Алтын Орда

1.

Алтын Орда
Ақ Орда
Ноғай
Ордасы
Сібір
хандығы
Қазақ
хандығы
Астрахань
хандығы
Қырым
хандығы
1

2.

Бөлім тақырыбы:
Қазақ хандығы - Орталық Азиядағы алғашқы ұлттық
мемлекет
Сабақ тақырыбы:
Ақ Орда Қазақ хандығының негізі.

3.

+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
Бүгінгі сабақта:
• Қазақстанда мемлекеттіліктің қалыптасуының
тарихи кезеңдерін түсінесіздер.
• Ақ Орда және Қазақ хандығының тарихи
сабақтастығы, Қазақ хандарының хандықты
құру мен нығайтудағы рөлін анықтайсыз.
TICKER
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ

4.

ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
«Ақ Орда» ұғымы .
TICKER

5.

ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
Ақ Орда Жошы ұлысының шығыс қанаты ретінде.
Орыс хан біріктірген орасан аумақ - қазақтардың этникалық аумағы
және болашақ Қазақ хандығының мемлекеттік аумағы.
Сондықтан Орыс ханның Ақ Ордасы бірінші қазақ мемлекеті болып
есептеледі.
TICKER

6.

ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
Әбілхайыр хандығы.
Әбілхайыр хан
Керей хан
TICKER
Жәнібек хан

7.

ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
Моғолстан.
• 1347 жылы дулаттардың өмірі Полатшы шағатайлық Тоғлұқ
Темірді таққа отырғызған соң, ол жаңа әулеттің негізін қалады.
• Моғолстанда көшпелі тұрмыс сақталды.
• Бұл жерге отырықшылыққа көшкісі келмеген көптеген тайпалар
көшіп келді.
TICKER

8.

ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
Қазақ хандығының құрылу себептері.
• Әбілхайыр хан билік үшін Жошы ұрпақтарымен күрес жүргізіп
жатқан кезде, Жәнібек пен Керей өздерінің қол астындағы
тайпаларды мықты тәртiппен басқарды.
• Жәнібек пен Керейдің билігіндегі қазақ тайпаларына өз
билеушілерінің Әбілхайырмен жауласуы оңай тиген жоқ.
TICKER

9.

• Жошы ұлысының құрамынан Шығыс Дешті Қыпшақтың
бөлінуі салдарынан қазақтардың этникалық және Қазақ
хандығының мемлекеттік аумағы қалыптасты.
• Ақ Орда алғашқы қазақ мемлекеті болды.
• Моңғол мемлекеттерінің ыдырау дәуіріндегі үш
мемлекеттің арасындағы оқиғалар сабақтастығы Қазақ
хандығының құрылуына әкелді.
• Қазақ хандығының құрылуы этникалық және саяси
үдерістердің заңды нәтижесі болды.
TICKER
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ

10.

«Қасым ханның қасқа жолы».
Мүлік заңы
Әскери заң
Қылмыс заңы
Елшілік
жоралары
Жұртшылық
заңы

11.

Қасым хан.
М.Х. Дулати
• Қасым хан кезінде Қазақ хандығының қуаты мен беделі алыс жақын шет
елдерге таныла бастады.
• 1520-1540 жылдардағы кезең қазақтар үшін ауыр сынақ уақыты болды.
• Өзара шайқастар мен соғыстарда көптеген адам қырылып, этникалық
аумақтың маңызды бөліктерін жоғалтты. Солай болғанымен де, қазақ
мемлекеттілігінің негізі ретінде Қазақ хандығы сақталды.

12.

Хақназар хан билігі кезіндегі қазақ хандығының қайта өрлеуі
Хақназар хан
• 1550 жылдардың басында, Қасым ханның ұлы Хақназар ханның
кезінде Қазақ хандығы қайта өрлей бастады.
• 1579 жылы Мәуереннахрдың билеушісімен одақтық шарт
жасасудың сәті түсті. Хақназардың кезінде Қазан (1552 ж.) және
Астрахань (1556 ж.) хандықтарын талқандады.

13.

Есім хан.
Есім хан
Есім хан кесенесі

14.

+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
1 - тапсырма Әбілқайыр хандығының хронологиясы анықтау
үшін картадағы ұяшықтарды
сәйкестендіріңіз!
Қажетті сөйлемдер:
• 1446 жылы Темір ұрпақтарынан Сырдария бойындағы Ақ Орданың
бірнеше қаласын тартып алып, Сығанақты мемлекет орталығына
айналдырды.
• Балқашқа дейін жетті.
• Оралға дейін жетті.
• Сырдарияның төменгі ағысынан Арал теңізіне дейін жетті.
• Тобыл мен Ертістің орта ағысына дейін жетті.
TICKER
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ

15.

ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
Қазақстанда
мемлекеттіліктің
қалыптасуының
тарихи
кезеңдерін
сипаттаңыз
TICKER
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
2-тапсырма

16.

ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
3 тапсырма
Ақ Орда Қазақ хандығының
негізі жөнінде қорытынды ой
жазыңыз
TICKER

17.

ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
+
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
• Қазақстанда мемлекеттіліктің қалыптасуының тарихи
кезеңдерін түсінесіздер.
TICKER
ЖҰМЫС АЙМАҒЫНЫҢ ШЕТІ
Қорытынды