Ғимараттар мен үймереттердің инженерлік жүйелері пәні

1.

ҒИМАРАТТАР МЕН ҮЙМЕРЕТТЕРДІҢ
ИНЖЕНЕРЛІК ЖҮЙЕЛЕРІ ПӘНІ
5 КРЕДИТ
15 ДӘРІС
Лектор: PhD, аға
оқытушы
Абдикерова Улия
Бактыбаевна

2.

9- Сабақ
Жылыту жүйелерінің жүйелері мен жабдықтары
Сұрақтары:
9.1 Сумен жылыту жүйелері.
9.2 Биік ғимараттарды жылыту ерекшеліктері.

3.

Сумен жылыту жүйелері бір қатар белгілермен
ерекшеленеді:
•-сыртқы қоректендіру көздерінен және жеке дербес жылумен
а) қорек көзге:
б) жүйеде су айналымын
қосу:
в) магистральдардың
орналасуы:
жабдықтау көздерінен, оның ішінде шатыр қазандықтарынан
жылу желілеріне қосылатын орталық жүйелер;
• - пәтер жүйелері (бір пәтерге арналған жылу генераторы);
• - гравитациялық жүйелер (судың табиғи айналымы);
• - жасанды айналым жүйелері (сорғы немесе су ағынды
элеваторы);
• - жеткізу магистралінің жоғарғы таратуымен және кері
магистральдың төменгі таратуымен;
• - жеткізу және кері магистральдардың төменгі таратуымен;
• -аударылған жүйе (төменгі жеткізу құбырлары және кері
магистральдің жоғарғы орнатылуы);

4.

г) жеткізу және кері
магистральдардағы су
қозғалысының
бағытына:
д) көтергіштердің
орналасу схемасы
бойынша:
е) жылыту
аспаптарының жылу
беруді реттеу схемасы
бойынша:
• - тұйық (ыстық және салқындатылған судың қозғалысы
қарама-қарсы);
• - судың ілеспе қозғалысымен (жеткізу және кері
магистральдардағы ағындардың бағыты сәйкес келеді);
• - бір құбырлы тік және көлденең;
• - бір құбырлы П және T-тәрізді;
• - сәулелік бір құбырлы және екі құбырлы;
• - су бойынша жеке реттеу;
• - әуе бойынша жеке реттеу;
• - автоматты реттеумен;
ж) жеткізу магистраліндегі судың
есептік температурасына
байланысты:
< 70 °С – төмен температуралы жүйе;
70-100 °С – орташа температуралық жүйе;
> 100 °С – жоғары температуралық жүйе.

5.

9.1 сурет – Жоғарғы таратуымен және әр түрлі (шартты)
конструкциядағы көтергіштері бар тік бір құбырлы су
жылыту жүйесінің схемасы
I – ағынды көтергіш; II және III – сәйкесінше осьтік және ығысқан жабу учаскелері бар
көтергіштер; IV және V – ағынды реттелетін көтергіштер; 1 – кері магистраль; 2 – жылыту
аспаптары; 3 –КРП крандары; 4 – осьтік жабу учаскесі; 5 – жеткізу магистралі; 6 – негізгі
көтергіш; 7 – кеңейту багы; 8 – ығысқан жабу учаскесі; 9 – ағынды ауа жинағыш; 10 – айналма
учаске; 11 – КРТ крандары; 12 – айналым сорғысы; 13 – жылу алмастырғыш.

6.

9.2 сурет – Төменгі таратумен және әртүрлі (шартты)
конструкциялы П-тәрізді көтергіштері бар тік бір құбырлы су
жылыту жүйесінің схемасы
I – КН конвекторлары бар ағынды көтергіш; II және V – КА
конвекторлары (II) және радиаторлары (V) бар ағынды реттелетін
көтергіш; III – радиаторлары бар ағынды көтергіш; IV – радиаторларға
қарай ығысқан жабылатын учаскелері бар көтергіш.

7.

9.3 сурет «аударылған» су айналымы, ағынды кеңейту бағы және
әртүрлі (шартты) конструкциялы көтергіштері бар тік бір құбырлы
су жылыту жүйесінің схемасы

8.

9.4 сурет – Жоғарғы және төменгі таратуымен тік екі құбырлы су
жылыту жүйесінің схемалары (төменгі таратудаII және III
көтергіштершартты түрде әр түрлі дизайнда)
1 және 2 – беру (Т1) және кері (Т2) магистральдар; 3 және 4 – беру және кері көтергіштер; 5 –
жылыту құрылғылары; 6 – КРД крандары; 7 – негізгі көтергіш; 8 – кеңейту багы; 9 –ауа желісі; 10
– ауа крандары; 11 – кеңейту багыныңжалғаушы құбыры; 12 – айналым сорғысы; 13 – жылу
алмастырғыш.

9.

9.5 сурет – Екі құбырлы жылыту жүйесінің пәтерлік сымдары

10.

а – екі құбырлы сәулелік;
б – бір құбырлы ілеспе;
9.6 сурет – Әр түрлі пәтерлік тарату:

11.

в – екі құбырлы тұйық
9.6 сурет – Әр түрлі пәтерлік тарату:

12.

Тұрғындар мен пайдалану қызметтері үшін пәтерлік таратудың
артықшылықтары:
- мұндай жүйе пайдалану қызметіне апат болған жағдайда немесе жылыту
құрылғыларын жөндеу немесе ауыстыру қажет болған жағдайда бір ғана пәтерді
ажыратуға мүмкіндік береді;
- құбырлардың басқа пәтерлерден тәуелсіздігі иесінің қалауына байланысты пәтерді
жылытуды жеке жобалау мүмкіндігін ұсынады;
-пәтерлік жүйе пәтердің жылу есептегіштерімен жабдықталуы мүмкін, бұл
микроклиматтың ең үнемді параметрлерін орнатуға мүмкіндік береді;
- пәтерлік жүйенің құрылғысының құны тік көтергіштері бар стандартты схемалармен
шамалас болады, бірақ тиімді.
Қазіргі уақытта бұл жүйелерге сұраныс артып келеді, өйткені олардың тік
жүйелерге қарағанда белгілі бір артықшылықтары және келесі мүмкіндіктері бар:
- әр пәтердің жылу энергиясын ескере отырып, тік жүйеде мұны орындау мүмкін емес;
-пәтерді жөндеуге арналған тік көтергіш-таратқыштан жеке ажырату, бұл басқа пәтерлердің жылу
режиміне әсер етпейді;
- жылыту жүйесін құрылыс дайындығына қарай, қабат бойынша іске қосу, бұл тік жүйемен қосымша
шығынсыз мүмкін емес;
- көлденең жылыту жүйесі тік жүйеге қарағанда эстетикалық жағымды, өйткені бөлмелердегі
көтергіштер жоқ, ал диаметрі 15 мм (20 мм) құбыр плинтус тақтасының артымен өткізіледі;
- магистральды құбырды плинтустың артына төсеу ірі панельді ғимараттардағы қабырғаға салынған
еден плитасы бойымен немесе буындарда (тігістерде) «суық көпірді» болдырмауға мүмкіндік береді;
– мұндай жүйе баспалдақ алаңында шкафта орналасқан жылу есептегішпен жабдықталады;
- көлденең жылыту жүйесінде жылыту құрылғыларына судың ағу коэффициенті жоғарылаған
(α=0,4...0,65) типтік радиатор қондырғылары бар;

13.

Көлденең жылыту жүйесіне қойылатын арнайы талаптарға
мыналар жатады:
- магистральдарды еден
конструкциясында (еден аралық жабын)
төсеу ұсынылмайды;
- құбырларды (магистральдарды)
жалғау тек дәнекерлеу немесе
пайкалау, егер құбырлар мыс болса,
арқылы орындау керек;
- жүйені дренаждық көтергішке босату міндетті
болып табылады.

14.

Жалпы, барлық ғимараттарды
биіктігі бойынша бес санатқа
бөлуге болады:
2) 75 м (25 қабат) дейін, аймағында өрт
сөндіру бөлімдеріне тігінен аймақтарға
бөлу талап етілмейтін– көп қабатты
ғимараттар;
1) лифт орнату
талап етілмейтін
бес қабатқа дейін
– аз қабатты
ғимараттар;
3) 76-150 м –
жоғары қабатты
ғимараттар;
5) 300 м – ден
жоғары – аса биік
ғимараттар.
4) 151-300 м –
биік ғимараттар;

15.

9.7 сурет – Пәтерді жылыту жүйесінің екі құбырлы таратуы:
а – сәулелік (1 – көлденең және 2 – қабырғалық трассасы бар); б –
периметрлік (3 – тұйық; 4 –ілеспе) жылытқыштардың
құбырларындағы автоматты теңестіру және өшіру және өлшеу
клапандары бар

16.

9.7 сурет – Пәтерді жылыту жүйесінің екі құбырлы таратуы:
а – сәулелік (1 – көлденең және 2 – қабырғалық трассасы бар); б –
периметрлік (3 – тұйық; 4 –ілеспе) жылытқыштардың
құбырларындағы автоматты теңестіру және өшіру және өлшеу
клапандары бар

17.

Ғимараттардың биіктігі 220 м-ден жоғары болған кезде ультра жоғары
гидростатикалық қысымның пайда болуына байланысты жылыту және ыстық сумен
жабдықтаудың аймақтық жылу алмастырғыштарын қосудың каскадты схемасын
қолдану ұсынылады
9.8 сурет – Техникалық қабаттарда жылу жабдықтарын орналастыра отырып,
биіктігі бойынша биік ғимаратты аймақтарға бөлудің жалпы схемасы