Бал арасы

1.

2.

Бал арасының ерекшелігін, оның
түрлерін балды қалай жасап
шығаратынын және балдың адам
өміріне пайдасын танып білу.

3.

І Ара-жарғаққанатты жәндік.
ІІ Бал арасы
а) Бал арасының түрлері.
ә) Ара балының түрлері.
б) Балдың түрлері.
ІІІ Бал арасының және балдың пайдасы.

4.

Ара-жарғаққанатты жәндік. Мөлдір
жарғақ тәрізді екі жұп қанаттары
болады. Ол қашық жерге ұшып
баруына және бағытын тез
өзгертуіне мүмкіндік
береді.Құйрығының ұшында өткір
шаншары бар. Шаншарының түбінде
ұлы бездері болады. Аралар
топтасып өмір сүреді. Жабайы
аралар ұяларын шатырға, ағаш,
бұталарға жасайды. Ал қолға
үйретілген бал арасы арнайы
омарталарда өсіріледі.

5.

Ара патшасы
(аналық ара)
Жұмысшы ара
Еркек ара

6.

Ара патшасының денесі
ұзын, қанаты қысқа, ауыз
қуысы кішкене болады. Ол
ешқандай жұмыс істемейді
және өзіне үнемі күтім
жасайды. Аралар өсіп
шығатын жұмыртқалар
салады. Өсіп шыққан
дернәсілді ара сүтімен
қоректендіреді.
Ара патшасының міндеті –
ұяны тазалау, қорғау.

7.

Еркек ара жұмысшы
арадан сәл үлкен,
құйрық жағы жұмыр
болады.
Ауыз қуысы кішкене
келеді. У безі және
шанышқы инесі
болмайды. Аяғында гүл
тозаңдарын жинайтын
тозаң себеті, балауыз
шығаратын балауыз безі
болады.

8.

Жұмысшы ара
Денесі кішілеу, өңі қара, басы,
кеудесі, және жонында сұрғылт
сары нүктелері болады. Басы
үшбұрыштылау келеді. Басында үш
жай, екі күрделі көзі болады. Аузы
үлкен, бал жинауға қолайлы. Екі
жұп қанаты бар. Үш жұп аяғының
тозаң жинайтын себеті болады.
Құйрығында үшкір безі және
шанышқы инесі болады. Бауырында
балауыз бөліп шығаратын безі
болады. 30-35 күн өмір сүреді. 1
күнде 7мың гүлге қонады екен.

9.

Балдың бөлінуі
Көктемде балауыздан алты
қырлы кәрездер жасап, оған
бал, гүл тозаңын толтырады.
Ұяшықтарға ара патшасы
жұмыртқа салады. Олардан
жұмысшы аралар шығады.
Ерекше үлкен ұядан болашақ
ара патшасы өсіп шығады.
Оларды еркек аралар балымен
және гүл тозаңымен
қоректендіреді. Жұмысшы ара
гүл шырынын сорады,
жемсауында гүл шырыны балға
айналады. Бал олардың қыстық
азығы. Ол қоймалжың тәтті
сұйық зат.

10.

Бір шырынды бал
(өсімдіктің бір түрінен
жиналады)
Жөке балы
Қара құмық балы
Таңқурай балы
т.б.
Көп шырынды бал
(Өсімдіктің бірнеше
түрінен жиналады)
Дала балы
Тау балы
Бақ балы

11.

Бал арасының
пайдасы
1. Бал алынады.
2. Дәрі жасауға пайдаланады.
3. Ара желімі (прополис)
.
дайындалады.
4. Ара уы алынады.

12.

Балдың пайдасы
1.Жеңіл күйгенде,
тұзды сумен тазалап, жараға бал жағады.
2.Тісті бал мен уксус қосып 3-4 рет жуса
тіс бекемделіп, аппақ болады.
3.Құлақ ауырғанда,
сиыр, ешкі сүтіне немесе жұмыртқаның ағына бал
араластырып, жылытып тамызса жақсы әсер етеді.
4.1 стақан суға бір шай қасық бал араластырып ішіп
жатса тез ұйықтауға көмектеседі.
5.Пияз сөліне бал, сары май қосып ішсе
жөтел басылады.
6.Ауыз уылғанда бал жесе жазылады.
7.Тұмау тигенде, суықтағанда балды ыстық сүтке
немесе лимон шырынына қосып
ішкен дұрыс.

13.

Аралар тіршілігі – адамды табиғатты
жақсы білуге байқағыштыққа,
еңбексүйгіштікке баулиды.
Ара балының құрамында су, белок,
глюкоза, түрлі дәрумендер,
минералды тұздар, калии,
кальции т.б. кездеседі.
Ара балы адам ағзасын
дәрумендермен
қамтамасыз етеді.