Тельман Нұрбақат, Рук. Андағұлова Гүлзада

1. ҚҰРЫЛЫС САЛАСЫНЫҢ КӘСІПКЕРЛЕРІН (МЕНТОРЛАРДЫ) КББ СТУДЕНТТЕРІНІҢ СТАРТАП ЖОБАЛАРЫНА ТАРТУДЫҢ ТИІМДІ ТӘСІЛДЕРІ

Тельман Нұрбақыт Азаматұлы
Андағұлова Гүлзада Сидағалиқызы (оқытушы - сарапшы)
Ақтөбе құрылыс және техникалық колледжі

2. Неге менторлар – Біздің "Алтын Қорымыз"?

Кәсіпкерлік білім берудің ең маңызды бөлігі — тәжірибе. Ал бұл
тәжірибені бізге тек нақты бизнес жасап жүрген құрылыс
саласының кәсіпкерлері бере алады. Біз оларды менторлар деп
атаймыз.
Мәселе: Колледждер мен кәсіпкерлер арасындағы
байланыс әлі де әлсіз. Кәсіпкерлердің көпшілігінің
уақыты жоқ, ал студенттер қалай сұрауды білмейді.
Салдарынан, біздің стартап-идеяларымыз көбінесе қағаз
жүзінде қалып қояды.
Біздің мақсат: Құрылыс саласының кәсіпкерлерін студенттік стартап жобаларына
белсенді тартудың нақты және екі жаққа да тиімді болатын тәсілдерін ұсыну.

3. Менторларды тартудың тиімді тәсілдері

Формальды әдістер (ұйымдастырылған)
"Бір сағат менторлық" акциясы
Тиімділігі: Кәсіпкерлер бірден көптеген
идеяны көреді және олардың ішінен өзіне
ұнағанын іріктеп ала алады.
Бейформальды әдістер (Практикалық)
"Өндірістегі көлеңке" бағдарламасы
"Кері Менторлық": Студенттер өздерінің стартап жобалары
үшін (мысалы, құрылыс компаниясына арналған мобильді
қосымша немесе CRM-ді енгізу) кәсіпкерлерге ақысыз кеңес
беруді ұсынады.
Тиімділігі: Кәсіпкер жас буынның цифрлық дағдыларынан
пайда көреді, ал студент оның сеніміне ие болады.

4. Менторлықтың студенттік стартапқа беретін құндылығы

Ментордың көмегі тек ақыл-кеңеспен шектелмейді. Ол бізге үш маңызды ресурс береді:
Нақты нарықтық
деректер
Кәсіпкерлік рух
Байланыс желісі

5. Қорытынды

• Құрылыс саласының кәсіпкерлерін (менторларды) КББ студенттерінің
стартап жобаларына тарту — бұл екі жаққа да пайдалы инвестиция.
Кәсіпкерлер болашақ кадрларды тәрбиелейді және жаңа идеялар алады, ал
студенттер оқу мен іс жүзіндегі бизнес арасындағы алшақтықты жояды.
• Колледждер кәсіпкерлер палатасымен және жергілікті әкімдікпен бірлесіп,
"Менторлық мәдениетін" қалыптастыруы керек. Менторлықты жүйелі түрде
жүргізген кәсіпкерлерге алғыс хаттар беру немесе салық жеңілдіктері
қарастырылса, бұл оларды тартудың ең тиімді жолы болар еді. Осылайша,
құрылысшы студенттер өздерінің алғашқы стартаптарын қиындықсыз
бастауға мүмкіндік алады.

6. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1. Қосанов, Б. М. (2020). Кәсіптік білім беру жүйесіндегі инновациялық
құзыреттілікті қалыптастыру.
2. Оспанов, М. Т. (2024). Құрылыс жобаларындағы тәуекелдерді басқару
және оны білім беруде қолдану. Алматы: Ғылым баспасы.
3. Қабиев А. «Кәсіпкерлік негіздері», Алматы: Экономика, 2020.
4. Тлеужанова Г.А. «Кәсіпкерлік пен инновациялық жобаларды басқару»,
Алматы: Қазақ университеті, 2019.
5. Ахметова А. «Техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінде дуалды
оқытудың маңызы» // Білім – Образование, 2022, №3.
6. Жунусова Ж. «Стартап жобаларды іске асырудағы менторлық
модельдер», «Қазіргі білім және ғылым» журналы, 2023.
7. Жақыпова А. «Кәсіпкерлік және стартап: білім мен бизнестің түйіскен
тұсы» Кәсіпкер, 2022