Similar presentations:
Биосфера және жердегі тіршілік
1.
2.
• Биосфера жердегі тіршілік қабығы.• Биосфера терминін ғылымға енгізген 1875
жылы австриялық ғалым Э. Зюсс.
• 1926 жылы орыс ғалымы В.И. Вернадский
оның анықтамасын енгізді.
• Биосфера атмосфераның төменгі бөлігін,
гидросфераның және литосфераның
жоғарғы қабаты.
3. Биосфераның құрамы мен құрлымы
• Биосфера мынандай химиялықэлементтерден тұрады: сутек, көміртек,
оттек, азот, фосфор, кремний.
• Биофильдік элементтер деп атайды.
• Тірі организімдерден тұратын: көмірсутек,
майлар, нәруыздар мен нуклеин
қышқылдары жатады.
• Биосфераны құрайтын тірі организімдер
екі топқа бөлінеді.
4.
Тіріорганизімдер
Флора
Фауна
5.
• Биологиялық айналымның аталғанкезеңдерін жүзеге асыруға қатысытын тірі
организімдер үш үлкен топқа бөлінеді.
• Продуценттер ( өндірушілер )
• Консументтер ( пайдаланушылар )
• Редуценттер ( қалпына келтірушілер )
6.
• Продуценттер – бейорганикалық заттарданорганикалық зат түзушілер, яғни
өсімдіктер.
• Консументтер – түзілген бастапқы
органикалық затпен қоректенетіңдер
( жануарлар, саңырауқұлақтар )
• Редуценттер – түзілген тірі
организімдердің тіршілік өнімдерін және
олардың қалдықтарынбейорганикалық
заттарға ыдырататын микроорганизімдер.
7. Биосфераны қорғау проблемалары
• 1948 жылы халықаралық табиғатты жәнетабиғи қорларды қорғау одағы құрылды.
• 1971 жылы ЮНЕСКО < Адам және
биосфера > бағдарламасын қабылдады.
• Жер шарында 70-тен астам елде 300-ге
жуық биосфералық қорықтар құрылды.
• Жер шарының 4 млн км астам жері ерекше
қорғауға алынған, оларды қорықтар деп
атайды.
8. Табиғат ескерткіштері
• Ғылыми, тарихи, мәдени-эстетикалықтабиғат объектілері жатады.
• Мысалы: Шарын шатқалы, Жұмбақтас,
Әншіқұм т.б.
9. Қорықшалар
• Қорықшалар дегеніміз – азая бастағанөсімдіктер мен жануарлар санын қалпын
келтіру яғни қорғауға алынатын жерлер.
Олар:
Кешенді
Ботаникалық
Аңшылық
Геологиялық.
10. Резерваттар
• Өзінің құрлымы жағынанқорықшаларға жақын, қорық
дәрежесімен бірдей табиғи аумақтар.
11. Ұлттық саябақтар
• Табиғатты қорғаумен қатар оны ғылыми –ағарту, мәдени – эстетикалық бағытта
пайдаланылатын жерлер.
• Алғашқы ұлттық саябақ 1872 жылы АҚШ
құрылған.дүниежүзінде 2400-ге жуық
ұлттық саябақ бар.