Паэтычны вянок беларускаму слову і кнізе. урок 30

1. Паэтычны вянок беларускаму слову і кнізе

2.

3.

Кніга - мудрасці глыток.
Палюбі яе спачатку і засвоіш ты, дзіцятка,
што яна - да ведаў крок.

4.

5.

6.

ПЛАН ЗАНЯТКАЎ
Чамучка
АСВЕТНІЦКАЯ БЕЛАРУСЬ
ПРАКТЫКУМ
СВАБОДНЫ МІКРАФОН
Букрыдар

7.

Чамучка

8.

Адкуль пайшла назва акно?
Адкуль з’явилася слова дарога?
Як звязаны дарога і гасцінец?
Акуль корань у слова жыта?
Якая радня бульба з цыбуляй?

9.

10.

Спакон веку кніга …..
З кнігаю жыць — век ….
Дом без кнігі — дзень ...
З кнігай павядзешся - ...
Добрая кніга — ….

11.

Спакон веку кніга расціць чалавека.
З кнігаю жыць — век не тужыць.
Дом без кнігі — дзень без сонца.
З кнігай павядзешся — розуму
набярэшся.
Добрая кніга — лепшы сябар.

12.

13.

Рукапісная кніга, у якой
штогод запісвалі звесткі аб
гістарычных падзеях.

14.

Апавяданне пра справы і
ўчынкі чалавека, пра заняткі
нашых продкаў.
Паданне.

15.

Самы старажытны летапіс
усходніх славян.

16.

За красамоўства сучаснікі
назвалі гэтага чалавека
Златавустам.
Кірыла Тураўскі.

17.

Галоўнымі цэнтрамі
перапісвання кніг на
беларускіх землях былі
гарады…
Полацк і Тураў.

18.

Што гэта?

19.

20.

Першая на Беларусі жанчына,
абвешчаная царквой святой. Яна
чытала і перапісвала кнігі, а атрыманыя
грошы раздавала бедным.
Ефрасіння Полацкая.

21.

Пачынальнік кнігадрукавання
сярод усходніх славян. Знакаміты
беларускі першадрукар.
Францыск Скарына

22.

Самыя знакамітыя песняры роднай
мовы і Бацькаўшчыны.
Якуб Колас
Янка Купала

23.

Пазнаёмцеся са славянскай
адкажыце на пытанні:
азбукой
і

24.

• Якая літара
абазначае займеннік
1-ага ліца?
Якія літары
абазначаюць адразу
два зычных гукі?
• Якая літара
абазначае 2 гукі і
можа адначасова
з’яўляцца
прыстаўкай і
прыназоўнікам?

25.

• Назавіце дзве
літары, якія
абазначаюць адзін і
той жа гук і
сустракаюцца толькі
ў запазычаных
словах.
• Пра якую літару
паэт Аляксандр Блок
сказаў, што без яе
лес выглядае голым?
• Якая літара
падобна да купала
храма ці да шлема
воіна?

26.

1) А - аз
2) P – пси; X - кси
3) T - отъ
4) F – фита; Ф - ферт
5) Э -ять
6) Z – юс малый

27.

ПРАКТЫКУМ

28.

Перакладчыкі. Запоўні табліцу.
Тлумачэнне
па-беларуску
блага/благо
бараніць/боронить
дыван/диван
прозвишча/ прозвище
карысны /корыстный
люстэрка/ люстра
Тлумачэнне паруску

29.

Перакладчыкі. Запоўні табліцу.
Тлумачэнне
па-беларуску
Тлумачэнне паруску
блага/благо
блага (дрэнна)
благо (рус. “добро”)
бараніць/боронить
Бараніць
(рус. "защищать")
дыван/диван
дыван (рус. "ковёр")
прозвишча/ прозвище
прозвішча — фамилия
карысны — полезный
карысны /корыстный
люстэрка/ люстра
зеркало
боронить
(разрыхляць бараной)
диван (прадмет
мэблі)
мянушка — прозвище
корыстный,
корыстолюбивый,
думающий только о
пользе
потолочная лампа

30.

Запоўні табліцу. Запаўняючы апошні слупок,
карыстайся словамі для даведак. Параўнай
словы першага і другога слупкоў і адкажы на
пытанне: на якой мове іх утварэнне лягчэй
разгадаць — на рускай ці на беларускай?
Па-беларуску
шклянка
студзень
Бацькаўшчына
вясёлка
лістапад
канюшына
Па-руску
Утварэнне

31.

Па-беларуску
Па-руску
стакан
Утварэнне
зроблена са шкла
январь
студзіць, марозіць
Бацькаўшчына
Отечество
вясёлка
радуга
лістапад
ноябрь
месца, дзе нарадзіліся і
жывуць бацькі
ад яе з’яўлення
становіцца весела
аставіў дрэвы без лісця
канюшына
клевер
жаданая ежа каня
шклянка
студзень

32.

Адшукай беларускія адпаведнікі да рускіх прыказак і прымавак
На чым вазку едзеш, таму і
песенькі спявай.
Блізка відаць, да далёка
С волками жить – по
дыбаць.
волчьи выть.
Яблоко от яблони недалеко Пераначуем – болей
падает.
пачуем.
Близок локоток, да не
Не сунь носа ў чужое
укусишь.
проса.
Не лезь не в свое дело
Як пугай па вадзе
Как о стенку горох
Якое дрэва, такі і клін, які
бацька, такі і сын.
Утро вечера медреннее.

33.

Адшукай беларускія адпаведнікі да рускіх прыказак і прымавак
Пераначуем – болей
пачуем.
С волками жить – по
На чым вазку едзеш, таму і
волчьи выть.
песенькі спявай.
Яблоко от яблони недалеко Якое дрэва, такі і клін, які
падает.
бацька, такі і сын.
Близок локоток, да не
Блізка відаць, да далёка
укусишь.
дыбаць.
Не лезь не в свое дело.
Не сунь носа ў чужое
проса.
Как о стенку горох.
Як пугай па вадзе
Утро вечера мудренее.

34.

“СВАБОДНЫ МІКРАФОН” – выказванні
вучняў па прачытаных творах.
Вучні артыстычна чытаюць вершы, уважліва слухаюць, вызначаюць словы і выразы,
якія надаюць мове мілагучнасць, выразнасць і прыгажосць.

35.

Праца ў парах з дэфармаваным тэкстам
Родная мова
……што рэдка можна пачуць нашу мову. Гэта вельмі …
мова. Я буду старанна вучыцца, каб умець … пабеларуску. ….. мяне чакае шмат цікавага. … з сябрамі
мы пераадолеем усе цяжкасці!
Мая Радзіма Рэспубліка Беларусь, мая ……- .

36.

Букрыдар – інфармацыйна-адукацыйнае будучае
Інфармаванне па наступнаму ўроку пазакласнага
чытання.
Тэма:У дзівосным свеце мастацтва
Тамара Бунта. «Урок музыкі».
Змітрок Бядуля. «Дудачка».
Анатоль Дзеружынскі. «Наш беларускі ручнік».
Максім Танк. «Казка пра музыку».
Уладзімір
Карызна.
«Іграй,
жалейка,
не
змаўкай…».
Мікола Чарняўскі. «Цымбалы».
Уладзімір Ягоўдзік. «Слуцкія паясы».