Қазақстандағы этногенез және этникалық процестер

1.

Сабақтың тақырыбы:
Қазақстандағы
этногенез және этникалық
процестер
10 сынып

2.

Оқу мақсаттары
10.2.1.1 - Қазақстандағы этникалық процестерді
түсіндіру үшін «антропогенез», «этногенез»,
«этнос» ұғымдарын пайдалану;
10.2.1.2 - этникалық процестердің сабақтастығын
анықтай отырып, Қазақстан аумағындағы
этногенездің кезеңдерін айқындау

3.

Бағалау критерийлері:
Білу және түсіну
«антропогенез», «этногенез», «этнос» ұғымдарын
түсінеді.
Талдау
-Қазақстан аумағындағы этникалық үдерістердің
кезеңдерін белгілейді, түсіндіре алады.
-Қазақ халының қалыптасуына әсер еткен факторларды
мәдени, тілдік, шаруашылық, саяси тұрғыда талдайды.
Рефлексия
«Қазақ халқының қалыптасуында қандай кезең шешуші
рөл атқарды?» 150-200 сөз.

4.

«Этнос»
«Этногенез»
«Антропогенез»

5.

Зерттеу сұрақтары:
1.Қазақстан аумағындағы этногенез және
этникалық процестер қалай жүрді?
2. Қазақстандағы этникалық процестерді
қандай кезеңдерге бөліп қарастырамыз?
3.Қазақстан аумағындағы этностардың
қалыптасуына қандай факторлар әсер етті?
4. Қазақ халқы қалай қалыптасты?

6.

Этностың өмірлік циклін ұсыну:
1. территорияны анықтау;
2. территорияда бір немесе бірнеше
этностардың өмір сүруі;
3. белгілі бір этностың пайда болуы туралы
аңыз-дастандардың орын алуы;
4. этностың күшейе бастауы;
5. этностың шарықтау кезеңі;
6. этнос дамуының бәсеңденуі;
7. тұрақтылық.

7.

Тапсырма
Қазақ халқының қалыптасу үрдісін этностың
өмірлік циклі негізде көрсету. Топтар
өздерінің жұмыс нәтижелерін басқа
топтардың жұмыстарымен салыстырады,
айырмашылықтарын талдайды.

8.

9.

Талқылау сұрақтары:
Халықтың қалыптасуына қанша уақыт
керек?
Қазақ халқының қалыптасу үдерісі қандай
кезеңдерге бөлінеді?
Бұл кезеңде қандай тайпалар/
мемлекеттер өмір сүрді?
Бұл тайпалар/ мемлекеттер қазақ
халқының қалыптасуында қандай рөл
атқарды?

10.

Тапсырма:
Қазақ халқының антропологиялық деректер бойынша қалыптасуы.
Қола дәуірінен бастап кейінгі орта ғасыр кезеңі аралығындағы
антропологиялық ерекшеліктерін салыстырады, ұқсастықтар мен
байланысты анықтайды.
Қазақ халқының мәдени факторлар бойынша қалыптасуы. Қола
дәуірінен бастап кейінгі орта ғасыр кезеңі аралығындағы салтдәстүр, әдет-ғұрып түрінде мұраға қалған мәдениеттің
ортақтастығын анықтайды.
Қазақ халқының шаруашылық фактор бойынша қалыптасуы. Қола
дәуірінен бастап кейінгі орта ғасыр кезеңі аралығындағы
әлеуметтік және шаруашылық әдістерінің ортақтығын анықтайды.
Тілдік деректер бойынша қалыптасуы. Қола дәуірінен бастап
кейінгі орта ғасыр кезеңі аралығындағы ортақ тілдік ерекшелікті
анықтайды. Әлеуметтік қарым-қатынас тілінің ортақтығы
Саяси ерекшеліктер бойынша қалыптасуы Саяси және аумақтық
кеңістіктің ортақтығын анықтайды.