Жай суперфосфатты жетілдіру процесі

1. Презентация

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.О. ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТIК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТIК УНИВЕРСИТЕТI
ХИМИЯЛЫҚ ИНЖЕНЕРИЯ және БИОТЕХНОЛОГИЯ ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ
Жай суперфосфатты жетілдіру
процесі
Орындағандар:Бағланов Н.Б.
Тобы :ХТ-13-1к1
Қабылдаған: Қадірбаева А.А.
Шымкент 2016ж.

2. Жоспар

Фосфор
тыңайтқыштары
Жалпы мағұлматтар
Жай суперфосфат өндірісінің техникалық
сызбасы
Өндіріс үлгісі
Жетілдіру процесі

3. Фосфор тыңайтқыштары 

Фосфор
тыңайтқыш өндірісінің қайнар
көздері
– фосфорит Ca3(PO4)2
– апатит
Ca10(PO4)6(OH)2
Фосфор тыңайтқыштары ерігіштігіне
қарай келесі топтарға бөлінеді
● суда еритін
● цитратты-лимон қышқылында
еритін
● нашар еритін

4. Фосфор тыңайтқыштары 

Фосфор тыңайтқыштары – құрамында фосфоры
тыңайтқыштар.
Оларға:
Жай суперфосфат
Қос суперфосфат
Аммофос
Дифммофос
Фосфорит ұны
Калий орто және метафосфаттары
бар

5. Фосфор тыңайтқыштары 

Жай
суперфосфат - Са(H2РO4)2• H2O + 2СаSO4 • 2H2O
құрамында P2O5 –тің 10-20,5% мөлшері бар.
Түйіршіктеліп өндіріледі,сұр және ашық
түсті,өзіне тән қышқылдық иісі бар.
Қос
сұр
суперфосфат - Са(H2РO4)2• H2O құрамында
P2O5 –тің 43-49 % мөлшері бар.Түр сипаты мен
ішкі құрылысы жай суперфосфатқа ұқсайды,тек
құрамында кукірт болмайды.

6. жай суперфосфат

P2O5 19-25% шоғыры
Құрамында СaSO4 көп
Арзан

7. ҚОС суперфосфат

P2O5 42-50% шоғыры
Суда жақсы ерйді

8. ЖАй суперфосфат

Жай суперфосфат арзан және көп тараған
фосфорлы тыңайтқышқа жатады. Оны барлық
өсiмдiктер мен жер қыптыстарына тiкелей немесе қоспа
түрiнде қолдануға болады.
Жай суперфосфат сыртқы түрiне қарай үгiтiлгiш
ұнтақ немесе жұмырландырылған өнiм, түсi қоңырдан
ашық қоңыр, ақ, кейде күңгiрт қоңыр түстi болып
құрамында аздаған мөлшерде сұйық фазалы заттар
кездеседi.
Суперфосфат монокальцийфосфат Ca(H2PO4)2 H2O
және CaSO4 тұрады.
Жай суперфосфат фосфат шикізатын күкірт
қышқылымен ыдырату жолмен алынады. Ол. 65-72%
қатты, 28-35% сұйық заттардан тұрады. Қатты
күйлерінде
кальций,
магний,
темір,
алюминийфосфаттары,
кальций
сульфаты,
ыдырамайтын минералдар жатады. Сұйық күйлері
фосфор
қышқылымен
қаныққан
дигидрофосфат
кальцийден тұрады. Жай суперфосфаттың сапасын
ондағы сіңірімді түрдегі Р2О5-тың мөлшері арқылы
бағалайды. Бастапқы шикізат
түріне қарап, жай
суперфосфаттың сіңірімді Р2О5 түрі 14 пен 21 %-тің
аралығында болады.

9.

Фосфорит Араластыру пульпа
τ- 2 – 3 мин
H2SO4 - 68%
Суперфосфат
камерасы
HF шаң
SiF4
Абсорбция
H2 Si F6
Суперфосфат
Камерасы
τ- 1 – 2,5 сағат
СаCO3
Қоймада жетілдіру
τ- 2 – 3 апта. (h=6-10 м)
Барабанды
гранулятор
Барабанды кептіргіш
Дайын өнім
(жай суперфосфат)

10. Жетілдіру процесі

Суперфосфатты жетілдіру үшін өндірістік
жағдайда қоймаға баратын ЖСФ-ты транспортер
арқылы шашыратқышқа беріледі.
Содан кейін шашыратылған суперфосфатты
қоймада ұйінділейді.Осы үйінді 2-3 апта ішінде кем
дегенде 2-3 рет грейферлік крандармен немесе
эксковаторлармен араластырылып отырады.
Осындай салқындату кезінде оның құрамында
Са(H2РO4)2•H2O
мөлшері
артады,ал
ЖСФ-тың
пассивтеуші сыртқы қабатын құрайтын түзілуі
Ca HPO4 томендейді

11. Процесте журетін жанама реакциялар

Үздіксіз әдіспен суперфосфат өндіру үлгісі
1 – күкірт қышқылын жинағыш, 2 – транспортерлер, 3 – салмақтық ролик, 4
– элеватор, 5 – шенектер, 6 – ленталы дозатор, 7 – араластырғыш, 8 – балқу
таразысы, 9 – суперфосфат камерасы, 10 – фрезер, 11 – суперфосфатты
шашыратқыш, 12 – қысымды бактер, 13 – қышқылды араластырғыш, 14 –
газды ажыратқыш, 15 – концентрацияны өлшегіш, 16 – саңылаулы шығын
өлшегіш.

12.

Пайдаланылған әдебиеттер
1) Позин М.Е. и др. Технология минеральных солей
(удобрений,пестицидов,промышленных солей,оксилов
и кислот), ч. II.Изд.3-е, пер. И доп., изд-во “Химия”,
1970, стр. 1558, табл. 122, рис. 461.
2) Позин М.Е. и др. Технология минеральных солей и
удобрений. –Л.: Химия, 1970. Стр – 1558.
3)А.Анарбаев,
Ш.Молдабеков,
К.Жантасов,
Минералды
технологиясы. Алматы 2001.
У.Бестереков,
тыңайтқыштар