Экономика ұғымы

1.

§9.Мемлекет
Мемлекет-қоғамның саяси-экономикалық,мәдени-әлеуметтік жүйесін
бірізділікке түсіретін, қоғамды басқаратын және сақтайтын негізгі
институт болып табылады.
Мемлекет белгілері
Мемлекеттің түрлері
Орталық және жергілікті билік
Органдар жүйесі болады
Мемлекеттің тұрғындары
әкімшілік-аумақтық бірлестіктерге
бөлінеді (облыс, аудан,ауыл тб.)
Аумағы жағынан
Мемлекеттің шекарасы анық
белгіленген аумағы болады.
Ең маңызды белгісітәуелсіздігі, егемендігі.
Мемлекеттік қызметте істейтін шенеуніктерді
ұстау үшін салық жинайды.
Саны жағынан
Мемлекет заңдар арқылы
қоғамда тәртіп орнатады.

2.

Мемлекеттің тұрпаттары
Құлиеленуші
Феодалдық
Аграрлық
Қоғамдық өмір аялары
Қоғам өмірінің экономикалық
аясы
индустриялық
Қоғам өмірінің әлеуметтік
аясы
Қоғам өмірінің саяси аясы
постиндустриялы
Қоғам өмірінің мәдени-рухани
аясы

3.

12.Экономика ұғымы
Өзін көрсету
қажеттілігі
Қажеттілік-организмнің қалыпты өмірлік
қызметін қамтамасыз ету үшін керекті
талаптарының қанағаттандырылуымен шартталған
және сол қажеттілікті өтеуге бағытталған күй.
Тұлға ретінде
танылу қажеттілігі
А.Маслоу
қажеттіліктер
иерархиясы
Әлеуметтік қажеттіліктер
(билік,махаббат)
Ағымдық
қажеттілік
Экономика (грек.
оikonomia-шаруашылықты
жүргізу) ұғымы алғашында
“үй шаруашылығын
жүргізу туралы заң”
дегенді білдірген.
Экономика ұғымы
материалдық игіліктер
өндіру, айырбастау, бөлу
және тұтыну үдерісі
кезінде адамдар арасында
пайда болатын өндірістік
қатынастарды сипаттайды.
Өзін қорғау қажеттілігі (қауіпсіздік,
қорғану)
Ұзақ мерзімдік
қажеттілік
Физиологиялық қажеттіліктер (аштық,
шөл,демалыс)
Өндіріс –өзінің өміріне қажетті
материалдық жағдайларды жасау
мақсатымен адамның табиғатты
белсенді жаңғырту үдерісі.
Дәстүрлі
экономика
Әміршіләкімшіл
экономика
жер
Нарықтық
экономика
капитал
еңбек
кәсіпкерлік

4.

§13. НАРЫҚ ЖӘНЕ НАРЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАР.
Нарық- тауар өндірісі мен айналымы заңдары бойынша
ұйымдастырылатын, айырбасты сипаттайтын тауар
қатынастарының жиынтығын білдіреді. Басқаша айтқанда,
нарық дегеніміз-нақты тауарды сатушылар мен оны сатып
алушылардың басын қосатын кез келген институт немесе
механизм.
Айырбас үшін арнайы өндірілетін
өнім тауар деп аталады.
Ақша дегеніміз-жалпыға бірдей
балама ретінде қолданылатын
ерекше тауар .
Айналыс
құралы
ретінде
Құн
өлшемі
ретінде
Тауардың құны оны
өндірушінің өндіріс
факторлары үшін
(еңбек,жер,капитал,кәсіпк
ерлік) шығарған
шығындарының
жиынтығымен айқындалады
Қорлану
қоры
қызметін
атқарады
Тауардың бағасы
оның құнымен
арадағы байланысын
жояды, сатып
алушының субьективті бағасымен
айқындалады
Сұраныс деп сатып
алушылардың
уақыттың сол
мезетінде сол бағаға
белгілі бір көлемде
тауар сатып алу
қабілетін айтамыз.
Бәсеке дегенімізнарыққа
қатысушылардың
арасындағы өндіріс
жағдайларын
жақсарту және өнімді
өткізу үшін талас.
Тауар өндірушінің
белгілі жерде, белгілі
уақытта тұтынушыға
сата алатын
тауарларының көлемі
ұсыныс деп аталады.
Монополиякәсіпорынның немесе
кәсіпорындар
тобының нарықта
билік жүргізуге,
бағаға бақылау жасай
алатын және оны
айқындайтын
жағдайға ие болу.