Жұлдызды аспан. Аспан сферасы

1.

Сабақтың тақырыбы:
Жұлдызды аспан.Аспан сферасы

2.

Қараңғыда жымыңдай жанады,
Жарық түссе бірден сөніп қалады.
(Жұлдыз)
Қар астында қыстады,
Жасылмен бөркін тастады.
(Жер)
Қонақтап күнде қонар су бетіне,
Сүйсінер барлық адам келбетіне,
Тұлғасы су ішінде көрінеді,
Таңырқап қарап тұрсам суретіне.
(Ай)

3.

Жұлдыздар- айналаға жылу мен сәуле шашып тұратын
аспан денелері. Олар жерден алыс орналасқан, бірақ кейбір
жұлдыздар күннен ондаған немесе жүздеген есе үлкен.
Шоқжұлдыздар-аспанның нақты шекарасы анықталған
белгілі бір бөлігі.
Аспанда барлығы 88 шоқжұлдыз
белгіленген.Шоқжұлдыздардың 31-і аспанның солтүстік
жарты шарында,48-і оңтүстік жарты шарында,ал қалған 9ы аспан экваторының бойында екі жарты шарға да ортақ
орналасқан.

4.

5.

6.

7.

Жарық жұлдыздарды α әрпімен, одан сәл
солғындау жұлдыздар реті бойынша грек
алфавитінің келесі әріптерімен белгіленді.

8.

.
Екі жұлдыздың жалтырлығы мен олардың жұлдыздық
шамалары арасындағы байланыс Погсон формуласымен өрнектеледі:
Жұлдыздардың шын мәніндегі жарықтылығын анықтау
үшін абсолют жұлдыздық шама қолданылады.
Ì m 5 5 gR

9.

Кейбір жарық жұлдыздардың атаулары, астрономиялық белгіленуі,
орналасу орнының координаталары, көрінерлік және абсолют
жұлдыздық шамалары туралы мәліметтер.

10.

Аспан сферасы –радиусы анықталмаған
жорамал сфера.
Аспан сферасының негізгі элементтері:

11.

• 30жаттығу
• 1.Нөлінші жұлдыздық шамадағы жұлдыз бірінші
жұлдыздық шамадағы жұлдыздан неше есе жарық?
• 2.Темірқазық жұлдызының жұлдыздық шамасы
2,02, ал Веганың жұлдыздық шамасы 0,03.
Осылардың қайсысы жарық және неше есе жарық?
• 3.5-кестені қолданып,Сүмбіле Темірқазықтан неше
есе жарық екенін есептеңдер.

12.

1.Шоқжұлдыз дегеніміз не?
2.Аспанда қанша шоқжұлдыз бар?
3.Көрінерлік және абсолют жұлдыздық шамалар
нені білдіреді?
4. 5-кестедегі шоқжулдыздардың қайсысы ең
жарық?Қайсысы ең солғын?
5.Жұлдыздар шоқжұлдыз құрамында қалай
белгіленеді?
6.Аспан сферасы дегеніміз не?
7.Аспан координаталары нені анықтайды?
8.Аспан сферасының негізгі элементтерін ата.
9.Аспан координаталары нені анықтайды?
10.Эклиптика аспан экваторына қатысты қалай
орналасқан?