Түргэн аялганууд. Удаан аялганууд

1.

Түргэн аялганууд
Удаан аялганууд
А, о,у,ү, э,и, я, е, ё,ю
Аа, оо, уу, үү, ээ, ии, ы. өө,
яа, еэ, ёо, юу
Арһан дэгэл.
Аадар оробо.
Олон одон.
Хооһон тогоон.
Мүргэдэг буха
Зуун түхэриг.
Эрхэтэ уншана.
Үүдэнэй барюул.
Янжама бэшэнэ.
Ёндон ерэбэ.
Юндэн хариба.
Бишыхан Дариима.
Дууша Аюуша.
Улаан таряан.
Аялган абяанууд ба үзэгүүд

2.

Шубуудай нэрэнүүдые зүбөөр
үгүүлээд,бэшэгты.

3.

Мэдүүлэлнүүдые зохёогоод, бэшэгты.
• Амтатай, тоһон, сагаан. Харгын, бурьяна,
тооһон. Ангуушан, буудаба, буугаар.
Будаба, Дугармаа, шэрээр.
• Сагаан тоһон амтатай.
• Харгын тооһон бурьяна.
• Ангуушан буугаар буудана.
• Дугармаа шэрээр будаба.

4.

Буулгажа бэшэхэдээ, точконуудай орондо
түргэн гү, али удаан аялганиие бэшэгты.
Зула с.сэг д..рэ
Зүг. ер.жэ һ..на,
Амт.тайх.н балаа
Абяагүйхэн сугл..лна.

5.

Зүб харюу
• Зула сэсэг дээрэ
• Зүгы ерэжэ һууна,
• Амтатайхан балаа
• Абяагүйхэн суглуулна.

6.

Нюдэн.
• Хандамаагай нюдэхэнүүд
• Хараханууд ба ехэнүүд.
• Уйлахатайнь хамта
• Уһа мүрэндэл болошодог.
• Энеэхэтэйнь хамта
• Элшэтэ нараар халишадаг…
Н. Дамдинов.

7.

Таабаринууд.
Гээгээгүй аад, бэдэрдэг, гэмтээгүй аад
ёолодог. (…) Хон- хон дуутай, хондолой
дээрээ дэгээтэй. (…) Урдаа һэрээтэй
дундаа хүнэгтэй, хойноо ташууртай. (…)

8.

Уншагты.
• Бархагар үүлэн баруун тээшээ зөөнэ.
Һүниндөө үлэн шоно улина. Зундаа шүүдэр
үглөөгүүр унадаг. Шүдэр үбһэн хаанашье
ургадаг. Хадатай, уулатай, модотой газарта
ангууд байрладаг. Гуталда ула хадуулха
хэрэгтэй. Унтахада дэрэ хэрэгтэй. Наран
дээрэ гараба.

9.

турлааг
борбилоо
шаазгай
тоншуул