Үй тапсырмасын пысықтау

1.

№2 Аршалы орта мектебі
Мұғалім: Калиева С.С

2.

3. Їй тапсырмасын пысыќтау сўраќтары?

Үй тапсырмасын пысықтау
сұрақтары?
1
3
1. 45 оқушының
- і жақсы оқиды. Неше
Жауабы: 15 оқушы
оқушы жақсы оқиды?
2. Фигураның қандай бөлігі боялған.
4 5
;
Жауабы:
бөлігі
6 7
3. Бөлшекті қысқарту:
4 15 45 250 40
;
;
;
;
8 25 25 150 400

4.

Жай бөлшектің алымы бөлімінен кіші болуы мүмкін, оған тең
болуы немесе бөлімінен үлкен болуы мүмкін.
Егер бөлшектің алымы бөлімінен кіші болса,
онда бөлшек дұрыс бөлшек деп аталады.
Мысалы:
2 4 3 7
; ; ;
3 9 10 8
- дұрыс бөлшектер, өйткені 2<3, 4<9, 3<10
сондықтан дұрыс бөлшек 1-ден кіші.
2
4
3
7
1; 1; 1; 1
3
9
10
8

5. Егер бґлшектіѕ алымы бґліміне теѕ немесе одан їлкен болса, онда бґлшек бўрыс бґлшек деп аталады.

Егер бөлшектің алымы бөліміне тең немесе
одан үлкен болса, онда бөлшек бұрыс бөлшек
деп аталады.
Мысалы :
5 11 12 23 45
; ; ; ;
5 6 8 12 45
бұрыс
бөлшектер,
Өйткені, 5=5; 11>6; 12>8; 23>12; 45=45
Сондықтан, бұрыс бөлшек 1-ге тең немесе 1-ден
үлкен.
5
11
12
23
45
1; 1; 1; 1; 1
5
6
8
12
45

6. Бїтін бґліктен жјне бґлшек бґліктен тўратын сан аралас сан деп аталады.

Бүтін бөліктен және бөлшек бөліктен
тұратын сан аралас сан деп аталады.
Мысалы,
2
1
5
қабылданған. Мұндағы
қосындысын, қосу белгісін жазбай
2
1
5
1
- аралас сан. 1-бүтін бөлігі
Оқылуы “бір бүтін бестен екі”.
8
6
6
8
5
5
12
12
2 2 ; 5 5 ;
11
11
9
8
9
8
Бұлар аралас сандар .
2
5
түрінде жазу
2
5
-бөлшек бөлігі.

7. Бўрыс бґлшекті аралас санмен жазу їшін:

Бұрыс бөлшекті аралас санмен жазу
үшін:
• Бөлшектің алымын бөліміне бөлу керек:
7
7 : 5 1(ќалдаќ 2)
5
• Толымсыз бөлінді аралас санның бүтін бөлігі болады;
• Қалдық (егер ол бар болса) бөлшектің алымы, ал бөлгіш
бөлімі болады.
7
2
Сонда
1 .
5
5
3 12
2
2 43
32
6 ;
5 ;
2 ;
8
5
5 8
5
5
36
4
4
8
8

8. Аралас санды бўрыс бґлшек тїрінде жазу їшін:

Аралас санды бұрыс бөлшек түрінде
жазу үшін:
Аралас санның бүтін бөлігін бөлшек бөлігінің бөліміне көбейту
керек;
Шыққан көбейтіндіге бөлшек бөлігінің алымын қосып, алым етіп
алу;
Бөлшектің бөлімін өзгертпей, бөлім етіп қалдыру.
Мысалы,
3 5 8 3 43
5
;
8
8
8
қысқаша,
3 43
5
8 8
6
39
9 109 3 9 69
6
46
; 5
3
;
; 5
20 20
11
20
11
20
8
8

9. Натурал санды аралас сан тїрінде жазуєа болады

Натурал санды аралас сан түрінде жазуға
болады
Мысалы, 9 ды бөлімі 7 саны болатын; 5 саны болатын
аралас сан түрінде жазуға болады.
7
7
9 8 8 ;
7
7
12
7
11 7 ;
9 8
8
8
6 5 ;
5
5
8 ;
5
5
23
22
11
11
Бөлімі 15 саны болатын аралас бөлшек түрінде жаз:
15
3 2 ;
15
15
26 25 15 ;
88 87
15
15

10. Натурал санды бўрыс бґлшек тїрінде жазуєа болады

Натурал санды бұрыс бөлшек түрінде жазуға
болады
4
24
32
60
4 ;4
;4
;4
1
6
8
15
• Бөлімі 1,4,6,10 болатын бұрыс бөлшек
түрінде жаз.
8
8
;
1
48
32
8 ;8 6 ;
4
8
80
10

11. ауызша

№1. Қайсысы бұрыс бөлшек, қайсысы
дұрыс бөлшек.
1 8 8 3
5 56 15 30 9
; ; ;
;
;
;
;
;
6 3 8 10 11 56 6
8 25
№2. 4:5; 6:5; 1:3; 9:2; 12:7; 3:5; бөлінділерін
бөлшек түрінде оқы.
Жауабы: 4 ; 1 ; 3 дұрыс бөлшек,
5 3 5
6 9 12
; ;
5 2 7
бұрыс бөлшек

12. Бўрыс бґлшекті аралас сан тїрінде жаз.

Бұрыс бөлшекті аралас сан
түрінде жаз.
№475
11 2 1 ; 5
1 14 5 27 2 7 ;
2 ; 9 1 ;
5
10
2
5
9 10
2
31
5
2 ;
13
13
32
2
2 ;
15
15

13. Аралас санды бўрыс бґлшекпен жаз.

Аралас санды бұрыс бөлшекпен жаз.
№486
3 75
2 42
1 37
1
21
12 ; 8 ; 9 ; 10 ;
8 8
5 5
3 3
2 2
2 38
12
;
3 3

14. Ќорытындылау

Қорытындылау
1.
2.
3.
4.
5.
Дұрыс бөлшек
Бұрыс бөлшек
Аралас сан
Бұрыс бөлшекті аралас санға
айналдыру.
Аралас санды бұрыс бөлшекке
айналдыру.

15. Їйге:

Үйге:
Ережелерді оқу, түсініп жаттау.
№ 472, 473, 474,480