M.Nuriddin(Bozor iqtisodiyoti)

1.

IQTISODIY ISLOHOTLAR VA
BOZOR MUNOSABATLARI
O'zbekiston mustaqillikdan keyin sovet
merosidagi qiyinchiliklarni yengib, bozor
iqtisodiga bosqichma-bosqich o'tdi. Bu jarayon
milliy an'analar va xalqaro tajribaga asoslangan
"O'zbek modeli" orqali amalga oshirildi.

2.

1. Bozor Iqtisodiga O'tish Tamoyillari va
O'zbekistonning O'ziga Xos Yo'li
Bozor iqtisodiyoti – erkin raqobat va
talabga asoslangan tizim. Sovet davrida
O'zbekiston paxta va xom ashyoga
ixtisoslashgan, ekologik muammolar (Orol
qurishi) va iqtisodiy qaramlik kuchli edi.
Mustaqillik tabiiy boyliklarga egalik va
milliy valyuta (so'm) joriy etish imkonini
berdi.

3.

Birinchi Prezident I. Karimovning besh tamoyili:
Iqtisod
mafkuradan
xoli bo'lsin.
Davlat –
islohotlar
rahbari.
Qonun
ustuvor.
Ijtimoiy
himoya
kuchli.
Bosqichmabosqich
o'tish.

4.

Qiziqarli fakt
1993-yilda Rossiya shartlarini rad etib, so'mkupon, keyin 1994-yilda so'm joriy etildi – bu
iqtisodiy mustaqillikning ramzi. 400+ qonun
qabul qilindi, bozor infratuzilmasi (birjalar,
banklar) yaratildi. Banklar soni 31 taga, plastik
kartalar 8 mln donaga yetdi.

5.

2. Bozor Iqtisodiyoti, Kichik Biznes va Iqtisodiy O'sish
Mustaqillikdan keyin xususiylashtirish tez
sur'atda: 1992-1996-yillarda 1 mln kishi uy
egasi, 2 mln aksiyador bo'ldi. Nodavlat sektor
sanoatning 44%, qishloq xo'jaligining 97% ni
egalladi.
Kichik biznes rivoji: 2003-yilda 155 ming ish o'rni
yaratildi. Prezident Sh. Mirziyoyev 2017-yilda
byurokratiyani tanqid qilib, tadbirkorlikni
erkinlashtirdi.

6.

Qiziqarli o'sishlar:
Avtomobilsozlik: "UzDaewoo" 1996-yilda 25
ming mashina, 2006-gacha
571 ming
Gaz-kimyo: Sho'rtan
majmuasi 1 mlrd $
sarmoya bilan.

7.

3. Qishloq Xo'jaligining O'rni va Agrar Islohotlar
Islohotlar: Sovxozlar shirkatlarga, keyin
fermer xo'jaliklariga aylantirildi.
Fermerlar soni 2001-2006-yillarda 3
baravar o'sdi; 2008-2010
maqbullashtirishda o'rtacha yer 27
gadan 80 gaga ko'paydi.

8.

Qiziqarli natijalar:
Don: 1991yilda 1,9 mln
tonna, 2014yilda 8 mln
tonna – don
mustaqilligi.
Chorvachilik: 60
ming naslli
qoramollar
importi; go'shtsutning 75%
xususiy sektor.
Dehqon xo'jaliklari: 3,5
mln, 8 mln ishchi; yalpi
mahsulotning 100%
fermer va dehqonlardan.

9.

4. Xalq Xo'jaligining Yangi Istiqbollari
Iqtisod: 6 marta o'sish, daromadlar 9 marta; Jahon bankida 63o'rin, eng tez rivojlanayotgan 5 davlatdan biri.
Eksport: 2016-yilda 1,25 mlrd $; maqsad 1,5 mlrd $.
Qishloq: Meva-sabzavot eksporti o'smoqda; 2015-yilda 7,3 mln
ton don, 2,8 mln ton meva.
2019-yil "Faol
investitsiyalar yili": xorijiy
sarmoya jalb etish, 25
ming loyiha orqali 256
ming ish o'rni.

10.

Yaratuvchi:
Prezentatsiya yaratuvchisi: Mirzabekov Nuriddin