Namozova Ch.Sh

1. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI HUZURIDAGI PEDAGOG KADRLARNI

QAYTA
TAYYORLASH VA ULARNING MALAKASINI OSHIRISH MINTAQAVIY MARKAZI
Kasbiy taʼlim tizimi kadrlarining malakasini oshirish kursi tinglovchisi
Namozova Chinora Sharobiddin qizining
“iSpring dasturidan foydalanib 3D kitob yaratish”
mavzusida seminar ishlanmasini tayyorlash
ELEKTRON MALAKA ISHI
Rahbar:

2. BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI HUZURIDAGI PEDAGOG KADRLARNI QAYTA TAYYORLASH VA ULARNING MALAKASINI OSHIRISH MINTAQAVIY MARKAZI

ELEKTRON MALAKA ISHI TOPSHIRIQ VARAQASI
2025 yil noyabr oyi “Informatika va axborot texnologiyalari” fani bo‘yicha malaka oshirish kursi
- Tinglovchi : Namozova Chinora Sharobiddin qizi
- Faoliyat yurituvchi ta’lim muassasasi: Navoiy viloyati Zarafshon shahar Abu Ali ibn Sino nomidagi jamoat
salomatligi texnikumi
- Faoliyat turi (lavozimi): Tibbiyotda axborot texnologiyalari fani o‘qituvchisi
- Diplom bo‘yicha mutaxassisligi:Informatika fani o‘qituvchisi.
- Ilmiy darajasi:
- Elektron Malaka ishi mavzusi: iSpring dasturidan foydalanib 3D kitob yaratish
- Taqdimot himoya qilish sanasi: 29.11.2025 yil
- EMI tayyorlashga rahbar:
- Markaz rahbari: p.f.d.,prof. B.R.Adizov

3. Mavzuning dolzarbligi: O‘zbekiston ta’lim tizimi hozirda raqamlashtirish siyosatini jadal amalga oshirmoqda. Elektron

darsliklar,
onlayn
ta’lim
platformalari
va
masofaviy
o‘qitish
shakllari
keng
joriy
etilmoqda.
iSpring yordamida 3D kitob yaratish — elektron kontentni yanada interaktiv va zamonaviy shaklda ishlab chiqish
imkonini
beradi.
Bu
jarayon
ta’lim
texnologiyalarini
modernizatsiya
qilishga
xizmat
qiladi.
Shuning uchun men tomonimdan tanlangan “iSpring yordamida 3D kitob yaratish” mavzusini o‘qitish va turli metodlardan
foydalanish amaliy ahamiyat kasb etadi va bu jarayon ta’lim texnologiyalarini modernizatsiya qilishga xizmat qiladi.
Elektron malaka ishining maqsadi:
- O‘quvchilarga iSpring dasturi va uning keng imkoniyatlari to‘g‘risida tushunchalar berish.
- Zamonaviy ta’lim texnologiyalari rivojlanayotganini ko‘rsatish;
- o‘quvchiga iSpring dasturining foydalarini o‘rgatish;
- o‘qishga bo‘lgan motivatsiyani oshirish;
- o‘qituvchilarga innovatsion kontent yaratishda yordam berish;
- “Baliq skeleti” metodi orqali o‘quvchilarning ijodiy fikrlashini rag‘batlantirish, fikrlarni guruhlab muhokama
qilish;
- iSpring dasturidan foydalanib 3D kitob yaratish.

4. Elektron malaka ishining vazifalari: Ushbu ilmiy ish mavzusini yoritishda yuqoridagi maqsadlardan kelib chiqib bir nechta

vazifalar
ko‘rsatilgan.
Yuqoridagi maqsaddan kelib chiqib quyidagi vazifalar belgilab olindi:
- o‘qituvchilarga innovatsion kontent yaratishda yordam berish;
- iSpring dasturidan foydalanib elektron testlar va 3D kitob yaratish;
- o‘quvchilarga elektron o‘quv vositalari va interaktiv kitoblarning
ahamiyati haqida tushuncha berish;
- Interaktiv metodlardan “Baliq skeleti” haqida tushuncha berish;
- iSpring Suite’ning imkoniyatlari va modullarini o‘rganish;

5. “iSpring dasturidan foydalanib 3D kitob yaratish” mavzusida seminar ishlanmasini tayyorlash .

Reja :
⁃ Zamonaviy ta’lim texnologiyalari rivojlanishi.
⁃ Elektron o‘quv vositalari va interaktiv kitoblarning ahamiyati.
⁃ iSpring dasturining qisqacha tavsifi va foydalari.
⁃ iSpring dasturidan foydalanib 3D kitob yaratish.

6. Zamonaviy ta’lim texnologiyalari rivojlanishi

So‘nggi yillarda O‘zbekiston ta’lim tizimi tubdan modernizatsiya qilinmoqda. Raqamli texnologiyalarni
ta’lim jarayoniga joriy etish, innovatsion o‘qitish metodlariga o‘tish, onlayn ta’lim platformalarini yaratish orqali
o‘quv jarayoni sifatini oshirish bo‘yicha keng ko‘lamli islohotlar amalga oshirilmoqda. Bu jarayon davlat
siyosatining ustuvor yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi.
Zamonaviy ta’lim texnologiyalarining rivojlanishiga ta’sir qiluvchi asosiy omillar
Raqamli ta’lim • Maktablar, kollejlar, litseylar va oliy ta’lim muassasalari zamonaviy kompyuterlar, internet va multimedia vositalari
infratuzilmasini bilan jihozlanmoqda.
yaratish
• “Raqamli O‘zbekiston – 2030” strategiyasi asosida raqamli ta’limga o‘tish belgilangan.
Onlayn ta’lim • edu.uz — ta’limga oid ma’lumotlar portali
platformalarining • Uzbekistan Education Online, Onlayn maktab — pandemiya davrida ishga tushgan masofaviy ta’lim platformalari
• ZiyoNET — elektron kutubxona, o‘quv qo‘llanmalar, platformalar majmuasi
yaratilishi
• Klaster, “Aqliy hujum” “Keys-stadi”, “Debat texnologiyasi”
O‘qitishning
• AKT yordamida taqdimotlar, animatsiyalar, 3D modellar
interfaol metodlari
keng joriy qilinishi • STEAM yondashuvi — fan, texnologiya, muhandislik, san’at va matematikani integratsiya qilish
• Bu esa o‘quvchida mustaqil fikrlash, tahlil qilish va amaliy ko‘nikmalarni kuchaytiradi.
Elektron o‘quv
materiallari
yaratish
• iSpring Suite – 3D kitob, interaktiv kurslar
• Camtasia – videodarslar
• Photoshop, Illustrator – grafik materiallar
• Audacity – audio yozuvlar
• Articulate Storyline, Lectora Inspire – e-learning kurslar

7.

Yangilanadigan mazmun –
darsliklar va qo‘llanmalarni doimiy
yangilab borish mumkin.
Rangli, multimediya elementlari
– video, audio, animatsiyalar orqali
mavzuni tezroq tushunishga
yordam beradi.
Individual ta’lim – har bir
o‘quvchi o‘z tezligi bilan o‘rganadi.
Arzon va qulay – qog‘oz
darsliklarga nisbatan iqtisodiy
hamda ekologik jihatdan foydali.
Faol o‘rganishni rag‘batlantiradi
– testlar, bosiladigan tugmalar,
mashqlar o‘quvchini jarayonga jalb
etadi.
Interaktiv kitoblarning
ahamiyati
Elektron o‘quv
vositalarining ahamiyati
Oson va tezkor foydalanish –
materiallar istalgan vaqtda telefon,
planshet yoki kompyuter orqali
ochiladi.
Audiovizual qo‘llab-quvvatlash –
eshitish va ko‘rish orqali ma’lumot
yaxshiroq o‘zlashtiriladi.
Moslashuvchanlik – yosh, daraja
va qiziqishga mos kontent yaratish
imkonini beradi.
Natijani kuzatish – o‘quvchining
yutuqlari va xatolari avtomatik
tarzda qayd etiladi.
Interaktiv muhit yaratadi –
o‘qish jarayoni o‘yin elementi bilan
boyitilib, motivatsiya oshadi.

8.

O‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi aloqa
kuchayishi
Ko‘plab platformalar (masalan, Google Classroom,
Moodle, Kitob.uz) o‘qituvchiga o‘quvchilarning
qayerda qiyosayotganini, qancha vaqt sarflaganini
ko‘rish imkonini beradi.
Avtomatik baholash, statistika, zaif joylarni aniqlash
mumkin.
Inklyuziv ta’lim (barcha uchun ochiq ta’lim)
Ko‘zi ojiz bolalar uchun ovozli kitoblar, matnni
o‘qib berish funksiyasi.
Eshitish qobiliyati past bolalar uchun subtitr va imoishora videolari.
Disleksiya bilan og‘rigan bolalar uchun maxsus
shriftlar, ranglar.
Elektron o‘quv vositalari va interaktiv
kitoblarning ahamiyati
Masofaviy va qishloq joylarda ta’lim imkoniyati
Internet bo‘lsa, eng chekka qishloqdagi bola ham
O‘zbekistondagi eng yaxshi darsliklardan foydalana
oladi.
Pandemiya vaqtida (2020–2022) elektron resurslar
ta’limni to‘xtab qolishdan saqlab qoldi.
O‘zbekistondagi misollar (2025-yil holatiga ko‘ra):
Kundalik.uz – elektron jurnal va darsliklar platformasi
Kitob.uz – 1–11-sinflar uchun interaktiv darsliklar (ko‘pchiligi
bepul)
eO‘qituvchi, Bilimdon, ZiyoNet loyihalari
“Million” dasturi orqali maktablarga interaktiv doskalar va
planshetlar yetkazib berilmoqda
2024–2025 o‘quv yilidan boshlab ko‘plab darsliklar faqat elektron
shaklda ham taqdim etilmoqda

9.

iSpring dasturining qisqacha tavsifi va foydalari.
iSpring (aniqrog'i, iSpring Suite) – bu elektron o‘quv (eLearning) kontentini yaratish uchun mo‘ljallangan
professional dasturiy ta’minot bo‘lib, Microsoft PowerPoint bilan to‘liq integratsiyalashgan. Dastur 2006-yilda paydo
bo‘lgan va hozirgi vaqtda (2025-yil holatiga ko‘ra) 9+ versiyasi. Asosiy funksiyalari orasida animatsiyalar, video va
ekran yozuvlari, viktorinalar, rolli o‘yinlar, simulyatsiyalar va AI yordamchisi bor.
iSpring Suite quyidagi asosiy foydalarga ega:
1.Osonlik va tezlik: PowerPoint'dan foydalanishni bilgan har kim tezda interaktiv kurslar yaratishi mumkin. Mavjud
slaydlarni SCORM mos formatga aylantirish bir necha daqiqada amalga oshiriladi.
2.Interaktivlik va jozibadorlik: Viktorinalar, drag-and-drop savollar, video darslar, 3D modellar va rolli o‘yinlar
orqali o‘quv jarayonini qiziqarli qiladi. Bu o‘quvchilarning diqqatini saqlab qolish va bilimlarni mustahkamlashga
yordam beradi.
3.Moslashuvchanlik va moslik: Kurslar mobil qurilmalarda (iOS, Android) offline rejimda ishlaydi, har qanday ekran
o‘lchamiga moslashadi. LMS (masalan, Moodle) bilan to‘liq integratsiya, progressni kuzatish va statistika to‘plash
imkonini beradi.
4.Hamkorlik va AI yordami: Jamoaviy ishlash uchun bulutli platforma (iSpring Cloud), AI orqali kontentni
avtomatik yaratish va tahrirlash. Bu loyihalarni tezroq rivojlantirishga yordam beradi.

10. Interaktiv darslarni tashkil qilish jarayonida ,,Baliq skeleti” hamda interfaol metodlarni qo‘llashning ahamiyati.

O‘zbekiston ta’lim tizimida interfaol (interaktiv) metodlar 2020-yillardan boshlab keng
qo‘llanmoqda, ayniqsa “Yangi O‘zbekiston” islohotlari doirasida. Milliy ta’lim dasturi (2020–2025)
va UNICEF loyihalari (masalan, Eduten platformasi) orqali o‘qituvchilarning malakasini oshirish va
raqamli vositalar integratsiyasi ta’minlanmoqda. Bu metodlar o‘quvchilarning faolligini oshirish,
mustaqil fikrlash va guruh ishi ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan.
Baliq skeleti metodi Yaponiyada professor Kaoru Ishikawa tomonidan 1960-yillarda ishlab
chiqilgan bo‘lib, O‘zbekistonda 2018-yildan boshlab o‘qituvchilar malaka oshirish kurslarida
(ayniqsa, “Kembrij dasturi” va “Yangi metodlar” treninglarida) keng o‘rgatila boshlandi. 2024–2025
o‘quv yillarida u deyarli barcha fanlarda (ayniqsa, jamiyatshunoslik, geografiya, biologiya, ona tili,
tarix va informatika) qo‘llanilmoqda.
Metodning asosiy maqsadi : Biror muammo yoki hodisani chuqur tahlil qilish, sabab-oqibat
munosabatlarini aniq ko‘rish va o‘quvchilarda tanqidiy fikrlashni rivojlantirish
Asosiy elementlari (diagramma tuzilishi)
• Bosh qism (muammo) – tahlil qilinadigan asosiy masala yoziladi.
• Yirik “suyaklar” (asosiy sabablar guruhlari) odatda quyidagilar bo‘lishi mumkin:
• Kichik “suyaklar” (quyi sabablar) – har bir asosiy sabab bo‘yicha yanada aniq omillar yoziladi.
• Dum qismi muammoga yechim.

11. Quyida “O‘quvchilarga informatika fanini o‘qitish qiyin ” muammosi uchun “Baliq skeleti” metodining chizilgan diagrammasi

ko‘rsatilgan

12.

B-B-B JADVALI
BILAMAN
BILMOQCHIMAN
BILIB OLDIM
iSpring – bu PowerPoint’ga qo‘shimcha
dasturi
Spring’ni kompyuterga qanday
o‘rnataman?
iSpring Suite – alohida dastur,
PowerPoint’ga plagin sifatida o‘rnatiladi
(11.0+ versiya 2025-yilda)
3D kitob yasasa bo‘ladi
Rolli o‘yin (dialog simulyatsiyasi)
qanday yaratiladi?
iSpring’da 50+ tayyor personaj bor,
dialog daraxti quriladi, ovoz va
animatsiya qo‘shiladi
Interaktiv darslar yaratish uchun kerak
Telefon va planshetda ham ishlaydimi?
HTML5 formatda chiqarilgan kurslar
iPhone, Android va Windows’da offline
ishlaydi
Pullik dastur
Bepul versiyasi bormi?
14 kunlik to‘liq bepul trial bor, keyin
litsenziya kerak

13. Foydalanilgan adabiyotlar :

1. Mirziyoyev Sh.M. O‘zbekiston – 2030 yilgacha bo‘lgan strategiya. –T.: “O‘zbekiston”,
2017-2020. – 320 b.
2. Mirziyoyev Sh.M. O‘zbekiston: Milliy taraqqiyot g‘oyasi asosida. –T.: “Milliy
kutubxona nashriyoti” 2019. -256 b.
3. Kevin Siegel. iSpring Suite 9: The Essentials. –T.: “IconLogic”. 2020. -200 b.
4. https://raqamlitalim.trm.uz/ sayti.
5. https://prezi.com/p/tstu-qmljaxo/ispring/ sayti.

14. XULOSA

Bugungi kunda O‘zbekistonda zamonaviy ta’lim texnologiyalari misli ko‘rilmagan
tezlikda rivojlanmoqda: sun’iy intellekt, virtual va kengaytirilgan reallik, interaktiv platformalar,
mobil ta’lim va gamifikatsiya o‘qitish jarayonini tubdan o‘zgartirib bormoqda. Statistikaga ko‘ra,
2030-yilga kelib O‘zbekistondagi o‘quv kontentining 70% dan ortig‘i raqamli va interaktiv
formatda bo‘ladi. Bunday sharoitda oddiy PDF yoki statik prezentatsiyalar endi o‘quvchilar
e’tiborini ushlab turolmaydi – ularga “tirik”, jozibali va haqiqatga yaqin tajriba kerak.
Zamonaviy ta’lim texnologiyalari davrida iSpring Suite’dagi 3D Book funksiyasi
o‘qituvchi va trenerlar uchun haqiqiy “oltin kalit”dir. Bir necha daqiqada professional darajadagi,
ovozli, animatsiyali, to‘liq interaktiv 3D kitob yaratib, o‘quvchilarni hayajonlantirib, bilim olish
jarayonini unutilmas tajribaga aylantirish mumkin.
Bugungi kunda interaktiv metodlarsiz sifatli ta’lim deyarli mumkin emas. Ular oddiy
“bilim berish”dan “bilim qurish”ga o‘tishni ta’minlaydi va o‘quvchini 21-asr talablariga to‘liq
tayyorlaydi. O‘quvchi “tinglovchi” emas, “ishtirokchi” bo‘ladi, ichki motivatsiya ortadi, darsdan
zerikmaydi.

15. Zamonaviy ta’limda interaktiv metodlarni majburiy va doimiy qo‘llash o‘quvchini dars jarayoniga faol jalb etadigan, mustaqil

Tavsiyalar
Zamonaviy ta’limda interaktiv metodlarni majburiy va doimiy qo‘llash
o‘quvchini dars jarayoniga faol jalb etadigan, mustaqil fikrlash, muloqot qilish,
hamkorlikda ishlash ko‘nikmalarini rivojlantiradigan yondashuvlardir. O‘yin,
bahs-munozara, guruh topshiriqlari orqali dars jarayoni yanada qiziqarli bo‘ladi.
Interaktiv metodlarni darsda qo‘llashda guruhlarga kuchsiz o‘quvchilarni kuchli
o‘quvchilar bilan aralashtirish, har bir o‘quvchiga rol berish, mini-musobaqalar,
rag‘batlantiruvchi
ball
tizimlari
orqali
baholash
tavsiya
qilinadi.
iSpringda yaratilgan 3D kitob — ta’limni vizual, interaktiv va qiziqarli
qilishning samarali vositasidir. Uni darsda, mustaqil o‘qishda va baholashda
qo‘llash o‘quvchilarning idrok, motivatsiya va mustaqil o‘rganish ko‘nikmalarini
sezilarli darajada oshiradi.