Феминизм. Феминизмнің бұрмалануы

1. Феминизм

2. Феминизмнің бұрмалануы

• «Феминизм әдемі емес әйелдердің көпшіліктің
мәдениетіне қол жеткізуді жеңілдету үшін
ойлап табылған» – консерватор Раш Лимбо
• «Феминизм әйелдерді балаларын өлтіруге,
күйеулерін тастауға, сиқырмен айналысуға,
капитализммен күресуге және лесбиян болуға
итермелейді» - телеевангелист Пэт Робертсон
Көптеген либералдар мен прогрессистер
осындай бұрмаланудың кесірінен, өздерін
феминист деп мойындағысы келмейді.

3. Феминизм туралы кең таралған «аңыздар»

• «Феминистер еркектерді жек көреді және
әйелдерді еркектерден жоғары тұруы керек деп
ойлайды» - Әйелдерге құқықтар мен бостандықтар
берілсе, ер адамдар оларды жоғалтпайды. Бұл
жеңімпаз бен жеңілетін тарап болуы міндетті ойын
емес. Феминизмнің арқасында бәрі жеңеді.
• «Тек әйелдер ғана феминист бола алады» - Ақ
адамдар нәсілшілдікке қарсы тұра алатын сияқты,
ер адамдар да сексизмге қарсы тұра алады.
Феминизм ерлерді дәстүрлі ер рөлдерінің
шектеулерінен босатады. Ер адамдар феминизмге,
ал феминизм ер адамдарға қажет.

4. Феминизм туралы кең таралған «аңыздар»

• «Феминизм тек әйелдерге ғана қамқорлық
көрсетеді» - қозғалыс атауына байланысты
көпшілік феминизмді тек әйелдер қозғалысы
деп санайды, бірақ іс жүзінде феминизм тек
әйелдерге ғана емес, барлық адамдарға
бағытталған. Феминизм бастапқыда тек
әйелдерге қатысты мәселелерге бағытталған
болса да, әйелдердің өмірлік тәжірибесі тек
гендермен шектелмейді - оларға нәсіл, тап,
жыныстық бағдар және басқа да факторлар
әсер етеді.

5. Феминизм туралы кең таралған «аңыздар»

• «Сексизм жоқ, феминистер қажет емес» «Барлығы соншалықты жаман емес», «олар жылай
береді», «солай болуы керек». Бірақ айналаңызға
қараңыз. Жыныстық және сексуалдық зорлықзомбылыққа ұшыраған, сұлулық нормаларын
сақтамау салдарынан зардап шеккен және көшедегі
қысымға ұшыраған әйелдер мен қыздарды бәріміз
білеміз.
• «Феминизмнің пайдасы жоқ» - Феминизмнің
арқасында әйелдер білім ала алады, дауыс бере
алады, көшбасшы лауазымдарды иелене алады,
қайда жұмыс істейтінін шеше алады, қашан және
кімге тұрмысқа шығатынын таңдай алады.

6.

Нәсілшілдікке
қарсы феминизм
Интерсекционалды
феминизм
Дәстүрлі
феминизм
Либералды
феминизм
Марксистік
феминизм
Постмодернистік
феминизм
Поп-феминизм
Сепаратистік
феминзм
Колониалдыққа
қарсы феминизм
Радикалды
феминизм
Сексуалды
позитивті
феминизм

7.

Толқындар
2 толқын (1960—1981)
- қыздардың «үй
1 толқын (1850–1930) шаруасындағы әйел»
болуды емес, басқа
-некедегі мүліктік
құқықтар
армандарға да жетелеу
-сайлауда дауыс беру
- жұмыс ортасындағы
кемсітушілікті жою
құқығы
-ЖОО кез-келген
- тең жалақы
факультетке түсуге
- дене автономиясы,
түсікті заңдастыру
рұқсат алу
-кез-келген
- әйелдердің
мамандықта жұмыс
объектификациясын
тоқтату, порнографияға
істеу мүмкіндігі
-парламентке сайлану
тыйым салу
мүмкіндігі
- тұрмыстық зорлықзомбылық
құрбандарын қорғау
3 толқын (1990–1999)
- жыныстық еркіндік
- жыныстық
қатынастан ләззат
алатын әйелдерге
қатысты стигманы жою
- тұрмыстық зорлықзомбылық
құрбандарына арналған
баспаналардың көбеюі
- БАҚ-та және
саясаттың жоғары
деңгейлерде әйелдер
санының өсуі
Қазіргі феминизм
(мүмкін 4-ші толқын:
2000 - біздің күніміз)
- әр түрлі сұлулық
стандарттарының
қабылдануы
- тұрмыстық,
жыныстық зорлықзомбылықтың алдыналуға көңіл бөлу
- «жәбірленуші кінәлі»
деген стереотипті жеңу
- барлық салада
сексизмді жою
- әйелдерге қарсы
онлайн-шабуылдардың
алдын алатын заңнама

8.

Жұмыс
орнындағы
теңсіздік
Қатыгез
дәстүрлер
Дискриминациялық
заңнамалар
(155, 18)
Репродуктивтілік
шектеулер
Сексуалдық
эскплуатация,
зорлау
Үйдегі
зорлықзомбылық
Білім алудағы
шектеулер
(2/3)

9. ...

• Әйелдердің жыныс мүшелерінің зақымдануы
Африканың жиырма тоғыз елінде (мысалы, Мысыр,
Эфиопия, Гамбия, Гана, Кения, Либерия, Нигерия,
Судан, Танзания, Уганда), Азияда (Үндістан,
Индонезия, Малайзия, Пәкістан, Шри-Ланка), Таяу
Шығыста (Оман, БАӘ, Йемен), Иракта, Иранда,
Палестина мен Израильде, Оңтүстік Америкада
(Колумбия, Эквадор, Панама және Перуда), Грузия
мен Ресейдің жекелеген қауымдастықтарында орын
алып жатыр.
• Сомали, Джибути және Суданның солтүстігінде 3типті операция өтеді.

10. Үндістан

Сати
Фемицид пен даури
Болливуд фильмдеріндегі мінез-құлық
Нирбая
2012 жылғы жаппай наразылық шерулерінде,
елдегі ең ірі діни лидерлердің бірі Асарам
Бапу: «Жәбірленуші зорлаушылармен теңдей
кінәлі. Ол қарсылық білдірмей, зорлаушыларға
бауырларым деп жалынып, олардың тоқтауын
өтінуі керек еді. Оның автобусқа отырмауы
және жас жігітпен киноға бармауыу керек еді».