Жаратылыстану пәнін психологиялықпедагогикалық тұрғыдан оқыту әдістері мен тәсілдері

1.

Жаратылыстану пәнін психологиялықпедагогикалық тұрғыдан оқыту әдістері мен
тәсілдері
ОРЫНДАҒАН: РАНТАЕВА Т, БОПМӘ-401 КУРС
ТЕКСЕРГЕН: ПІРІМЖАН А.П

2.

Практикалық сабақ жоспары
1.Жаратылыстану пәнін оқыту әдістемесінің
даму тарихы
2. Өсімдіктердің вегетативті және
генеративті мүшелері.
3. Өсімдік мүшелерінің морфологиялық
құрылысы.

3.

Жаратылыстану пәнін оқыту
әдістемесінің даму тарихы

4.

Жалпы жаратылыстану саласындағы ғылымдарды оқытып
үйрету әдістемесі, мектептерде оқыту әдістерінің дамуы 18-ші
ғасырдың екінші жартысынан дами бастады. Пәннің дамуына
биология мамандары, ғалымдар, көптеген әдіскер мұғалімдер,
көп жылдар бойы жүргізілген оқу- әдістемелік жұмыстардың
нәтижесі зор үлес қосты. Әдістемелік құралдар мен
оқулықтардың мазмұны тарихтың дамуының әр түрлі
кезеңдеріндегі
қоғамдық-әлеуметтік
құрылымның
ерекшкліктеріне тікелей байланысты болды.
18-ші ғасырдың бастапқы кезеңдерінде табиғат
туралы пән жарық көрген жоқ. Осы ғасырдың
екінші жартысында арнайы мектептерде
жаратылыстану пәні оқыту процесіне енгізіле
бастады.

5.

Екатерина ІІ-ші өз еліне білімді
мамандар қажет болғандықтан,
Ресейде мұғалімдер дайындайтын
семинариялар (1783 ж), Халық
училищелерін ашты, сол кезде “5
жылдық бас училищелер” және “2
жылдық кіші училищелер” деп
аталатын оқу орындар ашылды.
Осы оқу орындарында академик
Василий Феодорович Зуев (1757-1794)
дәріс берді. 1786 жылы В.Ф.Зуев өз
тегін көрсетпей 2 бөлімнен тұратын
оқулық жазды. Оқулық “Орыс
империясының халық училищелеріне
арналған табиғат тарихының
нұсқасы”-деген атпен жарық көрді.

6.

Осы кезеңнен бастап
жаратылыстану пәнін оқыту
әдістемесінің тарихы басталды.
Оқулықтың бінінші бетінде автор
пәннің мақсаты мен міндеттерін
алғаш рет ашып берді. Оқулықта
В.Ф.Зуев жаратылысты,
табиғатты оқытудың жүйесі мен
оқыту тәртібін былай көрсетті:
Қазба байлықтар (Өлі табиғат );
Тоңатын әлем (Өсімдіктер әлемі);
Жануарлар әлемі ( Зоология).

7.

Оқулықта өсімдіктер мен жануарларға, олардың биологиясына
тоқтала отырып, адам өміріндегі пайдалану жолдарын да
қамтыған. Оқулықта 148 жуық өсімдіктер мен 157-ге жуық
омыртқалы жануарларға сипаттама берілген. Мазмұндауда
автор Карл Линнейдің систематикасын басшылыққа алып,
саралаудан аулақ болып, адам тіршілігіне пайдалы өсімдіктер
мен жануарлар түрлеріне көбірек тоқталған.
Оқулықтың кіріспе бөлімінде, сабақ берушілерге арналған
ұсыныстар
келтірілді.
Сабақты
әңгімелеу
барысында
көрнекіліктерді пайдаланудың тиімділігін көрсетті.

8.

Оқулықтың екінші бөлімі
“Жаратылыстану
тарихының бейнелері” деп
аталып, онда 57 сызбанұсқа,
193 сурет берілді. Осы
бейнелер сабақ өту
барысында оқушыларға
таратылып берілуі тиіс.
Әулие Петр қаласында
“Растущий виноград”
журналының бас редакторы
қызметін атқарды.
Оқулықтың құндылығы
барлық биологиялық
мәліметтер нақты, ғылыми
тұрғыдан дәлелденген,
оқушылардың алған білімдерін
іс-жүзінде пайдалану
жолдарын көрсете білген.

9.

Жаратылыстану пәнін
оқытумен қатар В.Ф.Зуев сол
кездегі жаратылыстануды
оқытудың маңызды
проблемаларын шешу
барысында көптеген еңбек
етті. Пәннің ғылымилығы,
көрнекілігі, оқушылардың
білімді саналы түрде игеруі,
оқыту әдістерінің
практикалық мәселелеріне
тоқталды.
Қорыта айтқанда, 18-ші
ғасырдағы жаратылыстану
пәнін оқытудың негізін
қалаушы, оны бірінші рет оқу
жүйесіне енгізуші В.Ф.Зуев
болды.

10.

Пайдаланатын әдебиеттер :
1.Аймағамбетова Қ.А., Жүнісова К.Ж. “Дүниетану” оқулығына әдітемелікнұсқау.
Алматы, 1998.
2.Аймағамбетова Қ.А. Олейник З. Дүниетану оқулығының хрестоматиясы Алматы,
1998.
3.Аймағамбетова Қ.А., Олейник З. “Дүниетану оқулығына үлестірмелі
дидактикалық материал, Алматы, 1998.
4.Батурицкая Н.В. Дидактический материал по природоведению 4 класс. Минск,
Нар – Асвета, 1985.
5.Бибик Н.М. Ознакомление с окружающим миром во 2 классе. Пособие для
учителей. Киев, 1984.
6.Горощенко В.П., Степанов И.А. Методика преподования природоведения. М.,
Просвещение, 1984.
7.Горощенко В.П. Хрестоматия по природоведению. М., Посвещение, 1979.
8.Деревягин Г.Я. Птицы – друзья леса и сада. Алматы, 1995.
9.Захлебный А.Н., Суравегина И.Т. Экологическое образование школьников во
внекласной работе. М., Просвещение, 1984.
10.Запартович Б.В. Дидактический материал по природоведению для начальной
школы. М., Просвещение, 1983.