Мектептегі жаратылыстану және биология сабақтары: басымдықтар және жетілдіру  стратегиялары

1. «Мектептегі жаратылыстану және биология сабақтары: басымдықтар және жетілдіру  стратегиялары» педагогтердің біліктілігін

«Мектептегі жаратылыстану және биология
сабақтары: басымдықтар және жетілдіру
стратегиялары» педагогтердің біліктілігін
арттыру курсының білім беру
бағдарламасы

2. 3. «Жаратылыстану» және «Биология» пәндерінің мазмұнын жүзеге асыру мақсатында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды

5-күн.
3. «Жаратылыстану»
және «Биология»
пәндерінің мазмұнын
жүзеге асыру
мақсатында
ақпараттықкоммуникациялық
технологияларды
қолдану
«Биомедицина» және
«Биоинформатика»
бөлімдерінің мазмұнын
жүзеге асыру шеңберінде
ақпараттықкоммуникациялық
технологияларды қолдану
1-сабақ.
Оқу үрдісіндегі ақпараттықкоммуникациялық
технологиялар.

3. Ақпараттық коммуникациялық технологиялар −  бұл ақпаратты автоматты түрде жинау, өңдеу, сақтау және тарату үшін қолданылатын

Ақпараттық коммуникациялық
технологиялар − бұл ақпаратты автоматты
түрде жинау, өңдеу, сақтау және тарату
үшін қолданылатын әдістер, механизмдер
мен құралдар жиынтығы.
Әзірлеу мен эргономиканың сапасын
қамтамасыз ететін бағдарламалық
өнімдер (мысалы, сабақтарға, дәрістерге,
семинарларға дайындалуға мүмкіндік
беретін кеңсе бағдарламалары).
Материалды іздеу және беру жүзеге
асырылатын арнайы технологиялар.
Білім беру процесіне қатысушылар
арасындағы байланысты қамтамасыз ететін
телекоммуникациялық технологиялар.

4. Оқу процесінде АКТ− технологиялар не үшін қажет?

Мектепте ақпараттық технологияларды қолдану
мақсаттары:
Оқушылардың оқуға деген ынтасын нығайту, олардың
танымдық белсенділігіне деген қызығушылығын ояту,
оқу процесіне назар аударуға көмектесу;
Оқытудың неғұрлым тиімді және заманауи әдістемесіне
қол жеткізу, әрбір оқушыға уақыт және өзге шығынсыз
жеке қарауды қамтамасыз ету;
Оқу процесін әр түрлі және қызықты ету;
Сабаққа дайындалуға және оқу нәтижелерін бақылауға
уақытты үнемдеу;
Оқушылардың ақпараттық сауаттылығын
қалыптастыруға үлес қосу;
Өз жұмысын жоспарлау мен жүйелеуде жаңа деңгейге
шығу.

5. АКТ құралдарын әдіснамалық мақсаты бойынша жіктеу

Оқытатын бойынша жіктеу
АКТ құралдарын әдіснамалық мақсаты
Тренажерлар
Ақпараттық-іздестіру және анықтамалық
Ақпараттық және
коммуникациялық
технологялардың
құралдары
Демонстрациялық
Имитациялық
Зертханалық
Модельдеу
Есептеу
Оқу-ойын

6.

АКТ-құзіреттіліктерінің үш деңгейлік моделі
Анықтама
АКТқұзіреттіліктердің
деңгейлері
Тәжірибелік (кәсіби) деңгей
Басқару
Таным деңгейі
Кіру
Технологиялық деңгей
Кіріктіру
Этикалық
деңгейі
Бағалау
Әзірлеу
Базалық деңгей
Тасымалдау
Техниклық
деңгейі

7. АКТ-ны қолдану қандай оқу жағдайларында маңызды?

1.
Жаңа материалды түсіндіру кезінде. АКТ көмегімен сіз
студенттерге жаңа тақырыпты тиімді ұсына аласыз,
мәселені белгілей аласыз; жарқын мультимедиялық
презентация мұғалімнің сөйлеуімен бірге жүруі мүмкін, оны
бейне және аудио материалдармен, суреттермен,
схемалармен суреттейді.
2.
Оқушылардың өзіндік жұмысын ұйымдастыру кезінде.
Ақпараттық технологиялар жеке және топтық жұмысты
ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Сабақта оқушылар
ақпаратты іздеумен және іріктеумен, шығармашылық
тапсырмаларды дайындаумен және мультимедиа өнімдерін
жасаумен айналыса алады.
3.
Үлгерімді бағалау және бақылау кезінде. АКТ бақылау және
өзіндік жұмыстарды (интерактивті онлайн-тесттер,
викториналар) жүргізуге, сондай-ақ тез тексеруді жүзеге
асыруға және алынған нәтижелерді дерекқорға енгізуге
мүмкіндік береді.

8. Мұғалімнің күнделікті тәжірибесінде АКТ қолданудың негізгі принциптері

А) Компьютерлік технологияларды меңгеруде
үнемі жетілдіріліп отыру.
Б) АКТ-ға шамадан тыс қолданбаңыз.
В) Компьютерлік бағдарламалар мен қызметтердің
барлық мүмкіндіктерін жеке мысалда көрсету.

9. Сабақты жобалауда АКТ қолдану

Сабақты жобалауда
1. Сабақ алдында. Ресурстарды іздеу және
АКТ қолдану
ұйымдастыру
2. Сабақ кезінде. Оқушыларды тарту және
жаттығулар жасау.
3. Сабақтан кейін. Талқылау жүргізу, өткен
материалды қайталау және өзін-өзі тексеру.

10. Тапсырма: https://jamboard.google.com/

Сабақты жобалау кезінде қандай АКТ құралдарын қолданасыз?
1. Сабақ алдында. Ресурстарды іздеу және ұйымдастыру
2. Сабақ кезінде. Оқушыларды тарту және жаттығулар жасау.
3. Сабақтан кейін. Талқылау жүргізу, өткен материалды
қайталау және өзін-өзі тексеру

11. АКТ-ны сабақ алдында қолдану

А. Ресурстар іздестіру
1.
www.twig-bilim.kz
2.
https://ru.khanacademy.org/science/biology
3.
https://www.yaklass.ru/p/biologia
4.
https://foxford.ru/wiki/biologiya
5.
https://www.edumediasciences.com/ru/media/566
6.
https://ru.coursera.org/
Б. Ресурстарды ұйымдастыру.
Интернет-ресурстарды ұйымдастыру үшін
мұғалім бетбелгі жасау үшін веб-құралдарды
немесе Microsoft OneNote қосымшасын қолдана
алады. OneNote-бұл мақалалар, бейнелер және
басқа мазмұнды жинауға ыңғайлы сандық
ноутбук (мүмкін Google Drive, шолғыш
бетбелгілері).
Ресурстарды іздеуде және ұйымдастыруда АКТ қолданудың артықшылығы неде?

12. АКТ-ны сабақ барысында қолдану

А. Материалды беру
Ақпаратты беру үшін Сіз
мультимедиялық модельдерді
немесе әртүрлі процестерді
компьютерлік модельдеуді
қолдана аласыз. Prezi.com
Артықшылықтары
Компьютерлік модельдеу және
модельдеу процесті баяу
режимде бақылауға және
объектілердің ішіне қарауға
мүмкіндік береді. Бұл ретте
ерекше қажеттіліктері бар
оқушылар үшін аудиовизуалды
материалды жеке бейімдеуге
болады.
Б. Жаттығулар
https://www.learnis.ru
Артықшылықтары
АКТ
құралдары
оқушыларға
ақпаратты тақтадан қайта жазудың
орнына тақырыпты оқуға көбірек
көңіл бөлуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, фотосуреттер мен
бейнелер материалдың берілуінің
сенімділігін арттырады.
В. Түсіну
https://jamboard.google.co
m/u/0/
Артықшылықтары
Онлайн
тақталарда
интерактивті
тапсырмалар
жасау жазбаша жұмыс кезінде
қиындық көретін студенттерді
оқытуға көмектеседі. Сонымен
қатар, мұндай тапсырмалар
ХХІ ғасырда өте маңызды
шығармашылық қабілеттердің
дамуына ықпал етеді.

13. АКТ-ны сабақтан кейін қолдану

А. Қайталау
https://classroom.google.com/h
Артықшылықтары
Сабақты өткізіп алған оқушылар
сыныптастарының
презентацияларын оқып, әрдайым
жете алады. Сонымен қатар, олар
емтиханға дайындалу үшін өте
қолайлы.
Б. Өзін-өзі тексеру
Сабақтың нәтижелері бойынша тестті келесі
сабаққа немесе тест жұмысына дейін
оқушылар материалды қаншалықты жақсы
меңгергенін
бағалау
үшін
сайтқа
орналастырған дұрыс. Ол үшін PowerPoint
бағдарламасында қарапайым интерактивті
тест дайындауға болады (немесе Google
түрінде дидактикалық материалдарды жасау
қызметтерін пайдалануға болады
http://learningapps.org ).
Артықшылықтары. Оқушылар өз
білімдерін бағалау үшін алаңдамай, өздеріне
ыңғайлы кез келген уақытта тексеруге
мүмкіндігі бар.

14.

Талқылаңыз!
Бұл кестені топтың барлық мүшелері қандай онлайн құрал арқылы
толтыра алады?
№
Сабақта бағалауға арналған танымал Вебқызметтер.
1
https://flow.microsoft.com/ruru/connectors/shared_
microsoftforms/microsoft-forms/
2
https://kahoot.com/
3
https://www.polleverywhere.com/
4
https://quizizz.com/
5
https://goformative.com/
6
https://get.plickers.com/
7
https://www.mentimeter.com/
Артықшылықтары
Кемшіліктері

15.

Сабақта бағалауға арналған Веб-қызметтердің артықшылықтары мен кемшіліктері. Биология
сабақтарында сауалнама/тест / ҚБ/БЖБ/ТЖБ жүргізу үшін
№1 тапсырма. Кестені толтыру (онлайн)
Қадам 1. Шағын кіші топтарға бірігіңіз
(https://ultragenerator.com/splitgroups/ ).
Қадам 2. Кіші топта талқылаңыз және осы
тапсырманы онлайн режимінде орындау
үшін бір акт құралын таңдаңыз.
Қадам 3. Веб-қызметтердің
артықшылықтары мен кемшіліктерін
анықтаңыз және жұмыс нәтижелерін
көрсетіңіз .
Қадам 4. Сұраққа жауап беріңіз: барлық
осы веб-қызметтердің арасында қандай
ортақ нәрсе бар?
Инструкции к веб-сервисам:
https://pedsovet.org/beta/article/vebservisy-dla-ocenivania-na-uroke-mojvybor
№ Сабақта бағалауға арналған Артықшылық Кемшіліктер
танымал Веб-қызметтер.
тары
і
1 https://flow.microsoft.com/ruru/c
onnectors/shared_microsoftforms
/microsoft-forms/
2 https://kahoot.com/
3 https://www.polleverywhere.com
/
4 https://quizizz.com/
5 https://goformative.com/
6 https://get.plickers.com/
7 https://www.mentimeter.com/

16. Биология сабағында АКТ құралдарын қолдану тиімділігінің негізгі критерийлері

Сабақтың әртүрлі кезеңдеріне электрондық білім беру ресурстарын
енгізудің заңдылығы мен әдістемелік негізділігін анықтау;
Электрондық өнімнің сапасын және оны қолданудың жалпы
тиімділігін бағалау;
АКТ қолдану саласындағы озық тәжірибені, инновациялық
әдістемелік шешімдерді анықтау;
АКТ-жабдықталуын арттыруға арналған материалдық шығындардың
нәтижелілігін анықтау;
Жеке мұғалімдердің де, жалпы білім беру ұйымының АКТ-ны
қолдану саласындағы жетістіктерін салыстыру.

17.

Сабақ барысында АКТ құралдарын қолдану тиімділігінің критерийлері
1. АКТ қолдану негізінде сабақты әдістемелік бағалау критерийлері
Сабақ процесінде АКТ құралдарын пайдалану: интерактивті тақтаны; интерактивті презентацияны;
бейнематериалдарды; электрондық тестілеуді пайдаланудың әдістемелік негізділігі мен орындылығы.
Сабақта АКТ құралдарын қолдану кезінде оқытудың негізгі дидактикалық принциптерін сақтау:
жүйелілік, дәйектілік; қол жетімділік; саралануы; ғылыми; мәселелілік; көрнекілік.
Сабақ кезеңдерінде АКТ-ны қолдану әдістемесінің түрі: Электрондық білімберу ресурстары қосымша
ақпарат көзі ретінде; бейімделген әдістеме; авторлық әдістеме.
Сабақта АКТ қолданудың орындылығын әдістемелік бағалау: сабақтың мақсаттары мен міндеттеріне
сәйкес; қосудың органикалығы; уақытты қайта бөлу; визуализация және эстетика; жас ерекшеліктеріне
сәйкестігі.
Сабақта АКТ пайдалану кезінде санитарлық-гигиеналық нормаларды сақтау, гигиеналық
нормаларға сәйкестік: уақытша регламент, ЭБР, интерактивті кешен сипаттамалары, акт-жұмыс
орындары.

18.

Сабақ барысында АКТ құралдарын қолдану тиімділігінің критерийлері
2. АКТ қолдану негізінде сабақты әдістемелік бағалау критерийлері
АКТ құралдарын білім беру процесінің негізгі компоненттеріне қолдану: ақпарат алу; практикалық
сабақтар; аттестаттау.
Сабақ барысында қолданылатын ЭБР түрлерінің әртүрлілігі: демонстрациялық-энциклопедиялық
бағдарламалар, презентациялар; оқыту бағдарламалары, зертханалық жұмыстар; интерактивті
тапсырмалар; компьютерлік модельдеу; тестілеу, бақылау бағдарламалары.
Акт педагогикалық құралдарын пайдалану деңгейі мен тиімділігі: интерактивтілік; мультимедиа;
моделинг; коммуникация; өнімділік.
АКТ-ны қолдана отырып, сабақта тиімді оқыту жағдайларын орнату: формалардың, әдістердің
әртүрлілігі; оқыту әдістерінің, тәсілдері мен құралдарының ұтымдылығы; оқу процесін басқару; білімді
жүйелеу және интеграциялау; жеке және топтық жұмыстың үйлесуі; сабақтың тығыздығын арттыру; оқу
материалының тартымдылығын арттыру; тестілеу; өзіндік жұмысты ынталандыру.
Ақпараттық өзара іс - қимыл қағидаты, оқытудың диалогтық сипаты: білім алушының белсенді
ұстанымы; оқушының өзін-өзі тәрбиелеуге деген ынтасын қалыптастыру; мұғалім-оқушы мен
оқушылардың өзара қарым-қатынас деңгейі; ынтымақтастық деңгейі.

19.

Сабақ барысында АКТ құралдарын қолдану тиімділігінің критерийлері
3. Сабақта АКТ қолданудың нәтижелілігі
Акт пайдаланудан, оқу процесінің сапасын арттырудан оң нәтиже критерийлері: материалды
меңгеру деңгейі; танымдық белсенділік деңгейі және оқушылардың қызығушылық дәрежесі; білімді
практикалық қолдану; оң уәждемені қалыптастыру; оқушылардың ақпараттық мәдениетін
қалыптастыру деңгейі
Оқушылардың АКТ-құзыреттілігінің деңгейін бағалау: АКТ құралдарын меңгеру; ақпаратты табу
қабілеті; материалды меңгерудің табыстылығы; материалды өз бетінше бағдарлай білу; АКТ
құралдарын дұрыс таңдай білу
Оқушылардың сабақта оқу материалын меңгерудің табыстылық дәрежесін өзіндік талдау
жүйесін пайдалану, тестілеу әдістерін қолдану, оқушылардың оқу материалын түсіну процесін
өздігінен қадағалауын ұйымдастыру: оқу сабағын талдау картасын пайдалану; оқушылардың
сабақтың оқу материалын меңгерудің тиімділік дәрежесін бағалау деңгейі.

20.

Сабақ барысында АКТ құралдарын қолдану тиімділігінің критерийлері
4. Қолданылатын ЭБР сапасы мен тиімділігін бағалау
ЦБР/ЭБР-да негізгі дидактикалық принциптерді орындау: оңтайлы көлем; қол жетімділік; ғылыми;
формалардың әртүрлілігі; ойын-сауық; эстетика; динамизм; экраннан ақпаратты қабылдау ерекшеліктерін
ескеру.
Пайдаланушының ЦБР/ЭБР-да өзара әрекеттесу формалары: шартты-пассивті; белсенді; әрекеттік;
зерттеу
Пайдаланылатын ЦБР/ЭБР-да жалпы сипаттамаларына қойылатын талаптар: жас және психологиялық
ерекшеліктеріне сәйкестігі; валидтілік және сенімділік; білім алушылардың қабілеттерін дамыту;
диалогтық; бейімделу және вариабельділік; инструменталдық және технологиялылық.
Пайдаланылатын ЦБР/ЭБР-да құрылымына қойылатын талаптар: құрылымның толықтығы; айқындық,
қисындылық, құрылыс пен баяндаудың ұтымдылығы; баяндаудың ықшамдылығы; түсінікті және ыңғайлы
навигация; ақпаратты ұсыну нысандарының әртүрлілігі; ақылға қонымды жеткіліктілік қағидатын сақтау.
Қолданылатын ЦБР/ЭБР-да дизайны мен дизайнына қойылатын талаптар: стильдің бірлігі мен
ұстамдылығы; дизайнның үйлесімділігі мен эстетикасы; эргономика және қабылдау заңдылықтарын
ескеру; анимацияны, эффектілерді және әшекейлерді пайдаланудағы сабырлылық.

21. Қорытындылау

https://padlet.com/dashboard