Беларусь - мая радзіма

1.

Раздзел
Катэгорыя
Беларусь-мая
радзіма
Мы і нашы
суседзі
Нашы продкі
10
20
30
40 50
10
20
30
40 50
10
20
30
40 50
Зямля
блакітных рэк
и азёр
10
20
30
40 50
Наша радзіма на
гістарычнай
карце
10
20
30
40 50

2. Беларусь-мая радзіма 10

БЕЛАРУСЬ-МАЯ РАДЗІМА
10
• ЯК МЫ ЗАВЁМ НАШУ
БЕЛАРУСЬ?

3. Адказ

АДКАЗ
РАДЗІМА АЛЕ БАЦЬКАУЧЫНА

4. Беларусь-мая радзіма 20

БЕЛАРУСЬ-МАЯ РАДЗІМА
20
ШТО ТАКОЕ РАДЗІМА?

5. Адказ

АДКАЗ
РАДЗІМА— БО ТУТ МЫ НАРАДЗІЛІСЯ, БО ЯНА НАМ САМАЯ РОДНАЯ З УСІХ
КРАІН У СВЕЦЕ. ПОЛЕ, ЛЕС, РЭЧКА, ВОЗЕРА, ЗЯМЛЯ, ПА ЯКОЙ МЫ ХОДЗІМ,
ВЁСКА ЦІ ГОРАД, У ЯКІХ МЫ ЖЫВЁМ, — ГЭТА ЎСЁ РАДЗІМА.

6. Беларусь-мая радзіма 30

БЕЛАРУСЬ-МАЯ РАДЗІМА
30
А ШТОЖ ТАКОЕ БАЦЬКАУШЧЫНА??

7. АДКАЗ

НАША КРАІНА ЗАВЕЦЦА ТАКСАМА БАЦЬКАУШЧЫНА — БО ЯНА ЗАСТАЛАСЯ
НАМ У СПАДЧЫНУ АД БАЦЬКОЎ НАШЫХ. А ІМ АД ІХ БАЦЬКОЎ — НАШЫХ
ДЗЯДОЎ. I ТАК — АЖ АД САМЫХ ДАЛЁКІХ ПРОДКАЎ.

8. Беларусь-мая радзіма 40

БЕЛАРУСЬ-МАЯ РАДЗІМА 40
ЯКИ ГАЛОУНЫ СКАРБ
БЕЛАРУСІ?

9. АДКАЗ

НАЙВЯЛІКШЫ СКАРБ БЕЛАРУСІ — ГЭТА ЛЮДЗІ. ПОБАЧ
З БЕЛАРУСАМІ ЖЫВУЦЬ У НАШЫХ ГАРАДАХ І ВЁСКАХ
РУСКІЯ, ПАЛЯКІ, УКРАІНЦЫ, ЛІТОЎЦЫ, ЯЎРЭІ, ТАТАРЫ.
ЁСЦЬ І ПРАДСТАЎНІКІ ІНШЫХ НА ЦЫЯНАЛЬНАСЦЕЙ.

10. Беларусь-мая радзіма 50

БЕЛАРУСЬ-МАЯ РАДЗІМА
50
• ЧАМУ НАС НАЗЫВАЮЦЬ БЕЛАРУСАМІ,
А НАШУ ЗЯМЛЮ — БЕЛАРУССЮ?

11. Адказ

АДКАЗ
АДНЫ КАЖУЦЬ, ШТО АД
БЕЛАГА КОЛЕРУ ЛЬНЯНОЙ
ВОПРАТКІ І СВЕТЛЫХ
ВАЛАСОЎ НАШЫХ
ЖЫХАРОЎ. ІНШЫЯ
СЦВЯРДЖАЮЦЬ, ШТО
БЕЛАЯ — ЗНАЧЫЦЬ
ВОЛЬНАЯ. САПРАЎДЫ,
БЕЛЫ КОЛЕР ВА ЎСЕ ЧАСЫ
БЫЎ СІМВАЛАМ
СВАБОДНАГА ЖЫЦЦЯ.

12. Мы і нашы суседзі 10

МЫ І НАШЫ СУСЕДЗІ
10
• ЯКАЯ ТЭРЫТОРЫЯ БЕЛАРУСІ?

13. Адказ

АДКАЗ
• ТЭРЫТОРЫЯ БЕЛАРУСІ —
СЯРЭДНЯЯ ПА ВЕЛІЧЫНІ СЯРОД
ЕЎРАПЕЙСКІХ КРАІН. ЯЕ ПЛОШЧА
СКЛАДАЕ БОЛЬШ ЗА 207 ТЫСЯЧ
КВА ДРАТНЫХ КІЛАМЕТРАЎ.
ПРАЦЯГЛАСЦЬ З ПОЎНАЧЫ
НА ПОЎДЗЕНЬ — 560
КІЛАМЕТРАЎ. З ЗАХАДУ НА
ЎСХОД — ТОЛЬКІ НА 90
КІЛАМЕТРАЎ БОЛЬШАЯ, ЧЫМ
З ПОЎНАЧЫ НА ПОЎДЗЕНЬ

14. Мы і нашы суседзі 20

МЫ І НАШЫ СУСЕДЗІ
20
• ДЗЕ ЗНАХОДЗІЦЦА БЕЛАРУСЬ?

15. Адказ

АДКАЗ
БЕЛАРУСЬ ЗНАХОДЗІЦЦА
НА СКРЫЖАВАННІ ЕЎРА ПЕЙСКІХ
ТРАНСПАРТНЫХ ШЛЯХОЎ. ТАКОЕ ЯЕ
СТАНОВІШЧА СПРЫЯЕ РАЗВІЦЦЮ
ГАНДЛЁВЫХ І КУЛЬТУРНЫХ ЗНОСІН
З ІНШЫМІ КРАІНАМІ. А ЛЁС НАШАГА
НАРОДА ЦЕСНА ПЕРАПЛЯТАЕЦЦА
З ЛЁСАМ НАРОДАЎ СУСЕДНІХ КРАІН.

16. Мы і нашы суседзі 30

МЫ І НАШЫ СУСЕДЗІ
ХТО НАШЫ СУСЕДЗІ?
30

17. Адказ

АДКАЗ
З БЕЛАРУССЮ МЯЖУЮЦЬ РАСІЯ,
УКРАІНА, ПОЛЬШЧА, ЛІТВА
І ЛАТВІЯ.

18. Мы і нашы суседзі 40

МЫ І НАШЫ СУСЕДЗІ 40
ТЭРЫТОРЫЯ БЕЛАРУСІ ПАДЗЯЛЯЕЦЦА НА … АБЛАСЦЕЙ!НА ЯКИЕ?

19. Адказ

АДКАЗ
ТЭРЫТОРЫЯ БЕЛАРУСІ
ПАДЗЯЛЯЕЦЦА НА ШЭСЦЬ
АБЛАСЦЕЙ: БРЭСЦКУЮ,
ВІЦЕБСКУЮ, ГОМЕЛЬСКУЮ,
ГРОДЗЕНСКУЮ, МАГІЛЁЎСКУЮ
І МІНСКУЮ. ВОБЛАСЦІ, У СВАЮ
ЧАРГУ, ПАДЗЯЛЯЮЦЦА
НА РАЁНЫ, А РАЁНЫ —
НА СЕЛЬСКІЯ САВЕТЫ.

20. Мы і нашы суседзі 50

МЫ І НАШЫ СУСЕДЗІ
50
• САМАЯ ПРАЦЯГЛАЯ МЯЖА Ў НАС З РАСІЯЙ. ЯКАЯ
ЯНА?КОЛЬКИ КИЛАМЕТРАУ?

21. Адказ

АДКАЗ
• ЯНА СКЛАДАЕ АМАЛЬ 1000
КІЛАМЕТРАЎ.

22. Нашы продки 10

НАШЫ ПРОДКИ
10
• ДЗЕ ЖЫЛІ НАШЫ ДАЛЁКІЯ ПРОДКІ?

23. Адказ

АДКАЗ
• ЖЫЛІ НАШЫ ДАЛЁКІЯ ПРОДКІ
НА БЕРАГАХ РЭЧАК У ЛЯСНЫХ
ВЁСАЧКАХ.

24. Нашы продки 20

НАШЫ ПРОДКИ
20
ШТО ТАКОЕ ПЛЕМЯ?

25. Адказ

АДКАЗ
• ПЛЕМЯ — ГЭТА ГРУПА
ЛЮДЗЕЙ, ЯКІЯ МАЮЦЬ
АГУЛЬНАЕ ПАХОДЖАННЕ,
СВАЮ МОВУ І МЕСЦА
ПРАЖЫВАННЯ. УСХОДНІЯ
СЛАВЯНЕ — ПРОДКІ
СУЧАСНЫХ БЕЛАРУСАЎ, РУСКІХ,
УКРАІНЦАЎ

26. Нашы продки 30

НАШЫ ПРОДКИ
ЯК НАЗЫВАЮТСЯ ПЛЕМЯНА? 30

27. Адказ

АДКАЗ
КРЫВІЧЫ,ДРЫГАВІЧЫ,РАДЗІМІЧЫ

28. Нашы продки 40

НАШЫ ПРОДКИ
40
ЗАПОЛНІ ТАБЛІЦУ
Племя
Тэрыторыя
рассялення,назвы
рэк
Галоўны горад
Крывічы
-------------
Полацк,Віцебск
Дрыгавічы
Дняпро, Прыпяць,
Нёман.
--------------
Радзімічы
Сож
-------------

29. Адказ

АДКАЗ
Племя
Тэрыторыя
рассялення,назвы рэк
Галоўны горад
Крывічы
Нёман, Заходняя Дзвіна,
Дняпро
Полацк,Віцебск
Дрыгавічы
Дняпро, Прыпяць, Нёман.
Тураў
Радзімічы
Сож
Гомель

30. Нашы продки 50

НАШЫ ПРОДКИ
50
ЯКОЕ ПЛЕМЯ ЖЫЛО НА РАЦЭ СОЖ

31. Адказ

АДКАЗ
НА РАЦЭ СОЖ ПАСЯЛІЛАСЯ ПЛЕМЯ РАДЗІМІЧАЎ. ЯНЫ ПАЧАЛІ ТАК
ЗВАЦЦА АД ІМЯ СВАЙГО ПРАВАДЫРА РАДЗІ´МА. ПАЗНЕЙ НА ЗЯМЛІ
РАДЗІМІЧАЎ УЗНІК ГОРАД ГОМЕЛЬ

32. Зямля блакітных рэк и азёр 10

ЗЯМЛЯ БЛАКІТНЫХ РЭК И АЗЁР
10
ПРАЗ ТЭРЫТОРЫЮ БЕЛАРУСІ ПРАХОДЗІЎ ВЯЛІКІ ГАНДЛЁВЫ ШЛЯХ «…».
ЯКИ ЭТА ГАНДЛЁВЫ ШЛЯХ?

33. Адказ

АДКАЗ
• У СТАРАЖЫТНЫЯ ЧАСЫ ПРАЗ
ТЭРЫТОРЫЮ БЕЛАРУСІ
ПРАХОДЗІЎ ВЯЛІКІ ГАНДЛЁВЫ
ШЛЯХ «З ВАРАГАЎ У ГРЭКІ».
РЭКІ ЗАХОДНЯЯ ДЗВІНА
І ДНЯПРО ЗЛУЧАЛІ ПАМІЖ
САБОЙ ДВА МОРЫ:
БАЛТЫЙСКАЕ І ЧОРНАЕ.

34. Зямля блакітных рэк и азёр 20

ЗЯМЛЯ БЛАКІТНЫХ РЭК И АЗЁР
20
• ХТО ЖЫЛІ НА БЕРАГАХ БАЛТЫЙСКАГА МОРА?

35. Адказ

АДКАЗ
• НА БЕРАГАХ БАЛТЫЙСКАГА МОРА ЖЫЛІ ВАРА`ГІ — ПРОДКІ СУЧАСНЫХ
ШВЕДАЎ, НАРВЕЖЦАЎ, ДАТЧАН. А ПРАЗ ЧОРНАЕ МОРА МОЖНА БЫЛО
НАВАТ ТРАПІЦЬ НА РАДЗІМУ АЛІМПІЙСКІХ ГУЛЬНЯЎ У ГРЭЦЫЮ.

36. Зямля блакітных рэк и азёр 30

ЗЯМЛЯ БЛАКІТНЫХ РЭК И АЗЁР
30
• ЯКАЯ РАКА НЕЗВЫЧАЙНАЯ У БЕЛАРУСІ?

37. Адказ

АДКАЗ
ЁСЦЬ СЯРОД НАШЫХ РЭК АДНА
НЕЗВЫЧАЙНАЯ. ГЭТА РАКА НЯМІГА.
У СТАРАЖЫТНЫМ МІНСКУ ЯНА
З’ЯЎЛЯЛАСЯ СВОЕАСАБЛІВАЙ ВУЛІЦАЙРАКОЙ. ПА ЁЙ ПЛАВАЛІ НА ЧАЎНАХ
ТАГАЧАСНЫЯ ГАРАДСКІЯ ЖЫХАРЫ.
РАНЕЙ ЯНА БЫЛА ШЫРОКАЯ,
А ПОТЫМ ЗВУЗІЛАСЯ І ЗМЯЛЕЛА.
СЁННЯ ЯНА ЦЯЧЭ Ў ПАДЗЕМНАЙ
ТРУБЕ ПАД ВУЛІЦАЙ НЯМІГА, ШТО
Ў МІНСКУ..

38. Зямля блакітных рэк и азёр 40

ЗЯМЛЯ БЛАКІТНЫХ РЭК И АЗЁР
40
• ЗАПОЛНІ ТАБЛІЦУ
Вобласць
Азёры
Рэкі
Мінская
Нарач,Мядзель
------
-------
Свицязь
Нёман,Вилиія
Віцебская
-------
Заходняя Дзвіна,
Дняпро
------
Арэхавае
Дняпро, Сож
Гомельская
Чырвонае
--------
Брэсцкая
--------
Прыпяць

39. Адказ

АДКАЗ
Вобласць
Азёры
Рэкі
Мінская
Нарач,Мядзель
Бярэзіна,Вілія
Гродзенская
Свіцязь
Нёман,Вілія
Віцебская
Лукомскае,Асвейс
кае,Браслаўскіе
азёры
Заходняя Дзвіна, Дняпро
Маілёўскае
Арэхавае
Дняпро, Сож
Гомельская
Чырвонае
Дняпро, Прыпяць, Сож
Брэсцкая
Выганаўскае
Прыпяць

40. Зямля блакітных рэк и азёр 50

ЗЯМЛЯ БЛАКІТНЫХ РЭК И АЗЁР
50
• ЯКІЯ ГАЛОЎНЫЯ РЭКІ
БЕЛАРУСИ?

41. Адказ

АДКАЗ
У БЕЛАРУСІ ШМАТ РОЗНЫХ РЭК.
СЯРОД ГАЛОЎНЫХ —
ДНЯПРО, ПРЫПЯЦЬ, СОЖ,
НЁМАН, ЗАХОДНЯЯ ДЗВІНА.

42. Наша радзима на гістарычнай карце 10

НАША РАДЗИМА НА ГІСТАРЫЧНАЙ
КАРЦЕ
10
• ДЛЯ ЧАГО ПРЫЗНАЧАНА
ГІСТАРЫЧНАЯ КАРТА??

43. Адказ

АДКАЗ
• ПРА ТУЮ ЦІ ІНШУЮ
ГІСТАРЫЧНУЮ ПАДЗЕЮ ТРЭБА
МЕЦЬ ДАКЛАДНАЕ ЎЯЎЛЕННЕ.
ВАРТА ВЕДАЦЬ МЕСЦА, ДЗЕ ЯНА
ПРАХОДЗІЛА, І ЧАС, КАЛІ ЯНА
АДБЫЛАСЯ. ДЛЯ ГЭТАГА НАМ
СПАТРЭБІЦЦА ГІСТАРЫЧНАЯ
КАРТА

44. Наша радзима на гістарычнай карце 20

НАША РАДЗИМА НА ГІСТАРЫЧНАЙ
КАРЦЕ
20
• КАК НАВУЧЫЦЦА «ЧЫТАЦЬ» ГІСТАРЫЧНУЮ
КАРТУ?

45. Адказ

АДКАЗ
КАБ НАВУЧЫЦЦА «ЧЫТАЦЬ» ГІСТАРЫЧНУЮ КАРТУ, НЕАБХОДНА ВЕДАЦЬ
НАСТУПНЫЯ ПРАВІЛЫ:
1) КОЖНАЯ КАРТА МАЕ СВАЮ НАЗВУ, ЯКАЯ АДЛЮСТРОЎВАЕ ПЭЎНЫЯ
ГІСТАРЫЧНЫЯ ПАДЗЕІ Ў ВЫЗНАЧАНЫ ЧАС;
2) УМОЎНЫЯ АБАЗНАЧЭННІ ПАКАЗВАЮЦЬ НАПРАМКІ ПАДАРОЖЖАЎ,
ВАЕННЫХ ПАХОДАЎ, МЕСЦЫ БІТВАЎ, СТАЛІЦЫ КРАІН І МЕЖЫ ПАМІЖ
ДЗЯРЖАВАМІ;
3) КОЛЕРЫ
ВЫКАРЫСТОЎВАЮЦЦА ДЛЯ АБАЗНАЧЭННЯ ТЭРЫТОРЫЙ РОЗНЫХ
ДЗЯРЖАЎ.

46. Наша радзима на гістарычнай карце 30

НАША РАДЗИМА НА ГІСТАРЫЧНАЙ
КАРЦЕ
30
ШТО ТАКОЕ ГІСТОРЫЯ?

47. Адказ

АДКАЗ
ГІСТОРЫЯ — ГЭТА І ЁСЦЬ СВОЕАСАБЛІВАЯ «СТУЖКА ЧАСУ», ДЗЕ КОЖНАЯ
ПАДЗЕЯ МАЕ СВАЁ МЕСЦА — ПЭЎНУЮ ДАТУ. ПЕРШАЙ ДАТАЙ
У ГІСТОРЫІ НАШАЙ КРАІНЫ.

48. Наша радзима на гістарычнай карце 40

НАША РАДЗИМА НА ГІСТАРЫЧНАЙ
КАРЦЕ
40
ПАЧАТАК НАШАЙ ЭРЫ ЗВЯЗВАЮЦЬ З ЧЫМ?

49. Адказ

АДКАЗ
• ПАЧАТАК НАШАЙ ЭРЫ
ЗВЯЗВАЮЦЬ З НАРАДЖЭННЕМ
ІСУСА ХРЫСТА. ПЕРШЫ ГОД ЯГО
ЖЫЦЦЯ — ГЭТА ПЕРШЫ ГОД
НАШАЙ ЭРЫ. КАЛІ ПАДЗЕІ
АДБЫВАЛІСЯ ДА НАРАДЖЭННЯ
ХРЫСТА, ТО КАЖУЦЬ, ШТО ЯНЫ
АДБЫЛІСЯ ДА НАШАЙ ЭРЫ.

50. Наша радзима на гістарычнай карце 50

НАША РАДЗИМА НА ГІСТАРЫЧНАЙ
КАРЦЕ
50
ДЗЕ З’ЯВІЛІСЯ ПЕРШЫЯ ВЯДОМЫЯ СТАЯНКІ?

51. Адказ

АДКАЗ
• ПЕРШЫЯ ВЯДОМЫЯ СТАЯНКІ СТАРАЖЫТНЫХ
ЛЮДЗЕЙ З’ЯВІЛІСЯ НА ТЭРЫТОРЫІ НАШАЙ
КРАІНЫ ДА НАРАДЖЭННЯ ІСУСА ХРЫСТА.
АДБЫЛО