Syrdariya-bojyndaghy-Zhabghu-memleketi

1.

Сырдария бойындағы
Жабғу мемлекеті
Ауызша тарихы және археологиялық деректер. Оғыздардың
этникалық тарихының мәселелері және олардың қазақ халқының
этногенезіндегі рөлі.

2.

Кіріспе: Сырдария аймағының тарихи
маңызы
Орталық Азияның ежелгі және ортағасырлық тарихындағы Сырдария өңірінің орны ерекше. Бұл аймақ Жабғу
мемлекетінің қалыптасуы мен дамуында шешуші рөл атқарды.
Сырдария – тарих пен өркениеттер тоғысқан өңір.

3.

Тарихи Контекст:
Сырдариядағы Жабғу
мемлекеті
Мемлекеттің Қалыптасуы
Өркендеу Дәуірі
Сырдарияның төменгі ағысындағы
IX-XI ғасырларда саяси және
оғыз тайпаларының бірігуінен
экономикалық тұрғыдан күшейді.
пайда болды.
Сауда Жолдары
Ұлы Жібек жолының маңызды торабында орналасуы ықпал етті.

4.

Ауызша Тарих: Жабғу
мен Оғыздар туралы
аңыздар
Оғыз батырларының ерліктері, Жабғу билеушілерінің даналығы мен
тайпалардың бірлігі туралы ауызша әңгімелер бүгінге дейін жеткен.
Аңыз-әңгімелер
Батырлар жыры
Эпостық дастандар

5.

Археологиялық Деректер: Жабғу
мемлекетінің растауы
Жүргізілген қазба жұмыстары Жабғу мемлекетінің бар болғанын және оның өмір сүрген дәуірін нақтылай түседі.
Ыдыс-аяқ қалдықтары
Қала қалдықтары
Тиындар
Ежелгі қыш ыдыстар мен тұрмыстық
Сырдария бойындағы ежелгі қалалар
Табылған монеталар Жабғу
заттар мәдениеті туралы ақпарат
мен бекіністердің орны табылды.
мемлекетінің экономикалық қуатын
береді.
көрсетеді.

6.

Оғыздардың Этникалық
Тарихы
01
02
Шығу Тегі
Көші-қон
Оғыздардың түрік халықтарының
VIII-XI ғасырлардағы Орталық
ежелгі тайпалық бірлестіктерінен
Азиядан Шығыс Еуропаға дейінгі
бастау алатыны.
ауқымды қоныс аударулар.
03
Тайпалық Бірлестіктер
Оғыз тайпаларының құрамы, олардың әлеуметтік құрылымы және
саяси ұйымдасуы.

7.

Оғыздардың Басқа Халықтармен Өзара Әрекеттесуі
Печенегтермен қарым-қатынас
Хазарлармен соғыстар мен одақтар
Славян халықтарымен байланыстар
Ислам әлемімен мәдени алмасу
Оғыздардың әскери жорықтары мен дипломатиялық қатынастары аймақтағы этникалық
ландшафтты қалыптастыруда маңызды рөл атқарды.

8.

Қазақ халқының
этногенезіндегі оғыздардың
рөлі
Оғыздар қазақ халқының қалыптасуына айтарлықтай ықпал еткен ежелгі
тайпалардың бірі.
Лингвистикалық
Байланыстар
Мәдени Сабақтастық
Қазақ тіліндегі оғыз тектес сөздер
музыкалық мұрадағы ортақ
мен фонетикалық ерекшеліктер.
элементтер.
Генетикалық Іздер
Заманауи генетикалық зерттеулер
оғыз компонентінің қазақ
халқының құрамында бар екенін
көрсетеді.
Дәстүрлер, әдет-ғұрыптар және

9.

Ауызша және Археологиялық Деректерді
Салыстыру
Жабғу мемлекеті туралы ауызша тарих пен археологиялық деректер бір-бірін толықтырып, өткенді тереңірек түсінуге
көмектеседі.
Батырлар жыры мен аңыздар
Қала қалдықтары мен бекіністер
Оғыз тайпаларының генеалогиясы
Қабірлер мен жерлеу орындары
Әдет-ғұрыптар мен салт-дәстүрлер
Тұрмыстық заттар мен еңбек құралдары
Екі дерек көзі де Жабғу мемлекетінің бай тарихын қалпына келтіруге мүмкіндік береді.

10.

Қорытынды: Зерттеулердің
Болашағы
Жабғу мемлекеті және оғыздардың қазақ этногенезіндегі рөлі туралы зерттеулер әлі
де жалғасуда.
Жаңа деректер
Архивтік материалдарды терең зерттеу.
Генетикалық зерттеулер
ДНҚ талдаулары арқылы этникалық байланыстарды анықтау.
Халықаралық Ынтымақтастық
Шетелдік ғалымдармен бірлескен жобалар.
Бұл зерттеулер қазақ халқының тарихи тамырларын тереңірек түсінуге жаңа жолдар
ашады.