇ ã³÷³ÝÇßÝ»ñÁ
æñÇ Ãáõݳµ³Ý³Ï³Ý óáõó³ÝÇßÝ»ñÁ µÝáõó·ñáõÙ »Ý Ýñ³ ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½ÙÇ ³Ýíï³Ý·áõÃÛáõÝÁ ¨ Áݹ·ñÏáõÙ »Ý ³ÛÝ ÝÛáõûñÇ ã³÷³ÝÇßÝ»ñÁ, áñáÝù
æñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý ³ÕµÛáõñÝ»ñÇ ÁÝïñáõÃÛ³Ý Ï³ÝáÝÝ»ñÁ
Օգտագործված գրականություն È.è. ²í»ïÇëÛ³Ý <<Հիգիենա և Էկոլոգիա>> Երևան 2010թ.
ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ
105.55K
Category: medicinemedicine

ՌԵՖԵՐԱՏ

1. ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ  ՌԵՖԵՐԱՏ   Ուսումնական տարի ` 2021/2022 Ֆակուլտետ ` Մաթեմ.,

Դասախոս `Լ . Ավանեսյան
Ուսանող ` Վերա Պետրոսյան

2. ՋՐԻ ԵՎ ՋՐԱՄԱՏԱԿԱՐԱՐՄԱՆ ՀԻԳԻԵՆԱ ԵՎ ԷԿՈԼՈԳԻԱ

ÊÙ»Éáõ çñÇ áñ³ÏÇ ¨ çñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý ³ÕµÛáõñÝ»ñÇ
·Ý³Ñ³ïÙ³Ý ëϽµáõÝùÝ»ñÁ
æáõñÁ ϳ٠çñáÉáñïÁ (Ñǹñáëý»ñ³Ý) Ù³ñ¹áõ
Ï»Ýë³·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ï³ñ¨áñ ·áñÍáÝÝ»ñÇó Ù»ÏÝ ¿ ¨ Ýñ³
ѳٳñ áõÝÇ ýǽÇáÉá·Ç³Ï³Ý, ë³ÝÇï³ñ³ÑÇ·Ç»ÝÇÏ, ïÝï»ë³Ï³Ý ¨
µÅßÏ³Ï³Ý Ï³ñ¨áñ Ý߳ݳÏáõÃÛáõÝ: سñ¹áõ ûñ·³ÝǽÙÇ 3563%-Á ϳ½Ùí³Í ¿ çñÇó: ÈÇÝ»Éáí áõÝÇí»ñë³É ÉáõÍÇ㪠³ÛÝ
³å³ÑáíáõÙ ¿ ³ëÇÙÇÉÛ³óÇáÝ ¨ ¹ÇëÇÙÇÉÛ³óÇáÝ
·áñÍÁÝóóÝ»ñÁ ¨ ç»ñٳϳñ·³íáñáõÙÁ: гÛïÝÇ ¿, áñ Ù³ñ¹Ý
³é³Ýó çñÇ Ï³ñáÕ ¿ ³åñ»É ÙÇÝ㨠5 ûñ, áñÇó Ñ»ïá ï»ÕÇ »Ý
áõÝ»ÝáõÙ Ï»Ýë³·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ³Ý¹³éݳÉÇ
÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñ, ¨ íñ³ ¿ ѳëÝáõÙ Ù³ÑÁ:

3. ²Ýáñ³Ï çáõñÁ ϳñáÕ ¿ å³ï×³é ¹³éݳɪ

1. í³ñ³ÏÇã ¨ ٳϳµáõÛÍ ÑÇí³Ý¹áõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óÙ³ÝÁ.
2. áã í³ñ³ÏÇã ÑÇí³Ý¹áõÃÛáõÝÝ»ñÇ ³é³ç³óÙ³Ý, áñáÝù å³Ûٳݳíáñí³Í »Ý çñÇ
ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½Ùáí, »ñµ çñáõÙª
³/ ³Ýµ³í³ñ³ñ »Ý ýïáñÇ ¨ Ûá¹Ç ù³Ý³ÏÝ»ñÁ
µ / ³éϳ »Ý Ù³ñ¹³ÍÇÝ (³Ýïñáåá·»Ý) ¨ ϳ٠µÝ³Ï³Ý ͳ·Ù³Ý ÝÛáõûñÇ (ýïáñ, ³½áï, ͳÝñ
Ù»ï³ÕÝ»ñÇ ³Õ»ñ) Éñ³óáõóÇã ù³Ý³ÏÝ»ñ:
ÊÙ»Éáõ çñÇ óáõó³ÝÇßÝ»ñÇ ÑÇ·Ç»ÝÇÏ ÝáñÙ³íáñÙ³Ý ·áñÍÁÝóóÝ ³Ýó»É ¿
½³ñ·³óÙ³Ý ï³ñµ»ñ ÷áõÉ»ñ: êϽµÝ³Ï³Ý ßñç³ÝáõÙ ³é³ç³ñÏí³Í ÝáñÙ»ñÁ í»ñ³µ»ñáõÙ
¿ÇÝ ÙdzÛÝ ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ, ³ÛëÇÝùݪ å³Ñ³ÝçíáõÙ ¿ñ, áñ
ËÙ»Éáõ çáõñÁ ÉÇÝÇ Ã³÷³ÝóÇÏ, ³Ý·áõÛÝ, ÏáÕÙݳÏÇ Ñ³Ù ¨ Ñáï ãáõݻݳ:

4. гçáñ¹ ÷áõÉÁ ϳåí³Í ¿ñ çñÇ ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½ÙÇ ÝáñÙ³íáñÙ³Ý Ñ»ï ¨ Áݹ·ñÏáõÙ ¿ñ çñÇ ÁݹѳÝáõñ ѳÝù³ÛݳóÙ³Ý, ÏáßïáõÃÛ³Ý, ùÉáñǹݻñÇ,

ëáõÉý³ïÝ»ñÇ ë³ÑٳݳÛÇÝ Ëï³ëïÇ׳ÝÁ
(ÏáÝó»Ýïñ³ódzݻñÁ): æñÇ ûñ·³Ý³Ï³Ý ³Õïáïٳٵ å³Ûٳݳíáñí³Íª
ëÏë»óÇÝ Ñ»ï³½áïí»É ѳÝù³ÛݳóÙ³Ý ¨ ÝÇïñÇýÇϳódzÛÇ
ѻ勉Ýùáí ³é³ç³ó³Í ÝÛáõûñÇ å³ñáõݳÏáõÃÛáõÝÁª ³½áï
³ÙáÝ۳ϳÛÇÝÁ, ÝÇïñÇïÝ»ñÁ, ÝÇïñ³ïÝ»ñÁ: ØÛáõë ÷áõÉÁ
µÝáõó·ñí»ó ·É˳íáñ³å»ë Ù³Ýñ¿³µ³Ý³Ï³Ý ѻﳽáïáõÃÛáõÝÝ»ñáí:
лﳷ³ÛáõÙ, »ÉÝ»Éáí Ù³ñ¹áõ ûñ·³ÝǽÙÇ íñ³ ³ñï³ùÇÝ ÙÇç³í³ÛñÇ
ùÇÙÇ³Ï³Ý ·áñÍáÝÝ»ñÇ ³½¹»óáõÃÛ³Ý áõëáõÙݳ- ëÇñáõÃÛ³Ý
Ýáñ ·Çï³Ï³Ý ïíÛ³ÉÝ»ñÇóª ëï³Ý¹³ñïÝ»ñÁ í»ñ³Ý³Û»Éáõ ¨
ÁݹɳÛÝ»Éáõ ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝ ³é³ç³ó³í: êï³Ý¹³ñïÇ Ù»ç
Áݹ·ñÏí»óÇÝ çñÇ ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½ÙÇ áñáß óáõó³ÝÇßÝ»ñª ϳå³ñÁ,
ÙÏݹ»ÕÁ, óÇÝÏÁ, åÕÇÝÓÁ, ýïáñÁ ¨ ³ÛÉÝ:

5. §ÊÙ»Éáõ çáõñ¦ ëï³Ý¹³ñïÁ Çñ í»ñçÝ³Ï³Ý ï»ëùáí ÁݹáõÝí»ó ¨ ѳëï³ïí»ó 1982Ã: Ü»ñϳÛáõÙë Ù»ñ ѳÝñ³å»ïáõÃÛáõÝáõÙ ·áñÍáõÙ ¿ §ÊÙ»Éáõ

çáõñ. çñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý Ï»Ýïñáݳóí³Í
ѳٳϳñ·»ñÇ çñÇ áñ³ÏÇÝ Ý»ñϳ۳óíáÕ
ÑÇ·Ç»ÝÇÏ å³Ñ³ÝçÝ»ñ ¨ áñ³ÏÇ
ÑëÏáÕáõÃÛáõݦ ë³ÝÇï³ñ³Ï³Ý ϳÝáÝÝ»ñÁ ¨
ÝáñÙ»ñÁ Áëï N2 – III - ²2 -1 - 02 ÷³ëï³ÃÕÃÇ:

6. ä»ïù ¿ Ýß»É, áñ ëï³Ý¹³ñïÇ ÑÇÙùáõÙ ¹ñí³Í »Ý ËÙ»Éáõ çñÇ áñ³Ï³Ï³Ý óáõó³ÝÇßÝ»ñÇ ÑÇÙݳíáñÙ³Ý Ñ»ï¨Û³É »ñ»ù ÑÇÙÝ³Ï³Ý å³Ñ³ÝçÝ»ñÁ.

1. ËÙ»Éáõ çáõñÁ å»ïù ¿ áõݻݳ µ³ñ»Ýå³ëï ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ
ѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñ,
2. ³ÛÝ å»ïù ¿ ÉÇÝÇ ³Ýíݳë Çñ ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½Ùáí,
3.³ÛÝ å»ïù ¿ ÉÇÝÇ ³Ýíï³Ý· ѳٳ׳ñ³Ï³µ³Ý³Ï³Ý ¨ ׳鳷³ÛóÛÇÝ
ï»ë³Ï»ïÝ»ñÇó:
Üßí³Í ëϽµáõÝùÝ»ñÝ áõÝ»Ý ýǽÇáÉá·Ç³Ï³Ý ¨ ÑÇ·Ç»ÝÇÏ Ï³ñ¨áñ
ÑÇÙݳíáñáõÙ.
çáõñÝ Çñ ýǽÇϳùÇÙÇ³Ï³Ý Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñáí ûñ·³ÝǽÙÇ íñ³
å»ïù ¿ µ³ñ»Ýå³ëï Ý»ñ·áñÍáõÃÛáõÝ áõݻݳ, ûÅïí³Í ÉÇÝÇ µ³ñáñ³Ï
ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ, ½áí³óÝáÕ ¨ ͳñ³íÁ ѳ·»óÝáÕ Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñáí,
å»ïù ¿ åÇï³ÝÇ ÉÇÝÇ Çñ ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½Ùáí ¨ ûñ·³ÝǽÙÇ íñ³
Ãáõݳµ³Ý³Ï³Ý ³½¹»óáõÃÛáõÝ ãáõݻݳ, ÉÇÝÇ ³Ýíï³Ý· ݳ¨
׳鳷³ÛóÛÇÝ ï»ë³Ï»ïÇó ѳٳ׳ñ³Ï³µ³Ý³Ï³Ý ³éáõÙáí çáõñÁ å»ïù ¿
ÉÇÝÇ ³Ýíï³Ý·, ³ÛëÇÝùݪ ãå³ñáõݳÏÇ ³Ëï³ÍÇÝ ÙdzµçÇçÝ»ñ,
Ù³Ýñ¿Ý»ñ, íÇñáõëÝ»ñ, Ñ»ÉÙÇÝÃÝ»ñÇ ÓíÇÏÝ»ñ:

7. æñÇ ýǽÇϳûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ óáõó³ÝÇßÝ»ñÝ »Ý çñÇ Ñ³ÙÁ, ÑáïÁ, ·áõݳíáñáõÙÁ, åÕïáñáõÃÛáõÝÁ (ϳ٠ó÷³ÝóÇÏáõÃÛáõÝÁ) ¨ ç»ñÙ³ëïÇ׳ÝÁ:

8. 1. æñÇ ÑáïÝ áõ ѳÙÁ ·Ý³Ñ³ïíáõÙ ¿ µ³É»ñáí: ²ÝÑáï ¨ áã ÏáÕÙݳÏÇ Ñ³Ù áõÝ»óáÕ ¿ ѳٳñíáõÙ ³ÛÝ çáõñÁ, áñÇ ÑáïÝ áõ ÏáÕÙݳÏÇ Ñ³ÙÁ

200C°Çó ÙÇÝ㨠600C ï³ù³óÝ»Éáõ ¹»åùáõÙ ãÇ
·»ñ³½³ÝóáõÙ 2 µ³ÉÁ: ä»ïù ¿ Ýß»É, áñ çñÇ ÑáïÝ áõ ÏáÕÙݳÏÇ
ѳÙÁ ·Ý³Ñ³ïíáõÙ »Ý 5 µ³É³Ýáó ѳٳϳñ·áí: Æ ¹»å, 0 µ³ÉÇ
¹»åùáõÙ çñÇ ÑáïÝ áõ ѳÙÁ µ³ó³Ï³ÛáõÙ »Ý, 1 µ³ÉÇ ¹»åùáõÙ ß³ï
ÃáõÛÉ »Ý ³ñï³Ñ³Ûïí³Í, ã»Ý ÁÝϳÉíáõÙ ëå³éáÕÇ ÏáÕÙÇó, ë³Ï³ÛÝ
ѳÛïݳµ»ñíáõÙ ¿ ѻﳽáïáÕÇ ÏáÕÙÇó, 2 µ³ÉÇ ¹»åùáõÙ ¨ë
ÃáõÛÉ »Ý ³ñï³Ñ³Ûïí³Í ¨ ëå³éáÕÇ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ ã»Ý ·ñ³íáõÙ,
µ³Ûó ½·³óíáõÙ ¿ ½·áõß³óÝ»Éáõó Ñ»ïá, 3 µ³ÉÇ ¹»åùáõÙ ¹ñ³Ýù
Ýϳï»ÉÇ »Ý ¨ ³éÇà »Ý ï³ÉÇë çñÇ Ýϳïٳٵ ³Ýíëï³ÑáõÃÛ³Ý, 4 µ³ÉÇ
¹»åùáõÙ çáõñÁ åÇï³ÝÇ ã¿ ËÙ»Éáõ ѳٳñ, 5 µ³ÉÇ ¹»åùáõÙ
ÑáïÝ áõ ѳÙÁ ß³ï áõÅ»Õ »Ý:

9. 2. ¶áõݳíáñáõÙÁ çñÇ µÝ³Ï³Ý ѳïÏáõÃÛáõÝÝ ¿, áñÁ å³Ûٳݳíáñí³Í ¿ ÑáõÙÇݳÛÇÝ ÝÛáõûñÇ ³éϳÛáõÃÛ³Ùµ, áñáÝù çñÇÝ Ñ³Õáñ¹áõÙ »Ý µ³ó

¹»ÕݳíáõÝÇó ÙÇÝã¨
ß³·³Ý³Ï³·áõÛÝ »ñ³Ý·³íáñáõÙ: ÐáõÙÇݳÛÇÝ ÝÛáõûñÝ
³é³ç³ÝáõÙ »Ý ÑáÕáõÙ ûñ·³Ý³Ï³Ý ÙdzóáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
ù³Ûù³ÛÙ³Ý Ñ»ï¨³Ýùáí, áñï»ÕÇó ¹áõñë ·³Éáíª ³ÝóÝáõÙ »Ý
çñ³Ùµ³ñÝ»ñ: ²Û¹ ÇëÏ å³ï׳éáí ·áõݳíáñáõÙÁ µÝáñáß ¿ µ³ó
çñ³Ùµ³ñÝ»ñÇ çñ»ñÇÝ, áñÁ ÏïñáõÏ Ï³ñáÕ ¿ ³í»É³Ý³É
ѳÉáóù³ÛÇÝ Å³Ù³Ý³Ï³ßñç³ÝáõÙ ·áõݳíáñÙ³Ý óáõó³ÝÇßÁ
ãå»ïù ¿ ·»ñ³½³ÝóÇ 200C-Çó:

10. 3. ³÷³ÝóÇÏáõÃÛáõÝÁ ϳ٠åÕïáñáõÃÛáõÝÁ çñÇ µÝ³Ï³Ý ѳïÏáõÃÛáõÝÝ ¿, áñÁ å³Ûٳݳíáñí³Í ¿ ѳÝù³ÛÇÝ Ï³Ù ûñ·³Ý³Ï³Ý ͳ·áõÙ áõÝ»óáÕ

ϳËí³Í
ÝÛáõûñÇ å³ñáõݳÏáõÃÛ³Ùµ: æáõñÁ ѳٳñíáõÙ ¿
ó÷³ÝóÇÏ, »Ã» Ýñ³ 30 ë٠ѳëïáõÃÛ³Ý ß»ñïÇ ÙÇçáí
Ñëï³Ï ϳñ¹³óíáõÙ ¿ êݻɻÝÇ ï³é³ï»ë³ÏÁ: ÜÙ³Ý
ó÷³ÝóÇÏáõÃÛ³Ùµ å»ïù ¿ ûÅïí³Í ÉÇÝÇ çñÙáõÕÇ
çáõñÁ:

11. ÊÙ»Éáõ çñÇ åÕïáñáõÃÛáõÝÁ ãå»ïù ¿ ·»ñ³½³ÝóÇ 1.5 Ù·/ÉÝ, (Ç ¹»å, Ýßí³Í ³ñÅ»ùÁ ѳٳå³ï³ë˳ÝáõÙ ¿ 30ëÙ-Çó áã å³Ï³ë ó÷³ÝóÇÏáõÃÛ³ÝÁ):

ê³ÝÇï³ñ³Ï³Ý
ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝáõÃÛ³Ùµª ѳÉáóù³ÛÇÝ
ųٳݳϳßñç³ÝáõÙ ÃáõÛɳïñíáõÙ ¿ çñÇ åÕïáñáõÃÛ³Ý
µ³ñÓñ³óáõÙÁ ÙÇÝ㨠2.0 Ù·/É, µ³Ûó áã ³í»ÉÇ:
²ÝÑñ³Å»ßï ¿ Ýß»É, áñ åÕïáñáõÃÛáõÝÁ ϳñ¨áñ óáõó³ÝÇß
¿, ù³ÝÇ áñ ³ÛÝ »ñÏÏáÕÙ³ÝÇ Ý߳ݳÏáõÃÛáõÝ áõÝÇ. ÙÇ
ÏáÕÙÇó ³ÛÝ ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ óáõó³ÝÇß ¿, ÙÛáõë ÏáÕÙÇóª
óáõÛó ¿ ï³ÉÇë, û çñáõ٠ϳËí³Í Ù³ëÝÇÏÝ»ñÇ íñ³
Ù³Ýñ¿Ý»ñÁ ¨ íÇñáõëÝ»ñÁ ÇÝã ù³Ý³Ïáí »Ý Ý»ñÍÍíáõÙ
(³¹ëáñµóíáõÙ) (Ýñ³Ýó ù³Ý³ÏÁ Ý߳ݳϳÉÇáñ»Ý å³Ï³ëáõÙ ¿
çñÇ åÕïáñáõÃÛ³Ý í»ñ³óÙ³ÝÁ ½áõ·ÁÝóó. ÷áñÓ³ñ³ñ³Ï³Ý
å³ÛÙ³ÝÝ»ñáõÙ ÙÇÝ㨠99.9 , ÇëÏ ·áñÍݳϳÝáõÙª 90-95 ):

12. 4. âÝ³Û³Í §ÊÙ»Éáõ çáõñ¦ å»ï³Ï³Ý ëï³Ý¹³ñïáõÙ ãÇ ÝßíáõÙ çñÇ ç»ñÙ³ëïÇ׳ÝÇ ÝáñÙ³ïÇí³ÛÇÝ ³ñÅ»ùÁ, ³ÛÝáõѳݹ»ñÓ, å»ïù ¿ Ýß»É, áñ

8-150C-Ç ¹»åùáõÙ çáõñÝ
ûÅïí³Í ¿ ³é³í»É É³í ½áí³óÝáÕ ¨ ͳñ³íÁ ѳ·»óÝáÕ
ѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñáí: æ»ñÙ³ëïÇ׳ÝÇ µ³ñÓñ³óÙ³ÝÁ
½áõ·³Ñ»é (250C-Çó µ³ñÓñ) ³Û¹ ѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ
Ýí³½áõÙ »Ý:
Æ ¹»å, 25-350C-Ç ¹»åùáõÙ çáõñÁ µ³í³Ï³ÝÇÝ ïÑ³× ¿ ¨
³é³ç³óÝáõÙ ¿ ëñï˳éÝáó: Àëï ÙÇç³½·³ÛÇÝ ëï³Ý¹³ñïǪ
ËÙ»Éáõ çñÇ ç»ñÙ³ëïÇ׳ÝÁ ãå»ïù ¿ ·»ñ³½³ÝóÇ 250C-Á:

13. ՋñÇ ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½ÙÇ ã³÷³ÝÇß³ÛÇÝ ³ñÅ»ùÝ»ñÁª »ÉÝ»Éáí ùÇÙÇ³Ï³Ý ÝÛáõûñÇ ³½¹»óáõÃÛ³Ý Ñ³ïϳÝÇßÇó (ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ Ï³Ù Ãáõݳµ³Ý³Ï³Ý): æñÇ

ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ íñ³ ³½¹áÕ
ùÇÙÇ³Ï³Ý óáõó³ÝÇßÝ»ñÇ (ùÇÙdzûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ) ËáõÙµ:
²ÏïÇí 黳ÏóÇ³Ý (pH) çñÇ µÝ³Ï³Ý ѳïÏáõÃÛáõÝÝ ¿, áñÁ
å³Ûٳݳíáñí³Í ¿ çñ³ÍÝÇ ³½³ï ÇáÝÝ»ñÇ ³éϳÛáõÃÛ³Ùµ:
ÊÙ»Éáõ ¨ ïÝï»ë³Ï³Ý çñ³Ù³ï³-ϳñ³ñÙ³Ý ³ÕµÛáõñÝ»ñÇ çñÇ
pH-Á å»ïù ¿ ï³ï³ÝíÇ 6.0-Çó ÙÇÝ㨠9.0–Ç ë³ÑÙ³ÝÝ»ñáõÙ:
ä»ïù ¿ Ýß»É, áñ ÃÃí³ÛÇÝ »Ý ѳٳñíáõ٠ٳϻñ»ë³ÛÇÝ ¨
׳Ñ׳ÛÇÝ Í³·áõÙ áõÝ»óáÕ çñ»ñÁ, áñáÝù å³ñáõݳÏáõÙ »Ý
ÑáõÙÇݳÛÇÝ ÝÛáõûñ: êïáñ·»ïÝÛ³ çñ»ñÁ ѳٳñíáõÙ
»Ý ÑÇÙݳÛÇÝ, ù³ÝÇ որ Ýñ³Ýù ѳñáõëï »Ý
µÇϳñµáݳïÝ»ñáí:

14. ²ÛÝ çáõñÁ, áñÁ å³ñáõݳÏáõÙ ¿ 350 Ù·/É–Çó ³í»ÉÇ ùÉáñǹݻñ, áõÝ»ÝáõÙ ¿ ³ÕÇ Ñ³Ù, ÇëÏ ëáõÉý³ïÝ»ñǪ 500 Ù·/É–Çó ³í»ÉÇÇ ¹»åùáõÙª

¹³éÁ:
ø³ÝÇ áñ ³Ûë ÇáÝÝ»ñÁ ÝáñÙ³íáñíáõÙ »Ý ÝáõÛÝ
óáõó³ÝÇßáí (ѳٳÛÇÝ), ³å³ ¹ñ³Ýó ù³Ý³ÏÝ»ñÇ ¨
ѳٳå³ï³ëË³Ý êÂÊ-Ý»ñÇ Ñ³ñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ
·áõÙ³ñÁ å»ïù ¿ ÉÇÝÇ Ñ³í³ë³ñ ϳ٠÷áùñ Ù»ÏÇó:

15. ºñϳÃÁ ٳϻñ»ë³ÛÇÝ çñ»ñáõÙ å³ñáõݳÏíáõÙ ¿ ÑáõÙÇݳÛÇÝ ÝÛáõûñÇ Ñ»ï ѳٳÏóí³Í, ÇëÏ ëïáñ·»ïÝÛ³ çñ»ñáõÙ ·É˳íáñ³å»ë ѳݹ»ë ¿ ·³ÉÇë

µÇϳñµáݳïÝ»ñÇ
ï»ëùáí: ºñϳÃÇ µ³ñÓñ Ëï³ëïÇ׳ÝÁ (ÏáÝó»Ýïñ³ódzÝÝ»ñÁ)
í³ï³óÝáõÙ ¿ çñÇ ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, çáõñÁ
Ó»éù ¿ µ»ñáõÙ ïÑ³× Ñ³Ù, ¹»ÕݳíáõÝ »ñ³Ý·:
ºñϳÃÇ µ³ñÓñ Ëï³ëïÇ׳ÝÁ Ýå³ëïáõÙ ¿ »ñϳóµ³Ïï»ñdzݻñÇ
½³ñ·³óÙ³ÝÝ áõ µ³½Ù³óÙ³ÝÁ, áñáÝù ųٳݳÏÇ ÁÝóóùáõÙ
ϳñáÕ »Ý Ëó³Ý»É çñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý ËáÕáí³ÏÝ»ñÁª ½·³ÉÇ
í³ï³óÝ»Éáí çñÇ ³ñï³ùÇÝ ï»ëùÝ áõ ѳٳÛÇÝ
ѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: ÊÙ»Éáõ çñáõÙ »ñϳÃÇ
ù³Ý³ÏáõÃÛáõÝÁ ãå»ïù ¿ ·»ñ³½³ÝóÇ 0.3Ù·/É-Ý :

16. æñÇ ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ íñ³ ³½¹áÕ óáõó³ÝÇßÝ»ñÇ ã³÷³ÝÇßÝ»ñÁ

²ÛÝ çñÙáõÕÝ»ñÇ ¹»åùáõÙ, áñï»Õ çñÇ Ñ³ïáõÏ
Ùß³ÏáõÙ ãÇ ³ÝóϳóíáõÙ, ÃáõÛɳïñíáõÙ ¿, áñ çñáõÙ
ãáñ Ùݳóáñ¹Á ÉÇÝÇ ÙÇÝ㨠1500Ù·/É, »ñϳÃÁª ÙÇÝã¨
1.0 Ù·/É, ÏáßïáõÃÛáõÝÁª ÙÇÝ㨠10.0 Ù· ¿ Ïí/É,
ٳݷ³ÝÁª 0.5Ù·/É:

17. æñÇ Ãáõݳµ³Ý³Ï³Ý óáõó³ÝÇßÝ»ñÁ µÝáõó·ñáõÙ »Ý Ýñ³ ùÇÙÇ³Ï³Ý Ï³½ÙÇ ³Ýíï³Ý·áõÃÛáõÝÁ ¨ Áݹ·ñÏáõÙ »Ý ³ÛÝ ÝÛáõûñÇ ã³÷³ÝÇßÝ»ñÁ, áñáÝù

ѳݹÇåáõÙ »Ýª
- µÝ³Ï³Ý ͳ·Ù³Ý çñ»ñáõÙ,
- 黳·»ÝïÝ»ñÇ Ó¨áí. ëñ³Ýù çñáõ٠ѳÛïÝíáõÙ »Ý
í»ñçÇÝÇë Ùß³ÏÙ³Ý ÁÝóóùáõÙ
- ï»ËÝá·»Ý, ³Ýïñáåá·»Ý ùÇÙdzϳÝ
ÙdzóáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ó¨áí. ëñ³Ýù ³ÝóÝáõÙ »Ý
ËÙ»Éáõ çñÇ Ù»ç ¨ áõÝ»Ý ³ñ¹Ûáõݳµ»ñ³Ï³Ý,
·ÛáõÕ³ïÝïÝ»ë³Ï³Ý, Ï»Ýó³Õ³ÛÇÝ Í³·áõÙ:

18. æñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý ³ÕµÛáõñÝ»ñÇ ÁÝïñáõÃÛ³Ý Ï³ÝáÝÝ»ñÁ

´Ý³ÏãáõÃÛ³Ý çñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ³ÕµÛáõñÝ»ñ ÁÝïñ»ÉÇë
³é³çÝáõÃÛáõÝÁ ïñíáõÙ ¿ ÙÇ罳ݷí³Í³ÛÇÝ ëïáñ·»ïÝÛ³ çñ»ñÇÝ
(³ñï»½Û³Ý çñ»ñ, ³ÕµÛáõñÝ»ñ), áñáÝù Ñáõë³ÉÇ Ó¨áí å³ßïå³Ýí³Í »Ý
³ñï³ùÇÝ ³Ýµ³ñ»Ýå³ëï ³½¹»óáõÃÛáõÝÝ»ñÇó: ÜÙ³Ý
çñ³ÕµÛáõñÝ»ñÇ µ³ó³Ï³ÛáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ çñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý Ñ³Ù³ñ
û·ï³·áñÍíáõÙ »Ý ٳϻñ»ë³ÛÇÝ çñ»ñÁ (·»ï»ñ, É×»ñ): êïáñ·»ïÝÛ³
çñ»ñÁ ëáíáñ³µ³ñ û·ï³·áñÍíáõÙ »Ý ³é³Ýó Ù³ùñÙ³Ý »ÝóñÏ»Éáõ, ÇëÏ
ٳϻñ»ë³ÛÇÝ çñ»ñÁª Ù߳ϻÉáõó (ûñ·³ÝáÉ»åïÇÏ
ѳïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ É³í³óáõÙ, í³ñ³Ï³½»ñÍáõÙ ¨ ³ÛÉÝ) Ñ»ïá:
´³ó çñ³Ùµ³ñÁ çñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ϳñáÕ ¿ û·ï³·áñÍí»É, »Ã» ÏáÉÇ
Çݹ»ùëÁ ãÇ ·»ñ³½³ÝóáõÙ 10.000-Á (ÏáÉÇ ïÇïñÁª 0.1-Çó áã å³Ï³ë):
²ÛëåÇëÇ óáõó³ÝÇßÝ»ñÇ ¹»åùáõÙ Ñݳ- ñ³íáñ ¿ µÝ³Ï³ÝáÝ
ã³÷³ù³Ý³ÏÝ»ñáí í³ñ³Ï³½»ñÍÙ³Ý ÙÇçáóáí ëï³Ý³É ëï³Ý¹³ñïÇÝ
ѳٳå³ï³ëË³Ý çáõñ:

19. Օգտագործված գրականություն È.è. ²í»ïÇëÛ³Ý <<Հիգիենա և Էկոլոգիա>> Երևան 2010թ.

Օգտագործված գրականություն
È.è. ²í»ïÇëÛ³Ý <<Հիգիենա և Էկոլոգիա>> Երևան 2010թ.
https://ysmubooks.am/uploads/Hygiene_and_Ecology.pdf

20. ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ

Պատրաստեց ` Վերա Պետրոսյան
English     Русский Rules