Жасыл қаржыландыру стандарттарының талаптарына сәйкес технологияларға венчурлық инвестициялар

1.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті
«Қаржы» кафедрасы
ҚАҺАРМАН АҢСАР АЙБАРҰЛЫ
Диссертациялық жұмыс презентациясы
Тақырыбы: «Жасыл қаржыландыру стандарттарының
талаптарына сәйкес технологияларға венчурлық инвестициялар»
Ғылыми жетекшісі: Э.ғ,к., доцент ТайбекЖ.К.

2.

Тақырыптың өзектілігі. Қазіргі кезде «жасыл»
қаржыландыру мәселесі өте өзекті, өйткені экономиканың
өндірістік мүмкіндіктерінің өсуімен қатар – қоршаған ортаның
тазалығы, халықтың денсаулығы, ол – экологиялық таза өнім,
ол – «жасыл» жобалар инвестициясы.
«Жасыл» қаржыландыру – венчурлық жобаларды жүзеге
асыру үшін қажетті ұзақ мерзімді қаржыландыру жүйесі,
өйткені бұл жерде, ең алдымен жобаның экологиялық
тазалығы, қоршаған ортаға тигізер зардабының минималды
деңгейін құру мәселесі бар.
«Жасыл»
қаржыландыру
стандарттарына
сәйкес
венчурлық қаржыландыру мен кәсіпорындарға инвестициялар
тартуды бағалау барысында, еліміздегі шағын инновациялық
кәсіпкерлікті
дамытудың
тұтас
тұжырымдамасын
қалыптастыру және оны қолдауды қамтамасыз ету объективті
тенденцияларды,
экономикалық
қайшылықтарды,
кәсіпкерліктің экономикалық дамуының ішкі көздерін,
еліміздің аймақтарының даму ерекшеліктерін ескере отырып,
оны қолдаудың формалары мен әдістерін зерттемей жүзеге
асырыла алмайды.

3.

«Жасыл» қаржыландыру стандарттарына сәйкес
венчурлық қаржыландыру мен кәсіпорындарға
инвестициялар тарту мәселесі өте өзекті болғанымен,
қәзіргі таңда көптеген кәсіпорындар осы талаптарға
әлі де сай келмейді, қаржы тарту бағыттарын
білмейді, өте қымбат технологияларға қаражаттары
жетіспейді.
Сондықтан да зерттеу жұмысының өзектілігі барынша
зор, осы зерттеу саласы Қазақстандағы
кәсіпорындардың қызметін одан әрі тиімді талқылау
мен зерттемелерді қажетсінеді.
3

4.

Қорғауға ұсынылатын негізгі ережелер.
- Шетелдік технологиялар деңгейі мен жасыл қаржыландыру талаптарына сай,
венчурлық инвестициялардың Қазақстандағы
көлемі мен көрсеткіштері
зерттелді;
- шетелдердегі және Қазақстандағы ғылым мен білімнің нәтижелері
инновациялық бизнес жобаларға тартылды, инновациялық жобалардың санын
арттыру негізделді;
- венчурлық инвестициялардың экономиканың жоғары технологиялық
сегменттеріне келуі механизмі тиімді жүзеге асырылды;
- Табиғат қорғау қызметінің түрлері бойынша қоршаған ортаны қорғауға
бағыттталған қаржылар көлемін бағалау мен мәмілелердің санын
салыстырмалы талданды;
- Инновацияларды және венчурлық кәсіпорындарды қаржыландыру
шығындарының көлемін салыстырмалы талданды және бағаланды;
-Инновациялық жобаларды венчурлік қаржыландыру бойынша венчурлық
қорлардың қызметтерін жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірленді;
Қазақстандағы
кәсіпорындардың
инновацияны
енгізуі
бойынша
көрсеткіштерін салыстырмалы бағаланды;
- Өнімдік және процестік инновациялар бойынша өңдеу өнеркәсібі
кәсіпорындарының инновациялық белсенділігі көрсеткіштерін қарастырылды.
4

5.

1-ші слайдта ең алдымен инвестицияларға толық түсінік беріп, оларды жіктеп аламыз.
Құралдар салу обьектісі бойынша
Инвестициялық кезеңдегі
инвестордың қатысу сипаты
бойынша
Инвестициялау мерзімдері
бойынша
Нақты инвестициялар
- Қаржылық
инвестициялар
-
-
Тікелей инвестициялар
Қоржынды инвестициялар
Қысқа мерзімді инвестициялар
Орта мерзімді инвестициялар
Ұзақ мерзімді инвестициялар
Инвестициялық ресурстарға
меншік формасына байланысты
Мемлекеттік инвестициялар
Жеке инвестициялар
Бірлескен (аралас) инвестициялар
Шетелдік инвестиция
Кезеңдік сипаттары бойынша
Бастапқы инвестициялар
Ағымдық инвестициялар
Негізгі капиталды ауыстыру үшін;
Өндірісті кеңейту үшін;
Басқа компаниялардың бағалы қағаздарын сатып алуға;
Инновациялық технологияларға салынатын инвестициялар
Инвестициялау мақсатына
байланысты

6.

Слайд 2. Инвестициялардың мәнін ашу.
Жалпы экономикада инвестицияларға әртүрлі түсініктер мен ұғымдар беріп,
олардың тиімділігін анықтайтын әртүрлі пікірлер кездеседі.
Мысалы Еуропалық зерттеушілердің бекіткен әдістемелері бойынша
«инвестиция» терминін белгілі бір қаржылық нәтижелерді күтумен байланыстырады,
яғни олардың бағалы қағаздарды сатып алу жағдайында өз өндірістерін кеңейтуіне
мүмкіндіктер беріледі, сондай-ақ нақты активтерді өндіру үшін қажет (машиналарды,
ғимараттарды, құрылыстарды, көлік құралдарын және т.б.) сатып алуды, белгілі бір
өнімдерді өндіру және өткізу сипаттайды.
Американдық әдістемеде сонымен қатар «Инвестициялар» мен «Капитал
салымдары» категориялары теңестіріледі, әсіресе олардың экономикалық мазмұны
бойынша жылжымайтын мүлікке инвестициялау бағытын ұстанғанын көрсетеді.
Австрияның экономикалық мектебі инвестицияны болашақтағы қажеттіліктерді
қанағаттандыру үшін бүгінгі қажеттіліктерді қанағаттандыру, бірақ үлкен көлемде
капитал алмасу кезеңі ретінде сипаттайды.
Ал, Француз экономисі П.Массе «Инвестициялау – инвестицияланған
құндылықтардың көмегімен болашақтағы жақсы нәтижелерге қанағаттану әрекеті»
деп түсіндіреді.

7.

Слайд 3. Жалпы тікелей жеке және венчурлық инвестициялар салу
индустриясында компанияда инвестицияларды құю сатысы мына келесі кезеңдерден
тұрады:
1.«Ең бастапқы кезден бастап» (Seed) — компанияның немесе кәсіпорынның ең
басында құрылу сатысында, жоба немесе бизнес-тұжырымдама бар кезде ғана,
кәсіпорындарды басқару шараларын ұйымдастыру барысы қолға алынады.
2 «Старттық» (Start-up) - Кәсіпорынның жақын аралықта құрылғанын, тәжірибе
көрсетудегі сипаттары бар, өндірісті ұйымдастыруды қамсыздандырады мен өнімдерді
нарыққа тездетіп шығаруды қамсыздандырады.
3 «Ерте өсу» (ерте кезеңде өсу) – кәсіпорын осы кезеңде дайын өнімдерді көптеп
шығарады, коммерциялық тұрғыдан өткізуді жүзеге асырады, алайда әлі де пайда
тұрақталмаған саналатын кезең.
4.«Ұлғайту, өсу, кеңейту» (expansion) - компанияның нарықтағы белгілі ұстанымдары
бар, пайда алу барысы жоғарылайды, өнім өндіру мен өткізуді ұлғайтуды, қосымша
маркетингтік зерттеулерді жүргізуді, негізгі қорларды, капитал саламдарын арттыру
қажеттіліктері туындайды.
5.«Шығып кету» (Еxit) — компанияның ең қарқынды дамыған кезі, осы кезең
7
аралығында акцияларды стратегиялық тұрғыдан инвесторларға өткізу немесе қор
рыногына алғашқы орналастыру жүзеге асырылады.

8.

Слайд 4. Венчурлық инвестициялық қызметтер, бұл - (ағылшын тілінен «venture» –
шығындылығы бар кәсіпорындар деген мағына) тәуекелді және технологиялық маңызды жобаларға
ұзақ мерзімді капитал құю. Венчурлық инвестициялау қызметі - технологиялық инновациялық
кәсіпорындарды қаржыландыру мәселелерінің қорытындылары, стартаптар құру мен жаңа
идеяларды мақсаттау. Ал «жасыл» қаржыландыру стандарттарының талаптарына сай келетін
венчурлық технологияларды қолдану, бұл – жаңа технологияларды басқару бойынша тәжірибе
алмасу, әртүрлі жобаларды кәсіпорын қызметіне енгізуді көздейтін жаңа форма.
Кейбір елдерде, көбінесе венчурлық қорларды инвестицияларды сыртқы инвесторлардың немесе
жеке банктер мен сақтандыру компанияларының аффилиирленген (еншілес) құрылымдары ретінде
құрады, бас компанияның клиенттерінің мүддесі үшін жүзеге асырады.
АҚШ венчурлық қорларының үштен бірінен астамы (34%) Қытайды, ал 24% Үндістанды
халықаралық экспансияның басты назарына айналдыруға «Deloitte & Touche» консалтингтік
компаниясының 2011 жылдың маусымында жариялаған «Жаһандық венчурлық капитал» қаржылық
есептілігіне сәйкес ниетті болып отыр екен.
ҚХР-ға венчурлық капитал есебінен өндіріс көлемін Ұлыбританияны (2,8 млрд. доллар)
айналып өтіп, АҚШ-тан кейін әлемде екінші орын алуға мүмкіндік беретін мысалдың бірі, 2013-ші
жылы Қытайдағы жаңадан ашылатын кәсіпорындарға венчурлық капиталды инвестициялау 55% ға бірден өсіп, жиынтығы 2,9 млрд.долларды құраған, бұл «Венчурлық капитал» құрылымындағы
тараған жақсы үрдістер бойынша, деректерді сұрыптау мыналарды сипаттайды. Ал алдағы
8
уақыттарда дамушы елдердегі инвестициялардың қарқынды өсуі жалғасады, бірақ Еуропаға
салынған инвестициялар көлемі кезең-кезеңімен қысқара береді.

9.

Слайд 5. Бұрын көбінесе дамыған елдерге ағылып жатқан капиталдың Қытай мен
Үндістандағы венчурлық қаржыландырудың жоғары өсу қарқыны, осы елдерге қарай ағып
жатқанын көрсетті.
Американдық венчурлық қорлар соңғы жылдары капиталды Еуропадан шығыс және Орта
Азияға белсенді түрде ығыстыра бастады.
Алайда, Азия елдерінде венчурлық қаржыландырудың көлемінің белсенді қарқынды өсуіне
қарамастан, АҚШ пен Еуропа тарапынан, венчурлық капиталдың негізгі нарығы АҚШ болып қала
береді.
Мысалы, 2013 жылы АҚШ-қа барлық салынған венчурлық капиталдың 10 млрд. – дамудың
алғашқы кезеңдеріндегі компанияларға инвестиция салуға бағытталса, ал жалпы көлемі 28,4
млрд.долларды құраған болса, ал 2011 жылғы АҚШ венчурлық капиталистері 35 млрд. долларды,
құраған.
Салыстырмалы алғанда, Қазақстанда оның көлемі 0,01% - дан аз немесе шамамен 3 3-5 млрд-қа
жетеді, ал Швецияның тікелей және венчурлік инвестициялар нарығы ЖІӨ-нің шамамен 1,4% -ын
құрайды. Ал Еуропада 2011 жылы тікелей инвестициялар мен венчурлық капиталға деген сенімнің
өскенін көрсетті, ал бұл қорлармен жұмылдырған қаражаттың ең жоғарғы сомасы – 112 млрд.
шамасында тұр. Барлық тәжірибеде жүзеге асырылған инвестициялар да 70 млрд.сомасында тұр.
Венчурлық инвестициялаудағы жоғары тәуекелдерге байланысты,
(венчурлық бизнес)
Қазақстанда көптеген инвесторлар жобаларды жанама емес, өз бетінше басқаруды жөн көред.
9

10.

Венчурлық инвестициялаудағы жоғары тәуекелдерге байланысты,
(венчурлық бизнес) Қазақстанда
көптеген инвесторлар жобаларды жанама емес, өз бетінше басқаруды жөн көреді, венчурлық инвестиция мен
тікелей инвестициялаудың айырмашылықтарын келесі 6-шы слайдта көрсетеміз.
Тікелей (дәстүрлі) инвестициялар
Басқаруға инвестиция
(акцияның бақылаушы үлесі, негізгі
капиталға нақты инвестиция)
Венчурлық инвестициялар
Әлемді өзгертуге қабілетті жобалар,
ерекше технологиялық стартаптар
Тікелей инвестициялар қаржылық
бөлудің ортасында ақшаны
қайтаруды ұйымдастырады
Венчурлық инвестициялар осы
бөлудің соңында ақшаны
асимметриялық қайтаруды тіркейді
Дәстүрлі инвесторлар тәуекелдерді
бағалап, пайданы жоспарлайды
Венчурлық инвесторлар салынған
ақшаның жобаның ақталатынын не
ақталмайтынын зерттейді
Дәстүрлі не тікелей инвестициялар
компанияны басқаруды бақылауда
ұстап отырудың қадамы
Венчурлық инвесторлар басқарудағы
позицияны сақтауға тырысады.
Қажет болған жағдайда
венчурлық инвесторлар бизнес-үлгіні
тез өзгертуге тырысады

11.

7 слайдта Венчурлық қаржыландыру механизмі берілген.
Венчурлық қордың инвестициялық ресурстары ірі және табысты кәсіпорындарға айналу
мүмкіндігі бар венчурлық компанияларға арналғанын көреміз.
Бұл мүмкіндіктер, әсіресе жаңа өнімді немесе жаңа технологияны дамытудың алғашқы
кезеңдерінде сәттілікке кепілдік бермейді. Соныен қатар венчурлық капитал механизмінің күрделі
тұстары да жетерлік.
Қызметін жаңа бастайтын компания алдына кең мақсаттар
қояды және инвесторларды шақырады
Инвестор ақша бөледі, бірақ оның орнына бизнестен үлес
алады
Егер компания өз мақсатына жетсе, инвестордың
пайдасы бірнеше есе артады. Олай болмаса,
инвестор бәрін жоғалтады

12.

Қәзіргі кездегі Қазақстандағы венчурлық эко жүйе субьектілері
Халықаралық
Жергілікті
Тәуелсіз
Венчурлар
Мемлекетпен
қаржыландырылат
ын
Astana
hub
Myventures,
falconru,
ACTIVAT, JAC,
M.MOST
Tumar venture
fund, Sentras,
tech garden KZ.
Chevron
Most businees
incubator
Tuz ventures, 500, Big
Sky capital, sturgeon
capital, Plug and Play
Seven
ADV ventures,
quest ventures,
Singul
Digital
road
KBTU
Инкубаторлар мен акселераторлар
8-слайдта еліміздің венчурлық қаржыландыру нарығының субьектілерінің түрлерін беріп отырмыз.
Нарықтың дамуымен қатар, венчурлық қорлардың қызметтеріның аясы да барынша артып келеді, олардың түрлері
жылдан-жылға артып отыр. Кейбір ірі халықаралық венчурлық қорлар Қазақстандағы кәсіпорындарға
инвестициялар салуға құлшынып отыр.
Қәзіргі кездегі Қазақстандағы венчурлық қаржыландыру субьектілерінің жіктелуі 8слайд.

13.

Слайд 9. Қазақстандағы венчурлық инвестициялар қызметін талдайтын болсақ, белгілі бір
елдегі инновацияны дамытуға күш салудың тиімділігі нәтижелерін жыл сайын инновациялардың
қорытынды индексі, объективті түрде бағалауға мүмкіндік береді.
Инновациялардың индексі бойынша, 2022 жылы Қазақстан әлемдік рейтингте 132 елдің
ішінде 83-орынға тұрақтады, және Орталық және Оңтүстік Азия аймағында Өзбекстаннан ғана
қалып 4-ші және (олар сәйкесінше 82 және 3-орындарда) 83 орынды иеленген.
2022 жылдың қорытындысы бойынша Республика бойынша жалпыланған ЖІІ көрсеткіші
Қазақстан 24,7 баллды құрады. ЕАЭО елдерінің ішінде ең жақсы көрсеткіштер Ресей Федерациясы
– 34,3 ұпаймен 47-орын, Беларусь Республикасы – 77, 27,5 ұпаймен Армения – 26,6 ұпаймен 80орынды тұрды.
Алайда венчурлық қаржыландыру нәтижелері жаман деп айтуға негіз жоқ, өткен жылдарға
көз салатын болсақ, 2003-ші жылы инновациялық өнімдер (тауарлар, көрсетілетін қызметтер)
көлемі 65020,4 млн.теңгені құраса, 2019-шы жылы 1113566,5 млн.теңгені құрап, өсім 94,1 пайызды
құраған.
2010 жылмен салыстырғанда 2022-шы жылдың басында инновациялық өнімдер мен
қызметтер көлемі 87,2 %-ке өскен екен.
Ал аймақтар бойынша талдаулар жасағанда, Шымкент қаласында бұл көрсеткіштер 97,7 %-ке
дейін артты. Қазақстан Республикасының стратегиялық мақсаты – көш бастап халықтың әл-ауқаты
мен адамдардың жоғары технологияларға қол жеткізуін, бизнес пен адами капиталдың бәсекеге
қабілеттілігі.
13

14.

Слайд 10 -ҚР-ның инновациялық өнімдеріндегі ЖІӨ-гі үлесі

15.

Келесі 11 – слайдта венчурлық қаржыландырудың қарқыны туралы көрсеткіштер беріліп отыр.
Мысалы инвесторлардың типіне байланысты венчурлық қаржыландырудағы мәмілелер құрылымының
шамасы көрсетілген.
Инвесторлар санына байланысты венчурлық қаржыландырудағы мәмілелер
құрылымы (мәмілелелер санына байланысты)

16.

Слайд 12 - Экономикалық қызмет түрлері бойынша инновацияларға жұмсалған шығындар
(млн. теңге)
Соның ішінде
Экономиканың құрылымдық салалары
Шығыстар, жалпы
Барлығы
Ауыл, орман, балық шаруашылығы
Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьер қазу
Өңдеу өнеркәсібі
Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық су және ауаны
кондициялау
Суды жинау, өңдеу және тарату
Ақаба суларды жинау және өңдеу
Қалдықтарды жинау, өңдеу және жою; материалдарды қайта өңдеу
Ластануды жою жөніндегі қызмет және қалдықтарды жою
қызметтері
Құрылыс қызметі
Көтерме және бөлшек сауда; автомобильдер және мотоцикл жөндеу
Көлік және жинақтау саласы
Ақпарат және байланыс саласы
Қаржы және сақтандыру қызметі
Сәулет, инженерлік ізденістер, техникалық сынақтар мен талдау
Ғылыми зерттеулер және әзірлемелер
Жарнама қызметі және нарықты зерттеу
Өзге де кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет
Жоғары білім беру қызметтері
Денсаулық сақтау саласындағы қызметт
Ескертпе – ҚР Ұлттық экономика бюросы деректері негізінде жасалды.
Өнімдік инновацияларға
Бизнес-процестік инновацияға
1 820 818.5
31 047.2
108 995.3
1 358 039.3
1 384 207.5
3 827.4
4 114.8
1 185 184.0
436 611.0
27 219.8
104 880.5
172 855.3
45 419.8
34 100.8
11 319.0
1 674.3
797.7
752.5
-
1 674.3
797.7
752.5
0.1
-
0.1
2 720.5
21 007.0
39 963.9
94 951.4
9 339.4
44 631.3
5 896.7
21 382.9
34 199.2
1 192.8
8 193.2
4 950.2
90 365.4
3 015.9
19 485.5
4 291.1
15 741.7
9 744.6
1 527.7
12 813.8
35 013.7
4 586.0
6 323.5
25 145.7
1 605.6
5 641.1
16
24 454.6

17.

Слайд 13- Негізгі капиталға салынған инвестициялардың НКИ элементтерінің
технологиялық құрылымы

18.

Слайд 14- Қазақстандағы Инновациялық кәсіпорындардың саны
Өңірлер мен аумақтар
2015 ж.
2016 ж.
2017 ж.
2018 ж.
2019 ж.
2023 ж.
Қазақстан Республикасы
Ақмола
Ақтөбе
Алматы
Атырау
31 784
1 325
1 236
1 643
1 276
31 077
1 301
1 234
1 648
1 193
30 854
1 299
1 149
1 797
1 145
30 501
1 207
1 174
1 830
1 161
28 411
1 148
1 144
1 715
1 081
30610
1165
1127
1326
1031
Батыс Қазақстан
Жамбыл
Қарағанды
Қостанай
Қызылорда
Манғыстау
Павлодар
Солтүстік Қазақстан
Түркістан
857
852
2 340
1 502
846
1 027
1 354
1 047
884
917
834
2 235
1 438
812
1 060
1 286
1 049
905
932
846
2 309
1 475
784
1 131
1 292
1 023
939
952
841
2 289
1 342
756
1 128
1 272
1 013
927
834
739
2 175
1 357
653
988
1 148
964
795
837
758
1890
1314
625
1055
1122
1042
910
Шығыс Қазақстан
2 091
1 985
2 010
2 050
1 836
1277
Нұр-Сұлтан қаласы
Алматы қаласы
4 103
7 970
4 003
7 716
4 039
7 124
3 975
6 997
3 821
6 646
4177
8122
Шымкент қаласы
1 431
1 461
1 560
1 587
1 367
1532

19.

Слайд 15- Табиғат қорғау қызметінің түрлері бойынша қоршаған ортаны қорғауға бағыттталған
қаржылар (мың теңгемен) мәліметтерге сай, өкінішке орай жалпы инвестициялар құрылымындағы
жасыл экономика инвестициялары үлесі барынша аз, 1,0-1,6 аралығында тұр.
Жылдары/ салалары
Қоршаған ортаны қорғау
инвестициясы
оның ішінде:
2013
2014 2015 ж.
2018
2019
2020
2021
2022
77 500 390 103 492 239
82 883 241 111 161 429
198 721 626
173 618 612
171 165 359
159 660 892
атмосфералық климатқа
26 814 662
27 055 689
24 936 285
10 333 129
11 008 007
15 426 845
8 046 476
38 098 797
ағынды суларды тазалауға
18 774 846
41 811 568
15 185 784
6 179 506
2 909 014
11 775 069
31 016 559
43 455 884
қалдықтармен жұмыс істеуге
8 026 180
16 941 313
14 130 750
7 541 510
9 069 412
11 151 011
14 408 303
8 719 731
топырақты, су қалпына келтіру
биоалуантүрлілікті сақтауға
радиациялық қауіпсіздікке
10 612 203
135 039
196 557
13 436 431
163 802
71 315
10 448 523
687 843
192 253
9 882 630
3 573 298
90 958
8 775 234
4 154 484
x
7 108 863
5 236 991
34 392
10 485 558
755 868
149 142
11 292 452
1 984 879
260 287
ғылыми-зерттеу жұмыстарына
"Жасыл экономикаға" қатысы
бар табиғат қорғау қызметіне
оның ішінде:
722 344
789 757
332 901
323 022
82 229
475 202
327 785
84 404
12 213 408
3 096 380
16 968 902
73 220 792
162 722 471
122 410 239
105 952 068
55 764 458
9 042 494
906 487
490 287
872 208
7 487 656
655 538
70941690
1793464
162 448 828
234 749
114 218 620
5 959 183
98 901 557
4 833 394
44 910 238
6 843 924
1,3
1,6
1,2
жаңартылатын энергия көздеріне
энергия тиімділігін арттыру
Жасыл экономика
инвестициялары үлесі
1,0 1,6
1,4
1,3
1,0

20.

Сипаты
2014
1
Экологиялық инновация
кәсіпорындары саны
2
Экологиялық
инновациялардағы
белсенділік
3
Жиынтығындағы экологиялық
инновация үлесі
247
2015
338
2016
312
2017
213
2018
84
2019
13,1
10,8
7,2
2,6
2021
2022 ж.
65
88
97
0,2
0,3
0,3
2,0
3,0
3,0
72
1
1,1
1
0,7
0,3
0,3
Кесте 11- Экологиялық инновациялары бар кәсіпорындар саны
12,7
2020
2,2
Ескертпе – ҚР статистика агентігінің материалдары негізінде жасалды
Берілген 16- слайдта еліміздегі қәзіргі кездегі экологиялық инновациялары бар кәсіпорындардың
саны туралы мәліметтер берілді (слайд 16
Кесте 11- Экологиялық инновациялары бар кәсіпорындар саны
Деректерге орай, экологиялық инновациялары бар кәсіпорындар саны 2014-шы жылмен
салыстырғанда кеміген, инновациялардың жиынтығындағы экологиялық инновация үлесі де азайды.
Кесте 12–де инновация түрлері бойынша экологиялық инновациялар саны берілген мәліметтер бар

21.

Слайд 17 Кәсіпорындардың технологиялық венчурлық инновацияларды енгізу
алмауының негізгі себептері

22.

Слайд 18 - Қәзіргі кезде еліміздегі инновациялық технологиялық қаржыландыру бойынша венчурлық
қызметтерді дамытудың аясында шешілетін міндеттер ретінде төмендегілерді атап өтуге болады.
Инновациялық жобаларды венчурлік қаржыландыру инвесторлар мен кәсіпкерлер арасындағы
қаржылық делдал болып табылатын арнайы венчурлық қорлар арқылы жүзеге асыру;
Шетелдік технологиялар мен алдыңғы қатарлы халықаралық іскерлік құзыреттерді, қаржы
қорларын серіктестер арқылы Қазақстанға беруге көмектесу;
Венчурлық инвесторлар қызметі мен делдал саналатын бизнес серіктестерін барынша
дамыту;
инновациялық нарықта стратегиялық коммуникация құру;
Экономиканың жоғары технологиялық сегменттеріне білікті инженерлік кадрлардың келуіне
ықпал ету;
Қоғамда технологиялық кәсіпкердің «Ең үздік өнеркәсіп иесі» ретіндегі имиджін қалыптастыру
22

23.

Слайд 19. Қорытынды.
Жалпы алғанда, «жасыл» экономикаға шұғыл көшу ерекше пайдалы және тиімді бес негізгі
бағытқа бөлінеді және мына сипатта көрінеді:
— оның аясында Үкіметтер қысқа мерзімде ең үлкен табысқа қол жеткізе алады;
— инновациялық және трансформациялық енгізу мақсатында қысқа және орта мерзімді
перспективада өзгерістер орын алады, түрлі секторлардағы жасыл экономика қызметін
дамыту қажетті.
— мемлекеттік инвестициялар мен шығыстардың деңгейін (ынталандыратын салалардағы
шығындарды оңтайландыру)
— «жасыл» экономика) талаптарына сай экологиялық салықтарды және басқа да нарық
құралдарын пайдалану, ең төменгі деңгейдегі қоршаған ортаға сыртқы әсерді азайту және
нарықтың әлсіздігін өтеу;
— экологияға зиянды бюджеттік субсидияларды реформалау (үкіметтің шектеулері, табиғи
капиталды тоздыратын салаларға сыйлықты қолдау);
— Халықаралық қаржы жүйесіндегі жасыл инвестициялардың көлемін арттыру мен
заңнамалық реттеуді жетілдіру арқылы жаңа нарықты құру;
— экология және ресурстарды пайдалану саласындағы халықаралық ынтымақтастықты
дамыту.
23

24.

24

25. СПАСИБО

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!!!