100 jaroj de neneŭtrala Esperanto-movado Renkonte al la 94-a SAT-kongreso

1. 100 jaroj de neneŭtrala Esperanto-movado Renkonte al la 94-a SAT-kongreso

Nikolao Gudskov, APERO-14, Jerŝovo, februaro 2020

2. Laborista esperantismo

• Paco-Libereco - 1906
• Esperantista Laboristaro - 1909
• Liberiga stelo – 1910

3. Fonda Kongreso de SAT Prago, 1-a kaj la 3-a de aŭgusto 1921 (en kadroj de la 13-a UK)

Ĝin partoprenis ĉirkaŭ 80 personoj el 15 landoj, sub la
honorprezidanteco de Henri Barbusse

4. Eŭgeno LANTI vera nomo – Eugène ADAM (19.07.1879 en Nehou, Francio – 17.01. 1947 en Meksiko)

5.

6. Statuto

• 1. Sub la nomo "Sennacieca Asocio Tutmonda" (SAT)
estas fondita Asocio, kiu celas :
a) utiligi praktike la internacian lingvon ESPERANTO por
la klasaj celoj de la Laboristaro tutmonda ;
b) kiel eble plej bone kaj digne plifaciligi la interrilatojn
de la membroj, tiel kreskigante ĉe ili fortikan senton de
homeca solidaro ;
c) lernigadi, instruadi, klerigadi siajn membrojn tiele, ke
ili fariĝu la plej kapablaj kaj plej perfektaj el la tiel
nomataj internaciistoj ;
ĉ) servi kiel peranto ĉe la interrilatoj de nesamlingvaj
asocioj, kies celo estas analoga al tiu de SAT ;
d) peri kaj ĉiel eble helpi al kreado de literaturo (tradukoj
kaj originaloj) spegulanta la idealon de nia Asocio.

7. Statuto (daurigo)

• SAT, ne estante partipolitika, sed nur kleriga, eduka, kultura
organizo, celas, ke ĝiaj membroj estu komprenemaj kaj
toleremaj rilate al la politikaj kaj filozofiaj skoloj aŭ sistemoj,
sur kiuj sin apogas la diversaj klasbatalaj laboristaj partioj kaj
sindikatmovadoj ; per komparo de faktoj kaj ideoj, per libera
diskutado ĝi celas malebligi ĉe membroj la dogmiĝon de la
instruoj, kiujn ili ricevas en siaj apartaj medioj.
• Unuvorte, SAT celas per konstanta uzado de racie elpensita
lingvo kaj ĝia mondskala aplikado, helpadi al la kreado de
racie pensantaj spiritoj, kapablaj bone kompari, ĝuste
kompreni kaj prijuĝi ideojn, tezojn, tendencojn, kaj sekve
kapablaj elekti memstare la vojon, kiun ili opinias plej rekta,
aŭ plej irebla por la liberigo de sia klaso kaj forkonduko de la
homaro al kiel eble plej alta ŝtupo de civilizo kaj kulturo.

8. Plurismo de opinioj Frakcioj

KIO ESTAS FRAKCIOJ?
SAT-anoj apartenas al plej diversaj partioj kaj sociaj kaj
ekologiaj movadoj. Kelkaj el ili organizas sin ene de SAT en
t.n. frakcioj. Frakcioj povas eldoni proprajn cirkulerojn
(gazetojn) kaj rajtas je certa loko en la gazeto de SAT,
Sennaciulo (unu persono povas membri en kelkaj frakcioj).
Nuntempe funkcias la sekvaj frakcioj en SAT :
• Ĉielarka Frakcio
Frakcio por Distribua Ekonomio
Ekologiisma Frakcio / Verduloj
Komunista Frakcio
Liberecana Frakcio
Liberpensula Frakcio
Sennaciisma Frakcio
Vegetara Sekcio

9. Ŝtormoj en la historio: skismoj kaj persekutoj

Al komenco de 1930-aj jaroj en SAT estas 7mil
membroj, 3 gazetoj (unu ĉiusemajna). Pli ol duono
– en Sovetunio kaj Germanio
1930 – foriro de sovetiaj esperantistoj pro tio, ke
SAT ne volis fariĝi komunista organizo. Poste SAT
en Sovetunio estas malpermesita (fakte, ĝis 1988)
En postaj jaroj, ĉefe en 1938, la plej grava akuzo al
sovetiaj esperantistoj estis ligoj kun “trockiista
organizo SAT”
1933-34 – malpermeso de SAT en Germanio.
Persekuto de esperantistoj (ĉefe maldekstruloj,
SAT-membroj) en Germanio

10. Sennaciulo

11. Sennacieca revuo

12. Plena vortaro, Plena Ilustrita Vortaro

13. Libroj

14. Sennaciismo

15. Kongresoj

Inter 1921 kaj 2019 okazis 92 kongresoj de SAT (ĉiujare kron inter 1940 kaj
1946). La 93-a okazos en Bjalistoko en 2020, la 94-a estas planata en 1991
en Moskvo, kaj estos dediĉata al 100-jara datreveno de la asocio.
I.a., SAT-kongresoj okazis en :
La 6-a kongreso de SAT okazis en Leningrado (nun Sankt-Peterburgo) inter la 6-a kaj la 10-a
de aŭgusto 1926, sub la honorprezidenteco de Lunaĉarskij. Partoprenis 400 homoj el 14
landoj
La 65-a Kongreso de Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT) okazis en
somero 1992 en Kaŭno. 617 partoprenintoj.
La 69-a Kongreso en Sankt-Peterburgo inter la 7-a kaj lde Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)
okazis a 13-a de julio 1996. Ĝin partoprenis 240 homoj el 21 landoj.
La 71-a Kongreso de Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT) okazis de la 18-a ĝis la 25-a de julio
1998 en Odeso, Ukrainio. La kongreson partoprenis 240 homoj.
La 73-a Kongreso de Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT) okazis en Moskvo inter la 15-a kaj la
23-a de julio 2000. Ĝin partoprenis 125 personoj el 13 landoj.
La 85-a Kongreso SAT okazis en Jalto, inter la 11-a kaj la 18-a de aŭgusto 2012

16. Kongreso en Moskvo

En la jaro 2000 SAT-kongreso
okasis en Moskvo, en Moskva
Industria Universitato (eksa
MASI) kun granda kontribuo
de la asocio MASI

17. Aktualaj taskoj

• Krei emblemon
• Kolekti programproponojn (prelegoj pri gravaj sociaj,
politikaj, sciencaj temoj; ekskursoj al industriaj
entreprenoj; renkontiĝoj kun reprezentantoj de sindikatoj,
politikaj partioj (krom KPRF!) kaj sociaj organizoj, ks.
• Trovi taŭgan kongresejon nemultekostan (eblas
universitato, mezlernejo ktp.)
• Aranĝi subtenon kaj, eble, materian helpon de urbaj
instancoj kaj sociaj organizoj
• Organizi, gvidi aŭ traduki ekskursojn kaj renkontiĝojn kun
ruslingvaj aktivuloj (necesas homoj kun alta
lingvoposedo!)
• ………..
Sinproponoj estas ege salutataj!!!