Көру қабілеті бұзылған адамдарға арналған сенсорлық көмекші құрылғыны жасау

1.

Автоматтандыру және ақпараттық технологиялар институты
Роботты техника және автоматиканың техникалық құралдары кафедрасы
Көру қабілеті бұзылған адамдарға арналған
сенсорлық көмекші құрылғыны жасау
Серік Дидар
1

2.

1 Зерттеу
2 Мәселе
3 Тапсырма
4 Өзектілігі
5 Жобаны жүзеге асыру
6 Қортынды
2

3.

Қазіргі уақытта көз жанары нашар жандар саны азайып келеді.
Алайда ғалымдар көзі көрмейтіндер саны айтарлықтай өсе
беретінін айтады.188 елдің қорытындысы бойынша әлемде 200 млн
адам көз жанарынан зардап шегуде.2050 жылға қарай бұл
көрсеткіш 550 млн-ға жетеді. Ресми мәлімет бойынша,
республикада көру нашарлығымен 1 миллиондай адам тіркелсе,
оның әрбір он алтыншысы ересек, әрбір сегізіншісі жасөспірім,
әрбір жиырмасыншы балалар көз ағзасы патологиясының қандай
да бір түрімен сырқаттанады. Сондай-ақ елімізде қазіргі уақытта
20 мыңнан астам көз ауруының мүгедегі бар.
3

4.

Мәселе
Зағип адамдардың алдында тұрған маңызды мәселе-дұрыс орналасу құралдарының болмауы, бұл олардың
бағдарлануы мен қозғалуын қиындатады.Қазіргі уақытта бірнеше позициялау құралдары бар, бірақ әртүрлі
себептермен олар барлық жағдайларға әмбебап қолданылмайды.
Біріншіден, қазіргі заманғы позициялау құралдары әдетте
карталар мен көрсеткіштер сияқты визуалды ақпаратқа
сүйенеді.Соқыр адамдар үшін бұл ақпарат көрінбейді,
сондықтан олар өздерінің орналасқан жерін немесе
мақсатын дәл анықтай алмайды.
Екіншіден, кейбір қолданыстағы позициялау құралдары
дыбыстық белгілерге немесе діріл кері байланысына
сүйенеді, бірақ бұл әдістер көбінесе интуитивті емес
және түсініспеушіліктерді оңай тудыруы
мүмкін.Мысалы, зағип адамдар бейтаныс ортадағы
әртүрлі дыбыстардың немесе тербелістердің мәндерін
қалай ажырата алады?Бұл құралдарды стандарттау мен
біріздендірудің болмауы пайдалану мәселелеріне әкелді.
4

5.

Тапсырма
Дәлірек айтқанда
Arduino Nano
микроконтроллер
негізіне сенсорлық
көмекші құрал жасау
Сонымен қатар
бағдарламалық
жасақтамасын жасау
және корпусын жинау
Өзіндік құнын
есептеп шығару
5

6.

Қазіргі заманғы көру қабілеті нашар адамдарға
техникалық құрылғы – өте күрделі технологиялық
обьект болып саналады. Обьектіде шешілетін
негізгі технологиялық тапсырмалар – зағип және көру
қабілеті нашар адамдарға еріп жүретін адамға
немесе арнайы даярланған иттерге тәуелді болмай
дербес сапар жасауға мүмкіндік береді.
6

7.

Жобаны жүзеге асыру
*Arduino Nano микроконтроллер
*HC-SR04 ультрадыбыстық диапазоны
*MP3 Player Mini
*Динамик
*Флэщ-диск
*Zvukograf
*Сыртқы батареялар
*Өшіріп қосушы түйме
7

8.

Технология
ЦП
Қоректендіру
блогы
8

9.

9

10.

10

11.

№
Атауы
1
Типі
Артықшылықтары
Кемшіліктері
Бағасы
Радиожиілікті
Сәйкестендіру
жүйесі (RFID)
LSCM радиожиілікті Сәйкестендіру
(RFID) технологиясы және дауыстық
навигация арқылы нашар көретіндерге
Нұсқаулық беретін портативті нашар
көретін жүйені әзірледі, бұл оларға
межелі жерге ең қысқа маршрутпен
жетуге көмектеседі; бұлттық
технологияның арқасында карта
деректерін нақты уақытта жаңартуға
болады және пайдаланушылар
географиялық шектеулерсіз
навигациялық мүмкіндіктерді пайдалана
алады. Жүйе сонымен қатар көру қабілеті
бұзылған адамдардың өмірін ыңғайлы
ету үшін объектілерді белгілеу сияқты
басқа мүмкіндіктерді ұсынады
Айтарлықтай бағасы қымбат
сонымен қатар молбильді
құрылғысы бар жандара ғана
қол жетімді
4 000 000
2
Электронды
Нұсқаулық
Соқырларға арналған электронды
нұсқаулық-бұл сіздің алдыңыздағы
кедергілерді тани алатын және
пайдаланушыларға дыбыс немесе діріл
арқылы кері байланыс бере алатын,
соқтығысудан аулақ болуға және
шарлауға көмектесетін көмекші құрал.
Жоғары биіктіктегі кеңістікті
көре алмайды
50 000
3
Сенсорлық көмекші
Зағип және көру қабілеті нашар
адамдарға кеңістікте жақсы шарлауға
мүмкіндік береді, бұл
олардың қоғамдағы әлеуметтік
бейімделуін жеделдетуге және өмір
сапасын жақсартуға әкеледі
Өлшеу арақашықтықтың кең
болмауы
35 000
11

12.

Қортынды
Дипломдық жоба барысында көздерінің көру қабілеті бұзылған адамдарға
күнделікті тұрмыс-тіршілігін жасауға ықпал ететін арнайы датчиктермен
жабдықталған нашар көретін адамдарға арналған сенсорлық құрылғысының
макеті құрылды. Жобаланған макеттің жасалуы мен құрастырылуы толық
сипатталды, атап айтқанда құрылғының құрастырылуы, датчиктер мен
атқарушы механизмдердің орналасуы, басқарушы блокка қосылуы. Макетті
құраушы элементтердің негізгі ерекшеліктері қарастырылды. Жұмыс
макетіне тестілеуді өткіздім. Сынау нәтижелері бойынша макет келесі
басқарылатын параметрлердің берілген мәндерін ойдағыдай қамтамасыз
етті: датчиктерден алынатын деректер есебінен адамға, яғни құрылғыны
тұтынушыға бөгеттердің қай жағынан келіп тұрғанын динамик арқылы
қазақша дыбыстау соң дәл жеткізу.Жобаны орындау барысында алға
қойылған барлық тапсырмалар шешілді.
12

13.

Назарларыңызға
рахмет!
13