Аминспирттер және олардың биологиялық ролі.Элементорганикалық қосылыстар және олардың қасиеті

1.

Қазақстан
Республикасының
Денсаулық Сақтау
Министрлігі
Оңтүстік Қазақстан
Мемлекеттік
Фармацевтика
Академиясы
Фармакогнозия және химия кафедрасы
Аминспирттер және олардың биологиялық
ролі.Элементорганикалық қосылыстар және
олардың қасиеті.
Орындаған:Бергенова Д
Тобы:202 «Б» ФК
Қабылдаған:Дәуренбеков Қ
Шымкент-2016жыл

2.

Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
2.1.Аминспирттер туралы түсінік.
2.2. Элементорганикалық қосылыстар
туралы түсінік .
2.3.Элементорганикалық қосылыстар
және олардың қасиеті.
ІІІ. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

3. I.Кіріспе

Органикалық қосылыстар өзінің
құрамы,құрылымы және молекулалық
массасы бойынша аса көп те әртүрлі болуы
әбден мүмкін.Бұған орай органикалық
заттардың қасиеттері де кең аралықта
өзгеруі мүмкін,ал оларды зерттеу де ерекше
білім мен біліктілікті,түрлі әдістер мен
тәсілдерді қажет етеді.

4.

ІІ. Негізгі бөлім
Аминспирттер деп,құрамында
аминтобы(N-алкил-немесе N,Nдиалкиламинтобы) және спирттік
гидроксилі бар,көмірсутектердің
туындыларын атайды.Амин тобы мен
спирттік гидроксил көміртектің
әртүрлі атомдарында
орналасқан,аминспирттер тұрақты
болып келеді.

5.

Аминспирттердің атаулары үшін
орынбасарлық атауларды бәрінен жиірек
қолданады,бұған орай оларды,орынбасар
ретінде аминтобы болатын,спирттердің
туындысы сияқты атайды.
Аминтоптарының орналасқан
жағдайын(орнын) цифрмен немесе грек
алфавитінің әріпімен нұсқайды:

6.

Егер аминспирттің молекуласы өзінің
құрамында,азот атомы арқылы
байланысатын екі не үш гидроксиалкилді
тобы болатын болса,онда негіз ретінде
аминнің аталуы алынады:

7.

2.2.Элементорганикалық туралы
түсінік.

8.

Аминспирттердің изомериясы да сол
себеп салдарынан туындайды,ол сол
көмірсутектердің екі
орынбасқандарындағыдай.
Аминспирттер ассоциацияланған
қосылыс түрінде болады,ондағы
молекулааралық сутектік байланыстар амин
топтарымен және спирттік гидроксилдердің
қатынасуымен пайда болады:

9.

Органикалық химияда
элементорганикалық қосылыстарды
ерекше топқа бөледі.Бұл
қосылыстарда көміртек атомы
сутектен,галогендерден,оттектен,азотт
ан және күкірттен басқа әртүрлі
элементтермен химиялық байланыс
түзеді.

10.

Әдетте элементорганикалық
қосылыстарға жататындар:
• а) металлорганикалық қосылыстар (С-металл
байланысы)
• б) берорганикалық қосылыстар (С-Вбайланысы)
• в) кремнийорганикалық қосылыстар (С-Si байланысы)
• г) фосфорорганикалық және күшәнорганикалық
қосылыстар (С-Р және С-Те байланыстар)
• д) селенорганикалық және теллурорганикалық
қосылыстар (С-Se және С-Те байланыстар)

11.

Металлорганикалық
қосылыстар

12.

Металлорганикалық қосылыстар
өте үлкен ұялас қосылыстар тобын
құрайды.Мұнда олар элементтердің
Д.И.Менделеев периодтық
жүйесіндегі металлдардың орналасу
реті бойынша қарастырылады:әуелі
бірінші топтың металлдарының
(Li,Na,Cu),қосылыстарын,сосын
екінші топтың металлдарының
(Mg,Zn,Hg),үшінші (Al),төртінші
(Ge,Sn,Pb,) және,соңында,ауыспалы
металлдардың (Ti,Cr,Fe,Co,Ni,Pd,Pt)
органикалық қосылыстарын.

13.

Металлорганикалық
қосылыстардың аталуын
көмірсутектің қалдығы мен
металлдың атынан құрастырыла
түзіледі.
Бұл топтың аса маңызды да
тереңдеу зерттелінетін қосылыстары
литий-,натрий –және
мысорганикалық қосылыстары:
NaC6H5
метиллитий
фенилнатрий

14.

Борорганикалық
қосылыстар

15.

Қазіргі кезде борорганикалық
қосылыстардың көптеген саны
белгілі.Оларды үстірт борсутектердің
BH3 (боранның), В2Н6 (диборанның),
В5Н9 (пентаборанның), В10Н14
(декаборанның), туындылары ретінде
қарастыруға болады.
Борандардан төрт типтегі
қосылыстар түзіледі: RBX2 , R2BX, R3B
және R4BˉMZ ,мұндағы Х=
галоген,OR¹,NR 2 ,және т.б.:

16.

CH3BCI2
метилбордихлорид
(C6H5)2BBr
дифенилбормид
(C2H5)B3
үшэтилбор
(C2H5B(OH)2
этилборқышқылы
(C6H5)2BOH
дифенилбор қышқылы
(C6H5)4BˉNa
натрийдің тетрафенилборат

17.

Диборандардан
RB2H5, R2B2H4 ,
R3B2H3,R 4B2H2
қосылыстар
түзіледі,мысалы
(CH3 ) 2 B2H4 –
диметилдиборан
.

18.

Кремнийорганикалық
қосылыстар

19.

Жіктелуі мен атаулары.
Төменде
кремнийорганикалық
қосылыстардың негіз
типтерінің мысалы
келтірілген:
RSiX3,R2SiX2 ,R3SiX,мұндағы
X=галоген,H,OR',OOCR’,NR'2
т.б.

20.

CH3SiCI3
метилтрихлорсилан
(C2H5)2SiCI2
диэтилдихлорсилан
(CH3)3SiBr
үшметилбромсилан
(C2H5)3SiH
үшэтилсилан
(C6H5)3SiOH
үшфенилсилан
(CH3)4Si
тетраметилсилан

21.

Фосфорорганикалық
қосылыстар

22.

Фосфорорганикалық
қосылыстардың ұялас
тобы өте үлкен.Ондағы
қосылыстар
фосфиннен PH3де,фосфоний ионынан
PH4-да фосфор
қышқылынан
да,фосфорлы
қышқылдан
да,тиофосфор
қышқылынан да және
т.б.фосфордың
туындыларынан да
туындауы мүмкін.

23.

Селенорганикалық және
теллурорганикалық
қосылыстар

24.

Селен үшін
күкірттің типтік
аналогтарыселенолдар
RSeH,селенидтер
R2SE,диселенидте
р RSe-SeR және
селенилгалогенид
тер R-Se-X(XCI,Br) тән.

25.

III.Қорытынды
Органикалық химияның өз алдына жеке пән
ретінде бөлінуіне әкелген екінші себептің мәні
оорганикалық химияның бүкіл қоғам мен адам
үшін аса маңыздылығында.Өнеркәсіптегі
органикалық синтез үшін химиктер негізгі
шикізат көзі ретінде көміртекті алмайды,олар
көмірден,шымтезектен,жанатын тақтастан
алынатын органикалық қосылыстарға баса
назар аударуда.

26.

Пайдаланылған әдебиеттер
1. Патсаев Ә.Қ., Жайлауов С.Ж. «Органикалық химия
негіздері». Шымкент, 2005, 1-кітап. – 359 б. 2005, 11-кітап. 441б., 2005, 111-кітап. 232б.
2. Патсаев Ә.Қ., Сейтімбетов Т.С, Шитыбаев С.А,
Дәуренбеков Қ.Н. «Биоорганикалық химия». Шымкент, 2005,443б.
3. Қуатбеков Ә.У., Патсаев Ә.К., Бақтыбаев У.Б.
«Биоорганикалық химия практикумы», Шымкент, 2006,-582б.
4. Патсаев Ә.Қ., Дәуренбеков Қ.Н. «Биоорганикалық
химияның тәжірибелік-зертханалық сабақтарына қолданба»
Шымкент, 2005-318 б
5. Тюкавкина Н.А. «Органическая химия». Москва,2002г.,
Книга 1 «Основной курс», 640 с.

27.

Назарларыңызға
рахмет!