Дәріс жоспары
Ретровирустардың систематикасы
АИТВ-инфекциясының этиологиясы
Адамның иммунды тапшылық вирусының (АИТВ) құрылысының схемасы
АИТВ – инфекциясы қоздырғышының өмірлік циклі
Вирус РНК-ның ерекшелігі
АИТВ – инфекциясының патогенезі
АИТВ – инфекциясында инфекция көзі
АИТВ-инфекциясының негізгі берілу жолдары
Биологиялық құйықтықтар құрамындағы АИТВ
ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы
Персистирлеуші генерализденген лимфаденопатия
ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы
Себореялы дерматит
ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы
Шашты лейкоплакия
Ауыз қуысының кандидозы
ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы
ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы
Капоши саркомасы
АИТВ антиденелеріне тест
Тест нәтижелері
Дәлелді медицина көзқарасы бойынша науқасты емдеу (негізгі бағыттары)
ҰШЫҚ ВИРУСТАРЫ
Заманауи жүйелеу Herpesviridae туыстастығын келесідей туыстастығына жіктейді: - Alphaherpesviruses, - Betaherpesviruses, -
Герпес вирустар.
Жалғасуы.
Герпес вирустын құрлысы.
Қарапайым ұшық вирусы (1 және 2 типті ұшық вирусы)
Дақылдануы
Патогенез.
Патогенез.
Патогенез
Эпидемиология.
Клиникалық көрінісі
2 типті қарапайым ұшық вирусы
Диагностика, емдеу, алдын алу.
Емі және профилактика
Varicella Zoster Virus (VZV)- герпес вирустын 3 түрі.
Эпидемиология.
Патогенез.
Асқынулар.
Белдемелік теміреткі.
Белдемелі теміреткі жекелеген сезімтал жүйке бойларындағы айқын емес қызғылт дақтар түріндегі бөртпелермен (диаметрі 3-5 см)
Герпес-зостер дамуы
Диагностика, емдеу, алдын алу.
Цитомегаловирус.
5-ші типті ұшық вирусы – цитомегалия вирусы. Вирустың атауы оның цитопатогенді әсерінің морфологиясын бейнелейді. Зақымдалу
Цитомегаловирус
Эпидемиология және патогенез
Зертханалық диагностика
2) ЦМВ бөліп алу үшін фибробласттар дақылдарына және адам өкпесінен алынған диплоидты дақылдарға жұқтырады. 3)
4-ші типті ұшық вирусы – Эпстайна-Барр вирус
Инфекциялық мононуклеоз. Қан жағындысы. Сол жақта ауруға тән жасушалар, оң жақ төмен – қалыпты лимфоцит. Жоғарғы оң жақта -
Эпштейн –Барр вирусы.
Диагностика, емдеу, алдын алу,
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
23.07M
Category: medicinemedicine

Герпес вирустары (альфа, бета, гамма - герпес вирустары) және

1.

Тақырып №8 - Герпес вирустары (альфа, бета,
гамма - герпес вирустары) және АИТВ
инфекциясының қоздырғышы
Семей, 2020

2. Дәріс жоспары

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Герпесвирустар мен ретровирустардың вириондарының
құрылымы мен химиялық құрамын айтады
Герпесвирустар мен ретровирустардың антигендерін атап
береді
Герпесвирустар мен ретровирустарды дақылдандыру туралы
айтып береді
Герпесвирустар мен ретровирустардың төзімділігі туралы
айтып береді
Қарапайым ұшық вирусы, Цитомегаловирус, Эпштейн-Барр
вирусы, желшешек вирусы тудыратын аурулардың
патогенетикалық ерекшеліктерін сипаттайды
Ұшық вирусы тудыратын аурулар мен АҚТҚ инфекциясы
зақымдануының патогенезін түсіндіреді
Ұшық вирусы тудыратын аурулар мен АҚТҚ инфекциясы
кезінде иммунитеттің даму механизмін түсіндіреді
Ұшық вирусы тудыратын ауруларының және АҚТҚ
инфекциясының микробиологиялық диагностикасы туралы
айтып береді

3. Ретровирустардың систематикасы

Туыстасы: Retroviridae
Тұқымдасы: Lentivirus – адамның
иммунды тапшылық вирусы

4.

• Ретровирустарға жатады (Retrovirus);
• Диаметрі 100 нм болатын сфералы
бөлшектер, гликопротеинді “шиптері” бар
екі қабатты липидті қабықшасы болады
• Вирионның сыртқы қабықшасы
инфекциялық процестің дамуында маңызды
рөл атқаратын гликопротеидтерден (120
және 41) тұрады

5. АИТВ-инфекциясының этиологиясы

• Қоздырғыш – 1-ші, 2-ші және 3-ші
типті адамның иммунды
тапшылық вирусы (АИТВ-1,
АИТВ-2 және АИТВ-3)
• АИТВ-1 – 1983 ж. ашылды.
Солт.Америка және Европа
елдерінде тараған.
• АИТВ-2 – 1986 ж. ашылды. Батыс
Африка, АҚШ, Франция,
Германия, Ұлыбритания және т.б
елдерде таралған.
• АИТВ-3 – 1988 ж. ашылды.
Оңт.Америкада таралған.

6. Адамның иммунды тапшылық вирусының (АИТВ) құрылысының схемасы

1 - РНК молекуласы
2 – кері транскриптаза ферменті
3 – вирустың ақуыздары мен
ферменттері
4 – ішкі капсид
5 – капсидтің ақуыздық
қабықшасы
6 - вирустың сыртқы
липопротеинді қабықшасы
7 – сыртқы қабықшаның Р120
ақуызы
8 - сыртқы қабықшаның Р41
ақуызы

7. АИТВ – инфекциясы қоздырғышының өмірлік циклі

1. Вирус арнайы рецепторлы
молекулалар арқылы Тлимфоциттің (CD4-жасушалар)
бетімен байланысады да
жасушаға еніп, қабықшасын
шешеді.
2. Кері транскриптаза ферментінің
көмегімен вирусты РНК-ның
матрицасында ДНК-көшірмесі
синтезделеді, ары қарай ол
екітізбекті ДНК-көшірмесіне
бейімделеді.

8. Вирус РНК-ның ерекшелігі

Фермент:
Кері транскриптаза, ревертаза
РНК-тәуелді ДНК-полимераза
ДНК
Ие жасушасының геномына интеграциясы
1
2
жасушаның өлуі
ісік жасушасына айналу
АИТВ-инфекцисы
трансформация
онкогенді вирустар

9. АИТВ – инфекциясының патогенезі

АИТВ
Т-хелперлердің өлуі
Иммундық реакциялардың тізбегі бұзылады
Аутоиммундық
аурулар
Онкологиялық
аурулар
Оппортунистік
инфекциялар

10. АИТВ – инфекциясында инфекция көзі

Адамның иммунды
тапшылық вирусымен
зақымдалған адам

11. АИТВ-инфекциясының негізгі берілу жолдары

• Парентеральді (қан, стерильді
емес инструменттер)
• Жыныстық (гетеросексуальді,
Половой
(гетеросексуальный,
гомосексуальный)
гомосексуальді)
• Вертикальді (анадан тікелей
Вертикальный – от матери к ребенку
(внутриутробный,
во время
родов, босану,
балаға,
жатыр
ішілік,
при кормлении грудью)
емізу кезінде)
Парентеральный
(через кровь, не стерильный инструментарий)

12. Биологиялық құйықтықтар құрамындағы АИТВ

аз мөлшерде
немесе
болмайды
көп
мөлшерде
қанда
көз жасы
лимфада
зәр
спермада
сілекей
омырыау сүті
тер
қынап бөліндісі

13. ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы

1) Клиникалық стадиясы
• Симптомсыз ағым
• Персистирлеуші генерализденген
лимфаденопатия

14. Персистирлеуші генерализденген лимфаденопатия

• Лимфа түйіндері үлкейген
• Екі немесе одан көп біршама
жанаспайтын шаптан тыс
аймақтардағы лимфа
түйіндерінің диаметрі 1 см
аспайтын үлкеюі. Олар
ешқандай қосымша аурусыз
(осындай эффект беретін) және
ем – шарасыз өз қалпын 3 ай
шамасында сақтайды.
• Лимфа түйіндері симметриялы
зақымданады (көбінісе алдыңғы
және артқы мойын, қолтық
асты, жақасты лимфа түйіндері).

15.

16. ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы

2) Клиникалық стадиясы
• Себореялық дерматит
• Ангулярлы хейлит
• Ауыз қуысы шырышты қабатының рецидив беруші жарасы (6
айда екі немесе одан көп рет)
• Белдемелі теміреткі (бір дерматома айналасындағы көлемді
бөртпе)
• Тыныс алу жолының рецидив беруші инфекциясы (два или
более случаев синуситтің, орта отиттің, бронхиттің, фарингиттің
немесе трахеиттің 6 ай ішінде екі немесе одан көп рет
қайтаануы)
• Онихомикоздар

17. Себореялы дерматит

18.

Ангулярлы хейлит
Ангулярный хейлит

19. ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы

3) Клиникалық стадиясы
Түсініксіз салмақ жоғалту (6 айа 10% артық)
Түсініксіз айдан аса уақыт созылмалы диарея
Өкпе туберкулезі
Перифериялық лимфа түйіндерінің туберкулезі
Ауыз қуысының шашты лейкоплакиясы
Рецидив беруші кандидозды стоматит (6 айда екі немесе одан көп
рет)
• Рецидивирующий кандидозный стоматит (два или более раз за 6
месяцев)
• Ауыр бактериальді инфекция (мысалы, пневмония, плевра
эмпиемасы, пиомиозит, сүйек және буындардың инфекциясы,
менингит, сепсис)
• Жедел жара-некротикалық стоматит, гингивит немесе пародонтит

20. Шашты лейкоплакия

• АИТВ-инфекциясымен
инфицирленгендердің 98%-да
кездеседі.
• Ол үстіңгі жағынан шығатын
қатпарлар түрінде немесе шаш
тәрізді ақ түсті дақтармен көрінеді.
• Негізгі локализациясы – тіл бетінің
бүйір және төмен-бүйіріне қарай.

21. Ауыз қуысының кандидозы

22. ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы

4) Клиникалық стадиясы
- АИТВ-инфекциясынан болған кахексия синдромы
- Өкпеден тыс туберкулез (перифериялық лимфа түйіндерінен
басқа)
- Пневмоцисталы пневмония
- Рецидив беруші ауыр бактериалды пневмония (бір жылда екі
немесе одан көп)
- Цитомегаловирусты ретинит (± колит)
- Ұшық (рецидив беруші немесе персистирлеуші 1 айдың ішінде)
- Энцефалопатия
- АИТВ-инфекциясынан болған кардиомиопатия

23. ҚР үшін бейімделген ДДҰ-ның клиникалық классификациясы, 2006 ж версиясы

4) Клиникалық стадиясы
- АИТВ-инфекциясынан болған нефропатия
- АИТВ-инфекциясынан болған Капоши саркомасы және
басқа да ісіктер
- Церебральді токсоплазмоз
- Кандидоздың жергілікті және генерализденген формасы
(кандидозды
эзофагит,
бронхит,
пневмония,
кокцидиоидомикоз, гистоплазмоз)
- Криптоспоридиоз, криптококты менингит
- Атипті
микобактериялармен
шақырылған
диссеминирленген инфекциялар

24. Капоши саркомасы

• Барлық ауру
жағдайы таңдайда
орналаумен
сипатталады

25.

ЖИТС-мен ауыратын
науқастың белсенді
салмақ жоғалтуы

26.

Зертханалық диагностика әдісі
АИТВ
антиденелерін
анықтау
Иммуноферментті
талдау (ИФТ)
Иммунды блот
(вестерн-блот)
Экспресс-тест
вирусты және
оның
фрагменттерін
анықтау
Полимеразная
тізбекті реакция
(ПТР)
Вирустық жүктемені
анықтауой нагрузки
иммундысупрессия
деңгейін
анықтау
СД4,
СД4/СД8,
лимфоциттер
деңгейін
анықтау

27. АИТВ антиденелеріне тест

ИФА
Артықшылықтары:
Жеңіл орындалады
Автоматтандыру оңай
Нақты нәтиже
Басқа әдістерден арзан
Кемшіліктері:
Барлық оң нәтижелерді басқа да әдістермен растау қажет
Иммуноблоттинг
• Артықшылықтары:
• АИТВ-на жоғары сезімтал – жалған нәтиже
сирек береді
• Кемшіліктері:
• Нәтижені ұзақ күту
• Тәжірибелі маман жүргізу керек
• Қымбат тұратын әдіс
• Күдікті нәтиже теруі мүмкін

28. Тест нәтижелері

• Оң нәтиже білдіреді.
• Теріс нәтиже білдіреді.
• Белгісіз нәтиже білдіреді.

29.

АИТВ РНК
және ДНК-на
ПТР
АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫ:
Вирустың өзін анықтайды,
18 жасқа дейінгі балалар,
Терапия тиімділігін бағалау
КЕМШІЛІКТЕРІ:
қымбат, арнайы зертхана
қажет, нәтижесін ұзақ
күту

30. Дәлелді медицина көзқарасы бойынша науқасты емдеу (негізгі бағыттары)


иммунды жүйе қызметін қалпына келтіру;
ауыр, өмірге қауіп төндіретін оппортунистік
инфекциялардың және басқа да екіншілік
аурулардың даму қаупін төмендету;
вирустық жүктемені төмендету;
АИТВ жұқтырғандардың өмір сүру уақытын
ұзарту және оның сапасын жақсарту;
АИТВ-инфекциясының басқа адамдарға таралуын
төмендету.

31. ҰШЫҚ ВИРУСТАРЫ

Ұшық вирустары – (грекше Herpes –
терінің сырғымалы зақымдануы) диаметрі
150-200 нм болатын салыстырмалы ірі ДНКгеномды
вирустардың
тобы.
Ұшық
вирустардың нуклеокапсиді куб симметрия
типі бойынша орналасқан; геномы қысқа (18
%) және ұзын (82 %) компонентті, екіжіпті
ДНК молекуласынан тұрады; капсид 162
капсомерден
тұрады
және
сыртынан
суперкапсидпен қоршалған.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

32. Заманауи жүйелеу Herpesviridae туыстастығын келесідей туыстастығына жіктейді: - Alphaherpesviruses, - Betaherpesviruses, -

Gammaherpesviruses.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

33. Герпес вирустар.

• Герпес сөзі грек тілінен аударғанда жылжыған деп
аударылады.
• Herpetoviridae тұқымдасының 7 штаммалары
адамда инфекция тудырады• 1) Herpes simplex virus 1 түрі (HSV-1).-герпес
вирус.
• 2) Herpes simplex virus 2 түрі(HSV-2)-гениталды
герпес вирусы.

34. Жалғасуы.

• 3) Epstein Barr virus (EBV)-Эпштейн –Барр вирусы.
• 4) Cytomegalovirus (CMV)-Цитомегаловирус.
• 5) Varicella Zoster Virus (VZV)- Вариселла зостер
вирусы.
• 6) Human herpes virus 6 – экзантема вирусы.
• 7)Human herpes virus 8 – Капоши саркоманы
тудыратын вирус.

35. Герпес вирустын құрлысы.

• ДНҚ вирусы, курделі, 2 қабығы бар,
суперкапсид липопротендерден турады.
• ДНК тәулді полимераза және тиаминидаза
ферменттерден турады.

36. Қарапайым ұшық вирусы (1 және 2 типті ұшық вирусы)

• Морфология және ультрақұрылымы
Қарапайым ұшық вирусын алғаш рет
Gruter
(1912)
ұшықтық
везикула
сұйықтығынан анықтады. Кейін Zovenstein
(1919) бұл вирустың қояндарда кератит
шақыратынын
және
адам
көзінің
қарашығын зақымдайтынын көрсетті.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

37.

Ұшық вирусының вирионы 4 құрылымдық
элементтен тұрады: өзегі, онда сызықты
екіжіпшелі ДНҚ орналасқан; икосаэдрлі капсид;
тегумент және суперкапсидтен. Суперкапсидтің
беткейінде ұзындығы 8-10 нм өскіндер бар.
Вирион өлшемі орташа 180-200 нм. Капсид 162
капсомерден тұрады.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

38.

Суперкапсид зақымдалған жасушаның ішкі
ядролық мембрана ақуыздарынан құралған
гликопротеинді шыбықтарға енеді. Нуклеокапсид
пен суперкапсид арасында жабын қабат – тегумен
орналасқан (лат. tegumentum, жабын), қалыңдығы
әр вируста әртүрлі.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

39. Дақылдануы

ҚҰВ негізінен шығу тегі әртүрлі
дақылдарда (адамның, тауықтың эмбрион
тіндері, фибробласттар, маймыл, қоян және
шошқаларың
бүйрек
жасушалары),
сонымен
қатар
трансплантацияланған
VERO,
HeLa,
Hep-2,
Детройт-6
жасушаларда
көбейеді. Қоян бүйрегінің
біріншілік дақылы және VERO жасуша
дақылы біршама сезімтал.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

40.

Ұшық инфекциясының жасуша дақылына
көрсететін тән көрінісі – цитопатогенді әсердің
түзілуі және ядроішілік қосындының (Липшютц
денешігі)
қалыптасуы.
ЦПӘ
синцитилер
түзілумен және жасушаның дөңгеленуімен,
жасбысуымен
және
конгломераттардың
түзілуімен көрінеді.
Ядроішілік қосындылары бар көпядролы гигант жасушалар
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

41. Патогенез.

• Герпесвирустар шырышты қабықшалардың
эпителийін және лимфоцитерді бұзады.
Вирустар нервтердің перифериялық
кенестік арқылы нейрондарға барады,
сонда сақталады. Шырышты
қабықшалардың қорғаныш қабілеті
төмендегенде қайтадан нерв арқылы
эпителийге туседі, тіндерді бұзады.

42. Патогенез.

• Эпителийде жара пайда болады – везикула
түрінде.
• Вирустын екі түрі макрофагпен
лимфоциттерды зақымдайды. Герпес вирус
1түрі үшкілік нервтін ганглияларында,
герпес вирустын 2 түрі белдегі
ганглияларында сақталады.

43. Патогенез

Негізгі кіру қақпасы –
тері және шырышты
қабаттар.
Негізгі берілу жолдары:
ауа – тамшылы (ҰВ-1)
және жыныстық (ҰВ-2).
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

44.

@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

45. Эпидемиология.

• Герпесвирус 1 түрі адамнан адамға қарым
қатынас (сүйіскенде), ыдыс аяқ және
орамалдар арқылы беріледі.
• Герпесвирус 2 түрі жынысты қатынас
арқылы беріледі.
• Герпесвирустын екі түрі шақыру мүмкін.
• Осы ауру жазылмайтын персистентты
инфекция.

46. Клиникалық көрінісі

• Ұшықтық гингивостоматит (негізгі
қоздырғыш 1 типті ҚҰВ)
• Ұшықтық кератит (негізгі қоздырғыш 1 типті
ҚҰВ)
• Генитальді ұшық (негізгі қоздырғыш 2 типті
ҚҰВ)
• Жаңа туғандардағы ұшық (ауру көбінесе 2
типті ҚҰВ шақырылады)
• Ұшықтық менингоэнцефалит (көбінесе 2 типті
ҚҰВ шақырылады, әдетте латентті өтеді)
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

47.

@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

48. 2 типті қарапайым ұшық вирусы

@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

49. Диагностика, емдеу, алдын алу.

• Вирусоскопиялық әдіс – везикуладаң
сүйіқтық алады, жағынды жасайды,
синцитий анықтайды.
• Вирусологиялық әдіс жасуша
дақылдарында вирусты өсіреді.
• Серологиялық әдіс –антидене ИФА және
ТПР арқылы анықтайды.
• Арнайы вакцина жоқ. Ацикловир және
зовиракспен жараны емдейды.

50. Емі және профилактика

Ұшық инфекциясының арнайы терапия
үшін «флореналь», оксолин жақпа майлары
қолданылады.
Ауыр
бұзылыстарда
ацикловир
(зовиракс),
препаратқа
төзбеушілік
болғанда
фамцикловир
тағайындайды. Войдарабин, реаферон,
лаферон, ганцикловир, рибаварин кең
қолданылады.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

51.

Арнайы
иммунопрофилактика
үшін
инактивтелген вакциналар жасалған, ол ұшық
инфекциясының
жиі
рецидив
беруін
төмендететін көпреттік иммунизация. Арнайы
иммуноглобулин қолданылады.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

52. Varicella Zoster Virus (VZV)- герпес вирустын 3 түрі.

• Varicella Zoster Virus (VZV) екі инфекция
тудырады – 1. жел шешек, 2. белдемелік
теміреткі.
• ДНҚ вирусы, курделі, 2қабығы бар,
суперкапсид липопротендерден турады.
• ДНК тәулді полимераза және тиаминидаза
ферменттерден турады.

53. Эпидемиология.

• Инфекция көзі ауру адам.
• Ауа тамшы жолмен жуғады.
• Жел шешек жедел вирусты балалар
инфекциясы.
• Инкубациялық кезен 10-12 кун.
• Инфекциядан кейін тұрақты иммунитет
пайда болады.

54. Патогенез.

• Вирус макрофагтарды және
пневмоциттерды зақымдайды. Вирус
ретикуло эндотелиалды жүйені
зақымдайды. Куннен кейін қанға шығады
тері, ауыз, конъюктиваны, қан
тамырларының қабырғасын зақымдайды.
Теріде бөртпе пайда болады 10 - 23 кунің
ішінде. Адам бірінші 10-14 кундері жұқпалы
болады.

55.

@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

56. Асқынулар.

• Пневмония науқас адамда болса, өлімге
ушырау мүмкін.
• Энцефалит және церебрал атаксия болу
мүмкін.
• Рей синдромы
• Асептикалық менингит.

57. Белдемелік теміреткі.

• Белде нерв жолында бөртпелер пайда
болады. Макуло-папула түрінде бөртпелер,
өзінен өзі жазылады екі аптаның ішінде.
Кейін қайтадан бөртпе болу мүмкін
герпетикалық невралгия деп аталады.
Бөртпе жазылсада, ауырсуны бірнеше
айлар және жылдар байқалу мүмкін.

58. Белдемелі теміреткі жекелеген сезімтал жүйке бойларындағы айқын емес қызғылт дақтар түріндегі бөртпелермен (диаметрі 3-5 см)

сипатталады. 18-24 сағ.
кейін бөртпе ауырсынатын шеті айқын
везикулаларға
айналады.
Көбінесе
зақымдану кеуде клеткасында орналасады,
сонымен қатар кез – келген сезімтал жүйке
бойында да орналасуы мүмкін, негізінен
біржақты. Зақымдалулар 2 – 4 аптадан кейін
жоғалады, ауырсыну апта, ай бойы сақталуы
мүмкін.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

59. Герпес-зостер дамуы

@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

60. Диагностика, емдеу, алдын алу.

• Жел шешекті клиникалық көріністер арқылы
анықтайды.
Романовский-Гимза бойынша боялған жағындыларды
микроскоптау кезінде қосынды денешіктері бар Цанк
жасушалары анықталады.
Қоздырғышты бөліп алу адам эмбрионының
фибробластарынан
дайындалған
дақылдарда,
диплоидты жасушалар және адамның бүйрек тіні
дақылдарында жүргізіледі. Ең сезімтал адамның
қалқанша безі жасушасының дақылы болып табылады.
• Белдемелік теміреткі серологиялық әдістер – антидене
ИФА әдісімен арқылы анықтайды.
• Емдеу жоқ, өзі жазылады.
• Алдын алу вакцина тірі әлсіз.

61. Цитомегаловирус.

• Цитомегаловирус парентералды жолмен
және жынысты қатынас арқылы
жәнеанасынан баласына жүктілік кезінде
жуғады.
• Цитомегаловирус ұрықты, жаңа түған
нәрестені, ересек адамдарға жуғады.
• Жатырдағы инфекция, гепатит,
инфекционды мононуклеоз, артирит,
энцефалит, миелит шақырады.

62. 5-ші типті ұшық вирусы – цитомегалия вирусы. Вирустың атауы оның цитопатогенді әсерінің морфологиясын бейнелейді. Зақымдалу

ошақтарында
өлшемі үлкен (25-40 мкм) жасушалар анықталады, оларда
бояуды
қабылдамайтын
бозғылт
түсті
ядролық
мембранадан шектелген ірі ядроішілік қосындылар бар. Бұл
тәрізді жасушалар (оларды үкі көзімен салыстырады) алғаш
рет 1904 ж. «туа біткен мерез» диагнозымен туған сәбидің
бүйрек, өкпе, бауырынан анықталған. Кейінірек (19211926жж.) «цитомегалия» термині ұсынылды және оның
таиғаты вирус екені айтылды.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

63. Цитомегаловирус

@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

64.

@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

65. Эпидемиология және патогенез

Резервуар, инфекция көзі – ауру адам.
Қоздырғыш контактілі, ауа – тамшы,
плацентарлы, жыныстық жолмен, сонымен
қатар, баланы емізу кезінде және
гемотрансфузия арқылы беріледі. Бірнеше
ай тіпті жыл бойы вирустың зәр, сонымен
бірге ересектер мен балалардың сілекейі
арқылы
ұзақ
бөлінуі
маңызды
эпидемиологиялық мәнге ие.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

66.

Цитомегалия – айқындылығы науқастың
иммундық статусына байланысты болатын,
әртүрлі клиникалық көріністермен көрінетін
вирусты инфекция. ЦМВ инфицирлену
көп
таралған (Ад 30 жастан асқандардың 80%-да
анықталады),
бірақ
клиникалық
көрінуі
салыстырмалы сирек байқалады
CMV, retina
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

67. Зертханалық диагностика

Микробиологиялық
диагностика
вирусоскопиялық,
вирусологиялық
және
серологиялық әдістерге негізделген.
Зерттеу материалы – зәр, сілекей, ЖМС,
әртүрлі ағзалардан алынған биоптаттар.
1)
Романовский-Гимза
бойынша
боялған
жағындыны микроскоптау кезінде «үкі көзі» деп
аталатын – құрамында ашық жолақпен
қоршалған қосынды қою денешіктері бар гигант
жасушаларды анықтайды.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

68. 2) ЦМВ бөліп алу үшін фибробласттар дақылдарына және адам өкпесінен алынған диплоидты дақылдарға жұқтырады. 3)

экспресс-диагностика кезінде ИФР және
ДНК гибридизациясы арқылы вирус Аг
анықтайды.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

69.

Соңғы
жылдары
TORHC-инфекция
қоздырғыштарына Ад анықтауға арналған
жиынтықтар кең таралған, ЦМВ-қа Ig M
(трансплацентарлы берілмейтін) және Ig G
анықтауға мүмкіндік береді.
Арнайы
иммунопрофилактика
үшін
моновакцина және дивакцин (в сочетании с
вакциной против вируса краснухи) түріндегі тірі
аттенуирленген вирус пайдаланылады.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

70. 4-ші типті ұшық вирусы – Эпстайна-Барр вирус

Вирус 1964 ж оны Беркит
лимфомасынан бөліп алған Мишель
Эпстайн және Эвелин Барр құрметіне
осылай аталған.
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

71. Инфекциялық мононуклеоз. Қан жағындысы. Сол жақта ауруға тән жасушалар, оң жақ төмен – қалыпты лимфоцит. Жоғарғы оң жақта -

Епстайн-Барр вирус
Инфекциялық мононуклеоз.
Қан жағындысы.
Сол жақта ауруға тән жасушалар, оң жақ төмен – қалыпты лимфоцит. Жоғарғы оң
жақта - нейтрофил. Х 64
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

72.

жоғары тыныс жолдарының және
асқорыту жүйесінің шырышты қабатының
эпителиальді жасушаларын, сонымен қатар
продуктивті
инфекцияны
тудыра
отырып,
лимфоидты және ретикулоэндотелиальді тін
жасушаларын зақымдауы мүмкін. Бұл жағдайда
инфекциялық
мононуклеоз
дамиды,
влимфоциттер
зақымдалғанда
олар
трансформацияланады да, қатерлі болып соның
салдарынан Беркиттің қатерлі лимфомасы немесе
назофарингеальді карцинома дамиды.
ЭБВ
@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz

73. Эпштейн –Барр вирусы.

• ЭБВ мұрын жүтқыншақ, сілекей бездерін
зақымдайды.
• ЭБВ жасырын инфекцияларды шақырады.
• Инфекционды мононуклеоз және қатерлі
ісік тудырады.

74. Диагностика, емдеу, алдын алу,

• Цитомегаловирусты және ЭБВ инфекцияны
серологиялық әдістер арқылы анықтайды
ИФА, ИФР, ТПР.
• Емдеу цитостатикалық препараттар.
• Вакцина жоқ.

75. НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

@ssmukz
semeymedicaluniversity
SSMUofficial
ssmukz
SemeyStateMedicalUni
www.ssmu.kz
English     Русский Rules