Болзоогой мэдүүлэл

1. Болзоогой мэдүүлэл Условное предложение

2.

Условное предложение –
это предложение, в
котором есть условие для
совершения другого
действия.

3.

Һайн hураа hаа, стипенди абадагбди.
Машинатай hаа, би түргөөр ерэхэ hэнби.
Хүйтэн болоо hаа, дулаанаар хубсалха
хэрэгтэй.

4. Дүрим 1

Условный союз hаа служит для
подчинения придаточного
предложения главному и
соответствует союзу если.

5. Жэшээ:

6. Хэшээлдээ яараа hаа, түргөөр гүй.

7. Yсэгэлдэр би хэшээлдээ үлөөб, юундэб гэхэдэ автобус удаан ябаа.

8. Таксигаар ерээ hаа, үрдихэ байгааб.

9. Дэлхэй тойроод ошоо hаа, hөөргөө бусахаш.

10. Yдэшын наран ягаан байгаа hаа, үглөөдэрынь дулаан болохо. Yдэшын наран ягаан байгаа hаа, үглөөдэрынь дулаан болодог.

11. Дүрим 2

В условном предложении
глагольное сказуемое в
придаточном предложении
обычно употребляется в
прошедшем времени.
Показателем времени всего
предложения является время
сказуемого в главном
предложении.

12. Саша «2» абахаяа hанаагүй hаа, хүршын дэбтэр руу харадаг.

13. Борооной ороо hаа, би шүхэр абахаб.

14. Ехэ борооной ороо hаа, газаа гараха хэрэггүй.

15. Ямар сагай глагол зүб таарахаб: Гэрэй даабари дүүргээ hаа, компьютераар …… . Наадахаб, наададагби, наадааб, наадажа болохо,

наададаг
hэнби.

16. Чингис гэртээ эртэ ерээ hаа, шамда хонходохо. Чингисэй гэртээ эртэ ерээ hаа, бидэ хоюулан театр ошохобди. Ансамбльдамнай Чингис

Алдар
хоерой ерээ hаа, бидэ шэнэ хатар
табижа шадахабди.

17. Чингис гэртээ эртэ ерээ hаа, шамда хонходохо. Чингисэй гэртээ эртэ ерээ hаа, бидэ хоюулан театр ошохобди. Ансамбльдамнай Чингис

Алдар
хоерой ерээ hаа, бидэ шэнэ хатар
табижа шадахабди.

18. Дүрим 3

Если действующее лицо в
главном и придаточном
предложениях совпадает, т.е.
одно и тоже, то оно обычно
употребляется в Именительном
падеже. Если не совпадает – в
Родительном падеже.

19. .

1

20. Хаалтануудые нээгты:

(Тэрэ ) мүнгэтэй болоо hаа,
шэнэ гэр бариха.

21.

Тэрэ мүнгэтэй болоо hаа,
шэнэ гэр бариха.

22.

(ши ) намда бэшэг бэшээ
hаа, би ехэ баярлахаб.

23.

Шинии намда бэшэг бэшээ
hаа, би ехэ баярлахаб.

24.

(Би
) поездын
биледүүдые абаа hаа,
Москва ошохобди.

25.

Минии поездын
биледүүдые абаа hаа,
Москва ошохобди.

26.

(Ира ) hайнаар бэлдээ
hаа, «5» абаха.

27.

Ира hайнаар бэлдээ hаа,
«5» абаха.

28.

(Баир ) ажалда ороо hаа,
бэрхээр хүдэлхэ.

29.

Баир ажалда ороо hаа,
бэрхээр хүдэлхэ.

30.

(Хүбүүн) hамга абаа hаа,
түрэ хэхэбди.

31.

Хүбүүнэй hамга абаа hаа,
түрэ хэхэбди.

32.

(Нүхэд ) ерээ hаа, Байгал
далайда ошохобди.

33.

Нүхэдэй ерээ hаа, Байгал
далайда ошохобди.

34. Мэдүүлэл дүүргэгты:

35. Таанад амитадта дуратай hаа, …………………………………….

36. Таанад амитадта дуратай hаа, тэдээндэ туhалагты.

37. Борооной ороо hаа, шүхэр …………..

38. Борооной ороо hаа, шүхэр абаха хэрэгтэй.

39. Намда мяха үгөө hаа, ……….

40. …би тэрэ доронь эдихэб.

41. Би ехэ баян болоо hаа, ……

42. …би шэнэ машина абахаб.

43. Далай соо ольтирог дээрэ гансаараа үлөө hаа, ….

44. …би ехэ сүлөө сагтай болохоб.

45. Би алтан загаhа баряа hаа, ….

46. ...тэрэниие далайда табихаб.

Алтан загаhа баряа hаа, ………………..

47.

Би
шубуун байгаа hаа, ………

48.

Би
аргатай hаа,…………………

49. …………………

hайн даа!

50. Оршуулагты:

1)
2)
3)
4)
5)
Если напишем хорошо контрольную
работу, то получим «5».
Если я быстро закончу уборку, то я тебе
помогу.
Если ты сейчас приедешь, то ты можешь
поговорить со мной.
Если Бато приготовит поесть, то мама
должна обрадоваться.
Если вы будете петь, мы будем петь с
вами.