4.65M

Category:

biology

Tkanki. Tkanka łączna

1. TKANKI

2. TKANKA ŁĄCZNA

CHRZĄSTKA SZKLISTA
występowanie: powierzchnia stawowa kości, połączenia
chrząstkowe, przegroda nosowa, w chrząstce ziarnowatej
krtani, ścianie tchawicy, dużych i średnich oskrzeli,
dośrodkowych częściach żeber,
chrząstka pokryta jest tkanką łączną właściwą tworząc
ochrzęstną (perichondrium),

3. TKANKA ŁĄCZNA

opis: komórki (chondrocyty) wytwarzają twardą, gumowatą
substancję międzykomórkową (macierz) –
proteoglikany oraz tropokolagen typu II, który
tworzy włókienka kolagenowe, które zatopione są
w substancji międzykomórkowej
ułożone pojedynczo lub skupione po dwa – cztery
w niewielkich jamkach istoty międzykomórkowej,

4. TKANKA ŁĄCZNA

5. TKANKA ŁĄCZNA

przebieg włókienek kolagenowych w chrząstce szklistej
stawowej jest raczej uporządkowany,
wraz z wiekiem zmienia się proporcja ilości włókienek
kolagenowych do istoty międzykomórkowej,
chondrocyty pozostają żywe, oddychają i odżywiają się
substancjami przenikającymi przez macierz (dyfuzja),
tkanka chrzęstna nie jest unerwiona ani unaczyniona

6. TKANKA ŁĄCZNA

POWSTAWANIE I WZROST CHRZĄSTKI
WZROST ŚRÓDCHRZĘSTNY – odbywa się wewnątrz chrząstki,
biorą w nim udział chondroblasty, które dzielą się
i wytwarzają kolagen i proteoglikany, powiększając jej masę,
ODKŁADANIE CHRZĄSTKI – przy udziale komórek
wewnętrznej warstwy ochrzęstnej, które dzielą się, syntetyzują
kolagen typu II i proteoglikany, zwiększając masę chrząstki
poprzez odkładanie nowych fragmentów od zewnątrz,

7. TKANKA ŁĄCZNA

CHRZĄSTKA SPRĘŻYSTA
złożona z chondrocytów leżących w jamkach chrzęstnych
i istoty międzykomórkowej,
głównym rodzajem włókien istoty międzykomórkowej są
włókna sprężyste,
włókna kolagenowe typu II obecne w niewielkiej ilości,
występowanie: małżowina uszna, ściana zewnętrzna przewodu
słuchowego i trąbki słuchowej, nagłośni.

8. TKANKA ŁĄCZNA

CHRZĄSTKA WŁÓKNISTA
włókna kolagenowe typu I, układające się w równoległe
wiązki,
jamki chrzęstne i chondrocyty występują w szeregach
ograniczonych pęczkami włókien,
występowanie: miejsce połączeń ścięgien i więzadeł z kośćmi,
krążki międzykręgowe, krążki stawowe żuchwy i obojczyka,
spojenie łonowe.

9. TKANKA ŁĄCZNA

A- jamki chrzęstne ułożone
równolegle do siebie szeregami
B- kość
C- ścięgno

10. TKANKA ŁĄCZNA

TKANKA KOSTNA
główna tkanka szkieletu kręgowców zawiera substancję
międzykomórkową oraz komórki,
czynność: podpieranie i osłona narządów wewnętrznych,
gromadzenie wapnia, miejsce przyczepu mięśni szkieletowych,
kość jest obficie unaczyniona i unerwiona,

11. TKANKA ŁĄCZNA

ISTOTA MIĘDZYKOMÓRKOWA TKANKI KOSTNEJ:
istoty międzykomórkowej w skład której wchodzi część
organiczna ok. 25%– osteoid (włókna kolagenowe typu I,
substancja bezpostaciowa – np. białka regulujące
mineralizację kości), część nieorganiczna ok. 70% –
hydroksyapatyt.
komórki: osteoblasty, osteocyty, osteoklasty – ok. 5%.

12. TKANKA ŁĄCZNA

OSTEOBLASTY (komórki kościotwórcze),
powstają z komórek macierzystych,
wytwarzają organiczne składniki macierzy pozakomórkowej
kości – osteoid (kolagen typu I, proteoglikany, hydrolazy, białka
regulujące proces mineralizacji – osteonektyna, osteokalcyna)
regulują proces mineralizacji kości,
czynność pobudzana przez: parathormon, witaminę D3.

13. TKANKA ŁĄCZNA

B- wytwarzana beleczka
kostna
A- osteoblasty

14. TKANKA ŁĄCZNA

ISTOTA MIĘDZYKOMÓRKOWA – CZĘŚĆ NIEORGANICZNA
głównym jego składnikiem jest hydroksyapatyt, zbudowany
przede wszystkim z fosforanu wapnia,
zawiera liczne grupy –OH, które mogą być częściowo
zastępowane grupami węglanowymi, magnezem, fluorem,
hydroksyapatyt krystalizuje wokół włókien kolagenowych,
tworząc tzw. macierz kości,

15. TKANKA ŁĄCZNA

kiedy macierz otoczy osteoblasty, stają się one izolowanymi
komórkami leżącymi w jamkach kostnych – OSTEOCYTY
osteocyty komunikują się wzajemnie i z naczyniami
krwionośnymi za pomocą długich cytoplazmatycznych
wypustek biegnących wąskimi kanalikami,

16. TKANKA ŁĄCZNA

17. TKANKA ŁĄCZNA

OSTEOKLASTY (komórki kościogubne),
tzw. makrofagi kości,
odpowiadają za
lizę kości,
komórki wielojądrzaste,
leżące na powierzchni
kości

18. TKANKA ŁĄCZNA

19. TKANKA ŁĄCZNA

RODZAJE TKANKI KOSTNEJ
Tkanka kostna grubowłóknista (splotowata):
pierwszy rodzaj tkanki pojawiający się w rozwoju kości,
w życiu płodowym i pierwszym okresie życia pozapłodowego,
u człowieka dorosłego występuje np. w miejscach przyczepu
ścięgien do kości, szwach czaszki i w czasie reparacji uszkodzeń,
zawiera wiele osteocytów i osteoidu, mało substancji
nieorganicznej, włókna kolagenowe o nieregularnym przebiegu.

20. TKANKA ŁĄCZNA

Tkanka drobnowłóknista (blaszkowata):
dojrzała postać tkanki kostnej wchodzącej w skład kości
długich i płaskich,
zbudowana z blaszek kostnych (kolagen typu I, osteoid,
minerał kości),
wyróżniamy dwa rodzaje tkanki drobnowłóknistej: kość
gąbczastą i kość zbitą

21. TKANKA ŁĄCZNA

22. TKANKA ŁĄCZNA

tkanka kostna gąbczasta (os spongiosum) zbudowana jest
z blaszek uformowanych w beleczki przebiegających
w różnych kierunkach i tworzących sieć,
wypełniona naczyniami krwionośnymi i szpikiem,
wewnątrz beleczek leżą osteocyty, które łączą się z innymi
komórkami za pośrednictwem wypustek cytoplazmatycznych,
nadaje wytrzymałość mechaniczną,

23. TKANKA ŁĄCZNA

obecna w: nasadach
i przynasadach kości
długich,
wypełnia wnętrze
kości płaskich

24. TKANKA ŁĄCZNA

tkanka kostna zbita (os compactum) wchodzi w skład
zewnętrznych warstw kości płaskich oraz trzonów kości długich,
podstawowym składnikiem strukturalnym i funkcjonalnym tkanki
kostnej zbitej jest osteon, czyli system Haversa,
jest to układ 4-20 blaszek kostnych, które leżą jedne na
drugich – blaszki systemowe,

25. TKANKA ŁĄCZNA

w środku osteonu znajduje się kanał Haversa (włosowate
naczynia krwionośne i nerwy),
na granicy przylegających do siebie blaszek znajdują się
wpuklenia, które tworzą jamki kostne, zawierające osteocyty,
przestrzenie tkanki kostnej zbitej między osteonami są
wypełnione przez blaszki kostne międzysystemowe.