Аргумент құрылымы

1.

Аргумент
Тәжірибелі пікірсайысшы
үшін
Гульназ Жамбулова
2019

2.

Аргумент деген не?
● Аргумент - белгілі бір қорытындыны дәлелдейтін
тұжырымдар жиынтығы
● Бірнеше тезистердің тізбек құрып байланысуы

3.

Аргумент құрылымы
1. Идея/Тезис
2. Анализ: Неліктен тезис шын?
3. Анализ: Неге ол маңызды?
4. Мысал/дәлелдеме (міндетті емес)
5. Бірегейлік (уникальность)
6. Салыстыру

4.

Тезис:
● Кез келген адамға түсінікті болатын болжам негізінде
құрыңыз (логикалық олқылықтарсыз)
● Өкінішке орай, кейс толықтай шындық бола алмайды
● Неге акторлар бұны істейді? Бұл қарар нені тоқтатады? Өзгеріске қандай
жауап болады\адамдар қалай әрекет етеді?

5.

Анализ: Неліктен ол шын?
● Тезиспен қарады байланыстырыңыз (сіз айтқан проблема неге қарардан
кейін орын алмайды?)
● Бірнеше дәлелдер келтіріңіз (“неге шындық екенін көрсететін 5 түрлі
себеп!”)
○
Себептерді санмен ерекшелеу сөз құрылымын жақсартады
● Суретте - белігілі бір топтың қалай әрекет ететінін көрсету үшін
мысалдар қолдан
○
Сценарий құрастыр (Міндетті тұрде шынайы өмірден мысал емес)
○
Егжей-тегжейлі сипаттама (“барлық әйелдер” емес, “кедей әйел” н/е “қара нәсілді әйел”)

6.

Анализ: Неліктен ол маңызды?
- Математика
- Зиян деңгейі
- Міндеттер
- Болу мүмкіншілігі
- Рұқсат беру \ ақпаратталған шешім жасау (ex: children)
- Уақыт
- Базалық құқықтар

7.

Бірегейлік
Неге сіз айтқан пайдаларға оппонент командасы жете алмайды?
Басқа шешу жолдары неге эффективсіз?

8.

Салыстыру
Аргументтың альтернативаға қарағанда
жақсырақ\жаманырақ екенін көрсету
Оппонент аргументы шын деп алып, неге сіз әлі де
жеңетіңізді көрсету
● Критерий қойып, сіздің аргументіңіздің соған сайлылығын көрсетіңіз

9.

Жиі кездесетін қателіктер:
Көпшілік солай ойлайды. Дәлелдеу керек: неге көпшіліктің ойы маңызды?
Авторитет адам айтты. Неге оның ойына сену керекпіз?
Статистика. Қосымша көмек ретінде ғана.

10.

Жиі кездесетін қателіктер:
Аргументты тезис күйінде қалдыру.
Шексіз иммиграция рұқсат беру қарсылыққа әкеледі, көп адамдар расист
болып кетеді.
Расисттар қандай зиян әкелуі мүмкіг? Неге бұл шындық?
Шексіз иммиграцияға рұқсат берілу керек, себебі шекара рандомды нәрсе.
Рандом неге жаман? Неге ол маңызды?

11.

Жиі кездесетін қателіктер:
Бұл қарар кішкентай компанияларға үлкен корпорациялармен бәсекелес
болуға мүмкіндік береді.
Кішкентай бизнес үлкенге қарағанда неге жақсырақ?
Экономика жақсарады.
Ол неге маңызды? Неге оған дәл осы қарар әкеледі?
Отбасы маңызды\дін маңызды\тағы басқа құндылықтар.
Неге?

12.

Жиі кездесетін қателіктер:
… болуы мүмкін. Неге оның мүмкіншілігі оппонентікінен жоғары?
“Үкіметте коррупция болса ше? Ақшаны өз пайдасына ғана жұмсайды.”

13.

Әсірелеу және жалпылау
Кішкентай топты алуға қорықпаңыз.
Кішкентай нәтиженің де маңызын түсіндіруге болады.

14.

Аргументті қорғаусыз қалдыру
● Егер қарсылас болсаң, қай тұсқа қарсылық (ребатл)
білдіруші едің?
○ Өзіңнен және әріптесіңнен сұра
○ Мүмкін оппозиция аргументімен тікелей
қақтығысады
○ Осал тұсқа көбірек анализ жаса
● Тым анық/салыстыруды қажет етпейтін нәрселерге
көп көңіл бөлме

15.

Аргумент пен қарсылықтағы
қарама-қайшылық
Дайындық барысында келісу керек нәрселерді ескеріңіз.
Нақты позиция, жету керек мақсатты анықтап алыңыз.

16.

Төреші сияқты ойлау
Релеванттылық
Дәлелденуі
Маңыздылығы

17.

Назараңызға рахмет!