«Р» дыбысын қою және машықтандыру

1. «Р» дыбысын қою және машықтандыру

Павлодар мемлекеттік педагогикалық университеті
«Р» ДЫБЫСЫН ҚОЮ ЖӘНЕ
МАШЫҚТАНДЫРУ

2.

• Алдымен ”Р” дыбысының
артикуляциясына назар аударамыз.
- ерін аздап дөңгелентіп тұрады.
- жоғарғы төменгі тістер арасы алшақ
келеді
- тілдің ұшы қатты таңдайға көтеріледі
- тіл мен таңдай арасында ауа толқыны
еркін өтеді.
- тілдің шет жақтары азу тістерге жабысып
тұрады.
- жумсақ таңдай көтеріңкі жұтқыншақтың
артқы қабырғасына жабысып, ауаның
мұрын қуысына өту жағын жауып тұрады.
- дауыс шымылдықтары қатайып, бірбіріне жақындап, діріл арқылы дыбыс
шығады.
- ауа ағысы дем шығару сәтте ауыз
қуысына толып, қатайып тұрған тіл ұшын
қозғалтып дірілдетеді.

3.

4. «Р» дыбысын қою

1. Дайындық кезеңі
2. Дыбыс қою кезеңі
3. Машықтандыру кезеңі
4. Дыбысты ұқсас дыбыстардан ажырату кезеңі

5. Еліктеу арқылы

1. Арыстан қалай
ырылдайды?
2. Саңырауқұлақ
жаттығуы арқылы қою

6. «Р» дыбысын механикалық жолмен қою

1. «Д» дыбысы арқылы қою
2. «Ж» дыбысы арқылы
қою

7. Машықтандыру кезеңі

8.

• Сиқырлы сандық ішінен бір санды аламыз да, жабық
жатқан сюжеттік суретті қолымызға алып сонша рет
қайталау. Мысалы: Радио -5 рет
• «Дирижер» ойыны

9. Сөйлемде машықтандыру

10.

Буын ұйқас
Ра-ра-ра – Айжан шашыңды тара
Ра-ра-ра – қозыға жақсы қара.
Ры-ры-ры – мінген атым торы
Ры-ры-ры – жинап алдым тары.
Ар-ар-ар – далада қалың қар
Ар-ар-ар – үйге жылдам бар.
Ыр-ыр-ыр – жаттап алдым жыр
Ыр-ыр-ыр – айтылмайды сыр.